توقف مرگ کادر درمان با واکسیناسیون

روزنامه همشهری نوشت: روند جان‌باختن و مرگ نیروهای کادر درمان بر اثر ابتلا به کرونا متوقف شد. این خبری است که از بیمارستان‌ها، فعالان گروه پرستاری، سازمان نظام پزشکی و فعالان صنفی کادر درمان به گوش می‌رسد. آنها می‌گویند از زمانی که روند واکسیناسیون سریع‌تر شده، موارد مرگ تقریبا متوقف شده، اگر چه تعدادی از کادر درمان بعد از واکسیناسیون به کرونا مبتلا شده اند ولی تعدادشان بسیار کم بوده است. پیش از این اعلام شده بود که واکسیناسیون علیه کرونا، روند ابتلا را متوقف نمی‌کند بلکه منجر به کاهش مرگ و ابتلای شدید به این بیماری می‌شود. حالا پرستاران و مسئولان کادر درمان بیمارستان‌ها تأکید می‌کنند که این اتفاق افتاده است. مرداد سال گذشته یعنی پس از گذشت 6‌ماه از ورود رسمی کرونا به کشور، رئیس انجمن بیهوشی ایران آمار ابتلا به کرونا را در میان نیروهای سلامت تهران بیش از 6هزار نفر اعلام کرد. به‌گفته او تنها در تهران بیش از 150نفر از همین گروه جانشان را از دست داده‌اند. یک ماه بعد فرمانده عملیات ستاد مقابله با کرونای تهران بدون اشاره به آمار دقیق قربانیان و مبتلایان در میان کادر درمان گفت که ایران در کنار آمریکا و روسیه، بالاترین میزان ابتلا به کرونا را در میان کادر درمان دارد. پاییز همان سال، معاون پرستاری وزارت بهداشت، آمار ابتلا در میان کادر درمان را 45هزار نفر اعلام کرد، اما حالا دبیر کل خانه پرستار، تأکید می‌کند که این تعداد به 95هزار نفر در گروه پرستاری رسیده است. سازمان نظام پزشکی هم پس از آن تعداد فوتی‌های کادر درمان را 300نفر اعلام کرد. هر چند که به‌گفته حسین کرمانپور، مدیر روابط عمومی این سازمان، شمار فوتی‌ها بالاتر رفته است. وضعیت مرگ و ابتلا در میان کادر درمان ادامه داشت تا اینکه 16بهمن سال گذشته با ورود نخستین محموله واکسن کرونا از روسیه، کادر درمان شاغل در بخش‌های کرونا در اولویت واکسیناسیون قرار گرفتند و واکسینه کردن آنها با واکسن اسپوتنیک‌وی روسی از 21بهمن، شروع شد. روند تزریق آنقدر قطره چکانی بود که تا پایان سال گذشته، تنها بخش کوچکی از کادر درمان واکسینه شدند. به‌گفته دبیرکل خانه پرستار به همشهری، حتی پس از ورود محموله‌های بعدی واکسن، باز هم تعدادی از پرستاران و پزشکان به‌دلیل ابتلا جانشان را از دست دادند که منجر به انتقادات زیادی به وزیر بهداشت شد. پس از آن بود که روند واردات و در ادامه آن واکسیناسیون سریع‌تر شد. به‌گفته محمدشریفی مقدم، تا همین حالا با تزریق دوز دوم واکسن، موردی از مرگ در میان پرستاران گزارش نشده است. هر چند که گروهی از پرستاران دچار عوارض ناشی از تزریق واکسن آسترازنکا مثل ورم پاها و خونریزی در عروق پا شدند، اما تمام آنها در وضعیت خوبی به‌سرمی‌برند. براساس اعلام او، تاکنون خبری از عارضه حاد نشده است؛ با این حال هنوز احتمال ابتلای مجدد وجود دارد. براساس اعلام شریفی‌مقدم تا نیمه اردیبهشت امسال، 130پرستار در اثر ابتلا به کرونا جانشان را از دست داده‌اند. او به همشهری می‌گوید: «پس از تعطیلات عید هم روند واکسیناسیون کادر درمان مناسب نبود و ما 7تا 8پرستار را تنها در فروردین‌ماه از دست دادیم. همین موضوع منجر به اعتراض شد. در حال حاضر تمام پرسنل کادر درمان در بخش‌های ویژه و بیشتر پرسنل بیمارستان‌ها به جز پرستاران ارائه دهنده خدمات منزلی واکسینه شده‌اند.» واکسن با ایمنی کامل وجود ندارد توقف مرگ ناشی از کرونا در میان کادر درمان و کاهش ابتلا، مورد تأیید حمید سوری، رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید - 19هم است. او در پاسخ به همشهری درباره تأثیر واکسیناسیون در این ماجرا توضیح می‌دهد: «واکسن کرونایی وجود ندارد که در افراد ایمنی 100درصد ایجاد کند، تمام واکسن‌های موجود درصدی از ایمنی را ایجاد می‌کنند. همه اینها در شرایطی است که هم‌اکنون هیچ‌کدام از این واکسن‌های تولید شده، از نظر اثربخشی و ایمنی به‌طور کامل ارزیابی نشده‌اند. با این همه در ماه‌ها و هفته‌های گذشته با انجام واکسیناسیون برای کادر درمان خبرهای خوبی به گوش رسیده که نشان می‌دهد مرگ‌ومیر در میان کادر درمان بسیار کم و حتی متوقف شده است.» براساس اعلام سوری، در کنار واکسیناسیون، افزایش