رضا اسماعیلی: جشنواره شعر فجر خط قرمزی جز پایبندی به قانون ندارد
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، صدور فراخوان جشنواره شعر فجر امسال به خاطر همزمان شدن با مسائل سیاسی و التهابات اجتماعی با تأخیر انجام شد. همین علتی شد تا مهم‌ترین رویداد شعر کشور به دلیل محدودیت زمانی با کیفیت کم‌تری به کار خود ادامه دهد و یا بهتر بگوییم امسال نیز چراغ خاموش به سوی نقطه پایانی خود حرکت کند. در همین باره با رضا اسماعیلی، شاعر و صاحب آثاری چون «سحرنامه»، «سمت روشن دریا» که دبیری هفدهمین دوره شعر فجر را بر عهده دارد، گفت‌وگو کردیم.
در هفدهمین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر چه نوآوری نسبت به دوره‌های گذشته اتفاق افتاده است؟
از جامعه ادبی و شاعران خواسته‌ایم که پیشنهادها و ایده‌های خود را برای برگزاری مطلوب و شایسته جشنواره شعر فجر با ما در میان بگذارند و بعد از بررسی پیشنهادها، به چند ایده اجرایی خوب رسیدیم
اعتقاد و باور ما این است که جشنواره شعر فجر باید سیری تکاملی داشته باشد و هر دوره نسبت به دوره قبل از کیفیت بهتری برخوردار شود. برای تحقق این مهم و به منظور برگزاری شایسته این رخداد ادبی از فردای انتشار فراخوان تاکنون علاوه بر بهره گیری از نظرات ارزشمند اعضای هیأت علمی‌با بسیاری از شاعران و انجمن‌های ادبی در تعامل بوده‌ایم. از جامعه ادبی و شاعران خواسته‌ایم که پیشنهادها و ایده‌های خود را برای برگزاری مطلوب و شایسته جشنواره شعر فجر با ما در میان بگذارند و بعد از بررسی پیشنهادها، به چند ایده اجرایی خوب رسیدیم که بعضی از آنها در قالب محافل ادبی اجرا شده و بعضی از پیشنهادها نیز در حال اجراست.
از جمله این پیشنهادهای خوب، برگزاری محفل ادبی ویژه «شعر نو» بود
از جمله این پیشنهادهای خوب، برگزاری محفل ادبی ویژه «شعر نو» بود که چهارشنبه 28 دی ماه با حضور جمعی از شاعران برجسته در خانه کتاب برگزار شد. همه شعرهای قرائت شده در این محفل ادبی در قالب‌های نیمایی و سپید بود. این یکی از وجوه تمایز این دوره از جشنواره با دوره‌های قبل بود که مورد استقبال قرار گرفت و می‌توان برگزاری آن را نوعی نوآوری در روند برگزاری جشنواره دانست.
در دوره‌های گذشته قالب‌های نو هیچ گونه تشخص ملموسی در جشنواره شعر فجر نداشت
در دوره‌های گذشته قالب‌های نو (نیمایی و سپید) هیچ‌گونه تشخص ملموسی در جشنواره شعر فجر نداشت. یعنی فرصتی برای دورهمی‌و شعرخوانی شاعران نوپرداز در جشنواره فراهم نمی‌شد
در دوره‌های گذشته قالب‌های نو (نیمایی و سپید) هیچ‌گونه تشخص ملموسی در جشنواره شعر فجر نداشت. یعنی فرصتی برای دورهمی و شعرخوانی شاعران نوپرداز در جشنواره فراهم نمی‌شد.
توجه مطلوب به شعر نو ضرورتی است که جشنواره شعر فجر به عنوان بزرگ‌ترین رخداد ادبی کشور باید به آن پاسخ بدهد. شاعران نام آور دهه اول انقلاب نیز در کنار قالب‌های کلاسیک و سنتی به قالب‌های نو توجه ویژه‌ای داشتند؛ شاعرانی همچون سلمان هراتی، سید حسن حسینی و قیصر امین‌پور.
قیصر امین پور در شعر نیمایی برجسته بود
بی هیچ اغراقی سلمان هراتی و سیدحسن حسینی در شعر سپید و قیصر امین پور در شعر نیمایی شاعران برجسته ای بودند. شاعران انقلاب از آغاز دریافته بودند که برای برقراری گفتمان ادبی با جهان باید به قالب‌های نو روی بیاورند که ظرفیت ترجمه پذیری بالایی دارند.
