دوشنبه 8 دی 1404

دانشجویان ایرانی بیشتر به کدام کشورها مهاجرت می کنند؟

وب‌گاه عرشه آنلاین مشاهده در مرجع
دانشجویان ایرانی بیشتر به کدام کشورها مهاجرت می کنند؟

ایران بر اساس اعلام مرکز رصدخانه مهاجرت به جمع 25 کشور برتر دارای بیشترین پژوهشگر مشغول به فعالیت در دانشگاه‌های آمریکا وارد شده است.

به نقل از رصدخانه مهاجرت ایران، جهان در دوران پساکرونا شرایط خاصی را در زمینه مهاجرت تجربه می‌کند. شواهد آماری حاکی از آن است که با وضعیتی مانند رها شدن فنر فشرده مهاجرتهای جهانی مواجهیم؛ وضعیتی که پس از کم شدن محدودیتهای اعمال شده در دوران شیوع کرونا در بسیاری از کشور‌های جهان درحال رخ دادن است.

از این رو می‌توان گفت که افزایش چشمگیر جابه جایی های تحصیلی در کنار مهاجرتهای اقتصادی و اجباری جملگی نشان از آغاز دوران اوجگیری مهاجرتهای بین المللی در جهان محسوب می‌شوند.

علاوه بر این مواردی همچون موضوع تغییرات شدید اقلیمی که بسیاری از نقاط جهان به صورت جدی با آن درگیرند، نشان از این دارد که کشور‌های جهان به احتمال زیاد، با امواج سهمگین جابجایی های داخلی و بین المللی در اثر این تغییرات روبرو خواهند شد.

لذا همچنان رصد و پایش جنبه های کمی و کیفی انواع مهاجرتها، به همراه شناخت ریشه‌ها و دلایل آن‌ها و کنترل اثرات سوء و مدیریت فرصتهای احتمالی ناشی از آن در جوامع محلی، ملی و فراملی از اولویتهای پیش روی جامعه جهانی است.

از این رو قصد داریم در این گزارش که حاصل احصا اطلاعات توسط مرکز رصدخانه مهاجرت ایران بوده به تعداد دانشجو فرستی، مقاصد اصلی میزبان دانشجویان ایرانی در خارج از کشور، تعداد دانشجویان ایرانی و رتبه دانشجوفرستی ایران در ایالات متحده آمریکا، مقاطع و حوزه تحصیلی دانشجویان ایرانی در امریکا و تعداد و رتبه ایرانیان مشغول به فعالیت‌های دانشگاهی در ایالات متحده آمریکا اشاره کنیم.

تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور

تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور با افزایشی تقریبا 4 برابری از 17 هزار و 442 دانشجو در سال 2000 به 66 هزار و 701 دانشجو در سال 2020 افزایش یافته است. همچنین رتبه دانشجو فرستی کشور از رتبه 14 در سال 2010 به رتبه 17 در سال 2020 تغییر یافته است. از سوی دیگر، کمترین رتبه دانشجوفرستی ایران با رتبه 11 مربوط به سال 2012 بوده است. اگرچه بخشی از افزایش جمعیت دانشجویان ایرانی در خارج از کشور را می‌توان ناشی از افزایش میل به تحصیل در خارج از کشور و حضور در دانشگاه‌های معتبر بین المللی دانست اما بخش زیادی از این افزایش جمعیت را می‌توان به افزایش فشار‌های منفی و واکنشی به وضعیت رو به افول کشور طی یک دهه گذشته قلمداد کرد.

طی سال‌های اخیر، در کنار عوامل فشار که موجب تقویت انگیزه های مهاجرت) از کانال تحصیلی (در میان دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی شده، بدتر شدن شرایط اقتصادی به عنوان مانعی برای مهاجرت تحصیلی دانشجویان ایرانی عمل کرده است؛ مانعی که در صورت بهبود شرایط می تواند دانشجویان بیشتری را به جمعیت فعلی دانشجویان ایرانی در خارج از کشور اضافه کند.

بر اساس اطلاعاتی که مرکز رصدخانه مهاجرت ایران احصا کرده 10 مقصد اصلی میزبان دانشجویان ایرانی در خارج از کشور به ترتیب امریکا، آلمان، ترکیه، کانادا، ایتالیا، مجارستان، استرالیا، روسیه، فرانسه و بریتانیا هستند.

مقطع و حوزه تحصیلی دانشجویان ایرانی در ایالات متحده آمریکا

در سال تحصیلی 2021-2020 میلادی 76 درصد از دانشجویان ایرانی در آمریکا در مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری مشغول به تحصیل بوده اند که در مقایسه با سال تحصیلی 2011-2010 با کاهشی 7 درصدی همراه بوده است.

همچنین جمعیت دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در مقطع کارشناسی در آمریکا نیز از 8 درصد در سال تحصیلی 2011-2010 به 4 درصد در سال تحصیلی 2021-2020 کاهش یافته است. در سال تحصیلی 2022-2021 حدود نیمی از دانشجویان ایرانی در رشته‌های مهندسی (2.48 درصد)، 14 درصد در علوم ریاضی و کامپیوتر و 6.13 درصد در رشته‌های فیزیک و علوم زیستی مشغول به تحصیل بوده اند.

در مقایسه با سال تحصیلی 2011-2010 سهم دانشجویان ایرانی در رشته‌های مهندسی با کاهشی تقریبا 10 درصدی همراه بوده است و سهم دانشجویان ایرانی در رشته‌های مرتبط با ریاضی و علوم کامپیوتر و همچنین فیزیک و علوم زیستی با افزایش همراه بوده است.

حدود 94 درصد ایرانیانی که بین سال‌های 2010 تا 2020 موفق به اخذ ویزای موقت تحصیلی در مقطع دکتری در ایالات متحده آمریکا شده اند، در رشته‌های مرتبط با علوم و مهندسی تحصیل کرده اند. تنها 6 درصد از دانشجویان ایرانی در رشته‌های غیر مرتبط با علوم و مهندسی تحصیل کرده اند.

در مجموع بین سال‌های 2010 تا 2020 میلادی کشور ایران با دریافت 6 هزار و 106 ویزای موقت تحصیلی در رشته‌های مرتبط با علوم و مهندسی در رتبه چهارم در میان 10 کشور برتر دریافت کننده ویزای موقت تحصیلی در مقطع دکتری در ایالت متحده آمریکا قرار داشته است. در رشته‌های غیر مرتبط با علوم و مهندسی نیز کشور ایران با دریافت 372 ویزا در رتبه هشتم قرار داشته است.

تعداد و رتبه ایرانیان مشغول به فعالیت‌های دانشگاهی در ایالات متحده آمریکا

در دانشگاه‌های تعداد پژوهشگران بین المللی ایرانی آمریکا از سال 2009 تا 2017 با افزایشی تقریبا 8.2 برابری از 716 نفر به 1984 نفر رسیده است. از سال 2017 به بعد تعداد پژوهشگران ایرانی در دانشگاه‌های آمریکا با افت محسوس تقریبا 34 درصدی همراه بوده است. ایران از سال 2009 به جمع 25 کشور برتر دارای بیشترین پژوهشگر مشغول به فعالیت در دانشگاه‌های ایالات متحده وارد شده است.

همچنین رتبه ایران از 25 در سال 2010-2009، 2009 به 13 در سال 2020 میلادی تغییر یافته است.

هم اکنون دیگران می خوانند 23 فروردین 1402 - 07:46

بیشتر بخوانید

دانشجویان ایرانی بیشتر به کدام کشورها مهاجرت می کنند؟ 2