رویداد بررسی همه جانبه ابعاد سرمایه گذاری در صنعت سلامت ایران

رویداد بررسی همه جانبه ابعاد سرمایه گذاری در صنعت سلامت ایران به میزبانی گروه مشاوره ایران اینوِستمنت (Iran Investment) همزمان با بیست و سومین نمایشگاه بین المللی ایران هلث که در محل دائمی نمایشگاههای بین المللی تهران دایر بود، برگزار شد.

طی ماههای اخیر، با توجه به اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی و مشکلاتی که به دنبال این سیاست برای شرکتهای واردکننده بوجود آمده، روند تولید داخل مورد توجه بیشتری از سوی شرکتهای تولید کننده تجهیزات پزشکی قرار گرفته است.

این موضوع از نگاه ایران اینوستمنت که تجربه ی بین المللیِ همکاری با شرکتهای خارجی در حوزه ی سلامت در بازار ایران را داشته و همچنین توانایی هموار نمودن مسیر توسعه صنعت سلامت در بازار ایران را دارد، دور نماند. در همین راستا و به بهانه ی بیست و سومین نمایشگاه بین المللی ایران هلث، ایران اینوستمنت با دعوت از صاحبنظران حوزه های مرتبط با سرمایه گذاری به بررسی ابعاد مختلف این موضوع پرداخت.

گروه مشاوره ایران اینوِستمنت با هدف ارتقاء جذب سرمایه گذاری خارجی در کشور، ارائه دهنده ی خدمات 360 درجه ی توسعه کسب و کار با رویکرد بین المللی است. این خدمات شامل مشاوره حقوقی، تجاری، مالی و مطالعه ی بازار بوده که همراه با بررسی چالشهای پیش روی سرمایه گذاران، سعی در هموار ساختن راه برای صورت گرفتن سرمایه گذاری در کشور را دارد.

در بخش اول این رویداد، آقای مهندس میرزا، مدیر گروه تخصصی سلامت خانواده (KMT) به تحلیل جامع بازار تجهیزات پزشکی، اندازه ی بازار و نیازهای مشتریان پرداخت. وی با اشاره به اهمیت موضوع جمعیت در صنعت سلامت، به بررسی آماری جمعیتی کشور ایران پرداخت.

وی با توجه به این نکته که میانگین سنی در ایران 32 سال است گفت: پیش بینی می شود تا سال 2025 سن سالخوردگی 10.5% و تا سال 2050، 21.7% افزایش یابد. تأثیر این نکته به همراه رشد سریع صنعت سلامت و سهم شش درصدی آن از 12 درصد کل هزینه هایی که بازارهای نوظهور در صنعت سلامت هزینه می کنند حاکی از رشد بازار صنعت سلامت می باشد.

علاوه بر این، سرانه تولید ناخالص ملی ایران از 5700 دلار در سال 2000 به 7260 دلار در سال 2020 رسید و پیش بینی می شود این عدد تا سال 2025 به 8650 دلار برسد. نکته مورد توجه اینجاست که رابطه ی مثبتی بین سرانه تولید ناخالص ملی و هزینه های درمان و سلامت به عنوان بخشی از تولید ناخالص ملی وجود دارد و انتظار می رود شهروندان ایرانی در سالهای آتی به صورت فزاینده ای در بخش سلامت هزینه های بیشتری را بپردازند.

بزرگ تر شدن و مرفه تر شدن جمعیت شهری، افزایش بیماری هایی همچون دیابت و فشار خون و همینطور بالارفتن نرخ توریسم سلامت در ایران در نتیجه ی پایین آمدن ارزش پول ملی و شرایط مساعد اقتصادی و هزینه های مناسب درمان برای اتباع خارجی (سالانه 300 هزار نفر) که سالانه 1.2 میلیارد درآمدزایی برای کشور دارد، همگی از عواملی هستند که توسعه ی رو به رشد بازار سلامت در ایران را نشان می دهند.

بزرگ تر شدن اندازه ی بازار واردات تجهیزات پزشکی بین سالهای 2010 تا 2019 به میزان 6 درصد و همینطور رشد مالی این بازار به میزان 2/5 میلیارد دلار تا به امروز به علاوه ی حمایت دولت در راستای خودکفایی در تولید به همراه اهدای مجوزهای بین المللی جهت تولید تجهیزات پزشکی در داخل از دیگر عواملی هستند که رشد صنعت سلامت در کشور را متذکر می گردند.

