رد پای سانسور چینی در خاورمیانه؛ چگونه پکن مخالفان در عربستان و امارات را سرکوب میکند؟

اقتصادنیوز: انتقال فنآوری چینی برای کشورهای حاشیه خلیخ فارس، بالاخص امارات و عربستان جذاب است و به این کشورها کمک میکند تا زمینه را برای تنوع بخشیدن به ساختار اقتصادیشان هموار سازند. با این همه، به باور ناظران از آنجایی که این فنآوری از جانب بازیگری اقتدارگرا برای ساختارهایی اقتدارگراتر صادر میشود، بازیگران عرب حاشیه خلیج فارس با حمایتهای پکن به سادگی میتوانند صدای مخالفانشان...
به گزارش اقتصادنیوز، چین به یک قدرت جهانی تبدیل شده، اما در مورد چگونگی این اتفاق و معنای آن بسیار است. بسیاری استدلال میکنند که چین مدل توسعه خود را صادر کرده و آن را به کشورهای دیگر تحمیل میکند. اما چین به واسطه بازیگران و مؤسسات محلی اشکال، هنجارها و شیوههای محلی و سنتی را براساس طرحهای خود تطبیق داده، جذب کرده و بدین طریق نفوذ خود را گسترش میدهد.
بنیاد کارنگی مجموعه تحقیقاتی نوآورانهای را در مورد استراتژیهای تعامل چینی در هفت منطقه جهان - آفریقا، آسیای مرکزی، آمریکای لاتین، خاورمیانه و شمال آفریقا، اقیانوس آرام، آسیای جنوبیو آسیای جنوب شرقی - اجرایی کرده است. این پروژه از طریق ترکیبی از تحقیقات و گردهمایی استراتژیک، پویایی های پیچیده را بررسی کرده و بدین نتیجه دست یافته که بازیگران چینی به کارگران محلی کمک میکنند تا مهارتهای خود را در آسیای مرکزی ارتقا دهند.
این استراتژیهای تطبیقی چینی که با واقعیتهای محلی مطابقت دارند و در چارچوب آن کار میکنند، واقعیتی است که عمدتاً توسط سیاستگذاران غربی نادیده گرفته میشود. در نهایت، هدف این پروژه درک و بحث نقش چین در جهان و ایجاد ایدههای سیاستی نوآورانه است.
اینها میتوانند بازیگران محلی را قادر سازند تا انرژیهای چینی را برای حمایت از جوامع و اقتصادشان بهتر هدایت کنند. اقتصادنیوز یادداشت بنیاد کارنگی در این باره را در چهار بخش ترجمه کرده که بخش اول و دوم آن با عنوان «اهرم تازه چین برای مانور در عربستان و امارات؛ چرا امپریالیسم دیجیتال اژدهای زرد برای کشورهای حاشیه خلیج فارس جذاب است؟» و «ضربهگیر عربستان و امارات در برابر شوکهای اقتصادی؛ نقشه چین برای گذار کشورهای نفتی به اقتصاد چند بعدی / پلن محرمانه ابوظبی رو شد» منتشر شد و بخش سوم آن در ادامه آمده است.
