تولید یک میلیون و 256 هزار تن محصولات شیلاتی در کشور

سیدحسین حسینی رئیس سازمان شیلات و معاون وزیر جهاد کشاورزی در برنامه صف اول به سوالات زیر پاسخ داد.

شیلات چه حوزه هایی را شامل می شود؟

حسینی: پروتئین آبزیان بسیار ارزشمند است و صنعت شیلات متولی تامین این پروتئین است. با توجه به آب کم بر بودن و ارزش غذایی بالای پروتئین آبزیان و با توجه به سواحل وسیع در کشور ما، این بخش اهمیت زیادی دارد.

سال گذشته یک میلیون و 256 هزار تن محصولات شیلاتی در کشور تولید شده که از این میزان 702 هزار تن متعلق به صید و صیادی و 556 هزار تن نیز مربوط به آبزی‌پروری است.

در مجموع صنعت آبزی پروری و صید و صیادی به عنوان صنعت شیلات شناخته می شود.

تولید آبزیان در کشور ما فقط مربوط به میگو و ماهی می شود؟

حسینی: تنوع گونه های آبزی پروری در دنیا بسیار زیاد است. در کشور ما علاوه بر تولید میگو و ماهی، 20 گونه آبزی پروری را در 14 مزرعه در حوزه گیاهان آبزی داریم که مصرف بهداشتی و نهاده دامی دارد. شرکت های دانش بنیان هم فعالیت های خوبی در این حوزه داشته اند.

در حوزه بازسازی ذخائر با رهاسازی بچه ماهی در آب‌ها چه اقدامی انجام شده و آیا هدف رهاسازی 500 میلیون قطعه محقق شده است؟

حسینی: در شمال کشور و دریاچه خزر با توجه به ترکیب گونه ها لازم است به صورت مصنوعی تکثیر انجام شود. امسال 355 میلیون قطعه به صورت مصنوعی تکثیر انجام دادیم. در برخی نقاط هم که امکان تکثیر طبیعی وجود داشت این کار با کمک خود صیادان انجام شده است. آمار صید شمال 18 تا 20 هزار تن بوده که حاصل بازسازی ذخائر است. بدون بازسازی ذخائر امکان پایداری در صید و صیادی در شمال کشور نبود.

در جنوب کشور علاوه بر تکثیر مصنوعی، ایجاد زیستگاه‌های مصنوعی هم حائز اهمیت است تا امکان تکثیر و رهاسازی در دریا وجود باشد. در جنوب لازمه بازسازی ذخائر، ایجاد چراگاه ها و زیستگاه های مصنوعی است.

ذائقه مردم ایران مصرف آبزیان نیست و البته یک بخشی هم مربوط به قیمت بالا می شود، در حوزه ارزان سازی محصولات شیلات چه اقدامی شده است؟

حسینی: با تنوع گونه ای در حوزه آبزیان می توان به ارزان سازی برسیم. باید تولید ماهیانی که قیمت تمام شده پایین تر دارند را افزایش دهیم.

حذف واسطه ها، ایجاد بازار عرضه مستقیم و تولید فرآوری های مختلف کمک به حوزه ارزان سازی می کند.

در حوزه پرورش ماهی در قفس چه اقدامی انجام شده است؟

حسینی: بر اساس مطالعات انجام شده، امکان تولید 4.5 میلیون تن ماهی در قفس در کشور وجود دارد. ما تولید 500 هزار تن را در برنامه داریم.

برای ورود به پرورش ماهی در قفس موضوع اساسی نهاده و بچه ماهی است. تولید بچه ماهی نیاز به دانش بیوتکنولوژی دارد و زمان بر است. از 20 سال پیش در این بخش فعالیت شده و امسال به بیوتکنولوژی بچه ماهی دست یافته ایم.

برای تولید 500 هزار تن ماهی در قفس به یک میلیارد بچه ماهی نیاز داریم. امکان تولید این میزان زمانی محقق می شود که دستاورد علمی بیوتکنولوژی، تجاری سازی شود و فعلا در این بخش نیاز به واردات داریم.

از 130 قفس به 350 قفس رسیده ایم و اکنون ظرفیت تولید 30 هزار تن ماهی در قفس را داریم.

چشم انداز توسعه بخش شیلات در سال های آینده چیست؟

حسینی: با تدوین برنامه تحولی وزارت جهاد کشاورزی مقرر شده تا افق 1404، تولید آبزیان و صید و صیادی از یک میلیون و 256 هزار تن کنونی به 2 میلیون و 600 هزار تن برسد.

برای تحقق این هدف شرکت های دانش بنیان و مجموعه های تحقیقاتی پای کار آمده اند و سرمایه گذاری هایی در این بخش انجام شده است. 30 درصد از افزایش تولید از طریق ارتقای بهره وری محقق می شود.

همچنین برنامه‌ریزی جهت تولید سالانه 160 هزار تن میگو و 30 هزار تن جلبک و گیاه دریایی شده است.

در حال حاضر 240 هزار نفر در حوزه شیلات اشتغال دارند که با اجرای این برنامه ها این میزان به دو برابر ارتقا پیدا می کند.