"تالوار" کلید واژه آبادانی همدان

خبرگزاری ایرنا 1401/03/04 - 13:02 مشاهده در مرجع

همدان - ایرنا - پروژه انتقال آب از سد تالوار به همدان راهگشای برون رفت دیار الوند از خشکسالی است و دولت سیزدهم کمرهمت بسته تا این طرح را پس از 17 سال به بهره برداری برساند.

به گزارش ایرنا، با نگاهی به تاریخ و مطالعه جغرافیا درمی‌یابیم که همه تمدن‌ها، شهرها و روستاها، در کنار رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و ساحل دریاها شکل گرفته‌اند و حتی در کوچ نشینی به عنوان کهن‌ترین شیوه زیست بشر، آب برای زندگی انسان بسیار تاثیر گذار بوده است.

از این رو هر کجا آب تمام شد، زندگی بشر نیز در آنجا پایان یافت و حتی بیشتر گونه‌های جانوری، گیاهی و حیوانات نیز بدون آب زنده نمی‌مانند. این موضوع، لقب مایه حیات را برای آب بیش از پیش پر رنگ می‌کند.

وقتی که در دهه 80 خورشیدی، خشکسالی دامان الوند را گرفت، رفته رفته سرعت افزایش جمعیت در این دیار کاهش یافت. همدان که از دیرباز به واسطه آب و هوای مطلوب و رودهای پرآب در فصل تابستان، به عنوان پایتخت سلسله هخامنشان برگزیده شده بود رو به خشکسالی رفت.

به گفته پدران و مادران ما در سال‌های نه چندان دور دشت‌های همدان، بهار، کبودرآهنگ و اسدآباد یکی از پرآب ترین مناطق ایران بود. فراوانی آب در این مناطق به گونه‌ای بود که چاه‌ها با کوچک‌ترین حفاری به آب می‌رسید. کشاورزی سنتی با آبیاری غرق آبی، در این استان جریان داشت. پر آبی منطقه، در دهه 70 کارشناسان را قانع کرد تا نیروگاه حرارتی یک هزار مگاواتی برق در دشت کبودرآهنگ احداث شود. نیروگاهی که به طور معمول در سواحل دریا و مناطق پرآب ساخته می‌شود.

دشت‌ها خشک شده، فروچاله‌ها زمین را می‌بلعد. تالاب‌ها آبی ندارند، و شکاف و تَرَک تَرَک شدگی زمین از آن‌ها به یادگارمانده است. پرندگان مهاجر دیگر به دشت‌های پرآب همدان سر نمی‌زنند. حالا تالاب (بی آب) «آق‌گل» دلتنگ آواز قوها و فلامینگوهاست. زندگی شهری نیز تحت تاثیر کم آبی قرار گرفته است. همه اینها می‌گوید همدان تشنه آب تالوار است.

اما حالا ورق برگشته؛ آب هست اما کم است. فارغ از دلایل خشکسالی، بی آبی امان مردم را بریده، مردم برای بارش باران دست به دعا شده اند. دشت‌ها خشک شده، فروچاله‌ها زمین را می‌بلعد. تالاب‌ها آبی ندارند، و شکاف و تَرَک تَرَک شدگی زمین از آن‌ها به یادگارمانده است. حالا رودخانه‌های «قره چای» و «سیمینه رود» و دیگر رودهای استان، فصلی شده‌اند. در پی خشکسالی 2 دهه گذشته، جمعیت روستایی استان کاهش یافته و برخی از روستاها خالی از سکنه شده است. محیط زیست منطقه با چالش همراه شده است. پرندگان مهاجر دیگر به دشت‌های پرآب همدان سر نمی‌زنند. حالا تالاب (بی آب) «آق‌گل» دلتنگ آواز قوها و فلامینگوهاست. زندگی شهری نیز تحت تاثیر کم آبی قرار گرفته است. سد اکباتان و سد آبشینه دیگر پاسخگوی تامین آب آشامینی همدان نیست. با وجود تغییر در شیوه آبیاری، باز هم بسیاری از باغ ها و زمین‌های کشاورزی خشک شده است. همه اینها می‌گوید همدان تشنه آب تالوار است.

