حذف چراغ خاموش رسانه های مکتوب / از تغییر الگوی مصرف تا کاهش سقف یارانه وزارت فرهنگ

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصراترک، چند سالی است که بازار رسانه های چاپی، از رونق افتاده و دیگر خبری از داغ بودن اخبار این رسانه ها به گوش نمی رسد و در سایه گسترش رسانه های برخط و الکترونیک، وضعیت رسانه های کاغذی به شدت به خطر افتاده است و هر از چندگاهی خبر تعطیلی رسانه های قدیمی زیادی در سطح کشور به گوش می رسد، رسانه‌هایی که زمانی گردانندگان اصلی نظام اطلاع‌رسانی و از ارکان محوری پیشرفت و توسعه بودند، امروز در بازار داغ رسانه های الکترونیکی به فراموشی سپرده شده اند.

شرایط به گونه ای تغییر کرده است که به جرات می توان گفت تنها دلیل سرپاماندن و بقای برخی رسانه‌های مکتوب، شوق مسئولان و صاحب امتیازها به تداوم رسالت خبرنگاری است، اما دیر زمانی نمی‌پاید که عشق به خبرنگاری و اطلاع‌رسانی مکتوب نیز بمیرد، اگر فریادرسی به دادشان نرسد، رقابت رسانه های کاغذی و برخط بخشی از ماجرا است و اما بخش اصلی و مهم ماجرا مسائل اقتصادی و گرانی های پی در پی است که این رسانه ها را به حاشیه برده است.

در واقع ناکاربلدی دولت در حوزه اقتصاد که منجر به افزایش بی سابقه هزینه های مطبوعات شد و همینطور سیاست های نادرست یارانه ای، به مثابه دولبه قیچی عمل کردند و شرایط فعلی را برای بسیاری از روزنامه ها رقم زدند.

همچنین از سال 96 که افزایش قیمت دلار رخ داد بسیاری از کالاها از جمله کاغذ گران شد و تدبیر دولت روحانی بر این بود که به کاغذ دلار 4200 تومانی (ارز دولتی) بدهد تا واردکنندگان با قیمت پایین تری آن را به دست مصرف کنندگان (ناشران کتاب و مدیران نشریات عمده ترین مصرف کننده کاغذ هستند) برسانند. اما با وجودی که قریب به چهار سال از بحران گرانی دلار می گذرد، هنوز مشکل تهیه کاغذ برای مدیران مسئول نشریات و روزنامه ها حل نشده است و بی مهری های دولت در هشت سال گذشته بر موضوع رسانه ها نیز به شدت سنگینی کرد و تا توانست بخش زیادی از آنها را از پای درآورد.

تعطیلی روزنامه محلی خراسان شمالی با قدمت 17 ساله ما را برآن داشت تا به بررسی وضعیت رسانه های استان طی سال های اخیر بپردازیم.

تعطیلی نشریات امر جدیدی نیست

حسین فرخنده، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار عصراترک با اشاره به اینکه تعطیلی نشریات در استان خراسان شمالی و کشور اتفاق جدیدی نیست، اظهار داشت: مشکلات اقتصادی، گرانی کاغذ و تغییر الگوی مصرف رسانه به سمت رسانه های الکترونیک در یک دهه اخیر بر فعالیت نشریات مکتوب تاثیر گذاشته است و این مشکل مربوط به رسانه های داخل استان نیست، بلکه سراسر کشور درگیر این معضل هستند. وی با اشاره به اینکه طی سال های اخیر نشریات کاغذی زیادی تعطیل شدند، گفت: تعطیلی نشریه خراسان شمالی به لحاظ خدماتی که در راستای توسعه استان داشته برای همه ناراحت کننده است و باید تلاش شود تا نشریات در استان حمایت شوند.

فرخنده اضافه کرد: فعالیت روزنامه خراسان شمالی با اعلام زیان ده بودن و براساس تصمیم هیئت مدیره موسسه فرهنگی خراسان متوقف شده است.

