رهبر انقلاب علیه رادیکالها
شنیدم، به من خبر دادند که امروز در اثنای سخنرانی جناب آقای حاجحسن آقای خمینی کسانی سروصدا کردند؛ بنده با این کار مخالفم، با این نوع تخریب کردنها و سروصدا کردنها بنده موافق نیستم، من مخالفم؛ این را همه بدانند.
فرهیختگان: بعد از دوسال با فروکش کردن شیوع ویروس کرونا، در سالگرد رحلت امامخمینی (ره) این فرصت مجددا برای رهروان ایشان پیش آمد تا با حضور در مرقد مطهر پیرخمین با رهبر انقلاب دیدار کرده و مستمع بیانات راهبردی ایشان باشند. این فرصت تاریخی اما خالی از حاشیه نبود. پیش از آغاز سخنرانی رهبر انقلاب سیدحسن خمینی نوه امامخمینی (ره) به بیان نکاتی درمورد شخصیت امام و تاثیر ایشان بر ملت ایران پرداخت. حین صحبتهای سیدحسن خمینی، تولیت مرقد حضرت امام برخی حاضران بین مردم با سردادن شعارهایی سعی در بههم زدن سخنرانی و به حاشیه بردن فضای مراسم داشتند که این مواجهه نامناسب واکنش رهبر انقلاب را نیز در پی داشت. رهبر انقلاب در پایان سخنان روز شنبه خود مخالفت خود با اینگونه رفتارها را اعلام کرده و در اینباره گفتند: «شنیدم، به من خبر دادند که امروز در اثنای سخنرانی جناب آقای حاجحسن آقای خمینی کسانی سروصدا کردند؛ بنده با این کار مخالفم، با این نوع تخریب کردنها و سروصدا کردنها بنده موافق نیستم، من مخالفم؛ این را همه بدانند. امیدواریم انشاءالله خدای متعال همه ما را به راه راست هدایت کند.» این نخستینبار نیست که سخنرانی برخی چهرههای نظام با شعارها و رفتارهای برخی افراد به تشنج کشیده میشود. اتفاق روز شنبه را میتوان تکرار ماجرای 14 خرداد 89 دانست. در آن سال نیز سخنرانی سیدحسن خمینی به حاشیه کشیده شده بود و نکته قابلتوجه این است که 14 خرداد 89 نیز رهبر انقلاب نسبت به بههم ریختن سخنرانی سیدحسن خمینی واکنش نشان داده بود و اکنون بعد از 12 سال همان سناریو تکرار شده است. پیش از این نیز رهبری نسبت به چنین برخوردهایی مخالفت خود را اعلام کرده بود. بهعنوان مثال حسن روحانی، رئیسجمهور سابق ایران نیز چندینبار شاهد چنین برخوردهایی بوده است که بازهم رهبر انقلاب نسبت به سردادن شعارهای تند و برخوردهای رادیکال با رئیسجمهور مخالفت خود را بیان کرده بود. به غیر از این مواردی که ذکر کردیم سایر شخصیتهای سیاسی ازجمله مرحوم هاشمیرفسنجانی، علی لاریجانی، ناطقنوری و علی مطهری نیز طعم برخوردهای تند اینچنینی را چشیدهاند که در ادامه به بازخوانی برخی از این برخوردهای غلط با شخصیتهای سیاسی پرداخته و واکنشهای رهبر انقلاب بهعنوان محور وحدت و فصلالخطاب نزاعهای سیاسی را بررسی میکنیم. نزاعهایی که گاهی تا سطحیترین صورتها تنزل یافته و رهبر انقلاب بهعنوان ولیفقیه جامعه حکم به مخالفت به آن داده است.
