خاورمیانه در آستانه فصل تازه / آمریکا به ایران، چین و روسیه باخت

به گزارش اقتصادنیوز، پاسخ ایران به اسرائیل نشان از یک وضعیت جدید برای خاورمیانه است. این احتمال وجود دارد تا اسرائیل به کنش ایران واکنش ادعایی داشته باشد؛ گزاره ای که می تواند آغازگر دور تازه ای از تنش ها باشد. به ادعای ناظران امروز حداقل سه درگیری همزمان در خاورمیانه در جریان است: جنگ اسرائیل و غزه، بحران دریای سرخ و رویارویی تل آویو و تهران که همه آنها در پس زمینه به هم مرتبط هستند. پیامدهای رویارویی اسرائیل و ایران، جهانی خواهد بود و یکی از مهم ترین لحظات ژئوپلیتیکی در قرن بیست و یکم را رقم خواهد زد. به بیانی دیگر زمانی که جهان با بحران های بی شماری روبرو است، چشم انداز ژئوپلیتیکی به شکل دیگری ترسیم خواهد شد.

چالش های واشنگتن

آنگونه که ساوت چاینا مورنینگ مدعی است، چننی رویارویی بیش از همه برای ایالات متحده پرهزینه خواهد بود. پاسخ تهران موجب شد تا اعتبار ایالات متحده برای متحدانش بیش از همیشه متزلزل شود، از منظری دیگر، گروهی با اشاره به پاسخ بی سابقه ایران به اسرائیل مدعی اند که رقبای ایالات متحده می خواهند واشنگتن را به شکلی بی سابقه آزمایش کنند. امروز ایران برای آمریکا به معمایی جدی تبدیل شده و همزمان این کشور درگیر مانور قدرت روسیه و چین هست. دو بازیگری که هم صدا با ایران به دنبال فرصت های تازه ژئوپلتیکی شان هستند.

ایالات متحده با چالش تازه دیگری نیز دست به گریبان هست، چند صدایی و شکاف های عریان در خاورمیانه. نمونه بارز آن سیاست یک بام و دو هوای اردن هست. بازیگری که در جریان پاسخ ایران به اسرائیل در رهگیری موشک های ایران مشارکت کرد اما چند ماه پیش، از قرارداد انرژی های تجدیدپذیر با اسرائیل و امارات متحده عربی خارج شد، طبیعتا اجماع نظر در باب خط فکری بازیگرانی چون اردن که رویکرد مشخصی ندارند، می تواند ایالات متحده را درگیر اشتباه محاسباتی کند.

شکاف ها در خارومیانه عریان شد

گروهی مدعی اند، امروز شاهد نوعی شکاف و چند صدایی در خاورمیانه میان بازیگرانی هستیم که مایل به ایستادن در کنار اسرائیل هستند (این گروه از بازیگران در حداقل قرار دارند و مواضعشان در نوسان است) و کشورهایی که می خواهند از اسرائیل فاصله بگیرند. این گزاره ای قابل تامل است، بالاخص به این دلیل که پیش از پاسخ ایران به اسرائیل، گروهی از کشورهای عربی حاشیه خلیح فارس رابطه شان را یا با اسرائیل عادی کردند یا در صدد چنین گزاره ای بودند. اما حالا همین کشورها ترجیح می دهند سکوت اختیار کنند.

رویکرد بازیگرانی چون چین نیز برای ایالات متحده به تهدید تبدیل شده است. پیش از آن که ایران بخواهد به شکلی بی سابقه به اسرائیل پاسخ دهد، ایالات متحده از چین خواست تا با تکیه بر روابط اقتصادی و تجاری و سیاسی نزدیکی که با ایران دارد، مانع از چنین فعلی شود. استراتژی که شکست خورد. در کنار همه اینها، اپتیک منفی قدرت هایی مانند چین است. پس از حمله گسترده اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق در اوایل گروهی از ناظران مدعی اند حتی اگر چین نیز برای توقف پاسخ ایران تلاش می کرد نیز موفق نمی شد و اینگونه قدرت واقعی و اعتبارش نیز زیر سوال می رفت. در نهایت، حملات 7 اکتبر حماس به اسرائیل، توجه را از اروپا به خاورمیانه معطوف کرده است.

شعله ور شدن تنش ها موجب شده تا جنگ اوکراین به حاشیه رانده شود؛ گزاره ای که به ادعای ناظران می تواند برای مسکو خوشایند باشد. چشم جهان به اسرائیل و ایران دوخته شده است. هیچ کس طوفان نمی خواهد، اما همه می توانند وزش باد را بشنوند. گروهی مدعی اند، خاورمیانه در آستانه رویارویی تمام عیار قرار دارد، در چارچوب این رویارویی ایران این توان و قدرت را دارد تا با کارت های مهمی که در دست دارد به خوبی بازی کند. به عنوان نمونه تنگه هرمز با ببندد. چنین رخدادی طبیعتا نه خاورمیانه بلکه جهان را درگیر شکاف های جدی خواهد کرد. گروهی دیگر مدعی اند که بدون وقوع رویارویی تمام عیار نیز دریچه های تغییر از قبل باز شده است. فعل و انفعال ها نمایانگر فصل جدیدی برای خاورمیانه و به طور کلی جهان در نحوه تفکر ملت ها و نحوه عملکرد ژئوپلیتیک است.

• پایان صبر استراتژیک ایران؛ معادلات خاورمیانه تغییر کرد / پس‌لرزه‌های خروج تهران و تل آویو از...
• روایت «استفان والت» از سیاست شکست خورده واشنگتن / بایدن به آتش جنگ در خاورمیانه دمید؟
• سناریوهای نتانیاهو شکست خورد / پاسخ ایران به اسرائیل ورق جنگ غزه را بر می‌گرداند؟
• آمریکا؛ قربانی قمار اسرائیل / نتانیاهو چه خوابی در سر دارد؟

• اینستاگرم
• تلگرام
• ایکس
• لینکدین