تالاب آق گل؛ عکس: جواد همدانی

تیرماه 1383 بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی در سفر به همدان، حکم انتقال آب رودخانه تالوار (تلوار) به استان همدان را صادر کردند. رودخانه ای که از کوه‌های شمال غربی استان همدان سرچشمه می‌گیرد و پس از گذر کوتاه از استان کردستان، وارد استان زنجان می‌شود و پس از آن به رود «قزل اوزن» در استان گیلان و دریای خزر می‌ریزد. نزیک به 18 سال از صدور این حکم می‌گذرد، اما هنوز این طرح به بهره برداری نرسیده است.

حالا دولت سیزدهم کمر همت بسته و بهره برداری از این طرح را در اولویت کاری وزارت نیرو قرار داده است. گره‌ای که پنج دولت قبلی نتوانسته اند باز کنند، حالا به دستان دولت سیزدهم گشایش می‌یابد. شخص رییس جمهور پیگیر رسیدن آب تالوار تا چند ماه آینده به همدان است. مدیریت پروژه این طرح به قرارگاه خاتم الانبیا (ص) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سپرده شده است. پروژه ای که تا کنون بیش از 60 درصد پیشرفت داشته و تا تابستان امسال باید تکمیل و آب آن در لوله‌های آب شهری جریان داشته باشد.

استاندار همدان می‌گوید به منظور تسریع در روند اجرای طرح انتقال آب سد تالوار به همدان، کارگاه‌های پروژه با افزودن نوبت کاری توسط پیمانکار افزایش می‌یابد.

علیرضا قاسمی فرزاد در بازدید از سد تالوار و پروژه انتقال آب از این سد به همدان، افزود: قرارگاه خاتم الانبیا (ص) پیمانکار این طرح است و قرار است بر اساس تفاهم‌نامه در کوتاه‌ترین زمان ممکن پروژه را تحویل دهد.

وی اظهار داشت: امسال با توجه به کاهش بارش نزولات آسمانی و خشکسالی، منابع آبی استان همدان دچار تنش و بحران شده است که باید با مصرف بهینه و برداشت درست، منابع آبی را مدیریت کرد.

بازدید استاندار همدان از سد تالوار؛ عکس: جواد همدانی

قاسمی فرزاد تصریح کرد: وزیر نیرو اواخر مهرماه سال گذشته در بازدید از پروژه انتقال آب سد تالوار به همدان بر تسریع در روند اجرایی این طرح تاکید کرد.

استاندار همدان با اشاره به اینکه اعتبارات مناسبی برای این طرح تخصیص یافته است، خاطرنشان کرد: طی چند ماه گذشته 500 میلیارد تومان به این طرح تزریق شده و در هفته های آینده نیز 500 میلیارد تومان دیگر به آن پرداخت می‌شود.

وی با اشاره به اینکه اعتبارات مناسبی برای این طرح تخصیص یافته است، خاطرنشان کرد: طی چند ماه گذشته 500 میلیارد تومان به این طرح تزریق شده و در هفته های آینده نیز 500 میلیارد تومان دیگر به آن پرداخت می‌شود.

استاندار همدان ادامه داد: افزایش سرعت عملیات اجرایی و گروه‌های کاری این پروژه مورد تاکید جدی وزارت نیرو است.

وی با بیان اینکه در دیدار با فرمانده کل سپاه پاسداران بر تسریع روند کار این طرح تاکید شد، اظهار داشت: تکمیل ایستگاه پمپاژ، اجرای هفت کیلومتر لوله گذاری و تامین تجهیزات مورد نیاز از مهم‌ترین اولویت‌های این پروژه است.

قاسمی فرزاد افزود: وضعیت منابع آب سد اکباتان و چاه های اطراف مناسب نیست و مردم همدان نیازمند منابع آبی پایدار و سالم هستند.

وی گفت: منابع آبی همدان محدود است و امکان دارد تا فصل تابستان ظرفیت ذخیره آب به اتمام برسد.

استاندار همدان خاطرنشان کرد: امیدواریم با افزایش گروه های کاری و کیفیت بخشی به کار پیش از وارد شدن به شرایط بحرانی، آب سد تالوار به همدان منتقل شود.

