تعلل مسئولان و رسانه ها در ارائه روایت اول، وارونگی افکار عمومی را موجب شده است
نصراللهی گفت: نحوه اطلاع رسانی درگذشت مرحومه مهسا امینی در فراجا و رسانه های رسمی، نمونه بارزی از جاماندن آنها از روایت اول و بازی در زمین دشمن است.
رییس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه تاخیر در شروع روایت در موضوعات مهم را دیرینه و مزمن دانست و افزود: تاخیر و نقص در روایت بویژه در نیروهایامنیتی و انتظامی پدیده جدیدی نیست؛ پیش از این نیز بارها با وجود نیاز مردم به شنیدن اخبار کشور خود از رسانههای داخلی و رسمی، آنها را از رسانههای بیگانه و غیررسمی شنیدند.
وی گفت: ماجرای دستگیری و درگذشت مهسا امینی احساسات مردم را جریحه دار کرد و فراجا و رسانهها نه تنها نتوانستند با پیش بینی حساسیت مردم و مدل رفتاری رسانههای خارجی و کنشگران سیاسی بدخواه و فرصت طلب، افکار عمومی را با اطلاع رسانی صادقانه، صحیح و بموقع، مدیریت، اقناع و آرام کنند بلکه با ادامه رویکردها و راهبردهای قدیمی و غلط قبلی، سونامی تعمیم انتقادات از بخشی از پلیس را کل پلیس و از پلیس به کل نظام شکل داده اند.
رییس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه با تشریح دستگیری مهسا امینی در سه شنبه 22 شهریوردر تهران و انتقال او به پلیس امنیت اخلاقی تهران و بروز عارضه قلبی گفت: چرا اولین اطلاعیه پلیس با حدود دو روز تاخیر در ساعت 14 و یک دقیقه صادر و چرا در این اطلاعیه باوجود جنگ پیچیده و چندلایه تبلیغاتی رقبا و دشمنان، دادن اطلاعات و مستندات به بعد موکول شد؟
وی گفت: متاسفانه باوجود شکل گیری سونامی شایعات و روایتهای مختلف، دومین اطلاعیه حدود ساعت 19 جمعه 25 شهریور صادر و فیلم دوربین مداربسته در اختیار رسانهها فرار گرفت و سخنگوی فراجا در عصر جمعه در رسانهها ظاهر شد.
رییس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه با اشاره به حساسیت حوادث در بخشهای انتظامی و امنیتی گفت: روابط عمومیها و واحدهای رسانهای سازمانها، نهادها و وزارتخانهها خواستگاه و منشاء خبرها هستند و اگر آنها اطلاعات صحیح از رخدادها را بموقع در اختیار رسانههای رسمی قرار ندهند، کار رسانهها سخت و روایت صحیح و اول را بامشکل و تعارض روبرو میکند.
نصراللهی افزود: رسانههای رسمی بر اساس رویه غلط خود در موضوعات مرتبط با پلیس و امنیت با توجه به درجه حساسیت بالای این موضوعات منتظر میمانند تا اطلاعیه رسمی صادر شود و در همان محدوده و میدان اطلاعیههای رسمی اطلاع رسانی کنند؛ در موضوع خانم مهسا امینی همین اتفاق باعث شد سونامی شایعات و فوران احساسات بروز کند و روایتهای غیررسمی، روایت قالب شود.
وی گفت: مردم از رسانههای رسمی و به ویژه صدا سیما در دوره جدید، انتظار دارند، خبرهای مورد نیاز خود را از رسانههای داخلی بشنوند و تحول واقعی را از آنتن ببینند، اما این بار نیز رسانه ملی احتمالا به دلیل مشکلات تاریخی توقعات و دخالت دستگاههای بیرون از سازمان و یا نداشتن نیروهای حرفهای و جسور، از این موضوع روایت اول و بازدارنده نداشته است.