برهم زدن سخنرانی هاشمی در حرم رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، علیاکبر هاشمیرفسنجانی بهمناسبت سالگرد قیام 15 خرداد برای سخنرانی به قم رفته بود. در میانه سخنرانی او، یکی از حاضران با طرح سوالی، نظم عمومی سالن را به هم زد و در ادامه اعتراضاتی به وجود آمد. در پی این اعتراضات، هاشمی تلاش کرد با آرامکردن مردم به سخنان خود ادامه دهد، اما ناگهان شخصی فریاد کشید و نظم مراسم را برهم زد که این امر با واکنش شدیدی روبهرو شد و درگیریهای پراکنده فیزیکی میان برخی حاضران به وجود آورد. در چنین شرایطی، هاشمی سخنان خود را ناتمام رها کرد و به سرعت از حرم حضرت معصومه خارج شد. با این حال، درگیریهای پراکنده و سردادن شعار تا مدتی پس از خروج هاشمی از حرم ادامه داشت. برهمزدن سخنرانی شخصیتهای مختلف با هدف بیان اعتراض به مواضع سیاسی آن شخصیت هیچگاه مورد تایید رهبر انقلاب نبوده است و همین مساله تذکر چندباره رهبری را نیز بهدنبال داشته، برای نمونه ایشان در واکنش به یکی از بیاخلاقیها گفتهاند: «بنده میبینم گاهی افرادی، جوانهای احتمالا صالح و مومنی، با یک کسی یا جلسهای مخالفند؛ بنا میکنند هیاهو کردن، جنجال کردن و شعار دادن؛ من با این کارها موافق نیستم؛ هیچ فایدهای ندارد؛ فایده در تبیین و کار درست و هوشمندانه است.»
قطع سخنان حسن خمینی و واکنش رهبری وقتی عنوان «سخنرانیهای سیدحسن خمینی در سالگرد امام» مطرح میشود، شاید کمتر کسی محتوای این سخنرانیها را به یاد داشته باشد، اما حتما حواشی این سخنرانیها در ذهنش مانده است. اتفاقی که دو روز گذشته در حرم امامخمینی (ره) افتاد و برخی مخالفان سیدحسن شروع به شعاردادن علیه او کردند، همانطور که گفتیم پیشتر نیز در سال 89 رخ داده بود. 14 خرداد 89 بود و مردم، آخرین کلمات رئیسجمهور وقت، محمود احمدینژاد را میشنیدند. همه منتظر بودند طبق برنامه، تریبون به حسن خمینی سپرده شود، اما در اقدامی غیرمنتظره، رئیسجمهور اعلام کرد اینک گوش به سخنان رهبر معظم انقلاب میسپاریم. علیرغم این گفته احمدینژاد، حسن خمینی پشت تریبون آمد. با حضور او، شعارها هم شروع شد و بسامد و تکرار شعارها موجب قطع صحبتهای سیدحسن شد. این شعارها آنقدر تکرار شد که سیدحسن خمینی سخنرانی را زودتر تمام کرد و تریبون را به رهبر معظم انقلاب سپرد. رهبری درحالی که به تریبون نزدیک میشدند، پیشانی حسن خمینی را بوسیدند و سپس در خطبه اول نماز، از همه خواستند که در مخالفت با هرکس، گرفتار ظلم نشوند. ایشان در اینباره تاکید کردند: «اینجور نباشد که مخالفت با یک کسی، ما را وادار کند که نسبت به آن کس از جاده حق تعدی کنیم، تجاوز کنیم، ظلم کنیم.» این واکنش رهبری دور از انتظار نبود، همانطور که در سالهای قبل نیز ایشان پیرامون رفتارهای غیراخلاقی تذکر داده بودند؛ چراکه رهبری به انتقاد در چهارچوب اخلاق معتقد هستند.
پرتاب کفش به سمت رئیس مجلس در قم شعارهای اعتراضی علیه رئیس مجلس باعث شد تا علی لاریجانی که بهعنوان سخنران مراسم 22 بهمن در سال 91 عازم حرم حضرت معصومه (س) بود مسیر خود را از خیابان شهدای قم منحرف کرده و از مسیر خیابان چهار مردان خود را به حرم برساند. در ابتدای سخنرانی لاریجانی، اگرچه مضامین مرتبط با مراسم 22 بهمن محتوای شعارها را شکل میداد اما کمکم این شعارها تغییر جهت پیدا کرده و افرادی با سر دادن پیدرپی شعارهایی نظیر «بصیرت، بصیرت» و «رئیس بیبصیرت نمیخوایم» جو را علیه رئیس مجلس تغییر دادند تا جایی که کار به پرتاب مهر و کفش به سمت لاریجانی نیز کشیده شد. لاریجانی اگرچه حتی با وجود حجم زیاد شعارهای و سروصداهای جمعیت سعی بر ادامه سخنرانی داشت اما درنهایت با هجوم جمعیت به سمت جایگاه ناچار به نصفه رها کردن سخنرانی و ترک مراسم در بین حلقه محافظان خود شد. بررسی وقایع قم به کمیسیون امنیت ملی مجلس و قوه قضائیه نیز کشیده شد و درنهایت نیز تعدادی از مسئولان که وظیفه برقراری امنیت را برعهده داشتند با محکومیتهایی تا سطح عزل از خدمت مواجه شدند.