در بخش بعدی، مؤسس گروه حقوقی پرشیا، آقای دکتر عظیم زاده به موضوع زیرساخت های حقوقی و تجاری جهت شروع شراکت بین المللی در ایران پرداخت. وی با تأکید بر اهمیت روش و اصول مذاکرات بین المللی، نکاتی کلیدی در این رابطه را گوشزد نمود.

مبحث جدیدی که در این بخش مطرح گردید تأثیر قانون زنجیره تامین و امنیت اطلاعات اتحادیه اروپا بر کسب و کارهای سلامت بود که به علت اهمیت بالا در توسعه ی کسب و کارها مورد توجه قرار گرفت. این قانون هنوز تصویب نشده اما طبق آخرین اخبار واصله، کمیسیون اتحادیه اروپا در ماه فوریه 2022 پیش نویسی از آن را تهیه نموده است.

هدف این قانون تضمین استانداردهای حقوق بشری و محیط زیستی در راستای رسیدن به رشد پایدار اقتصاد جهانی و همینطور مسئول نگاه داشتن شرکتها در رابطه با نقض استانداردهایی از قبیل ممنوعیت کار اجباری، ممنوعیت کار کودکان، لزوم رعایت استانداردهای سلامت و امنیت در محل کار، ممنوعیت استثمار کارگران، ممنوعیت نشت گازهای گلخانه ای، ممنوعیت آلودگی هوا و یا تخریب گونه های زیستی و اکو سیستم می باشد.

اهمیت این قانون در زمان اهدای نمایندگی ها و شعب شرکتهای بزرگ (که استانداردهای مذکور را در نظر می گیرند) در دیگر کشورها مشخص می گردد چرا که نمایندگی و شعبات تازه تأسیس موظف خواهند بود تمامی استاندارهای زیست محیطی و حقوق بشری مذکور را رعایت کرده و راستی آزمایی های انجام گرفته طبق قانون مذکور در رابطه با آنها می بایست نتایج مثبت و قابل قبولی را نشان دهد.

در بخش سوم از رویداد، خانم مهندس شانه بند، مدیر تأمین مالی گروه مالی فیروزه با پرداختن به تحلیل اقتصادی صنعت سلامت در ایران، مقایسه ای آماری از صنعت سلامت با بقیه صنایع در ایران از نظر درآمدها و ریسک ها ارائه داد.

ایشان با توجه به داده های موجود آماری به عوامل ضروری برای رشد پایدار در این صنعت اشاره نمودند و راهکارهای مالی جهت نیل به رشد مذکور را معرفی کردند. از نکات جالب توجه در این بخش اشاره به رشد میزان سرمایه گذاری در صنعت سلامت به مقدار 39 درصد همزمان با شیوع کرونا بود.

طبق آمارهای ارائه شده، صنعت سلامت در سال 2020 چهارمین صنعت از لحاظ اندازه سرمایه گذاری خصوصی با میزان سرمایه گذاری 31.6 میلیارد دلار بوده است. اهیمت سرمایه گذاری در صنعت سلامت زمانی بیشتر مشخص می گردد که بدانیم حوزه های بیوتکنولوژی و تِک، دارو و تجهیزات پزشکی جمعاَ 76 درصد سرمایه گذاری خصوصی را در سال 2020 به خود اختصاص داده اند.

هزینه های صنعت سلامت در ایران در سال 2019، 470 میلیون دلار بوده است که حمایتهای دولت در پوشش این هزینه ها نقش بسزایی بین سالهای 92 تا 99 داشته است. جذب سرمایه در صنعت سلامت از طرق مختلفی همچون استفاده از ابزارهای بدهی از قبیل تسهیلات بانکی و انتشار اوراق بدهی و همینطور از طریق ابزارهای سرمایه ای همچون عرضه اولیه در بازار سرمایه و جذب سرمایه گذار خصوصی امکان پذیر می باشد که هر یک از روشهای مذکور مزایا و معایبی در پی خواهند داشت.

