خواجه پاشا: خالقان فیلمهای کوتاه کار خود را ارزشمند بدانند
بابک لطفی خواجه پاشا برنده سیمرغ بهترین فیلمنامه از جشنواره فیلم فجر میگوید: برخی افراد سالها فیلم کوتاه میسازند اما تبدیل به فیلمساز سینمای بلند نمیشود. بالعکس هم این ماجرا وجود دارد و فیلمسازان بلندی هستند که توانایی ساخت فیلم کوتاه را ندارند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، بابک خواجهپاشا کارگردان فیلم سینمایی «در آغوش درخت» که با اولین تجربه کارگردانی خود در سینمای بلند در چهلویکمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت درباره تفاوت تجربه کارگردانی فیلم بلند نسبت به ساخت فیلمهای کوتاه گفت: پیش از این دو دوره تجربه حضور در جشنواره فیلم 100 را داشتهام که مربوط به دورههای اول و سوم این رویداد میشود. فیلم کوتاه در عمل شمایلی کاملا متفاوت نسبت به فیلم بلند دارد. برخی به اشتباه احساس میکنند که اگر یک فیلم کوتاه را کش بدهند، تبدیل به فیلم بلند میشود و یا بالعکس! این دو گونه اساسا در ایده اولیه متفاوت از یکدیگر هستند.
وی افزود: ابتدا باید صاحب ایدهای شوید که بتواند در زمانی کوتاه مطرح شود. وقتی چنین ایدهای را پیدا میکنید، میتوانید یک فیلم کوتاه هم بسازید. طرح یک فیلم کوتاه باید این قابلیت را داشته باشد که در زمان اندک بر روی مخاطب تأثیر بگذارد.
این کارگردان درباره دشواری بیشتر ساخت فیلم کوتاه نسبت به فیلم بلند هم گفت: وقتی تصمیم به ساخت یک فیلم 100 ثانیهای میگیرید طبیعتا دیگر نمیتوانید درباره مراحل مختلف درامپردازی از شروع، میانه، پایان و تعلیقها صحبت کنید. ما در فیلم بلند و یا حتی کوتاه به دنبال چندین نقطه عطف هستیم ولی در فیلم 100 ثانیهای و فیلمهای خیلی کوتاه، نقطه عطف باید در همان دو سه ثانیه ابتدایی شکل بگیرد و سریع بهدنبال تأثیرگذاری آن باشیم. به تعبیری فیلمهای 100 ثانیهای در اوج آغاز میشوند و در اوج هم به پایان میرسند.
خشک کردن ریشه سینما به نفع هیچ کس نیست / جشنواره فیلم فجر در خاورمیانه ارزشمند و دارای اعتبار استخواجهپاشا درباره ویژگی منحصر به فرد فیلمهای 100 ثانیهای هم گفت: این فیلمها تأثیرگذاری آنی دارند. به دلیل زیست ما در دوران غلبه مدرنیته و زندگی ماشینی، احتمال دارد مخاطب، زمان چندانی برای تماشای فیلم بلند نداشته باشد. در چنین شرایطی این جنس فیلمهای خیلی کوتاه میتواند تأثیرگذاری خوبی روی مخاطب داشته باشد. ولی آنچه میتواند بهعنوان یک ایراد برای فیلمهای 100 ثانیهای و اساسا سینمای کوتاه مطرح باشد، ماجرای «پخش» است. این فیلمها چگونه قرار است به دست مخاطب برسد؟
وی گفت: قطعاً تجربه ساخت فیلم کوتاه در ورود فیلمسازان به جریان فیلمسازی بلند، تأثیرگذار است. هر تجربهای در عرصه تصویر بر ادامه مسیر یک فیلمساز تأثیرگذار است اما اینگونه نیست که تجربه ساخت فیلم کوتاه به طور قطع منجر به ورود به سینمای بلند حرفهای شود. کمااینکه شاهدیم برخی افراد سالها فیلم کوتاه میسازند اما تبدیل به فیلمساز سینمای بلند نمیشود. بالعکس هم این ماجرا وجود دارد و فیلمسازان بلندی هستند که توانایی ساخت فیلم کوتاه را ندارند. به نظرم فیلمهای کوتاه در جایگاه خودشان، هر از گاهی از فیلمهای بلند هم ارزشمندتر میشوند.
این کارگردان افزود: بچههای فیلم کوتاه باید بدانند کاری که دارند انجام میدهند بسیار ارزشمند است و اینگونه نیست که فکر کنند حتما باید از این مسیر وارد سینمای بلند و سینمای صنعتی شوند.
کارگردان فیلم «در آغوش درخت» درباره انتقال تجربه به فیلمسازان تازهکار هم گفت: به نظرم مهمترین عاملی که هر فیلمسازی باید در آن دقت داشته باشد، انتخاب فیلمنامه درست و تعیین طرح اولیه است. اگر شما با یک طرح و فیلمنامه درست مواجه باشید، قطعا میتوانید آن را به یک فیلم خوب هم تبدیل کنید و این مهمترین عامل است. دومین پیشنهادم هم به فیلمسازان جوان این است که سمت دستیاری کارگردان بروند تا فضای فیلمسازی را تجربه و سختیهای سینما را از نزدیک لمس کنند. سینما علاوهبر مباحث نظری، چیزی دارد به نام سختی کار. این حرفه واقعا شغل سختی است و خیلی از دانشجویان فیلمسازی بودند که وقتی وارد کار شدند، فضا آنها را پس زده است و گفتهاند که فکر نمیکردیم شرایط کار این اندازه دشوار باشد. این تجربه باعث میشود افراد با اولین فیلم خودشان هم منطقی و درست برخورد کنند.
خواجهپاشا درباره تأثیر جشنوارهها بر فرآیند فیلمسازی فیلمسازان جوان هم گفت: قطعا جشنوارهها تأثیرگذار هستند و به شخص من بسیار کمک کردهاند. هم جشنواره فیلم 100، هم جشنواره فیلم کوتاه تهران و هم جشنواره فجر به من در زمینه شناخت تواناییهایم کمک کردند تا بتوانم در عرصهای وارد شوم که به سمت سینمای حرفهای گرایش پیدا کنم. جشنوارهها میتوانند باعث اعتماد به نفس فیلمسازان جوان شوند و از این منظر بسیار ارزشمند هستند.
سیزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم 100 به دبیری یوسف منصوری و به همت سازمان سینمایی سوره دهم تا دوازدهم اسفند برگزار خواهد شد.