وی ادامه داد: طی مذاکره سرپرست فعلی روزنامه با هیئت مدیره موسسه فرهنگی خراسان مقرر شده با یک سری تغییرات در نحوه مدیریت، فعالیت این روزنامه محلی خراسان شمالی از سر گرفته شود.

وی یادآور شد: روزنامه خراسان شمالی از بدو تاسیس استان فعال بوده و از پیشینه خوبی برخوردار است و با دارا بودن پرسنل پیشکسوت و باتجربه قطعا به کار ادامه خواهد داد.

تغییر الگوی مصرف رسانه، باعث توقف رشد رسانه های چاپی شده است

فرخنده با بیان اینکه الگوی مصرف رسانه تغییر کرده است، ادامه داد: تا سال 94، نشریه الکترونیک برخط دارای مجوز در استان فعالیت نداشت اما طی سال های اخیر شاهد رشد رسانه های برخط هستیم و این نشان دهنده تمایل افراد به مصرف این نوع نشریات است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی با بیان اینکه در سال های اخیر انتشار بسیاری از رسانه های مکتوب متوقف شده یا ضعیف تر شده است، گفت: در مقابل به دلیل اینکه وسایل الکترونیک مورد استفاده همگان قرار گرفته، استفاده از رسانه های الکنرونیکی با اقبال بالایی مواجه شده است.

وی گفت: در حال حاضر 21 نشریه الکترونیکی به مجموعه نشریات استان افزوده شده و در مجموع 41 نشریه برخط و چاپی در استان فعال هستند.

وی از مهم ترین چالش های نشریات کاغذی را گرانی کاغذ و وضعیت نامناسب اقتصادی خواند و گفت: همچنین کرونا به دلیل تاثیرات اقتصادی که بر موضوعات مختلف به خصوص رسانه داشته است، باعث شد در استان خراسان شمالی، روی موضوع کمی رسانه ها اثرگذار باشد.

کمک های داخل استان برای حمایت از رسانه ها به صورت مقطعی است

وی خاطرنشان کرد: کمک های دولت از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در قالب یارانه، به نشریه هایی که به صورت منظم چاپ می شوند، تعلق می گیرد، اما تجربه ثابت کرده که حمایت های داخل استان در قالب کمک های بلاعوض و تسهیلات به صورت مقطعی بوده است و راهگشا نخواهد بود.

فرخنده با بیان اینکه در حال حاضر افراد با داشتن یک گوشی می تواند خبرنگار و خبررسان باشد، تاکید کرد: در این شرایط مخاطب به تحلیل اخبار نیاز دارد و بنابراین روزنامه و نشریات باید به به سمت فراخبر بروند و به تحلیل اخبار و مسائل استان بیشتر پرداخته شود.

این مقام مسئول ادامه داد: طی سال های اخیر نشریات زیادی تعطیل شدند اما باتوجه به اینکه نشریات الکترونیک افزایش یافته و همچنین نمایندگی دفاتر نشریات سراسری بیشتری در این مدت فعال شده آمار فعالان رسانه از سال 92 تاکنون از 70 نفر به 192 نفر رسیده است.

وی همچنین اضافه کرد: در سال 95 تعداد 10 نمایندگی نشریات سراسری در استان فعال بود که در سال 1400 این تعداد به 38 مورد افزایش پیدا کرده است.

احیای مجدد هشت رسانه مکتوب در استان

مدیرعامل خانه مطبوعات خراسان شمالی نیز در گفتگو با خبرنگار عصراترک با اشاره به اینکه براساس آمار ثبت شده در سامانه جامع رسانه ها تا این لحظه 41 رسانه دارای مجوز در استان خراسان شمالی فعالیت دارند، گفت: براساس اعلام رسانه ها 235 نفر در این مجموعه ها فعالیت دارند که بعد از پایش صورت گرفته این آمار به 197 نفر رسید.

علی خادمی اظهارکرد: در حال حاضر در استان خراسان شمالی 17 پایگاه خبری تحلیلی، چهار روزنامه، هفت هفته نامه، چهار ماهنامه، دو هفته نامه یک مورد و هشت فصل نامه فعالیت دارند که 17 رسانه الکترونیکی و 23 رسانه چاپی دارای مجوز فعالیت هستند.