طرح انتقال آب از سد تالوار زنجان به همدان به طول 140 کیلومتر از مصوبات سفر رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال 1383 به استان همدان است که با اجرای این طرح آب دراز مدت 12 شهر همدان، جورقان، مریانج، بهار، صالح آباد، لالجین، قهاوند، مهاجران، فامنین، کبودرآهنگ، گل تپه و شیرین سو و 159 روستا و پایگاه هوایی شهید نوژه همدان تامین می شود.

سد تالوار با گنجایش 500 میلیون متر مکعب در بخش چنگ‌الماس شهرستان بیجار استان کردستان و در مجاورت مرز استان‌های همدان و زنجان با هدف افزایش سطوح زیر کشت و تولید کشاورزی، توسعه صنایع وابسته به کشاورزی، اشتغالزایی و پیشگیری از مهاجرت بی‌رویه روستاییان، افزایش متوسط درآمد کشاورزان، ایجاد شرایط توسعه و رشد بخش‌های مختلف اقتصادی و جلوگیری از سیل و مهار طغیان رود خانه تالوار ساخته شده است.

بازدید استاندار همدان از سد تالوار (اریبهشت 1401)؛ عکس: جواد همدانی

حق آبه استان همدان از این سد در ابتدا 65 میلیون متر مکعب بوده که اکنون به 16 میلیون متر مکعب رسیده است و آب مورد نیاز هفت هزار و 500 هکتار از اراضی دشت خورخوره در شهرستان بیجار استان کردستان را تامین می کند.

سد تالوار از نوع خاکی با هسته رسی است و دارای ارتفاع از پی 88 متر، طول تاج 529 متر و عرض تاج 12 متر بوده و با حجم کل500 میلیون متر مکعب، سالانه 226 میلیون متر مکعب آب را تنظیم می‌کند.

حوضه آبریز سد تالوار 6 هزار و 441 کیلومتر مربع است و میزان آورد متوسط رودخانه 283 میلیون متر مکعب در سال و سیستم سرریز آن اوجی شکل آزاد است.

وزیر نیرو مهرماه 1400 در سفر به همدان پس از بازدید از پروژه خط انتقال آب سد تالوار به شهر همدان گفت: هشت شهر بزرگ کشور دارای تنش آبی هستند که شهر همدان نیز در این دسته قرار دارد.

علی اکبر محرابیان اظهار داشت: برای تامین آب این هشت شهر برنامه ریزی شده و در چهار شهر آن بدون ایجاد مشکلی برای مردم، مدیریت آب به خوبی صورت گرفته است.

محرابیان با اشاره به اینکه 160 روستا در مسیر انتقال آب از سد تالوار به همدان قرار دارد، افزود: پروژه انتقال آب از سد تالوار به همدان در سال 1391 در دسته طرح های مهر ماندگار بود که به دلایلی اجرای این طرح متوقف شد و عملیاتی نشدن آن مشکلاتی را برای مردم استان ایجاد کرد.

وی خاطر نشان کرد: قرارگاه خاتم االانبیا (ص) پیمانکار این طرح در 2 فاز است و در فاز نخست کل آب مورد نیاز به ظرفیت یک هزار و 200 هزار لیتر در ثانیه تا چندین سال تامین می شود.

سفر وزیر نیرو به همدان (مهر 1400) عکس: جواد همدانی

وزیر نیرو با اشاره به اینکه فاز نخست پروژه تا تابستان 1401 بهره برداری می شود، ادامه داد: ظرفیت کل این طرح تامین سه هزار و 700 لیتر در ثانیه است که در فاز دوم اجرایی می شود.

به گفته وی، محدودیتی برای انتقال آب آشامیدنی در بین استان های کشور وجود ندارد.

محرابیان با اشاره به اینکه آب 12 شهر استان همدان از طریق خط انتقال سد تالوار تامین می شود، گفت: با اجرای این طرح استان همدان از لحاط تامین منابع آبی آرامش بیشتری خواهد داشت.

وی خاطرنشان کرد: این شرایط برای مواقع بحرانی در خشکسالی در نظر گرفته شده است که با بارش نزولات آسمانی این بحران نیز بر طرف می شود.