بومی سازی داده ها، اقتدارگرایی دیجیتال و رقابت ایالات متحده و چین
در سالهای اخیر، کشورهای حاشیه خلیج فارس شاهد تجدید حس ملیگرایی و حاکمیت بودهاند. این تغییر، همراه با جاهطلبیها برای ایجاد اقتصادهای دیجیتالی قوی، موجب شده تا برای بومیسازی ذخیرهسازی دادهها در بخشهای حساس در داخل مرزهای ملی تلاش هایی انجام شود. شورای همکاری خلیج فارس، مشابه سایر مناطق در سراسر جنوب جهانی، به طور فزاینده ای برای بومی سازی داده های استراتژیک به دلایل اقتصادی و امنیتی نیاز دارد. از نظر اقتصادی، ذخیرهسازی دادههای محلی اکوسیستمهای فناوری داخلی را تقویت میکند، وابستگی به ارائهدهندگان خارجی را کاهش داده و کنترل بر دادههای با ارزش را که میتواند منجر به نوآوری و صنایع دیجیتال شود، افزایش میدهد. از منظر امنیتی، بومی سازی داده ها خطرات نظارت خارجی، حملات سایبری و دسترسی غیرمجاز به داده ها را کاهش می دهد و از حاکمیت ملی و اطلاعات حساس محافظت می کند. در نتیجه، کشورهای منطقه مقررات قدرتمندی در مورد اقامت داده ها تعریف کرده اند و موسسات مالی اغلب موظف به حفظ حاکمیت داده های داخلی هستند. هم عربستان سعودی و هم امارات متحده عربی قانون حفاظت از داده های شخصی (PDPL) را تصویب کردند که تاکید دارد داده های شخصی جمع آوری شده در داخل مرزهای مربوطه آنها در داخل کشور ذخیره شده و انتقال آن به خارج از کشور مشروط به شرایط سختگیرانه باشد. به عنوان نمونه چنین رویکردی تضمین می کند که موسسات مالی حق حاکمیت بر داده های داخلی در امارات را حفظ می کند. همزمان عربستان سعودی یک چارچوب تنظیمی رایانش ابری جداگانه را معرفی کرد که حاوی مقرراتی در مورد حفظ و ذخیره داده های شخصی در حوزه قضایی خود است.
برای این که این گروه از کشورها بتوانند داده ها را در داخل کشور بومی سازی کنند، کشورهای منطقه به زیرساختی نیاز دارند که ذخیره سازی داده ها را امکان پذیر کند. یعنی مراکز داده و محاسبات ابری. مراکز داده یک زیرساخت ضروری برای ابتکارات محلی سازی داده ها را تشکیل می دهد. مرکز داده یک فضای فیزیکی در داخل یک ساختمان یا گروهی از ساختمان ها است که شامل سرورهایی است که برای ذخیره اطلاعات دیجیتال تولید شده توسط انواع مختلف سازمان ها استفاده می شود. که همگی متکی به مقادیر قابل توجهی از توان الکتریکی هستند. مرکز داده که توسط گوگل به عنوان مکانهایی که اینترنت در آن زندگی میکند، نامیده میشود، وظایف حیاتی ذخیره، مدیریت، پردازش و توزیع حجم زیادی از دادهها و برنامههای کاربردی مورد نیاز برای عملیات کسبوکارها، آژانسها و مؤسسات را بر عهده دارند.. اغلب، مراکز داده، سرورهای فیزیکی در محل را با شبکههای مجازی ترکیب میکنند، که به عنوان ابر شناخته میشوند و از برنامهها و بارهای کاری در میان استخرهای زیرساخت فیزیکی و ابری پشتیبانی میکنند. سرویسهای ابری نقشی محوری در آموزش هوش مصنوعی ایفا میکنند و آنها را در رقابت فناوری ایالات متحده و چین در مرکز توجه ها قرار می دهد.
شکاف های پرهزینه
رقابت میان چین و آمریکا بر سر بازار ابری شورای همکاری خلیج فارس تشدید می شود زیرا پیش بینی شده مصرف داده در منطقه بین سال های 2022 تا 2028 تا 400 درصد رشد داشته باشد. شرکت های فناوری برای تصاحب سهام این بازار پرسود عجله کرده اند. خدمات وب آمازون (AWS) و Google Cloud هر کدام سه منطقه ابری را اداره می کنند، در حالی که مایکروسافت با چهار منطقه ابری Azure پیشتاز است. شرکت های چینی نیز در حال نفوذ هستند: علی بابا، هواوی و تنسنت هر کدام حضور خود را در منطقه گسترش داده اند و بر اهمیت استراتژیک این بازار برای شرکت های فناوری جهانی تأکید دارند. گسترش سریع مراکز داده در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، نگرانی های جدی را میان مدافعان حقوق دیجیتال ایجاد کرده است، زیرا موقعیت جغرافیایی مراکز داده بسیار مهم است. دلیل این امر این است که داده ها تحت صلاحیت کشوری است که در آن ذخیره و پردازش می شود. در شورای همکاری خلیج فارس، قوانین حفاظت از داده ها ضعیف و مملو از حفره هایی است که داده های شخصی را به شدت در معرض سوء استفاده قرار می دهد. در امارات متحده عربی، مقررات حفاظت از داده ها اختیارات گسترده ای را به نهادهای دولتی اعطا می کند و به آنها امکان دسترسی به داده های شخصی با حداقل نظارت را می دهد. به طور مشابه، PDPL عربستان سعودی، اگرچه گامی رو به جلو است، حاوی مقررات مبهمی است که به دولت اجازه دسترسی به داده ها برای مقاصد تعریف نشده را می دهد. اطلاعات محرمانه و مقامات دولتی، به طور مؤثری دولت را قادر می سازد تا قانون را به میل خود دور بزند. این شکافها موجود در حمایتهای قانونی به دولتها اهرم کنترل قابلتوجهی جهت مدیریت دادهها، تضعیف حریم خصوصی و افزایش خطرات حقوق بشر در سراسر منطقه را اعظا می کند بدون پادمان های جامع، داده های ذخیره شده در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در معرض بهره برداری و سوء استفاده احتمالی قرار دارند.