در دوره‌های قبل بخش دانشگاهی جشنواره خیلی کمرنگ بود
از دیگر وجوه تمایز هفدهمین جشنواره شعر فجر با دوره‌های قبل بگویید؟
در دوره‌های گذشته بخش دانشگاهی و دانشجویی جشنواره خیلی کمرنگ بوده است. یکی از دلایلی که شعر انقلاب هنوز در دانشگاه‌ها جایگاه شایسته‌ای ندارد، عدم تعامل ما با دانشگاه‌ها است. برگزاری محفل ادبی در دانشگاه فردوسی مشهد، فتح بابی برای تقویت تعامل جامعه دانشگاهی با شاعران انقلاب خواهد بود
نکته دیگر این که ما در این دوره سعی کردیم به برگزاری محافل ادبی بخصوص در استان‌ها با رویکرد جدید توجه بیشتری داشته باشیم. برگزاری محفل ادبی ویژه «شعر نو» و برنامه‌ریزی برای برگزاری یک محفل ادبی «دانشگاهی» نشانه این تغییر رویکرد و نوآوری در شیوه برگزاری جشنواره است. در دوره‌های گذشته بخش دانشگاهی و دانشجویی جشنواره خیلی کمرنگ بوده است. یکی از دلایلی که شعر انقلاب هنوز در دانشگاه‌ها جایگاه شایسته‌ای ندارد، عدم تعامل ما با دانشگاه‌ها است. برگزاری محفل ادبی در دانشگاه فردوسی مشهد، فتح بابی برای تقویت تعامل جامعه دانشگاهی با شاعران انقلاب خواهد بود.
اعضای هیأت علمی هفدهمین دوره از جشنواره بین‌المللی شعر فجر
شاعران غیرتهرانی همیشه معترض بودند که صدای ما شنیده نمی‌شود!
محافل ادبی استانی چقدر برای این دوره پیش‌بینی شده است؟
شاعران شهرستانی همیشه اعتراض و گلایه داشتند که صدای ما در جشنواره شعر فجر شنیده نمی‌شود. برگزاری چهار نشست استانی در شیراز، لرستان، خراسان و جزیره ابوموسی نشانه توجه متولیان و برگزار کنندگان جشنواره شعر فجر به درخواست برحق شاعران شهرستانی است. البته قبول داریم که این محفل‌ها باید خیلی بیشتر از این‌ها باشد
از دیگر وجوه تمایز جشنواره امسال با دوره‌های قبل، برگزاری محافل ادبی استانی است. شاعران شهرستانی همیشه اعتراض و گلایه داشتند که صدای ما در جشنواره شعر فجر شنیده نمی‌شود. برگزاری چهار نشست استانی در شیراز، لرستان، خراسان و جزیره ابوموسی نشانه توجه متولیان و برگزار کنندگان جشنواره شعر فجر به درخواست برحق شاعران شهرستانی است. البته قبول داریم که این محفل‌ها باید خیلی بیشتر از این‌ها باشد.
عبارت «بین‌الملل» در جشنواره شعر فجر چگونه تحقق می‌یابد؟
در این بخش در حال برنامه‌ریزی هستیم که تعدادی از شاعران برجسته فارسی زبان جهان از کشورهایی چون تاجیکستان، ازبکستان، افغانستان، پاکستان و هندوستان را برای شعرخوانی به ایران دعوت کنیم
بخش دیگری که در تلاشیم امسال پررنگ‌تر برگزار شود، بخش شاعران فارسی‌زبان است. در این بخش در حال برنامه‌ریزی هستیم که تعدادی از شاعران برجسته فارسی‌زبان جهان از کشورهایی چون تاجیکستان، ازبکستان، افغانستان، پاکستان و هندوستان را برای شعرخوانی به ایران دعوت کنیم. این شاعران در بخش بین‌المللی جشنواره امسال شعرخوانی خواهند داشت.
چرا در بخش بین‌الملل شاعرانی را از خارج دعوت می‌کنیم، اما خودمان در کشورهای دیگر محفل شعری برگزار نمی‌کنیم؟
برگزاری بخش بین‌الملل جشنواره در کشورهای دیگر، نیازمند زمانی مناسب برای برنامه‌ریزی است که متأسفانه امسال به دلایلی این فرصت فراهم نشد.
تاکنون در خصوص واگذاری محافل به انجمن‌های ادبی بحثی در میان نبوده است
چرا برگزاری محافل را به انجمن‌های ادبی و تشکل‌ها واگذار نمی‌کنید تا جریان سازی خوبی در سراسر کشور رخ بدهد؟
تاکنون در خصوص واگذاری محافل به انجمن‌های ادبی بحثی در میان نبوده است. شایسته‌تر آن است که برای دریافت پاسخ دقیق، این سوال را از مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات بپرسید. واگذاری محافل به انجمن‌های ادبی باید قانونمند و مبتنی بر شیوه نامه‌ای اجرایی باشد.
در جامعه ادبی ما همدلی و همزبانی بسیار بالاست
ارزیابی شما به عنوان دبیر علمی‌از روند برگزاری این دوره از جشنواره شعر فجر چیست؟
در جامعه ادبی ما همدلی و همزبانی بسیار بالاست و از آغاز تاکنون روند برگزاری جشنواره بسیار خوب پیش رفته است. حضور بزرگان و چهره‌های ماندگار شعر و ادبیات معاصر در کسوت اعضای هیأت علمی و داوران هفدهمین دوره جشنواره شعر فجر، گواه صادقی بر این ادعاست.
