حفظ محیط زیست و میراث فرهنگی از تخریب، مطالبه شاهرودی‌ها از دولت
شاهرود - ایرنا - میراث تاریخی و فرهنگی و داشته‌های طبیعی از بارزترین سرمایه‌های شهرستان شاهرود در شرق استان سمنان است. در آستانه سفر آیت الله سیدابراهیم رییسی رییس جمهوری به این استان، شاهرودی‌ها حفاظت از این منابع و برنامه‌ریزی برای بهره‌برداری مناسب به سود منطقه را مهمترین مطالبه خود عنوان کردند.
به گزارش ایرنا، سید صولت مرتضوی معاون اجرایی رئیس جمهوری شامگاه شنبه هشتم آبان در توئیتی از سفر آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری به استان سمنان خبر داد.
معاون اجرایی رئیس جمهوری در این توئیت نوشت: در ادامه سفرهای استانی، رئیس جمهوری اواخر هفته جاری به استان سمنان سفر می‌کند.
مرتضوی افزود: برنامه ریزی سفر و بررسی مشکلات استان طی چندین جلسه تخصصی با حضور معاون اول رئیس جمهوری و وزرا تشکیل شده است.
شاهرود شهرستانی به وسعت بیش از 51 هزار کیلومتر مربع در شرق استان سمنان و در میانه مسیر تهران - مشهد در جنوب رشته کوه‌های البرز قرار گرفته است. گستردگی و تنوع جمعیتی آن سبب شده است تا عنوان بزرگترین و پرجمعیت ترین شهرستان استان سمنان را به خود اختصاص دهد. تنوع آب و هوایی در شاهرود به گونه ای است که از شمال به جنگل های هیرکانی و از جنوب به کویر منتهی می شود. این شهرستان همچنین دومین ذخیره‌گاه زیستکره دنیا را در خود جای داده است و مأمن گونه های جانوری مهم و در خطر انقراضی مانند یوزپلنگ و گورخر آسیایی است.
شرایط جغرافیایی سبب شد تا از دیرباز هسته‌های جمعیتی در این منطقه شکل گیرد و ازاین رو می توان گفت شهرستان شاهرود دارای پشتوانه تاریخی است که گواه آن در آثار و بناهای موجود از دوره های مختلف، قابل مشاهده است.
حفظ این داشته‌های ارزشمند نیازمند اقدامات جدی و موثر از سوی مسوولان است. به همین دلیل یکی از مهمترین خواسته‌های مردم، کنشگران و همچنین سازمان های مردم نهاد به عنوان نمایندگان آنان از دولت مردمی این است که در کنار توجه به معیشت، پاسداشت میراث طبیعی و تاریخی این خطه را نیز مورد توجه قرار دهد، چرا که خود می تواند سبب بهبود کمی و کیفی صنعت گردشگری و در نتیجه رونق اقتصادی منطقه شود.
معدن کاوی بی رویه منابع آب شاهرود را در معرض تهدید قرار می دهد
نماینده تشکل های محیط زیستی شاهرود در گفت و گو با ایرنا، با بیان اینکه این شهرستان چند سالی است که با یک تهدید بسیار مهم برای خوزستانی شدن رو به روست، ابراز کرد: این همان روندی است که در بسیاری از نقاط کشور با عنوان طرح های عمرانی، معدنی و یا سدسازی کلید خورده است و در برخی از مناطق مانند خوزستان تبعات آن به چشم می خورد.
امیرحسین ولیان با اشاره به کم بارشی و قرارگیری استان سمنان در حاشیه کویر، تصریح کرد: بلندترین قله البرز شرقی یعنی شاهوار با ارتفاع چهار هزار متر مهمترین منبع آب شاهرودی است که از یک سو در حاشیه کویر قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه بسطام به برکت منابع آبی شاهوار بین هشت تا 10 هزار سال پیشینه سکونتی دارد، افزود: بر اساس برآورد کارشناسان حفره های این کوه 200 میلیون متر مکعب یعنی معادل سد کرج در خود آب ذخیره دارند و این قله منبع اصلی آب های سطحی و زیرزمینی این منطقه ست.
این شهروند شاهرودی با ابراز نگرانی از معدنکاوی به شکل روباز و با تخریب گسترده در دل کوه شاهوار یادآور شد: معدنکاران بوکسیت تاش از حدود یک دهه پیش کار خود را در این کوه آغاز و در این مدت آسیب های بسیاری به محیط زیست وارد کرده‌اند.
ولیان با بیان اینکه با اجرای طرح توسعه معدن بوکسیت آسیبی حدود 90 برابر بیشتر از آنچه تاکنون رخ داد، در انتظار شاهوار است، اضافه کرد: پویش های مردمی با حضور فعالان محیط زیست، کارشناسان و استادان دانشگاه از سال ها پیش برای جلوگیری از تخریب های گسترده معدن شکل گرفت و در نهایت مردم موفق شدند تعطیلی موقت معدن را رقم بزنند.
وی تأکید کرد: روند تخریب و برداشت های بی رویه به گونه ای است که حتی مسوولان شهرستان نیز در بازدیدهای خود به این موضوع اشاره کردند.