هزار میلیارد تومان به طرح انتقال آب سد تالوار به همدان اختصاص یافت

استاندار همدان از اختصاص هزار میلیارد تومان برای تکمیل پروژه انتقال آب از سد تالوار به همدان خبر داد و گفت: تخصیص این میزان اعتبار نشانه اهمیت موضوع تامین آب پایدار برای مردم استان همدان است که دولت سیزدهم به آن توجه ویژه دارد.

علیرضا قاسمی فرزاد به خبرنگار ایرنا گفت: با پیگیری های انجام شده 500 میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل پروژه اختصاص یافت و 500 میلیارد تومان دیگر نیز به تازگی واریز شده و این موضوع اقدام بی نظیری در طرحها و پروژه هایی است که پس از انقلاب در کشور اجرا شده است.

وی با بیان اینکه پروژه انتقال آب از سد تالوار مشکل کمبود اعتبار ندارد، افزود: انتظار داریم قرارگاه خاتم الانبیا (ص) با افزایش توان فنی و تیم‌های کاری خطوط انتقال را با شتاب بیشتری اجرا کرده و طبق جدول زمان بندی این پروژه را به بهره برداری برسانیم.

دریاچه سد تالوار؛ عکس: جواد همدانی

استاندار همدان خاطرنشان کرد: از 10 کیلومتر خط انتقال، سه و نیم کیلومتر در منطقه سخت گذر و سنگلاخی است که انجام شده و بقیه عملیات در مسیر هموار واقع شده است که بی تردید ادامه عملیات لوله گذاری با سرعت بیشتری انجام خواهد شد.

به گفته او، مشکل کمبود لوله و خرید ورق از کارخانه فولاد مبارکه از موانع این پروژه بود که با پیگیری ها و دستور وزیر رفع شده و در روزهای آینده اولین بخش محموله مورد نیاز به پروژه تزریق می شود.

قاسمی فرزاد با اشاره به اینکه عملیات انتقال فرایند پیچیده و فنی است، افزود: این پروژه باید در طول 17 سال گذشته انجام می‌شد که با همت دولت سیزدهم مطالبه دیرینه مردم همدان برآورده می شود.

وی تصریح کرد: سد تالوار وضعیت آبی خوبی دارد و ایستگاه پمپاژ شماره سه نیز به اتمام رسیده و ایستگاه های شماره 1 و 2 نیز در حال احداث است.

استاندار همدان گفت: درخصوص تامین پمپ‌های مورد نیاز قرارداد چهار ماهه منعقد شده بود که با پیگیری صورت گرفته و دستور وزیر عملیات خرید و نصب نیز شتاب گرفت و قرارداد خرید ونصب سوله های مورد نیاز هم تنظیم شده است.

نماینده عالی دولت در استان همدان با بیان اینکه در قسمت‌های مختلف سد و پایین دست آن مانند تصفیه خانه، ایستگاه های پمپاژ و حفاری و انتقال اکیپ‌ها مشغول کار هستند، تاکید کرد: قرارگاه خاتم الانبیا باید توان و امکانات خود را افزایش دهد.

وی افزود: به زودی با وزیر نیرو و فرمانده کل سپاه در راستای تقویت ماشین آلات و اکیپ های مستقر در این پروژه و نیز برق رسانی و تجهیزات مورد نیاز دیداری خواهیم داشت.

قاسمی فرزاد با اشاره به اینکه سپاه در هر زمینه ای که وارد شده کار با سرعت و کیفیت بالا انجام شده است ابراز امیدواری کرد به زودی پروژه انتقال از سد تالوار به همدان نیز بهره برداری شود.

طرح آبرسانی از سد تالوار به همدان 64 درصد پیشرفت دارد

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان همدان از پیشرفت 64 درصدی طرح اضطراری آبرسانی از سد تالوار به همدان خبر داد و گفت: جلسات متعدد و مکاتبات صورت گرفته با شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، مشاور و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) اقدامات مهمی در راستای کارهای نرم افزاری و بازنگری طرح آبرسانی به همدان با حضور استاندار همدان انجام شد.

