تعزیه هنر آیینی برای روایت مصائب و رشادت‌ها در صحنه عاشوراست
حسن خورشیدی گفت: علاوه بر اصفهان، مرکزی و تهران، قزوین هم یکی از استان‌های با قدمت در حوزه تعزیه خوانی است و تعزیه خوان‌های بسیار خوبی دارد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صبح قزوین؛ تعزیه خوانی یکی از هنرهای آیینی ایران به شمار می‌رود که حتی در خارج از مرزهای کشورمان مورد توجه قرار گرفته و کتاب‌هایی در این زمینه تالیف و به چاپ رسیده است.
هنری که در آن صحنه‌هایی از واقعه کربلا و سرگذشت شخصیت‌های آن به صورت نمایش در صحنه در معرض دید مخاطب قرار می‌گیرد و عجین شدن این حرفه با هنر آواز، موسیقی و نمایش موجب تأثیرگذاری در بیننده می‌شود. از دیرباز ایام محرم‌الحرام مناسب‌ترین زمان برای اجرای تعزیه است که استان قزوین هم در این هنر دستی بر آتش دارد و گروه‌های مختلف تعزیه خوانی نه تنها در داخل استان بلکه در استان‌های دیگر هم به اجرای تعزیه می‌پردازند. حسن خورشیدی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ‌وهنر صبح قزوین؛ با اشاره به 23 سال فعالیت خود در عرصه تعزیه خوانی اظهار کرد: تعزیه خوانی هنری است که نسل به نسل و از پدران به پسران ارث می‌رسد و می‌توان گفت تعزیه خوان‌های امروز این حرفه را از پدر یا یکی از اقوام درجه یک خود آموخته‌اند. وی افزود: من نیز از دایره این تعریف خارج نیستم و از 6 سالگی فعالیت در این هنر آبا اجدادی را به عنوان ذکر اهل بیت و یک هنر آیینی آغاز کردم. قزوین دارای مکتب تخصصی تعزیه است این تعزیه خوان با اشاره به استان‌های دارای مکتب تخصصی تعزیه گفت: علاوه بر اصفهان، مرکزی و تهران، قزوین هم یکی از استان‌های با قدمت در حوزه تعزیه خوانی است و تعزیه خوان‌های بسیار خوبی دارد. خورشیدی با ابراز تاسف درخصوص عدم رویکرد فرهنگی به تعزیه خوانی در قزوین تصریح کرد: با توجه به اینکه قزوین یکی از استان‌های پیش قدم در امر تعزیه خوانی است ولی اکنون حتی یک تکیه تخصصی در حوزه تعزیه در این شهر وجود ندارد و تعزیه‌های حرفه‌ای در روستاها و مناطق همجوار قزوین اجرا می‌شود. این تعزیه خوان ادامه داد: از سوی دیگر استقبال استان‌های همجوار باعث شده است که تعزیه خوان‌های مطرحی مانند رضا مشایخ از قزوین مهاجرت کرده و این هنر را در شهرهای دیگر به نمایش بگذارند. وی با اشاره به عدم حمایت دستگاه‌های دولتی و مجموعه‌های فرهنگی از هنر تعزیه ابراز کرد: بدون شک اگر حمایت و پیگیری مسئولین در زمینه ایجاد یک مجموعه تخصصی تعزیه وجود داشت اکنون شاهد رویکرد بهتری بودیم چراکه دیگر استان‌های دارای مکتب به واسطه پشتیانی مسئولین خود جلوتر از قزوین حرکت می‌کنند. این تعزیه خوان قزوینی ادامه داد: در واقع مسئولین استان‌های اصفهان، مرکزی و تهران تعزیه خوان‌های شهر خود را در زمینه‌های مالی، زیرساخت‌ها و برگزاری دوره‌های تعزیه مورد حمایت قرار می‌دهند. وی با اشاره به اجرای همزمان هنر موسیقی، آیینی، شعر و نمایشی در تعزیه بیان کرد: برخی از اساتید موسیقی معتقد هستند که وجود تعزیه باعث حفظ بسیاری از گوشه‌های موسیقی شده است و در نبود تعزیه، این گوشه‌ها ناشناخته می‌ماندند. این تعزیه خوان با اشاره به تفاوت مکتب‌های تعزیه در گذشته عنوان کرد: در زمان‌های دور و بخصوص در دوران قاجار شاعران از روایات و مقاتل مختلفی برای شعر تعزیه الهام می‌گرفتند