جای بحث‌های نظری در تشکل‌های دانشجویی بسیار خالی است / ضرورت رصد تحولات دانشجویی در ایران

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، کلانتری، معاون فرهنگی وزیر علوم در مراسم افتتاحیه سی و نهمین نشست پایان دوره دفتر تحکیم وحدت که در دانشگاه الزهرا (س) برگزار شد، گفت: جای بحث‌های نظری در بین تشکل‌های دانشجویی بسیار خالی است و این ضعف نیز ناشی از توجه بیش از اندازه به فضای مجازی است. با این وجود جریان دانشجویی، چون دارای یک رویه انتقادی است حتی باید به چنین رویه‌هایی هم نگاه انتقادی داشته باشد تا فضایی را برای فرار از مخمصه‌ای که امروز انسان‌ها به آن دچار شده اند، ایجاد کند. وی با بیان اینکه جریان دانشجویی باید بحث‌های مفصل نظری و تحولات جنبش‌های اجتماعی را رصد کند تا این طور جایگاه خود و سایر اجزا و المان‌های جامعه را مشخص سازند، ت صریح کرد: امام خمینی خطاب به انجمن‌های اسلامی گفتند که انجمن‌های اسلامی چشم‌های نگران نظام هستند یعنی انجمن‌های اسلامی قرار نیست مچ گیری کنند بلکه باید چشم نگران نظام باشند و به تعبیر من نیز منظور از چشم نگران همان چشم مادرانه است، چون مادر همیشه نگران فرزند خود است. کلانتری بیان کرد: در مقطعی گفته می‌شد جنبش دانشجویی و حاکمیت هر کدام در یک سو قرار گرفته اند که قطعا این گونه نیست، چون جنبش دانشجویی یک نسبت کاملا معقول و نگران نسبت به حاکمیت دارد و در واقع حاکمیت و انقلاب را از خودش و خودش را هم از انقلاب می‌داند البته این نسبت مانع از این نمی‌شود که نقد نداشته باشد، اما نقد او از منظر یک چشم نگران است نه کسی که می‌خواهد مچ سیستم و نظام را بگیرد و بین این دو تفاوت بین زمین تا آسمان است. معاون فرهنگی وزیر علوم در ادامه با تاکید بر اینکه باید تحولات جریان‌های دانشجویی در جهان و ایران رصد شوند گفت: در ایران تحولات جریان دانشجویی خیلی جدی بوده با این وجود باید این تحولات فهم شوند. یادم می‌آید که در مقطعی گفته می‌شد که جنبش‌های ایدئولوژیک دارند به سمت جنبش‌های سبک زندگی می‌روند آیا ما چنین تصوری را می‌بینیم و در این بین تحکیم وحدت قرار است چه نقشی را بازی کند؟ آیا این ایدئولوژی زدایی از فضای سیاسی کشور و جریان‌های دانشجویی نیست؟ و دیگر اینکه باید پرسید که درگیر کردن دانشجویان با لایه‌های غیرسیاسی و غیر سیاسی کردن آن‌ها چه مباحث و سویه‌های منفی در پی دارد؟ به هر روی مجموعه‌های دانشجویی استخوان دار و ریشه دار مانند دفتر تحکیم باید این مسائل را صورت بندی کنند. وی بیان کرد: در مقطعی گفته می‌شد انجمن‌های اسلامی و جریان‌های دانشجویی اساسا تصمیم گیرند و پس از آن گفته شد که نه این‌ها تصمیم گیر نیستند و تصمیم ساز شده اند یعنی تصمیم سازی را می‌سازند، ولی تصمیم گیر نهایی نیستند تا اینکه مجدد به این سمت رفتیم که گفته شد انجمن‌ها توان تصمیم گیری هم ندارند و از جهت معرفت شناسی برای تصمیم سازی برخوردار نیستند و فقط کاری که می‌کنند کمک به تصمیم سازی است و این‌ها همه نظراتی است که در مورد مجموعه‌های دانشجویی مطرح شده و باید تعیین تکلیف شوند. کلانتری با اشاره به اینکه ما امروز به تعبیر رهبر معظم انقلاب وارد گام دوم انقلاب شده ایم و به تعبیری از مرحله دولت سازی گذشته ایم، افزود: بسیار از شئوناتی که ما برای مجموعه‌های دانشجویی قائل بودیم شاید مرتبط با مرحله دولت سازی بوده با این وجود سوال این است که امروز متناسب با مرحله