دلیل نایاب شدن سمعک در کشور
به ناتوانی کامل یا جزئی در شنیدن صداها اختلال شنوایی (ناشنوایی یا کمشنوایی) گفته میشود. افراد دچار کمشنوایی به دلیل کاهش تواناییشان در ارتباط کلامی با دیگران، منزوی شده و دچار مشکلات روحی زیادی میشوند و به همین دلیل، استفاده از تجهیزات توانبخشی مانند " سمعک " نقش مؤثری در بهبود وضعیت آنها دارد.
پس از آن که پزشک معالج تشخیص میدهد که بیمار دچار مشکل شنوایی است، او را به شنواییشناس ارجاع میدهد و پس از انجام تستهای ارزیابی شنوایی، در صورت نیاز برای فرد، سمعک تجویز میشود.
یکی از شنواییشناسان میگوید باید نام و کد ملی بیمار را در سامانه ثبت کنند و برای دریافت سمعک درخواست بدهند و بیمار در نوبت دریافت سمعک قرار میگیرد اما طی ماههای اخیر با توجه به توزیع قطرهچکانی سمعک، این مدت چند ماه به طول میانجامد چرا که تعداد محدودی سمعک در مراکز عرضه میشود.
تکذیب کمبود سمعک از سوی سازمان غذا و دارو
با وجود این، مدیرکل تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو میگوید سمعک به اندازه کافی وارد کشور شده است.
روحالله مزینانی، مدیرکل اداره تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو با بیان اینکه کمبود سمعک در کشور نداریم، میگوید: علت اینکه برخی بحث کمبود سمعک را مطرح میکنند، سوق دادن بیماران به سوی استفاده از برند خاصی است! میزان نیاز سالیانه به سمعک در کشورمان حدود 100 هزار عدد است و در حال حاضر 50 هزار سمعک موجود داریم.
وی افزود: پیش از این 80 درصد سهم بازار در دست دو شرکت خاص بود اما امسال با توجه به بازمهندسی انجام شده برای تعدیل قیمت و تنظیم سهم بازار بین شرکتهای بیشتر، به میزان کافی سمعک در کشور داریم.
مزینانی با بیان اینکه ارز تخصیص یافته برای سمعک، ارز دولتی است و این سمعکها با نرخ دولتی در شنواییشناسیها توزیع میشود، یادآور شد: قیمت سمعک نیز بین 5 تا 60 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.
چرا سمعک به دست بیماران نمیرسد؟!
با وجود این اظهارات، این سؤال ایجاد میشود که چرا علیرغم کافی بودن میزان سمعک وارد شده به کشور (طبق اذعان مدیرکل تجهیزات پزشکی) توزیع این کالا در مراکز، قطره چکانی است و با وجود کاهش قیمتها، این دستگاه در صورت یافت شدن نیز گاهاً با قیمتهای بسیار گزاف به بیماران فروخته میشود؟!
پاسخ به این سؤال را در زنجیره داخلی توزیع سمعک میتوان جستجو کرد.
طبق ابلاغیه اداره کل تجهیزات پزشکی، شرکتهای تأمینکننده سمعک مجازند که 30 درصد اقلام موجودی را به طور مستقیم به فروش برسانند؛ 20 درصد را از طریق سازمان بهزیستی و 50 درصد را نیز از طریق عرضهکنندگان توزیع کنند که این عرضهکنندگان عموماً شنواییشناسانی هستند که مطابق ضوابط اداره کل تجهیزات پزشکی، مجوز توزیع سمعک را دارند؛ باتوجه به اظهارات مدیرکل اداره تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت، سمعک به اندازه کافی وارد کشور شده بنابراین باید سرنخ کمبود سمعک را در اجزای زنجیره توزیع یعنی تأمینکننده یا عرضهکننده جستجو کرد.
شفافیت؛ علت احتمالی کمبود سمعک در کشور
چندی پیش بود که مراکز عرضه و شنواییشناسان موظف شدند تا استعلام اصالت سمعک را در سامانه تیتک انجام دهند و شرکت تأمینکننده یا نمایندگی فروش آنها نیز فاکتور فروش دستگاه سمعک را باید به نام بیمار و بر اساس قیمت مصوب اعلام شده صادر کنند.
همچنین تمام شرکتهای تأمینکننده سمعک از تاریخ اول تیر ماه سال جاری موظف شدند تا قیمت مصوب سمعک را روی محصول درج کنند؛ چندی پس از اجرای این طرح، زمزمههای کمبود سمعک به گوش رسید!
به نظر میرسد اجرای این طرح که باعث شفاف شدن قیمت سمعکها شده، به مذاق برخی که به دنبال سودجویی از فروش سمعکها بودند خوش نیامده زیرا شفافیت قیمت سمعک باعث شده نتوانند آن را با قیمت دلخواه خود به فروش برسانند و در این میان برخی توزیعکنندگان برای دریافت سود بیشتر از قبل فروش سمعک، کمبود کاذب و توزیع قطره چکانی آن را در کشور ایجاد کردهاند!
برای مثال در تماسی که با یکی از مراکز عرضه سمعک داشتیم گفته شد که "اگر بخواهید سمعک را با قیمت دولتی دریافت کنید باید چند ماه در صف بمانید اما میتوانید با قیمت دو برابری، آن را بدون نوبت و به صورت آزاد تهیه کنید!"
همچنین مسائلی نظیر ورود سمعک از مراکز به بازار آزاد و قاچاق معکوس این کالا نیز محتمل است که همین عوامل نیز میتواند منجر به کمبود سمعک در کشور شود.