حادثه دیدگان را با این جملات خطاب نکنید

به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، اگرچه اغلب علائم اختلال استرس پس از سانحه در عرض یک ماه پس از مواجهه با رویداد آسیب‌زا شروع می‌شوند، اما گاهی اوقات تا سال‌ها ظاهر نمی‌شوند. این علائم باعث ایجاد مشکلات قابل توجهی در موقعیت‌های اجتماعی یا کاری و روابط بیمار می‌شوند. همچنین می‌توانند در توانایی شما برای انجام کارهای عادی روزانه اختلال ایجاد کنند.

در واقع یک وضعیت سلامت روان است که توسط یک رویداد وحشتناک ایجاد می‌شود. علائم آن ممکن است شامل کابوس و اضطراب شدید و هم‌چنین افکار غیرقابل کنترل در مورد آن رویداد باشد.

نمونه‌هایی از رویدادهایی که می‌توانند باعث بروز این اختلال شوند شامل جنگ، جنایت، آتش‌سوزی، تصادف، مرگ یکی از عزیزان است. طبق آمار، بین 7 تا 8 درصد از مردم جهان درگیر اختلال استرس پس از سانحه هستند و زنان را بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار می‌دهد.

در اغلب موارد به‌جای اینکه بیمار با گذشت زمان احساس بهتری داشته باشد، بیشتر مضطرب می‌شود و به‌همین‌دلیل، می‌تواند زندگی افراد را برای سال‌ها مختل کند. خوشبختانه امروزه روش‌های روان‌درمانی و دارودرمانی مناسبی برای بهبودی وجود دارد.

شیوا ایلیایی، متخصص روان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با تاکید بر ضرورت درمان مبتلایان اختلال استرسی پس از سانحه، گفت: این افراد همیشه در حالت آماده باش به سر می‌برند، گویی منتظر خطر هستند و نمی‌توانند احساس آرامش کنند، مدام مضطرب هستند و به سختی به خواب فرو می‌روند و به طور کلی بی‌قرار و ناآرام هستند.

ایلیایی با اشاره به اینکه در زندگی روزمره، هرکسی ممکن است با حوادث طاقت فرسا، ترسناک و یا خارج از کنترل روبه‌رو شود، اظهار کرد: ممکن است هر فردی در زندگی خود حداقل یک بار سانحه رانندگی را تجربه کند و یا قربانی تجاوز و یا شاهد حادثه‌ای دردناک باشد.

وی افزود: پلیس، آتش نشان‌ها و کارکنان آمبولانس‌ها به احتمال بیشتر با چنین حوادثی روبه‌رو می‌شوند، آنها اغلب مجبورند با حوادث ترسناک مقابله کنند؛ حتی در برخی موارد سربازان ممکن است هدف تیر یا انفجار قرار گیرند و یا شاهد کشته و مجروح شدن دوستانشان باشند.

اختلال استرسی پس از حادثه چیست؟

این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به این موضوع که اغلب مردم، بعد از مدتی بدون هیچ کمکی با اتفاقات سخت کنار می‌آیند خاطرنشان کرد: در بعضی افراد تجربیات تلخ واکنشی را ایجاد می کند که ممکن است برای ماه‌ها یا سالها طول بکشد که این واکنش را اختلال استرسی پس از حادثه یا اختصارا (PTSD) می‌گویند.

وی درباره اینکه چگونه PTSDشروع می‌شود، توضیح داد: PTSDمی‌تواند پس از هر حادثه تلخی آغاز شود، یک حادثه تلخ، حادثه‌ای است که ما در آن احساس خطر می‌کنیم، زندگی‌مان در معرض تهدید است یا شاهد مردن و یا مجروح شدن دیگران باشیم.

به گفته ایلیایی حوادث شدید جاده‌ای، درگیری‌های نظامی، تجاوزها (تجاوز جنسی، حمله فیزیکی، سوءاستفاده، دزدی وزور گیری)، گروگان گرفته شدن، حملات تروریستی، اسیر جنگی بودن، حوادث ناگوار طبیعی یا حاصل دست بشر، داشتن بیماری های لاعلاج و یا حتی شنیدن حوادث غیر منتظره و یامرگ ناگهانی یک دوست و یا فامیل می‌تواند آغاز گر PTSDباشد.

متخصص روانپزشکی دانشگاه با بیان این موضوع که نشانه‌های PTSD می‌تواند بعد از یک تاخیر چند هفته‌ای و یا چند ماهه شروع شود، گفت: این نشانه‌ها معمولا در بازه زمانی بین دو تا شش ماه پس از حادثه ناگوار ظاهر می‌شوند.

نشانه‌های PTSDرا جدی بگیرید

وی تاکید کرد: احساس غم عمیق، افسردگی، اضطراب، احساس گناه و یا عصبانیت از جمله نشانه‌های ابتلا به PTSDهستند.

ایلیایی با بیان این موضوع که به غیر از احساسات قابل درک، سه نوع عمده علائم دیگرهم در مبتلایان به اختلال مذکور وجود دارد، توضیح داد: در وضعیتی که کابوس حادثه مداوم در ذهن فرد تکرار شود و این حالت به صورت چندبار در طی روز و یا در خواب رخ دهد، این کابوس‌ها آن چنان واقعی به‌نظر می‌رسند که فرد احساس می‌کند واقعا آن حادثه در حال رخ دادن است و حتی در برخی موارد ممکن است احساسات (ترس و تعریق) و یا حواس فیزیکی (اعم از شنوایی، بویایی و درد) که اتفاق افتاده بود را دوباره احساس کند.