خادمی اضافه کرد: از سال 92 تاکنون 23 رسانه جدید در استان خراسان شمالی مجوز گرفتند و بر اساس آنچه در سامانه جامع رسانه ها ثبت است تعداد مجوزهای قبل از سال 92، 18 مورد بوده است.

وی در پاسخ به این سوال خبرنگار ما در رابطه با اینکه جایگاه فرهنگ و ارشاد استان در حمایت از رسانه ها به چه صورت است، توضیح داد: طی سال‌های اخیر به دلیل وضعیت اقتصادی کشور، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه کمک های مالی به رسانه های استان کمکی نکرده است، اما در راستای احیای رسانه های مکتوب که مشمول ماده 16 بودند کمک و پیگیری خوبی داشت و باعث احیای مجدد هشت رسانه مکتوب در استان شد.

کاهش چشمگیر سقف یارانه های پرداختی از وزارت فرهنگ به رسانه ها

وی افزود: این موضوع نفی کننده کمک های وزارت ارشاد در قالب پرداخت یارانه اندک به شماری از رسانه های فعال استان نیست، اما سقف این کمک ها به دلیل نبود اعتبار لازم در سال‌های اخیر به شدت کاهش پیدا کرده است.

خادمی در رابطه با وضعیت بیمه خبرنگاران استان گفت: بر اساس قانون، مسئولیت بیمه خبرنگاران به عهده رسانه است، اما بر اساس لیستی که در نیمه اول سال گذشته توسط مدیران رسانه ها اعلام شده از مجموع 215 نفر اهالی رسانه استان 133 نفر دارای بیمه، 17 نفر فاقد شرایط بیمه شدن و 65 نفر شامل 35 نفر متاهل و 30 نفر مجرد فاقد بیمه هستند.

61 خبرنگار مشمول پروژه های مسکن مهر قرار گرفتند

وی یادآور شد: برای رفع مشکل بیمه خبرنگاران، استفاده از بیمه صندوق هنر پیشنهاد شد که با استقبال تعداد اندکی مواجه شد.

خادمی اضافه گرد: در بحث تعاونی مسکن خبرنگاران نیز 200 نفر عضو تعاونی هستند که از بین کسانی که فرم جیم آنان بر اساس اعلام اداره کل مسکن و شهرسازی قرمز نبوده، 48 نفر در پروژه تگن سازه و تعداد 13 نفر در پروژه شهرک فرهنگیان ثبت نام کرده اند که جمعا 61 نفر تاکنون در ردیف مشمولین دریافت مسکن قرار گرفته اند.

مشکلات اقتصادی دلیل اصلی تعطیلی رسانه های استان 

وی در پاسخ به این سوال که خانه مطبوعات چه اقدامی در زمینه حمایت از رسانه ها داشته است، گفت: خانه مطبوعات یک تشکل صنفی است و براساس مفاد اساسنامه هیچ مسئولیتی در قبال کمک به رسانه های استانها ندارد و حمایت از رسانه ها را از طریق پیشنهادهایی که به وزارت ارشاد می دهد، انجام می دهد.

این مقام مسئول دلیل اصلی تعطیلی های رسانه های استان را مشکلات اقتصادی ناشی از گرانی و تورم افسارگسیخته سال‌های اخیر، گرانی شدید کاغذ، هزینه چاپ، هزینه تامین حقوق، افزایش هزینه بیمه، افزایش اجاره ساختمان خواند و گفت: در حالی که محل پوشش این هزینه ها پیش بینی نشده همچنین رسانه ها با کاهش شدید فروش نشریات و در بسیاری موارد حذف روزنامه از سبد خانواده و حذف اشتراک نشریه از سبد ادارات و کاهش شدید آگهی های دولتی مواجه بودند.

تهیه و تنظیم گزارش: آرزو رحمانی

انتهای پیام /