فعال محیط زیست شاهرودی، تعطیلی دائم معدن بوکسیت تاش را خواسته مهم مردم و مسوولان شهرستان شاهرود از ریس جمهوری عنوان کرد و گفت: این معدن تنها منبع تغذیه بوکسیت برای تولید آلومینیوم در کشور نیست و تعطیلی آن هیچ ضربه ای به اشتغال و صنعت کشور وارد نمی کند و فقط تفاوت در کاهش یک یا 2 درصد سود یک شرکت در برابر حفظ جان مردم یک شهرستان است.
توجه به تاریخ و میراث فرهنگی منطقه نیز یکی دیگر از خواسته های مردم شاهرود از دولت سیزدهم است.
ثبت جهانی مجموعه تاریخی بسطام در اولویت قرار گیرد
یکی از فعالان حوزه میراث فرهنگی در گفت وگو با ایرنا، با بیان اینکه باید ثبت جهانی مجموعه تاریخی بسطام و خرقان به عنوان یکی از مهمترین اولویت های استان سمنان در نظر گرفته شود، افزود: این مجموعه سال ها است که برای ثبت جهانی پرونده دارد و پیشرفت کار نیازمند همکاری برخی از ادارات کل استانی است.
عبدالحسین برنجی ایجاد پایگاه جهانی جنگل های هیرکانی البرز جنوبی در شاهرود را یکی دیگر از مطالبات مردم این شهرستان عنوان کرد و گفت: وزیر پیشین میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با ایجاد این پایگاه موافقت کرد اما تاکنون اقدام عملی صورت نگرفته است.
وی همچنین با تأکید بر اینکه برخی از طرح های میراث فرهنگی وگردشگری در شاهرود با گذشت دهه ها ناتمام رها شده است، ابراز کرد: این طرح ها باید تعیین تکلیف شوند و برای نمونه می توان به قولی که 32 سال پیش درباره ایجاد پارک موزه شاهرود به مردم این شهر داده شد و به مرحله اجرا درنیامد، اشاره کرد.
این شهروند شاهرودی یادآور شد: برای ایجاد این پارک موزه تفاهم نامه‌ای با شهرداری شاهرود به امضا رسید و حتی تابلویی نیز در محل نصب شد که اکنون سال هاست رنگ باخته و پارک موزه ای به خود ندیده است.
برنجی تعیین تکلیف وضعیت موزه شاهرود را نیز خواستار شد و گفت: این موزه که نخستین و قدیمی ترین موزه باستان شناسی استان سمنان نیز به شمار می رود، به مدت 30 سال در ساختمان شهرداری قدیم و به صورت استیجاری مستقر است که برای تملک به همکاری بیشتر مسوولان نیاز دارد.
وی در ادامه تأکید کرد: بسیاری از بخش های بافت تاریخی شهر شاهرود نیز در چند سال گذشته به تدریج از بین رفته است و برای حفظ باقی مانده آن باید همت جدی تری داشت.
بافت تاریخی شاهرود در خطر نابودی است
یک کنشگر و پژوهشگر حوزه شهری اهل شاهرود نیز با تأکید بر ضرورت توجه به بافت تاریخی شهر شاهرود، اظهار داشت: با توجه به تعداد بناهای باارزش در این شهر باید شاهرود را نه تنها در ایران بلکه در دنیا شناساند، چرا که درصورت توجه بیشتر متولیان میراث فرهنگی به این سرمایه ها، قدرت رقابت با شهرهایی مانند اصفهان و یزد را نیز دارا است.
ملیحه شاه ولی، برای نام بردن از شاهرود عبارت "شهرموزه" را به کار برد و گفت: شاهرود بارها از رهگذر طرح های توسعه ای و عمرانی، زیر پا گذاشته شدن قوانین میراث فرهنگی و بی توجهی و سهل انگاری در ساخت و سازهایی ک منظر آثار تاریخی را نشانه گرفته اند، آسب دیده است.
وی ادامه داد: تراکم فروشی و سایه آن بر بافت تاریخی، نقض حریم آثار تاریخی، احترام نگذاشتن به نظر کنشگران و فعالان این حوزه و اصرار به طرح هایی که آثار و بناهای تاریخی شهر را به شدت تحت تأثیر قرار داد، همواره از دیگر معضلات این شهر بوده است.
این شهروند شاهرودی با بیان اینکه با مرور رویدادهای عمرانی شهر رد پای تصمیم های مدیریت شهری به روشنی قابل مشاهده ست، افزود: پیش از این، تصمیم گیری ها بدون توجه به ویژگی های بارز تاریخی و فرهنگی شهر گرفته می شد و از آن جایی که خشت نخست کج گذاشته شد، تبعات این تصمیم ها همچنان ملموس و پابرجا باقی مانده است.
شاه ولی یادآور شد: شاهرود باید بر مدار طبیعت و صنایع وابسته به آن از جمله گردشگری بچرخد اما برنامه مدونی در این زمینه وجود دارد.
در نهایت به نظر می رسد با توجه به زیست بوم منطقه و توجه به تاریخ و فرهنگ آن می توان علاوه بر تلاش برای حفظ داشته های ارزشمند شاهرود، به جای سرمایه گذاری های سنگین، از سرمایه گذاری های اندک و زودبازده برای رونق اقتصادی شهرستان شاهرود از طریق گردشگری اقدام کرد که تحقق آن نیازمند توجه بیشتر از سوی متولیان هر بخش است.
*س_برچسب‌ها_س* *س_پرونده خبری_س*