تمدن سازی نقش دفتر تحکیم وحدت چیست و این اتحادیه بناست که در این مسیر چه گامی بردارد. معاون فرهنگی وزیر علوم اظهار کرد: امروز بسیاری از سویه‌های ایدئولوژی سرمایه دارانه در متن اجتماع رسوخ کرده اند و به راحتی کنش‌های ما را تحت تاثیر قرار می‌دهند. با این وجود باید این سویه‌ها مورد کنکاش، استخراج و برخورد نقادانه قرار بگیرند و این وظیفه مجموعه‌های دانشجویی است کما اینکه جنبش دانشجویی در مقطعی با جریان سرمایه داری و استکبار در صورت کلان خود مقابله می‌کرد و امروز نیز باید این سویه‌های پنهان توسط جریان‌های دانشجویی احصا شوند و به ویژه نئولیبرالیسم مورد نقد و بررسی قرار بگیرد. وی گفت: ما امروز داریم وارد جهان جدیدی می‌شویم که به تعبیری جهان دیجیتال، پلت فرمی و شبکه‌ای است و در این فضا بسیاری از نهاد‌ها دارند باز تعریف می‌شوند مثلا در بعضی از کتاب‌ها بحثی تحت عنوان پایان احزاب مطرح شده و البته ما امروز داریم در این رابطه چیز‌هایی را لمس می‌کنیم مثلا در بعضی از انتخابات‌ها می‌بینیم که نقش سلبریتی‌ها و اینفلوئنسر‌ها از احزاب بیشتر است و یا نقش سیاسی پررنگی دارند و همین باعث شده که نقش احزاب را بازتعریف کنند. با این وجود سوالی که وجود دارد این است که آیا احزاب در این شرایط می‌توانند کنش گری کنند؟ سوال دیگری که باید به آن پاسخ داد این است که نقش تشکل‌های دانشجویی در این شرایط چیست؟ نکند ما داریم در زمین والیبال با هم رقابت می‌کنیم، ولی اصل بازی در یک زمین دیگر است. کلانتری با اشاره به اینکه تشکل‌های دانشجویی امروز نمی‌توانند با ایجاد یک سایت و یک صفحه در شبکه‌های اجتماعی نمی‌توانند مشکلی را حل کنند، چون مشکل عمیق‌تر از اینهاست و تامل بیشتری می‌طلبد، تصریح کرد: فضایی که امروز در آن قرار گرفته ایم می‌طلبد که تشکل‌ها رسالت‌ها و برنامه‌های خود را مورد بازنگری قرار دهند. معاون فرهنگی وزیر علوم با تاکید بر اینکه تشکل‌ها باید اقتضای نگاه بین المللی و منطقه‌ای داشته باشند، تصریح کرد: اگر قرار است تحکیم در عرصه بین المللی کنش گری کند باید در برنامه ها، ساختار، مناسبات و عرصه‌های کنش گری خود بازنگری انجام دهد و متناسب با این فضا عمل کند و این خواسته‌ای است که رهبر معظم انقلاب هم به آن تاکید کرده و بنده می‌دانم کار‌هایی هم در این حوزه انجام شده است، اما هنوز تا قله فاصله داریم. وی گفت: دفتر تحکیم وحدت جزو مجموعه‌هایی بوده که در حوزه بین الملل فضل تقدم داشته به گونه‌ای که از اوایل انقلاب ایران و دفتر تحکیم وحدت ماوای خیلی از مجموعه‌های آزادی بخش جهان بوده اند پس تحکیم باید این ریشه و شجره طیبه خود را فعال کند. کلانتری در ادامه با بیان اینکه مسئله اصلی جریان‌های دانشجویی تدوین ترکیب مناسب و معقول از دین داری و عقلانیت است و این رسالت علمی بوده که همیشه بر تارک مجموعه دفتر تحکیم وحدت می‌درخشیده است و این اتحادیه در این حوزه همواره حرف برای گفتن داشته افزود: رویکرد دفتر تحکیم باعث شده که این اتحادیه از تحجر و جمود و روشنفکری غرب زده فاصله بگیرد. معاون فرهنگی وزیر علوم با اشاره به اینکه ذیل ترکیب معقول از دینداری و عقلانیت اهداف اصلی مانند عدالت، آزادی و استکبارستیزی معنا می‌یابند، افزود: متاسفانه وقتی تحولات جریان‌های دانشجویی را مرور می‌کنیم می‌بینیم که در برهه‌هایی از تاریخ آرمان‌های اصیلی همچون عدالت، آزادی و استکبارستیزی در این تشکل‌ها نادیده گرفته شده اند.