عضو هیأت علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: اتفاقات معمولی ممکن است باعث یادآوری حادثه تلخ شود به عنوان مثال اگر شما یک حادثه رانندگی را در هوای بارانی تجربه کرده باشید به محض این که هوا بارانی شود ممکن است آن حادثه تلخ برای شما تداعی شود.

متخصص روانپزشکی دانشگاه با اشاره به این موضوع که دوری گزینی و بی‌تفاوتی، همچنین دوباره زنده کردن خاطرات ممکن است بسیار افسرده کننده باشد، تاکید کرد: ممکن است فردی که دچار اختلال PTSD بخواهد به آن بی توجهی کند یا به طور مثال خود را با سرگرمی‌ها، زیاد کار کردن، حل کردن جدول و معما، دوری از مکان‌ها و افرادی که حادثه تلخ را یادآوری می‌کنند، دور کند ولی بدون شک بی‌تفاوتی به اطراف و تلاش برای عادی جلوه دادن شرایط می‌تواند در آینده چالش‌های جدی‌تری به وجود بیاورد.

مبتلایان به اختلال استرسی پس از حادثه همیشه در حالت آماده باش هستند

وی با تاکید بر این موضوع که مبتلایان به PTSD همیشه در حالت آماده باش به سر می‌برند، گفت: گویی که این افراد منتظر خطر هستند و نمی‌توانند احساس آرامش کنند، مدام مضطرب هستند و به سختی به خواب فرو می‌روند و به طور کلی بی‌قرار و نا آرام هستند.

واکنش احساسی، دردهای عضلانی، اسهال، ضربان قلب نامنظم، سردرد، ترس و حملات پانیک، افسردگی، مصرف مواد مخدر و انواع مسکن‌ها از دیگر علامت های ابتلا به PTSDکه این عضو هیأت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا هرکسی بعد از یک حادثه دچار PTSD می‌شود، گفت: خیر، اما تقریبا بیشتر افراد نشانه‌های PTSDرا در طی ماه اول بعد از سوانح شدید تجربه می‌کنند این واکنش‌های استرسی حاد باعث فهم تجربیات تلخ می‌شود، بنابراین اغلب افراد پس از چند هفته به آرامی با اتفاقات پیش آمده کنار می‌آیند و علائم استرس به مرور از بین می‌رود، اما نکته اینجاست که وقتی علائم طولانی شود تبدیل به اختلال PTSDمی‌شود.

PTSDدرمان می‌شود

این استاد روانپزشکی به مبتلایان به PTSD توصیه کرد: خودتان را بخاطر PTSDملامت نکنید، علائم PTSDنشانگر ضعف نیست این نشانه‌ها، علامت‌هایی طبیعی در افراد طبیعی به حوادث تلخ هستند بنابراین احساساتتان را در خودتان نگه ندارید و اگر دچار این اختلال شده اید با پزشک متخصص مشورت کنید، چرا که درمان‌ها بسیار موفقیت آمیز است.

وی افزود: انتظار نداشته باشید که خاطرات بد سریعا از بین بروند، آنها ممکن است برای مدتی با شما باشند، زیاد از حد از خودتان انتظار نداشته باشید، به خودتان زمان بدهید تا تطابق به آنچه اتفاق افتاده است رخ دهد.

ایلیایی در ادامه به انواع روش‌های درمانی PTSD اشاره کرد و افزود: این بیماری دو درمان جسمانی و روانشناسی دارد به این شکل که همه روان درمانی‌های موثر بر PTSD، بر آن حادثه نا گوار که علائم را ایجاد کرده اند تمرکز می کنند نه بر روی زندگی گذشته تان، شما نمی توانید آنچه را اتفاق افتاده است تغییردهید و یا فراموش کنید اما شما می توانید یاد بگیرید طور دیگری درباره آن، درباره جهان و درباره زندگی تان فکر کنید. فردی که از اختلالات ناشی از یک حادثه ناگوار رنج می برد باید قادر باشد آنچه را که اتفاق افتاده تا آنجایی که ممکن است بدون اینکه دچار وحشت و اضطراب شود به خاطر آورد، این درمان ها به میزان قابل توجهی او کمک خواهد کرد.

وی با اشاره به درمان‌های دارویی در مبتلایان به PTSDخاطرنشان کرد: این درمان ها که باید تحت نظارت پزشک متخصص انجام شود باعث کنترل اضطراب ناشی از PTSDمی شود در مجموع همه درمان ها به فرد کمک می کند تا راه‌های آرامش (Relaxing) و کنترل استرس را یاد بگیرید.

این استاد روانپزشکی به اطرافیان افرادی که از اختلال استرسی پس از حادثه رنج می‌بردند هشدار داد: هرگز از کسی که حادثه بدی را پشت سر گذرانده است نپرسید که او چه احساسی دارد، به آنها نگویید که خوش شانس بوده‌اند که زنده مانده‌اند، سعی در کوچک جلوه دادن تجربیات تلخ نداشته باشید مثل این‌که این خیلی هم بد نیست و به آنها پیشنهاد نکنید که فقط احتیاج به کنترل احساساتشان دارند.

پایان پیام /

شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید اختلال استرس حادثه اضطراب این خبر توسط افراد زیر ویرایش شده است