دوشنبه 5 آذر 1403

دست خالی آمریکا در میز تحولات سیاسی - نظامی یمن

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
دست خالی آمریکا در میز تحولات سیاسی - نظامی یمن

بحران یمن درحالی همزمان با نزدیک شدن انصارالله به فتح مارب وارد مرحله جدیدی شده که آمریکا تقریبا دیگر هیچ گزینه نظامی یا سیاسی روی میز ندارد.

به گزارش الف، «جو بایدن» رئیس جمهوری ایالات متحده 2 هفته بعد از روی کار آمدن در کاخ سفید اعلام کرد که طبق وعده هایی که در کمپینهای انتخاباتی خود داده بود قصد پایان دادن به جنگ یمن را دارد. اعلام تعلیق فروش سلاح به عربستان سعودی و امارات متحده عربی از جمله اقدامات نمادینی بود که دولت بایدن در راستای تلاش برای پایان دادن به جنگ یمن انجام داد؛ اما عملا گام مهمی در این زمینه انجام نشد و علاوه بر آمریکا کشورهای اروپایی همچون انگلیس و فرانسه و... همچنان به فروش سلاح به سعودیها ادامه میدهند.

علی رغم ادعاهایی که بایدن درباره تغییر سیاست این کشور در قبال عربستان مطرح کرده اما پرواضح است که ریاض در هرصورت یکی از اصلی ترین متحدان واشنگتن در خاورمیانه محسوب میشود و دست کم آمریکاییها میدانند که نباید اجازه دهند عربستان بیش از این در جنگ یمن متحمل خسارت شود.

بر همین اساس همه ابتکارهایی که آمریکا از چند ماه گذشته در قالب مذاکرات سیاسی برای پایان دادن به جنگ یمن مطرح کرده به گونه ای بوده که این جنگ با کمترین خسارت برای عربستان به پایان برسد؛ به همین دلیل جنبش انصارالله یمن که طرف دیگر جنگ است این ابتکارها را نپذیرفته و تاکید کرد تا زمانی که مطالبات یمنیها از جمله رفع کامل محاصره آمریکایی - سعودی ضد یمن و بازگشایی فرودگاه صنعا انجام نگیرد تن به هیچ توافقی برای پایان جنگ نخواهد داد و یمنیها همچنان امکانات نظامی لازم برای ادامه جنگ را دارند.

این موضع گیری انصارالله صرفا در حد حرف نبوده و ترجمه آن را در حملات موشکی و پهپادی گسترده این جنبش و کمیته های مردمی یمن به مواضع عربستان در عمق این کشور میبینیم. اما آنچه که آمریکاییها و سعودیها را بیشتر از هرچیزی نگران می کند پیشروی مداوم یمنی ها در مارب و احتمال آزادسازی قریب الوقوع آن است. همین موضوع صدای آمریکاییها و اروپاییها و حتی سازمان ملل که تحت نظارت واشنگتن است را درآورده است؛ تا جایی که چند روز قبل شورای امنیت خواستار توقف پیشروی انصارالله در مارب شد.

همزمان با آزاد شدن چندین نقطه راهبردی در مارب به دست انصارالله، مزدوران سعودی وابسته به «عبد ربه منصور هادی» رئیس جمهور فراری یمن که روحیه خود را برای ادامه جنگ باخته اند 2 روز قبل به سمت استانهای جنوبی فرار کردند. گزارشها نیز حاکی از فروپاشی صفوف مزدوران سعودی است.

منابع آگاه گزارش میدهند که نیروهای وابسته به ائتلاف سعودی در استان مارب و حتی افسران بلندپایه آن که ماه هاست حقوق دریافت نکرده و به بیهودگی مشارکت در این جنگ ضد هموطنان خود اعتراف میکنند یکی پس از دیگری از جبهه ائتلاف سعودی فرار کرده و به ارتش و کمیته های مردمی یمن میپیوندند. اهالی استان مارب و سران قبایل نیز استقبال زیادی از نیروهای انصارالله میکنند.

آمریکاییها و سعودیها به خوبی میدانند که تسلط انصارالله بر منطقه استراتژیک مارب با میادین عظیم نفتی و گازی به معنای سقوط آخرین دژ ائتلاف جنگی واشنگتن و ریاض در یمن است. از طرف دیگر یمنیها بعد از فتح مارب احتمالا پیشروی به سمت استان شبوه در جنوب این کشور که تحت اشغال دشمن است را آغاز میکنند و همین امر نگرانی عربستان و آمریکا را برانگیخته است و به همین دلیل درحالی که گزینه نظامی برای ایستادگی مقابل انصارالله در مارب کارساز نیست؛ به ابزارها و فشارهای دیپلماتیک روی آورده اند.

قدرت‌های بین‌المللی که پیش از این، در مورد ادامه جنگ و محاصره یمن سکوت کرده بودند نیز حالا برای حفظ منابع نفتی و موقعیت راهبردی مأرب به دنبال برقراری آتش بس در این استان هستند. از طرفی آمریکا میبیند که سیاست «چماق و هویج» دولت بایدن در قبال یمن نیز نتیجه نداده و حذف نام انصارالله از لیست «تروریسم» توسط بایدن نیز تاثیری در رویکرد یمنیها نسبت به واشنگتن نداشت؛ به ویژه این که مقامات و مردم یمن به خوبی میدانند این جنگ ویرانگر در مارس 2015 و زمانی که «باراک اوباما» رئیس جمهور سابق دموکرات آمریکا روی کار بود آغاز شد و به همین دلیل اعتمادی به سیاستهای دموکراتها ندارند.

اما در هر صورت دولت بایدن تحت فشار افکار عمومی داخلی و جهانی ناچار به پایان دادن به جنگ یمن است اما علاوه بر شکست گزینه نظامی، دیگر گزینه سیاسی نیز در قبال بحران یمن روی میز ندارد؛ به ویژه اینکه به هیچ روشی نمیتواند یمنی ها را از ادامه پیشروی در مارب منصرف کند و همین امر به معنای حرکت یمنیها به سمت استانهای جنوبی بعد از آزادسازی مارب خواهد بود و این یعنی سقوط هدف آمریکا و عربستان در یمن.