تحلیل اقتصادی رادیو بی بی سی از بیست و پنجمین ماه جنگ تحمیلی

به گزارش ایسنا، رادیو بی بی سی در یکی از بخش های خبری خود در جریان عملیات «محرم» با تحلیل جنگ دو ساله ایران و عراق، به این رخداد در «سیاست خارجی» و «وضعیت و روابط اقتصادی ایران» پرداخته و مدعی این است که مشکلات اقتصادی ایجاد شده بر اثر جنگ، ایران را وادار به اتخاذ سیاست واقع بینانه متعادلی در روابط خارجی خود کرده است.

در بخش هایی از این تحلیل که در آبان ماه سال 1361 تهیه شده، آمده است: «جنگ 25 ماهه ایران و عراق، اینک به صورت بزرگترین عامل تعیین کننده در سیاست خارجی ایران در آمده است و در نظر رهبران ایران، جنگ با عراق مبارزه ای است برای دفاع از یک جمهوری اسلامی اصیل و واقعی، ولی هزینه سنگین جنگ با عراق، احتمالا ایران را مجبور به قبول روشی نزدیک تر به یک سیاست واقع بینانه و دورتر از مسائل عقیدتی در روابطش با جهان خارج خواهد کرد.

تردیدی نیست که جنگ با عراق، بار سنگینی بر اقتصاد ایران بوده و به آن آسیب رسانده است. میزان تقاضاهای ایران برای غرامت جنگی، به ظاهر زیاد از حد به نظر می رسد، ولی شکی نیست که خسارات مالی وارد شده براثر جنگ شدید بوده است و هزینه بازسازی خرابی ها نیز بسیار سنگین خواهد بود. احتمالا همین هزینه سنگین جنگ با عراق و نیاز به افزایش فعالیت های اقتصادی برای تأمین هزینه بازسازی خرابی های رهبران ایران را مجبور کرده است اهداف اولیه شان را تا حد زیادی تعدیل کند؛ هدفی که رئوس آن، تکیه بر گسترش روابط بازرگانی با جهان سوم، همراه با بی اعتنایی به ابرقدرت ها و کشورهای صنعتی جهان و دستیابی به خودکفایی اقتصادی بود، اما هنگامی که ایران متوجه شد که با قیمت های تعیین شده از طرف اوپک نمی تواند نیازهای خود را برآورده کند، سطح تولید نفت خود را افزایش داد.

أخیرا ارقام استخراج نفت به حدود دو میلیون بشکه در روز تخمین زده شده است و ایران مداوم قیمت رسمی اوپک را شکسته است تا بتواند صاحبان نفتکش ها را به تحمل خطرهای بیشتر و حق بیمه بالاتر که براثر جنگ به وجود آمده است، ترغیب کند.

در ادامه این گزارش، مفسر رادیو ضمن اشاره به روابط تجاری ایران با ژاپن و برخی کشورهای عربی، رونق اقتصادی ایران را به پایان جنگ پیوند زده، می گوید: از قول وزیر صنایع سنگین ایران، آقای بهزاد نبوی، گفته شده است که ایران به منظور حصول استقلال صنعتی و توسعه اقتصادی، ژاپن را برگزیده است که خود مانند ایران، از سلطه ابرقدرت ها به دور است، اما ژاپنی ها درباره معاملات تجاری با ایران و عراق در حالی که جنگ همچنان ادامه دارد، سخت محتاطانه رفتار می کند. گذشته از این، درباره ایران، ژاپن در حال حاضر با مشکلات عمده ای که براثر انقلاب ایران پیش آمده است، روبه روست اختلاف نظرهای مداوم بر سر موضوع مجتمع پتروشیمی ناتمام در بندر امام خمینی در این زمره است، اما چنانچه این مشکلات برطرف شود، ژاپن در موقعیتی خواهد بود که تجارت خود را با ایران توسعه دهد. موقعیت کشورهای غربی گنگ تر از این است. ایران اشاراتی کرده است که شاید آینده ای روشن تر از قبل درپیش باشد و تلویحا گفته است که به رغم جنگ با عراق، ممکن است رونقی در کار تجارت نیز پیش آید. چند کشور غربی از جمله بریتانیا، در واکنش به این اشارات، به اعطای ضمانت نامه های اعتباری برای صادرات به ایران دست زده اند.

ایران تا آنجا که ممکن باشد، همچنان به تجارت با کشورهای جهان سوم مانند برزیل، ترکیه پاکستان، هند، تایلند و اروپای شرفی اولویت خواهد داد، ولی در هر صورت، امیدی به جهشی فوق العاده در اقتصاد ایران تا زمانی که جنگ ادامه دارد، نمی توان داشت. در حال حاضر، تصمیم به ادامه جنگ به هر قیمت که باشد، طرز فکر سیاسی حاکم بر ایران است.»

منبع:

روزشمار جنگ ایران و عراق (1 آبان تا 30 آذر 1361)، کتاب بیست و دوم؛ عملیات محرم، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس.

انتهای پیام