عربستان سعودی و امارات سابقه استفاده از ابزارهای اقتدارگرایی دیجیتال از طریق نظارت گسترده، سانسور، و سرکوب مخالفان، استفاده از فناوری های پیشرفته برای نظارت و کنترل جمعیت خود را دارند. به عنوان مثال، امارات متحده عربی سانسور اینترنتی فراگیر را اجرا کرده و محتوایی را که از نظر سیاسی حساس یا مغایر با ارزشهای اخلاقی تلقی میشود مسدود کرده است، و در استقرار ابزارهای نظارتی مانند برنامه پیامرسانی ToTok، که طبق گزارشها برای اهداف جاسوسی دولتی استفاده میشود، دخالت داشته است. گزارش شده است که این بازیگر از نرم افزارهای جاسوسی پیچیده مانند نرم افزار Pegasus از شرکت اسرائیلی NSO Group استفاده می کند. هدف قرار دادن فعالان و روزنامهنگاران، در نتیجه نقض حریم خصوصی و آزادی بیان است. این شیوهها نشان میدهد که چگونه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس میتوانند از فناوریهای دیجیتال برای تقویت حکومت اقتدارگرا و سرکوب مخالفان استفاده کنند. در مقابل این پسزمینه، شرکتهای چینی فناوریهایی را صادر نمیکنند که به واسطه اش طرح دیجیتال پکن یا اجرای یک استراتژی بزرگ جهت انتشار مدل اینترنت داخلی چین برمبنای اصولی اجرایی شود. در عوض، آنها بر فراهم کردن زیرساخت های مورد نیاز برای برآورده ساختن خواسته های خاص در منطقه تمرکز می کنند و با اقتصادهای سیاسی متنوع شورای همکاری خلیج فارس سازگار می شوند. نفوذ غولهای فناوری چینی در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس کاملاً یکسان نیست و بر اساس زمینه سیاسی و اولویتهای توسعه هر کشور به طور قابل توجهی متفاوت است. تنسنت یکی از بازیگرانی است که تلاش کرده خود را با خواسته های توسعه ای کشورهای خاورمیانه وفق دهد. در سال 2024، این شرکت برنامه خود را برای گسترش سرمایه گذاری ابری خود در منطقه مطابق با دیدگاه های توسعه دیجیتال محلی اعلام کرد. هنگام ارائه خدمات دیجیتال، به ویژه در مقیاس منطقه ای، رویکرد "یک اندازه مناسب برای همه" وجود ندارد.
همچنین بخوانید- ضربهگیر عربستان و امارات در برابر شوکهای اقتصادی؛ نقشه چین برای گذار کشورهای نفتی به اقتصاد چند...
- اهرم تازه چین برای مانور در عربستان و امارات؛ چرا امپریالیسم دیجیتال اژدهای زرد برای کشورهای حاشیه...
- رد پای عربستان بیخ گوش ایران؛ ریاض در بلوچستان پاکستان به دنبال چیست؟/ پلن بن سلمان برای نفوذ در...
- پشت پرده نقشه بن سلمان برای دور زدن تنگه هرمز؛ بازگشت نظامیان ریاض به یمن / امارات، عربستان و عمان...