جشنواره شعر فجر نباید چراغ خاموش برگزار شود
خیلی از شاعران طیف‌های مختلف که در جریان‌های ادبی وجود دارند، می‌پرسیدند چرا جشنواره شعر فجر چراغ خاموش برگزار می‌شود و صدایی از آن بلند نیست. این سکوت در این دوره هم اتفاق افتاد. علت این امر چیست؟
به عنوان دبیر علمی‌جشنواره سخت بر این باورم که جشنواره شعر فجر نباید چراغ خاموش برگزار شود
یکی از کارهایی که ما تلاش کردیم در این دوره اتفاق بیفتد، تقویت بعد رسانه‌ای و پوشش خبری جشنواره است تا جامعه ادبی به نحو شایسته از این جشنواره که بزرگ‌ترین رخداد ادبی سال است، باخبر شود. برای تحقق این مهم دبیرخانه اجرایی و روابط عمومی‌جشنواره (مستقر در خانه کتاب و ادبیات) همکاری خوبی با دبیر و هیأت علمی‌جشنواره داشته است.
در طول یک ماه گذشته در رابطه با جایگاه جشنواره شعر فجر و کیفیت برگزاری آن با بسیاری از شاعران پیشکسوت و جوان مصاحبه شده و یادداشت‌های قابل تاملی چاپ و منتشر شده، که باعث توجه افکار عمومی به جشنواره شعر فجر و استقبال گسترده از این رخداد ادبی شده است. به عنوان دبیر علمی‌جشنواره سخت بر این باورم که جشنواره شعر فجر نباید چراغ خاموش برگزار شود.
این جشنواره چقدر به یک رویداد در فضای ادبی کشور تبدیل شده است؟
برای این که دامنه تاثیرگذاری جشنواره شعر فجر بیش از گذشته شود، ضروری است زمینه ای فراهم کنیم که همه طیف‌های ادبی که در ساختار جمهوری اسلامی‌فعالیت می‌کنند، به حضور در بخش رقابتی جشنواره علاقه مند شوند. اگر این مهم تحقق پیدا کند، جشنواره شعر فجر به بزرگ ترین و تاثیرگذارترین رویداد ادبی سال تبدیل خواهد شد
برای این که دامنه تاثیرگذاری جشنواره شعر فجر بیش از گذشته شود، ضروری است زمینه‌ای فراهم کنیم که همه طیف‌های ادبی که در ساختار جمهوری اسلامی‌فعالیت می‌کنند، به حضور در بخش رقابتی جشنواره علاقه‌مند شوند. اگر این مهم تحقق پیدا کند، جشنواره شعر فجر به بزرگ‌ترین و تاثیرگذارترین رویداد ادبی سال تبدیل می‌شود. ما باید با همان چشمی‌که به جشنواره فیلم و موسیقی فجرنگاه می‌کنیم، به جشنواره شعر فجر نگاه کنیم تا شاهد این رویداد خجسته باشیم.
رسالت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌پدری کردن برای همه اهالی ادب و هنر است
چطور می‌توانیم جشنواره شعر فجر را به جشنواره‌ای چون فیلم فجر که هنرمندان از طیف‌های مختلف در آن شرکت می‌کنند، تبدیل کنیم؟
ما در جشنواره شعر فجر هیچ خط قرمزی جز التزام و پایبندی به قانون اساسی نداریم. از این منظر، همه شاعران و هنرمندانی که در چهارچوب نظام اسلامی‌فعالیت می‌کنند، می‌توانند در جسنواره شعر فجر شرکت کنند و آثارشان دیده می‌شود
ما نباید از نقد و نظر بترسیم. همیشه به قطاری که در حال حرکت است، سنگ می‌زنند. رسالت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌پدری کردن برای همه اهالی ادب و هنر است. در جشنواره شعر فجر هم باید این سیاست را دنبال کنیم و همه طیف‌های ادبی را پدرانه زیر پروبال خود بگیریم. ما در جشنواره شعر فجر هیچ خط قرمزی جز التزام و پایبندی به قانون اساسی نداریم. از این منظر، همه شاعران و هنرمندانی که در چهارچوب نظام اسلامی‌فعالیت می‌کنند، می‌توانند در جسنواره شعر فجر شرکت کنند و آثارشان دیده می‌شود.
لوح تقدیر اختتامیه پانزدهمین دوره جشنواره شعر فجر
اختتامیه هفدهمین دوره از جشنواره بین‌المللی شعر فجر چه زمانی برگزار می‌شود؟
مرحله داوری‌های هفدهمین دوره از جشنواره بین‌المللی شعر فجر پیش بینی می‌شود تا 10 تا 15 بهمن به اتمام برسد و با توجه ترافیک جشنواره‌ها در بهمن‌ماه احتمالاً اختتامیه جشنواره در نیمه دوم بهمن‌ماه برگزار شود.
پایان پیام /
شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید
این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید جشنواره شعر فجر رضا اسماعیلی شعر و ادبیات شعر فجر این خبر توسط افراد زیر ویرایش شده است
