حضور کتابفروشی‌ها در نمایشگاه کتاب عدالت فرهنگی را محقق می‌کند
مدیرعامل به‌نشر گفت: حضور کتابفروشی‌ها در نمایشگاه کتاب در راستای تحقق شعار عدالت فرهنگی است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران اعلام کرده است که برای نخستین‌بار کتابفروشان سراسر کشور نیز می‌توانند از طریق سامانه خرید از کتابفروشی‌ها در نمایشگاه کتاب تهران حضور داشته باشند.
حسین سعیدی، مدیرعامل به‌نشر (انتشارات آستان قدس رضوی)، در این زمینه گفت: نمایشگاه کتاب یک فرصت خوب برای عموم و به طور خاص برای اهالی فرهنگ است. با توجه به حجم و سطح کار و همچنین به لحاظ حضور مخاطبان، اگر گفته شود مهمترین و موثرترین رویداد فرهنگی کشور است، بی‌راه نیست. وقتی یک رویداد فرهنگی تأثیرگذار به این شکل گسترده برگزار می‌شود، طبیعتا باید همه اجزای صنعت نشر درگیر آن باشند. این رویداد بزرگ که به لحاظ بازدید عمومی بین سه کشور اول دنیا قرار دارد، در ارتباط‌گیری بین اجزای صنعت نشر کشور نیز نقشی مهم دارد و لذا اگر به هر بهانه‌ای بخواهیم یکی از اضلاع آن را حذف کنیم، اشتباه است.
وی افزود: فروش کتاب، خرید کتاب، فعالیت‌های فرهنگی تخصصی مرتبط با کتاب، ارتباط‌های تجاری بین اجزای صنعت نشر و نهادهای همکار، ارتباط پدیدآورندگان و هنرمندان با مردم و ارتباط و همفکری بین نخبگان، 6 کارکرد و هدف اصلی نمایشگاه کتاب است. برای به نتیجه رسیدن این اهداف باید همه اجزای چرخه نشر از ناشر، کتابفروش، توزیع‌کننده، چاپخانه‌دار تا ویراستاران، هنرمندان و نویسندگان درگیر این رویداد شوند و اینکه بخواهیم نمایشگاه را فقط با محوریت چند حلقه از این زنجیره برگزار کنیم، آسیب‌زننده است. در شرایطی که سرانه مطالعه و میزان کتابخوانی در جامعه ما، اما و اگرهایی دارد، هر فعالیتی که بتواند موجب انس بیشتر جامعه با کتاب و ترویج کتابخوانی شود، ارزشمند است.
سعیدی در بخش دیگری از سخنانش درباره برگزاری همزمان نمایشگاه کتاب تهران به‌صورت حضوری و مجازی، گفت: در چند سال اخیر که به دلیل شیوع گسترده کرونا، بخش عمده‌ای از فعالیت‌ها تعطیل شده بود، با تدابیر صورت گرفته نمایشگاه مجازی کتاب برگزار شد که اقدام خوب و موثری بود و با وجود برخی کاستی‌ها با استقبال مواجه شد. برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، عده‌ای از کتابفروشان را معترض کرد. چند سال پیش هم این نکته را مطرح کرده بودم که برای حل این مشکل می‌توان به راه‌اندازی سامانه‌ای با محوریت کتابفروشان به‌عنوان یک راهکار فکر کرد. این کار سال گذشته به همت خانه کتاب و ادبیات ایران رنگ واقعیت به خود گرفت و زیرساخت ایجاد «سامانه خرید از کتابفروشی» در بستر فضای مجازی ایجاد شد. در این زمینه با کتابفروشان و ناشران و دیگر اهالی صنعت نشر همفکری بسیاری صورت گرفت و متولیان این سامانه، همه دغدغه‌ها و نظرات را شنیدند و برای ارتقای خدمات و رفع اشکالات احتمالی از این نظرات بهره گرفتند.
مدیرعامل انتشارات به‌نشر ادامه داد: گاهی انتقاد و اعتراض اهالی نشر به برخی فعالیت‌ها ازجمله برگزاری نمایشگاه مجازی یا راه‌اندازی «سامانه خرید از کتابفروشی» به‌حق نیست. تعداد زیادی از ناشران و کتابفروشان ما هنوز به روش سنتی فعالیت می‌کنند و در مقابل تغییر در روش‌های تولید، عرضه، تبلیغ و فروش کتاب مقاومت می‌کنند و فعالیت‌هایشان متناسب با شرایط روز دنیا نیست. طبیعیتا عدم به‌کارگیری تکنولوژی‌ها و امکانات روز برای تولید، عرضه و تبلیغ کتاب، این عده از ناشران و کتابفروشان را از چرخه پیشرفت عقب می‌اندازد. البته این بدان معنا نیست که کتابفروشی‌ها جمع شوند، بلکه باید ارزش افزوده‌هایی مانند امکانات فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی را متناسب با نیازهای روز به کتابفروشی‌ها بیافزاییم.