محمد ضروری به خبرنگار ایرنا افزود: عملیات اجرایی این طرح در سال 1386 آغاز شد اما به دلیل مشکلات و مسائل مالی، تاکنون به نتیجه نرسیده است و دولت سیزدهم بر اجرای هرچه سریع تر این طرح تاکید دارد.

روند ساخت تصفیه خانه طرح انتقال آب سد تالوار به همدان

سرپرست شرکت آب منطقه ای همدان اظهار داشت: وزیر نیرو طی بازدید از این طرح در مهرماه گذشته دستور داد که با توجه به وضعیت خشکسالی که امسال شاهد آن هستیم و در سال آینده با آن روبرو خواهیم بود، این طرح پیگیری و برای تابستان، مردم شهر همدان بتوانند از آب سد تالوار برای آشامیدن استفاده کنند.

وی با تاکید بر اینکه هم اکنون پیشرفت فیزیکی این طرح 64 درصد است، ادامه داد: اعتبار هزینه شده برای این پروژه تا پایان سال 1399 برابر 302 میلیارد تومان، اعتبار مصوب آن برای سال 1400 برابر 78 میلیارد تومان و اعتبار تخصیصی آن برابر 64 میلیارد تومان بوده است.

ضروری با اشاره به اینکه درنتیجه پیگیری های به عمل آمده، یک هزار میلیاردتومان از سوی قرارگاه خاتم‌الانبیاء به پروژه انتقال آب از سد تالوار به همدان اختصاص یافت، افزود: در مجموع، پیشروی این طرح نیازمند یک هزار و 500 میلیارد تومان است.

وی خاطرنشان کرد: مطابق مصوبات قبلی انجام طرح شامل خط انتقال فولادی به طول 140 کیلومتر در چهار قطعه اجرایی، جاده دسترسی به طول 140 کیلومتر، سه ایستگاه پمپاژ، سازه پیش تصفیه در محل ایستگاه شماره یک، هفت باب مخزن بتنی ذخیره و تعدیل فشار به حجم 150 هزار متر مکعب و تصفیه خانه آب آشامیدنی با دبی سه هزار 700 لیتر در ثانیه به تصویب رسیده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان همدان با بیان اینکه دبی طراحی مشاور برای تامین آب در شرایط اضطراری و فاز اول معادل یک هزار 800 لیتر در ثانیه است، تصریح کرد: یکی از مولفه های اصلی این طرح، خط انتقال لوله فولادی به طول 140 کیلومتر است، از این میزان تاکنون 122 کیلومتر آن انجام شده و 18 کیلومتر آن باقی مانده است.

ضروری اظهار داشت: در طرح اضطراری فاز نخست با دبی طراحی یک هزار و 800 لیتر در ثانیه، قرار شد حفاری و لوله گذاری در 10 کیلومتر باقیمانده ابتدای مسیر (از سمت سد تالوار) انجام شود.

وی با بیان اینکه ظرفیت فاز نخست این طرح (مدول اول تصفیه خانه) باید بر اساس یک هزار و 800 لیتر در ثانیه پیش رود، خاطرنشان کرد: قرار شد تا لوله های فولادی با قطر یک هزار و 200 میلیمتر در این زمینه کار شود.

معاون شرکت مدیریت منابع آب: عدالت محوری مهم‌ترین رویکرد دولت در حوزه آبرسانی است

معاون تلفیق و امور تنظیم‌گری شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز گفت: برای اجرای طرح‌های آبرسانی نباید در حق مردم کوتاهی شود که عدالت محوری مهم‌ترین رویکرد وزارت نیرو در این حوزه است.

علیرضا الماسوندی هفته گذشته در بازدید از سد تالوار و پروژه انتقال آب این سد به همدان که با حضور استاندار همدان انجام شد، افزود: طرح انتقال آب سد تالوار به عنوان پروژه ویژه وزارت نیرو در نظر گرفته شده است و وزیر نیرو تاکید زیادی بر اجرای سریع آن دارد.