تأمین مالی از طریق بازار سرمایه در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته و طبق آمارها طی سه سال میزان جذب تأمین مالی از طریق بازار سرمایه 9 برابر شده و از 4667 میلیارد ریال به 36782 میلیارد ریال در سال 1400 رسیده است.

فرآیند جذب سرمایه خصوصی مسیری حداقل 6 تا 9 ماهه است که به طور معمول به ترتیب، آماده سازی اسناد معرفی شرکت، مدل مالی و ارزش گذاری سه ماه، بازاریابی و ارتباط با سرمایه گذاران باالقوه سه ماه، برگزاری جلسات مذاکره با سرمایه گذاران علاقه مند یک ماه، راستی آزمایی متقاضی توسط سرمایه گذاران یک ماه و مذاکرات حقوقی، تجاری و نهایی کردن شرایط معامله یک ماه به طول می انجامد که نهایتا بهَ امضای توافق نامه و تزریق سرمایه منجر می گردد.

برخی چالشها و نیازمندی های فرآیند جذب سرمایه خصوصی شامل نبود آمادگی کافی برای ارائه اطلاعات مرتبط با راستی آزمایی، دو دفتره بودن و حسابهای مالی جداگانه و غیرشفاف، یکدست نبودن انتظارات سهامداران خرد و عمده و وابسته بودن جریانات مالی شرکت به تعداد محدودی قرارداد پر ارزش می شود.

در بخش پایانی، خانم مهندس مدیری، هم بنیان گذار گروه مشاوره ایران اینوِستمنت (Iran Investment)، با اشاره به اهمیت تحقیق بازار و چالش های آن در صنعت سلامت ایران به موضوع عدم دسترسی به داده های موثق در بازار و لزوم رجوع به متخصصین در زمینه ی مذکور پرداخت.

وی نقش بازاریابی مؤثر در جهت ایجاد سرمایه گذاری موفق در صنعت سلامت را با اهمیت تلقی نموده و اهمیت زیرساخت های اجرایی بازرگانی و مالی مناسب برای یک همکاری بین المللی را مورد بحث قرار داد.

عدم دسترسی به اطلاعات موثق بازار و غیرقابل اعتماد بودن منابع ارائه دهنده ی اطلاعات در منطقه خاورمیانه بخصوص در بخش درمان از چالش هایی است که در روند سرمایه گذاری می توان با آنها رو به رو شد. به همین دلیل، تحلیل کارشناسی از صنعت مورد بحث امری ضروری می باشد.

به همین شکل، برنامه واضح و کلی جهت سرمایه گذاری از ضروریات سرمایه گذاری می باشد که از طریق تشکیل یک تیم بازاریابی که نگاهی تخصصی به صنعت سلامت دارد امکان پذیر می باشد. به منظور انجام سرمایه گذاری موفق، می بایست انتظارات خود از سرمایه گذاری را مدیریت کرده و منافع کمی و کیفی از این امر در نظر گرفته شود.

اگرچه روشهای بازاریابی به شکل قابل توجهی تکامل یافته اند، اما در ایران در بخش سلامت و تجهیزات پزشکی پیشرفت محسوسی در این رابطه دیده نمی شود. بنابراین، می بایست در جوانب مختلف صنعت سلامت بازاریابی مناسب با آن بخش انجام شود چرا که بخشهای مختلف بدنه ی سلامت از قبیل پزشکان، بیمارستان ها و... نگرش های متفاوتی دارند و می بایست برای هر بخش بازاریابی مختص آن انجام شود.

توسعه ی کسب و کار در صنعت سلامت ارتباط مستقیمی با سهم کسب و کار در بازار دارد و در واقع رقابت در اندازه ی بازار، فروش خلاقانه ی محصولات و خدمات و نه صرفاَ درآمدهای بالاتر، نشانگر رشد پایدار می باشد. از آنجایی که توسعه ی کسب و کار در صنعت سلامت نیازمند تزریق مقادیر بالای پول می باشد، این پروژه ها فرصت مناسبی برای سرمایه گذاران در جهت انجام معاملات پر سود می باشد.

شایان ذکر است در پایان هر بخش سوالاتی توسط حضار در رابطه با موضوعات مورد بحث مطرح شد که توسط کارشناسان فوق پاسخ داده شد.