تجربه کادر درمان و رعایت کامل پروتکل‌ها هم در کاهش ابتلا و مرگ در میان این گروه تأثیر زیادی داشته است. 80درصد واکسیناسیون کادر درمان بدون عارضه بود حسین کرمانپور، مدیر روابط عمومی سازمان نظام پزشکی و مدیر اورژانس بیمارستان سینا هم تأکید می‌کند از زمانی که واکسیناسیون کادر درمان سرعت گرفته، دیگر موردی از فوتی در میان کادر درمان به آنها گزارش نشده است. او به نتایج یک نظرسنجی اشاره می‌کند که وضعیت این افراد پس از تزریق واکسن کرونا را بررسی کرده است: «پس از پایان تزریق واکسن کرونای کادر درمان درنظرسنجی انجام شده مشخص شد که تزریق واکسن برای نزدیک به 80درصد افراد شاغل در حوزه بهداشت و درمان هیچ عارضه‌ای نداشته که فقط، 16درصد عوارض مختصر یا نگران‌کننده داشتند که با دارو درمان و 4درصد باقیمانده هم به کرونای شدید مبتلا شدند.» نگرانی از ابتلای مجدد با وجود جهش‌های جدید با دیده شدن ردپای سایر جهش‌های کرونا در ایران، کادر درمان هم نگران ابتلای مجدد است. چرا که همچنان بیماران بدحالی به بیمارستان مراجعه می‌کنند که احتمالا به سو‌ش‌های جدید مبتلا هستند. صفیه رشیدی، پرستار آی‌سی‌یوی کرونای بیمارستان فیاض‌بخش است. او و همکارانش هر دو دوز واکسن اسپوتنیک وی کرونا را پیش از تعطیلات نوروز، دریافت کرده‌اند که همراه با عوارضی مانند سردرد خفیف، درد در ناحیه دست چپ و تب بوده است. او به همشهری می‌گوید: «برخی از همکاران پس از دوز اول تصور کردند دوباره مبتلا شده‌اند، اما تست پی‌سی‌آر آنها منفی بود.» رشیدی و همکارانش نگران ابتلا به جهش‌های دیگر کرونا هستند و نمی‌دانند واکسنی که تزریق کرده‌اند در برابر دیگر جهش‌ها هم مقاومت ایجاد می‌کند یا خیر. 4نفر از کادر درمان بیمارستان فیاض بخش به‌دلیل ابتلا به کرونا پیش از واکسیناسیون، جانشان را از دست داده‌اند و حالا رشیدی می‌گوید: «نمی‌توان به‌طور قطع گفت که کاهش ابتلا و مرگ‌ومیر به‌دلیل واکسیناسیون است، چرا که اطلاعات درباره خودمراقبتی بالا رفته و همه با بخش‌های مختلف پروتکل‌های بهداشتی آشنا شده‌اند و میزان استفاده از ماسک هم بیشتر شده است. قبلا به محض اینکه بیمار بدحال می‌شد، برای اینکه به سرعت به وضعیتش رسیدگی کنیم، بدون رعایت تمام پروتکل‌ها به سمتش می‌رفتیم یا برخی از پرسنل از ماسک کاغذی استفاده می‌کردند و بدون شیلد بر بالین بیمار حاضر می‌شدند..» ابتلا گزارش شد، اما حاد نبود نگار مرادزاده، یک پرستار دزفولی است و می‌گوید در بیمارستان آنها به کادر درمان واکسن آسترازنکا تزریق شده است. به‌گفته او، تمام پرسنل اورژانس و بیمارستان واکسینه شده‌اند. ابتلای دوباره هم نداشته‌اند: «بیشتر همکارانم دچار تب و بدن درد شدند که با مصرف استامینوفن بهبود پیدا کردند.» مسئول یکی از بخش‌های آزمایشگاهی در بیمارستان شریعتی هم از تزریق واکسن بهارات هندی به کادر درمان این بیمارستان خبر می‌دهد. آنها دوز دوم را هم دریافت کرده‌اند، با این حال تعدادی از پرسنل ابتلای مجدد داشتند. یک‌ماه و نیم تا پایان واکسیناسیون کادر درمان واکسیناسیون کادر درمان هنوز تمام نشده و به‌گفته مدیر روابط عمومی سازمان نظام پزشکی، این روند تا پایان تیر ادامه دارد. کرمانپور به ایسنا گفته تا پایان تیر، تزریق واکسن به نیروهای درمان بخش خصوصی و دولتی تمام می‌شود: «افرادی که واکسن اسپوتنیک را دریافت کرده‌اند، دوز دوم‌شان را تزریق کرده‌اند. بر این اساس تقریبا افراد بالای 50 سال در جامعه پزشکی واکسیناسیون‌شان تمام شد. البته چند درصد آنها باقی مانده‌اند که احتمالا شنبه و یکشنبه هفته دیگر آنها هم دوز دوم واکسن را تزریق می‌کنند.» سعید ساعی، معاون توسعه منابع و مدیریت نظام پزشکی هم درباره واکسیناسیون کارکنان درمان بخش خصوصی، می‌گوید که سازمان نظام پزشکی پیگیر این موضوع است. اسامی ثبت و فهرست آن به 3دانشگاه علوم پزشکی فرستاده شده است. در این میان با توجه به وقوع اتفاقات غیرمترقبه مثل قطعی برق و حجم بالای مراجعه به مراکز بهداشتی و مشکلاتی که در تامین واکسن ایجاد شده، واکسیناسیون این افراد در برخی از دانشگاه‌ها هنوز شروع نشده است. به‌گفته ساعی، با ورود واکسن‌های جدید، روند واکسیناسیون این افراد هم سریع‌تر می‌شود. لینک کوتاه: asriran.com/003Ic4