وی با اشاره به اینکه هدف اجرای این طرح، تامین آب آشامیدنی پایدار برای مردم است، اظهار داشت: قرارگاه خاتم الانبیا (ص) که پروژه‌های بزرگی را در کشور انجام داده، پیمانکار این طرح است و با تمام توان آن را اجرا می‌کند.

الماسوندی با اشاره به اینکه زمانبندی اجرای این طرح باید به گونه‌ای باشد که در زمان مقرر به اهداف خود برسیم، تصریح کرد: پروژه انتقال آب سد تالوار به همدان هیچگونه مشکلی در رابطه با تامین اعتبار ندارد و بودجه مورد نیاز برای تامین تجهیزات آن به موقع برای آن تامین می‌شود.

وی تاکید کرد: در راستای تقسیم حق آبه‌های این طرح، کبودرآهنگ، لالجین، بهار و همدان با هم تفاوتی ندارند و باید با یک نگاه به آن‌ها آبرسانی شود.

معاون تلفیق و امور تنظیم‌گری شرکت مدیریت منابع آب ایران خاطرنشان کرد: ما مدیون خون شهدا و مردم هستیم و کم کاری در اجرای طرح‌های عمرانی ظلم به مردم است که ظلم در حق مردم نیز بی جواب نخواهد ماند.

وی تاکید کرد: وزیر نیرو دغدغه اجرای همه پروژه‌های وزارتخانه را دارد و به طور ویژه مسائل ریز پروژه انتقال آب سد تالوار به همدان را پیگیری می کند.

الماسوندی با بیان اینکه انتقال آب سد تالوار به همدان اولویت نخست پروژه‌های عمرانی وزارت نیرو است، افزود: در اجرای این پروژه با کسی تعارف نداریم؛ با کم کاری‌ها برخورد می شود و با افرادی که پاس کاری می‌کنند نیز قطع همکاری می کنیم.

وی با اشاره به اینکه در تامین اعتبارات برای اجرای این طرح مشکلی وجود ندارد، اظهار داشت: مدیر عامل آب منطقه‌ای همدان بیشترین پیگیری‌ها را در رابطه با اجرای این طرح دارد که تلاش‌های وی به زودی به ثمر می‌نشیند.

معاون تلفیق و امور تنظیم‌گری شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه نباید قطعی آب به مشکلات مردم اضافه کند، تصریح کرد: تامین تجهیزات نقش موثری در پیشبرد کار این پروژه دارد و شرایط جعرفیایی و سختی زمین، مهم‌ترین دغدغه برای اجرای هفت کیلومتر باقی مانده طرح است.

وی تاکید کرد: به هر دلیلی پروژه تا به امروز طولانی شده اما از این به بعد باید برنامه ریزی شود تا بر اساس زمان بندی کار پیش برده شود.

الماسوندی خاطرنشان کرد: وزارت نیرو اعتبارات مورد نیاز طرح را به موقع تامین می‌کند و انتظار داریم قرارگاه خاتم الانبیا (ص) نیز این پروژه را اولویت نخست پروژه های عمرانی خود قرار دهد.

وی اظهار داشت: در اجرای طرح انتقال آب سد تالوار به همدان، به اندازه لازم اعتبار وجود دارد و هر چقدر نیاز باشد برای پیشبرد کار پول به این طرح تزریق می شود.

الماسوندی ادامه داد: تاکنون یک هزار میلیارد تومان اعتبار برای بهره برداری از این طرح اختصاص یافته است.

وی به آزادسازی حریم 130 کیلومتری در طول مسیر و راه دسترسی آن اشاره کرد و گفت: خشکسالی زنگ هشدار وضعیت آبی ما در استان همدان را به صدا درآورده و به موجب برداشت های بی رویه و بیش از حد از مخازن آب های زیرزمینی با کاهش بیش از حد و افت در آبخوان ها روبرو هستیم.

استان همدان در دسته استان های سرد و خشک کشور محسوب می شود و میانگین بلند مدت بارش در این استان سالانه 360 میلیمتر به ثبت رسیده است.

سدهای آبشینه، اکباتان، سرابی تویسرکان، شنجور رزن، شیرین سو، نعمت آباد اسدآباد و کلان ملایر از سدهای بزرگ استان همدان به حساب می‌آیند.