حمله به علی مطهری در شیراز علی مطهری که سال 93 برای انجام یک سخنرانی در دانشگاه شیراز به این شهر سفر کرده بود در فرودگاه شیراز با حمله حدود 50 نفر افراد ناشناس مواجه شد. این افراد با چوب و سنگ به خودروی وی حمله کردند و اجازه عبور به خودرو را نمیدادند. مهاجمان همچنین شیشههای خودروی این نماینده مجلس را شکستند. مهاجمان همچنین در این حمله به مطهری از اسپری فلفل استفاده کردند که همین امر موجب اختلال تنفسی علی مطهری برای دقایقی شد. مطهری که اصرار داشت مراسم سخنرانیاش در دانشگاه شیراز لغو نشود، با حمله این افراد، به سمت یکی از کلانتریهای شیراز رفت و چند ساعت در آنجا منتظر ماند تا جو ملتهب بیرون از کلانتری آرام شود اما این آرامش برقرار نشد و در ادامه، بنا به درخواست استانداری فارس مراسم سخنرانی لغو شد. بدین ترتیب، مطهری به فرودگاه شیراز رفت و به تهران بازگشت. علی مطهری در این حمله از ناحیه چشم دچار آسیب جزئی شد و این موضوع را تا اعلام جرم علیه افراد دخیل در این اتفاق و صدور حکم دادگاه پیگیری کرد.
هتکحرمت حرام است 15 ماه پایانی دولت روحانی همزمان شده بود با مجلس یازدهم، از جایی که نمایندگان مجلس یازدهم بیشتر از طیف مخالفان روحانی بودند، طبیعی بود میان بهارستاننشینان اصولگرا و اعتدالیون ساکن پاستور بر سر مسائل مختلف کشور اختلافنظر و جدلهای جدی به وجود بیاید. یکی از این جدلها مربوط میشد به سخنان حسن روحانی در جلسه هیاتدولت پیرامون صلح امام حسن (ع)، اگرچه وی پیشتر نیز چندین بار برای توجیه مذاکره با آمریکا سعی کرده بود خوانشی متفاوت از جریان صلح امام حسن (ع) با معاویه ارائه دهد، اما هیچکدام از سخنان قبلی روحانی در مورد امام حسن (ع) به اندازه سخنان مهرماه 99 وی حاشیهساز نشد، روحانی در سال پایانی دولتش صلح امام حسن (ع) با معاویه را نتیجه خواست اکثریت جامعه دانست و گفت، امام مجتبی به ما میآموزد که مرد جنگ باشیم. به روز جنگ و مرد صلح باشیم به روز صلح. خوانش روحانی از امام حسن (ع) آن هم در زمانی که برجام در کمایی چند ساله بود و دولت ترامپ شدیدترین فشارها را بر مردم ایران وارد میآورد به مذاق نمایندگان خوش نیامد وبا واکنشهای منفی بسیاری از سوی آنها روبهرو شد، گرچه بسیاری از این واکنشهای انتقادی برمبنای اختلافنظر سیاسی و بر محور نگاه کارشناسی شکل گرفته بود، اما در مواردی نیز واکنش نمایندگان به سخنان روحانی سطحی و توهینآمیز بود. بهعنوان مثال مجتبی ذوالنوری، رئیس وقت کمیسیون امنیت ملی مجلس در واکنش به اظهارات روحانی در توئیتر نوشت: «جناب روحانی اگر برای توجیه مذاکره با دشمن، علت صلح امام حسن با معاویه را خواست اکثر مردم از امام ذکر میکنید! امروز اکثریت قاطع ملت ایران به کمتر از عزل و مجازات شما راضی نمیشوند؛ با منطق شما، رهبر انقلاب باید دستور دهند هزار بار شما را اعدام کنند تا دل مردم عزیز راضی شود.» سخنان ذوالنوری آنقدر تند بود که با تذکر تلویحی رهبر انقلاب نیز مواجه شد، ایشان چند روز پس از انتشار توئیت ذوالنوری در دیدار با روحانی و سایر اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا در واکنش به هتکحرمت رئیسجمهور گفتند: «هتکحرمت حرام است و انتقاد با هتکحرمت تفاوت دارد، ضمن اینکه امروز کشور بیش از هر زمان دیگری به همکاری و اتحاد و انسجام نیاز دارد؛ اگرچه در میان این برادران، افراد خوبی هم هستند، اما این کار غلط بود و این موضوع را بهطور صریح اعلام میکنم.»