رییس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه با هشدار در مورد کاهش اعتماد مردم به رسانههای داخلی و واگذاری مخاطبان به رسانههای غیرمسئول در موضوعات مهم و راهبردی گفت: مشکلات و فشارها بر صدا و سیما و تلاش رسانه ملی برای کاهش فاصله بین زمان وقوع و انتشار اخبار را میدانم، اما مردم کاری به مشکلات و محدودیتهای اعلامی و غیراعلامی رسانههای رسمی به ویژه صدا و سیما ندارند؛ این مشکلات باید به سرعت حل و دست رسانهها برای روایت اول باز شود.
اکبر نصراللهی با اشاره به تاکید مکرر مقام معظم رهبری بر بازسازی در عرصه فرهنگ و رسانه، خروج از محاصره تبلیغاتی و ضررت جهاد تبیین گفت: راهبرد خروج از محاصره تبلیغاتی، جهاد تبیین است و جهاد تبیین به فرد و موضوع و زمان خاصی محدود نیست.
نویسنده کتاب مدیریت پوشش اخبار بحران در رسانههای حرفهای با اشاره به عملکرد غلط بخشهای مختلف در حوزه افکار عمومی در موضوعات مهم وراهبردی مثل هواپیمای اوکراینی، اسیدپاشی و... گفت: تعلل مسئولان و رسانهها در روایت اول و بی اعتمادی مردم به گزارشها و روایت مسئولان، دو مشکل اساسی کشور است که وارونگی افکار عمومی را موجب شده است.
وی افزود: در ماجرای مرحوم امینی علاوه بر مشکل مزمن نداشتن روایت اول وبی اعتمادی مردم، مشکل و پدیده جدید "تعمیم مارپیج سکوت به حوزه نخبگان ملی و انقلابی" بروز کرده است و این پدیده ناشی از غفلت مسئولان، رسانههای و نخبگان ملی، فعالیت و همراهی و هماهنگی بموقع سرخوردگان و کنشگران سیاسی مخالف دولت و حاکمیت با رسانههای و کنشگران سیاسی خارجی است و همچنین خیل عظیمی از مردم بویژه جوانان هم با توجه به اشتباهات و هزینههای بسیار زیاد گشت ارشاد، بی اعتمادی و برخورد بی ضابطه و نادرست در این زمینه، شبکههای اجتماعی را مملو از خشم، نفرت و فوران احساسات کرده اند.
وی گفت: در موضوع درگذشت خانم مهسا امینی با طراحی کنشگران سیاسی و رسانهای دشمن، مارپیچ سکوت بی سابقهای حتی در حوزه نخبگانی و انبوه خلق مجازی شکل گرفت به گونهای کاربران بدون اینکه منتظر گزارشهای رسمی بمانند، با تکرار گزارهای احساسی و ایجاد دوگانههای کاذب، هیچ حرفی جز مخالفت و انتقاد را نمیشنوند و هرفردی را که حرف متفاوت غیر از انتقاد را طرح کند با سونامی خشونت و فحش و ناسزا روبه رو میکنند.
وی اظهار کرد: اگر چه طرح گشت ارشاد به زمان فعلی محدود نیست و از زمان دولت احمدی نژاد فعال است، اما وجود این این طرح اشتباه و هزینههای جبران ناپذیری برای کشور و نظام داشته است و نیاز است حل مسئلهفرهنگی در دستگاههای مرتبط در دستور کار قرار گیرد و حل آن به دستگاه امنیتی محدود و ختم نشود.
رییس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه همچنین با توجه به تغییر در آرایش رسانهای و پدیده ارتباط جمعی شخصی و خروج کنشگری از انحصار گفت: بی توجهی به مقوله مهم حکمرانی رسانهای و کنشگری فعال در این حوزه و فقدان الگو و مدلی برای مدیریت مخاطرات و بحرانها در موارد مشابه حادثه درگذشت مهسا امینی، کشور را آسیب پذیر، افکارعمومی را بی پناه و رسانههای مسئول را غیر بازدارندگی و جهاد تبیین را غیرقابل تحقق کرده است.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی رفاه و تعاون