سه‌شنبه 6 آذر 1403

تا دولت همه کاره است، اقتصاد همین است که هست

وب‌گاه فرارو مشاهده در مرجع
تا دولت همه کاره است، اقتصاد همین است که هست

تا وقتی از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در این مملکت موکول به اراده و دخالت دولت (و نه نظارت آن) است هیچ اتفاق مثبتی نمی‌افتد. به عنوان مثال اصولا واردات، تهیه، توزیع، قیمت‌گذاری و... نهاده‌های دامی و زنجیره تولید آن چه ربطی به دولت دارد؟

روزنامه اطلاعات نوشت: تورم و گرانی ریشه در جای دیگری دارد و با فلک کردن این کاسب یا جریمه کردن بهمان مغازه‌دار یا بنکدار و جریمه فلان مرغداری و به زندان انداختن بهمان فروشنده حل نمی‌شود و مبارزه با معلول است و نه علت.

تورم ریشه‌هایی دارد که به ساختار معیوب و پر از تناقض و اشکال نحوه مدیریت بر منابع و بیماری اقتصادی کشور برمی‌گردد که آن را به حال خود رها کرده و یقه این و آن را گرفته‌ایم و تمامی بگیر و ببند‌ها و توپ و تشرهایمان هم دقیقا متوجه بخش مولد اقتصاد کشور است که هم مزیت سرمایه‌گذاری در آن را تهدید می‌کند و هم اشتغال مولد کشور را و هم بر آتش بحران تولید، بنزین می‌ریزد.

سال‌های سال است که کارشناسان از عدم تعادل در اقتصاد کشور سخن می‌گویند. نمی‌شود در کشوری که این همه آدم زیر خط فقر دارد، بیش از یکصد میلیارد دلار یارانه انرژی و کالای اساسی توزیع شود یا در کشوری که استهلاک سرمایه در آن رفته رفته از تولید ناخالص داخلی پیشی می‌گیرد و به شدت دچار فقر تولید ثروت است، وضعیت توزیع یارانه‌ها به این میزان مسرفانه و ناعادلانه باشد.

دهه‌هاست که بحث کسری بودجه دولت به عنوان یک دلیل اساسی رشد نقدینگی و تورم مطرح می‌شود، اما هر سال رقم آن بیشتر می‌شود. حداقل سه سال است که صغیر و کبیر به رانت‌زا و خسارت‌بار بودن ارز چند نرخی پی برده‌اند، ولی هیچ اقدامی در این‌باره صورت نمی‌گیرد جز چند برخورد موقتی و انفعالی با این بقال و آن قصاب و آن کارخانه و... چنین اقدامات پوپولیستی برای اندکی التیام نهادن بر زخم کاری و کهنه‌ای که تورم مدام بر تن جماعت می‌زند دردی دوا نمی‌کند.

تا وقتی از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در این مملکت موکول به اراده و دخالت دولت (و نه نظارت آن) است هیچ اتفاق مثبتی نمی‌افتد. به عنوان مثال اصولا واردات، تهیه، توزیع، قیمت‌گذاری و... نهاده‌های دامی و زنجیره تولید آن چه ربطی به دولت دارد؟

همین‌طور قیمت گذاری مرغ و تخم مرغ و شیر و گوشت و نخود و لوبیا و...؟ این همه سازمان‌های قیمت‌گذاری، شورای رقابت، حمایت از مصرف کننده و... جز آشفته کردن بازار و دخالت و کارشکنی در عرضه و تقاضا و کسب و کار تولیدی مردم چه کرده‌اند؟

سال‌های 97 و 98 را فراموش کرده‌ایم که رانت ارز 4200 چه کرد؟ یا یادمان رفته که فقط در بخش خودرو، قیمت‌گذاری دستوری دولت چه بلایی بر سر کارخانه‌های تولیدی و افزایش زیان انباشته آنان آورد و چه سود سرشار ده‌ها هزار میلیاردی نصیب واسطه‌ها کرد؟ آن هم بی‌آنکه حتی یک ریال مالیات به جیب دولت برود.

بسیاری از کشور‌ها با به‌کار بردن روش‌های درست و منطقی کاری که ما در عرض چند دهه نتوانسته‌ایم صورت بدهیم، صورت داده و مردم خود را راحت کرده‌اند و آن اینکه به جای دست یازیدن به اقدامات پوپولیستی و مسکن‌های موقتی، به عقل و منطق و علم روی آورده‌اند و با انجام اصلاحات ساختاری در اقتصاد خود، کوچک کردن دولت، اصلاح نظام یارانه‌ها، افزایش کارایی در نظام اداری، اجرایی و رشد بهره‌وری در تولید و خدمات، مقابله مؤثر با رانت و فساد، اصلاح نظام مالیاتی و بانکی، تشویق سرمایه‌گذاری، سهولت کسب‌وکار، عدم دخالت دولت در کار مردم و کوچک‌سازی نظام اداری دولتی و جلوگیری از رشد نقدینگی و کسری بودجه دولت و انضباط مالی به خدمت گرفتن دیپلماسی اقتصادی و بهبود و تنظیم مناسبات بین‌المللی در جهت رشد اقتصادی و تولید ثروت واقعی، هم به تورم تک رقمی رسیده و هم به حل بحران بیکاری نائل آمده‌اند و هم به جای نرخ رشد منفی، نرخ رشد بالا و پیشرفت و مآلا به نوعی از عدالت و رفاه دست یافته‌اند و ما نیز به ناگزیر حتی برای برقراری عدالت که تورم بزرگ‌ترین دشمن آن است، باید هرچه زودتر دست به کار شویم.