بیم و امید در بازار فناوری‌های مالی

هر چند این گزارش نشان نمی‌دهد که دقیقا چرا صنعت فین‌تک بیش از سایر صنایع مثلا حوزه نرم‌افزار یا سرگرمی‌های دیجیتالی آسیب دیده، اما تحلیل‌ها حاکی است که استارت‌آپ‌های جوان‌تری که به خصوص در صنعت مالی فعالیت می‌کنند به دلیل اتصال به بدنه این صنعت، از این توفان اقتصادی آسیب بیشتری متحمل شده‌اند.

در مورد آسیب‌پذیری صنعت نوپای فناوری‌های مالی البته در میان متخصصان و تحلیل‌گران این عرصه گمانه‌زنی و تحلیل‌های مختلفی در جریان است. یکی از مهم‌ترین تحلیل‌ها این است که چالش‌های صنعت مالی به خصوص در حوزه وام بر روی بخش نوآورانه این عرصه تاثیر گذاشته است. بسیاری از بازیگران صنعت فین‌تک نتوانسته‌اند ثابت کنند که از این بحران صنعت مالی تاثیر نمی‌پذیرند. وال کریر، تحلیل‌گر ارشد Bread Financial معتقد است که هیچ کدام از بازیگران صنعت فین‌تک نتوانسته‌اند مسیر موفقی برای عبور از این بحران به بازار نشان دهند و گمانه‌زنی‌ها مبنی بر ورود به یک دوران رکود حالا چشم‌انداز این صنعت را تیره‌وتار کرده است. بسیاری از صاحب‌نظران اقتصادی تغییر در نرخ بهره‌(توسط بانک مرکزی آمریکا) را عامل وضعیت فعلی می‌دانند. افزایش نرخ بهره‌وری ارزش‌گذاری صنعت تکنولوژی تاثیر بسیاری دارد کما اینکه از افزایش آن هم اکنون به عنوان یک عامل افت کلی بازار رمزارزها یاد می‌شود. صنعت فین‌تک اما به شکل ویژه از این تغییر در نرخ بهره تاثیرپذیرفته است. در حالی که مدل‌های وام‌دهی در این صنعت وابسته به دسترسی ساده به پول است حالا شرکت‌های فین‌تکی با توجه به شرایط فعلی برای افزایش درآمد، مجبور به تغییر بهره یا کارمزد این وام‌ها هستند. اما بهره و کارمزد، نقطه بسیار حساسی برای مشتریان این سرویس‌ها هستند و احتمالا بسیاری از آنها به همین دلیل حاضر به استفاده از این خدمات نشوند.

رشد سرمایه‌گذاری فین‌تک

در سال گذشته و بعد از عبور کسب‌و‌کارها از بحران کرونا موج رونق قابل توجهی به عرصه‌های مختلف به خصوص در حوزه سرمایه‌گذاری جسورانه وارد شد. در این میان عرصه فین‌تک یکی از مهم‌ترین عرصه‌های سرمایه‌گذاری جسورانه بود، به‌طوری که سال گذشته 20 درصد از کل سرمایه‌گذاری‌های جسورانه به فین‌تک اختصاص داشت.

حالا این صنعت با این بحران روبه‌روست که اگر کارآفرینان‌(صاحبان استارت‌آپ‌ها) نتوانند اهداف مالی یاد شده خود را تامین کنند به سرعت اعتماد سرمایه‌گذاران را از دست بدهد. جیسون میکولا یک مشاور هفته‌نامه «فین‌تک بیزینس» معتقد است این صنعت شامل انواع مختلف بیزینس پلن‌(برنامه‌های تجاری) است که توسط شرکت‌های این عرصه به کار گرفته شده‌اند، اما کل این صنعت به نوعی وابسته به سرویس‌های مالی است و هر تغییری در آن بر کل این صنعت هم تاثیر می‌گذارد. اندریسن هوروویتز که یک شرکت سرمایه‌گذار مشهور در این عرصه به شمار می‌رود و در تعداد زیادی از استارت‌آپ‌ها از جمله د‌ر حوزه فین‌تک سرمایه‌گذاری کرده هنوز نشانه‌هایی مبنی بر بستن کمربندها و کاستن از سرمایه‌گذاری‌هایش نشان نداده است. در حالی که شرکت‌های بزرگ دیگری که روی استارت‌آپ‌های رشد یافته سرمایه‌گذاری می‌کنند‌(مانند سافت‌بانک یا تایگر گلوبال) قدم‌های بزرگی به سمت عقب برداشته‌اند. سافت‌بانک که یکی از متمول‌ترین شرکت‌های عرصه سرمایه‌گذاری جسورانه به شمار می‌رود، همین دو هفته قبل اعلام کرد که کل سرمایه‌گذاری یک سال آینده آن برابر با یک فصل سال قبل این شرکت خواهد بود. اما اندریسن هوروویتز همچنان در حال سرمایه‌گذاری در این عرصه است. این شرکت هفته پیش 600 میلیون دلار در حوزه گیم‌های Web3 سرمایه‌گذاری کرده است.

پایان پول‌؟

یک دلیل نگرانی در این صنعت این است که پول کمتری در این صنعت تزریق می‌شود و این در حالی است که بازیگران این صنعت روی سرویس‌هایی تمرکز دارند که اتفاقا نقد شدن سریع می‌طلبند. کارشناسان موسسه سی‌بی‌اینسایت معتقدند که در فاصله سه ماهه پایانی سال 2021 تا سال 2022 میزان سرمایه موجود در صنعت فین‌تک 18 درصد کاهش پیدا می‌کند که این بزرگ‌ترین افت از سال 2018 تاکنون است. تحلیلگران کل پول وارد شده به این صنعت در فصل نخست امسال را 8/ 28 میلیارد دلار برآورد می‌کنند. فین‌تک گلوبال هم پیش‌بینی کرده که این بخش در سال فعلی با 7 درصد کاهش در میزان پول جمع‌آوری شده مواجه خواهد شد. نگاهی به میزان گردش مالی صنعت فین‌تک از ابتدای سال هم بر این پیش‌بینی‌ها صحه می‌گذارد. بر اساس اطلاعات به دست آمده از شرکت تحقیقاتی گلوبال دیتا در سال 2019 شرکت‌های سرمایه‌گذار جسورانه 32 میلیارد دلار از طریق 1821 معامله در این صنعت سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

این میزان در سال بعد از آن به شکل قابل توجهی افزایش یافت به‌طوری که در سال 2021 بیش از 8 میلیارد دلار در 2356 معامله‌(سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ) سرمایه‌گذاری شد. از ابتدای سال 22 تاکنون اما فقط 20 میلیارد دلار در این صنعت سرمایه‌گذاری شده است.