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو حضور کتابفروشی‌ها در سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را اتفاقی مهم و مبارک خواند و ادامه داد: یک اتفاق ارزشمند و مبارک که برای تحقق شعار عدالت فرهنگی امسال برای نخستین‌بار در نمایشگاه کتاب تهران رخ می‌دهد، امکان خرید از کتابفروشی‌ها در فروش بخش مجازی است. این نکته که فردی از یک منطقه محروم کشور که امکان حضور فیزیکی در نمایشگاه کتاب را ندارد، بتواند از طریق فضای مجازی با تازه‌ترین کتاب‌ها آشنا شوند و آثار مورد نظر خود را با کمترین هزینه پستی از هر نقطه از ایران خریداری و دریافت کنند، اقدامی ارزشمند و فرصتی مغتنم است.
سعیدی با بیان اینکه در دوره قبلی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، میزان فروش فیزیکی و مجازی ما در یک سطح و یکسان بود، افزود: هریک از بخش‌های فیزیکی و مجازی ویژگی‌ها و مزیت‌های خود را دارند. حضور در فضای پر شور و نشاط نمایشگاه کتاب، برای کسانی که امکان حضور دارند جذابیت‌های خاص خود را دارد، ولی همه مردم امکان حضور در این رویداد را ندارند، لذا برگزاری همزمان دو بخش فیزیکی و مجازی را لازم و مفید می‌دانم.
مدیرعامل انتشارات به‌نشر با تأکید بر اهمیت حضور خانواده‌ها در نمایشگاه کتاب گفت: باید شرایطی ایجاد کنیم که موجب حضور پرشور خانوادگی در نمایشگاه کتاب شود. تعریف کردن رویدادهای کتاب‌محور و فعالیت‌های فرهنگی جذاب و اثرگذار، متناسب با اجزای مختلف خانواده، می‌تواند مردم را به حضور خانوادگی در نمایشگاه تشویق و ترغیب کند. به هر میزان در این زمینه موفق عمل کنیم، می‌تواند در اُنس جامعه با کتاب موثر باشد.
وی با اشاره به راهکارهای جذب مخاطب کتابخوان و بالا بردن سطح مطالعه در کشور، ادامه داد: اینکه نگاهمان به نمایشگاه کتاب به یک محدوده زمانی خاص محدود شود، یک خطای راهبردی است. باید به شکل‌های مختلف ارتباط مردم را در طول سال با کتاب حفظ کنیم که این امر مستلزم همکاری و همفکری همه اجزای صنعت نشر است. کتابفروشی‌ها به‌عنوان یک پاتوق فرهنگی و از سالم‌ترین فضاهای حضور مردمی محسوب می‌شوند که می‌توان در طول سال با برگزاری برنامه‌های مختلف و متنوع همچون نشست‌ها، جشن امضا، رونمایی کتاب و دیدار با نویسندگان و هنرمندان به این پاتوق‌های فرهنگی رونق داد که در این زمینه متولیان و مسئولان فرهنگی کشور می‌توانند نقش حمایتی داشته باشند. راه‌اندازی «سامانه خرید از کتابفروشی» نیز یکی از راهکارهای رونق بخشیدن به حیات کتابفروشی‌ها و دسترسی مردم در همه نقاط کشور به کتاب است. برگزاری رویدادهایی مثل هفته کتاب نیز می‌تواند در گرم کردن تنور کتاب در کشور موثر باشد. البته این برنامه‌های فرهنگی باید در طول سال تداوم داشته باشند و در همه کشور اجرا شوند.
نقش بی بدیل رسانه‌ها در ترویج و تبلیغ کتاب
سعیدی در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره نقش بی‌بدیل رسانه‌ها و به‌ویژه صدا و سیما در ترویج و تبلیغ کتاب و کتابخوانی در جامعه، بیان کرد: رسانه‌ها و به‌ویژه صدا و سیما با تبلیغ مستقیم و ساخت برنامه‌های کتاب‌محور و یا به‌طور مستقیم در برنامه‌های مختلف خود می‌توانند در ترویج کتابخوانی نقشی تاثیرگذار داشته باشند. به نظرم صدا و سیما باید در ترویج کتابخوانی نقشی بیشتری ایفا کند. باید کتاب به یکی از اولویت‌های برنامه‌سازی تبدیل شود و کتاب به شکل‌های مختلف تبلیغ شود تا بتواند از غربت کنونی خود بیرون بیاید. راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی کتاب از کارهای خوبی است که از سال گذشته شکل گرفت.
حضور کتابفروشان در نمایشگاه کتاب 1402 قطعی شد / افزایش فضای ناشران کودک و نوجوانمدیرعامل انتشارات به‌نشر در پایان گفت: در حوزه تولید کتاب به‌ویژه در سال‌های اخیر رشد خوبی داشته‌ایم، اما باید قدری بیشتر روی کیفیت آثار تمرکز کنیم. هر زمان کتاب خوبی چه در قالب تألیف و چه در قالب ترجمه تولید و منتشر شده، با استقبال خوبی نیز از سوی جامعه مواجه شده است. اگر خوب تولید و درست اطلاع‌رسانی و تبلیغ شود، با وجود همه مشکلات مخاطبان از آن استقبال می‌کنند.
سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران 20 تا 30 اردیبهشت‌ماه 1402 در مصلی امام خمینی(ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir برگزار خواهد شد.