و این رویکرد تفاوت در مکاتب را ایجاد می‌کرد ولی اکنون با وجود پیشرفت فضای مجازی و توزیع فیلم‌های تعزیه خوانی در سراسر کشور، تعزیه خوان‌ها مکتب واحدی ایجاد و از آن پیروی می‌کنند. خورشیدی با اشاره به وجود بیش از 300 مجلس تعزیه تاکید کرد: اگرچه اکنون تعزیه در استان‌های مختلف به صورت هفتگی انجام می‌شود اما برای هر مناسبتی می‌توان تعزیه اجرا کرد و در هر تعزیه نیز گریزی به مدح اهل بیت و مظلومیت سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) زده می‌شود. نبود فضای تخصصی برای اجرای تعزیه در قزوین وی تصریح کرد: باتوجه به مساحت و جمعیت قزوین حداقل باید 3 تکیه تخصصی در قزوین وجود داشته باشد ولی اکنون به دلیل نبود فضای تخصصی جهت اجرای تعزیه شاهد هستیم که حتی در ایام محرم به ندرت چند تعزیه در سطح شهر اجرا می‌شود. این تعزیه خوان ادامه داد: باوجود اینکه اجرای تعزیه نیازمند ملزومات و فضای خاصی است اما اکنون تعزیه‌ها در سالن‌های ورزشی، مساجد و حسینه‌ها اجرا می‌شوند. خورشیدی با اشاره به وجود تکیه‌های تخصصی تعزیه در روستاهای رزجرد، حصار و شینقر بیان کرد: این تکیه‌ها بدون حمایت دولتی و توسط بانیان شخصی ایجاد شده‌اند و به جز این تیکه‌ها در هیچ کدام از محله‌های قزوین امکان اجرای اسب دوانی وجود ندارد. وی با تاکید بر لزوم اجرا و تمرین مداوم در یادگیری تعزیه خوانی گفت: از قدیم رسم بر این بوده که افراد برای آموزش تعزیه بچه خوانی کنند ولی اکنون باتوجه به کمرنگ شدن انتقال این هنر از پدران به پسران، باید دستگاه‌های اجرایی مانند اداره ارشاد و بسیج هنرمندان دست به کار شوند و دوره‌های آموزشی برگزار کنند. این تعزیه خوان قزوینی تاکید کرد: افرادی که وارد حرفه تعزیه خوانی می‌شوند باید دارای شاخصه‌هایی مانند علاقه، صدای خوب، چهره و قد مناسب باشند و در این صورت طی 2 الی 3 سال می‌توانند تعزیه خوانی کنند. خورشیدی افزود: از آنجایی که تعزیه به تعزیه خوان خوب نیاز دارد، تعزیه خوان‌ها باید نسبت به اشعار و داستان اشراف کامل داشته باشند و با اعتقاد قلبی به اجرای تعزیه بپردازند. وی ادامه داد: جدا از رسالت تعزیه خوان‌ها برای ارائه اجرای خوب باید زیرساخت تماشای تعزیه نیز برای تماشاگران ایجاد شود زیرا هر تعزیه 5 ساعت زمان می‌برد و شنوندگان باید در یک مکان راحت به تماشای این هنر آیینی بنشینند. این تعزیه خوان با بیان اینکه نقش‌ها با توجه به سن و جنس صدا بین تعزیه خوان‌ها تقسیم می‌شود، بیان کرد: اصولا افراد زیر 30 سال نقش‌های زنانه خوانی و حضرت علی اکبر و افراد با سنین بالاتر نقش‌های شهادت خوانی و دیگر افراد نیز باتوجه به فیزیولوژی بدنی و صدایی که دارند اشقیا خوانی را قبول می‌کنند. بی مهری مسئولین قزوین به هنر تعزیه خورشیدی ابراز کرد: اگرچه در قزوین انجمن تعزیه خوانی وجود دارد ولی عدم تبلیغ و معرفی درست این حرفه باعث شده است که تعزیه نسبت به حرفه‌های دیگر کمتر مورد توجه قرار بگیرد. وی افزود: بدون شک معرفی این حرفه باعث می‌شود افرادی که در پی تماشای هنر آیینی هستند به سمت تعزیه سوق داده شوند. این تعزیه خوان در پایان با تاکید بر لزوم توجه بیشتر مسئولین به قشر تعزیه خوان گفت: امیدوارم مسئولین با حمایت‌های خود نگذارند که تعزیه قزوین تنها در استان‌های دیگر اجرا شود و همشهریان ما از آن بی‌بهره بمانند. انتهای پیام /