زایش شعرهایم از همان اوایل انقلاب آغاز شد / رژیم پهلوی با شاعرانی که افکار مردم را آگاه می کرد مخالف بود

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از کُردتودی، شعر پس از انقلاب اسلامی شعری است با ویژگیهای خاص خود، از جمله ی این ویژگی ها، نگاه خاص شاعران این دوره به «اشعار انقلابی» است. نگاهی که در طول تاریخ ادبیات ایران، بی نظیر و یا کم نظیر است. در این نوشتار سعی داریم به این جنبه از شعر انقلاب پرداخته و تصویری روشن از چهره ی زنان، دختران، مادران و همسران حماسه ساز در شعر انقلاب ارائه نماییم و زوایایی از شعر انقلاب را که به نقش اشعار در دفاع مقدس و پیروزی انقلاب پرداخته سخن به میان آورده و مورد کاوش قرار دهیم.

هنگامه الوند یکی از بانوان شاعر انقلابی در استان کردستان هستند که در جشنواره های مختلف اشعارشان برگزیده شده است در این زمینه با وی به گفتگو نشستیم که در ادامه می خوانید؛

1. لطفاً خودتان را کامل معرفی بفرمایید؟

هنگامه الوند متخلص به فریاد؛ شاعر، نویسنده و محقق اجتماعی، متولد 1345 از شهرستان سنندج و کارشناسی ارشد علوم اجتماعی که در حال حاضر کارمند کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان هستم.

2. علاقه شما به ادبیات از چه زمانی شروع شد؟

علاقه من به ادبیات در خانواده ای هنر دوست و ادیبی شکل گرفت که پدر سفر کرده ام در خط خوش و خوشنویسی و آیین کتاب شهره عام و خاص بود و مادرم هم شاعر بود لذا من هم به ادبیات علاقمند شدم و از همان اوان کودکی علاقه ی زیادی به گوش دادن و خواندن اشعار و ترانه های کودکانه داشتم لذا از طریق پدر و مادرم با ادبیات آشنا شدم و انشاهای خوبی می نوشتم و همیشه مورد تشویق معلمین بودم چرا که از خواندن کتاب لذت می بردم.

3. از چه زمانی شعر گفتن برای شما جدی شد؟

اوایل سال 1357 بود که متوجه شدم علاقه ی من به ادبیات و نوشته ها رنگ و بوی شعر دارد و وقتی آنها را روی کاغذ می آوردم و برای خودم در خلوت می خواندم و یا برای دیگران قرائت می کردم مورد تشویق قرار می گرفتم ولی چون در اول کار بودم زیاد به این نوشته ها اهمیت نمی دادم لذا سعی کردم مطالعه ام را افزایش دهم و همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی و دیدن صحنه هایی از فقر و فلاکت مردم در آن دوران در تلویزیون پخش می شد شعر را آغاز کردم به طوری که در اولین جشنواره شعر انقلاب برگزیده شدم اما به عنوان یک شاعر که کار خود را به صورت جدی آغاز کند مربوط به بدرقه ی جوانانی بود که برای امنیت وطن عازم جبهه ها می شدند لذا اولین شعرخود را سرودم و حس وطن دوستی خاصی به من دست داد و تا الان با سرودن اشعاری از دوران دفاع مقدس و پیروزی انقلاب اسلامی و... به عنوان یک شاعر انقلابی در ادبیات کردستان شناخته می شوم.

4. نظر خانواده درباره شعر گفتن شما چه بود؟

وقتی کار شعر را به طور جدی آغاز کردم باید مطالعه ی زیادی در مورد نقد و شعر داشته باشم و قبل از ویرایش شعر به دلیل علاقه ی زیادی که به نهج الابلاغه داشتم و دارای یک نثر مسجع و آهنگین و منظم است باعث شد که بیشتر کتاب را مطالعه کنم و در ذهنم آن را به خاطر بسپارم.

5. آثار چه شاعرانی را بیشتر مطالعه می‌کنید و در سرودن تحت تأثیر کدام شاعر هستید؟

دیوان حافظ، بوستان و گلستان را زیاد مطالعه کردم و برای بهتر نوشتن از این کتابها استفاده می کنم ولی در سرودن اشعارم بیشتر تحت مجموعه ای از شعرا باعث شد تا در آثارم از آنها بهره بگیرم.

اما در کل دوست دارم در شعرهایم از عواطف و احساسات شهریار، از صلابت و صراحت پروین اعتصامی، از سادگی زبان پر از محبت سهراب سپهری، در نوع قالب اشعار از نیمایوشیج، از تاثیرگذاری مهدی اخوان ثالث، از لطافت کلام و متانت و وقار اشعار مستوره اردلان و از انقلابی بودن و نافذ بودن و ظلم ستیزی و نفوذ کلام و اشعار حمید سبزواری بهره بگیرم، بنابراین مجموعه ی شعرا با حس های مختلف باعث می شود در اشعارم یک مجموعه از احساسات و عواطف و صراحت بیان را داشته باشم که برای هرکسی یک مفهوم و معنای خاص می دهد و آنچه باعث ماندگاری یک شعر می شود چند لایه و چند معنا بودن یک شعر و برداشت های مختلف افراد از این اشعار است.

6. موضوعات و مضامین اشعار شما بیشتر چیست؟

هر شاعری به یک موضوع و مضامین خاصی علاقمند است و من در یک مسئله ی واحدی کار نمی کنم و اشعار خود را به قسمت های مختلف تقسیم می کنم اما زایش شعرهایم را از همان اوایل انقلاب آغاز کردم چرا که برای سرودن هر کدام از آنها کارهای میدانی و تحقیقات لازم را انجام می دادم به طوری که برای یک صفحه شعر ساعتها با خواهران و مادران شهدا گفتگو داشتم چرا که تحقیق در مورد یک مطلب برای شعر گفتن، اثرگذاری و ماندگاری آن شعر را بیشتر خواهد کرد، البته در بحث های مناسبتی نیز اشعار زیادی سروده ام و در سال 1368 که در کانون پرورش فکری استخدام شدم شعر کودک را نیز آغاز کردم و همچنین به خاطر رشته ی تحصیلیم که مردم شناسی و جامعه شناسی است در موضوعات مختلف اجتماعی و آداب و رسوم مردم هم اشعاری را سروده ام.

7. سرود‌های استاد سبزواری ماندگارترین سرود‌های بعد از انقلاب بود چرا این سرودها تا به الان برای همیشه در ذهن مردم ماندگار شده است؟

اگر به کارنامه ی شعر انقلاب نگاه کنیم و آن را مرور کنیم و در این کارنامه رزومه ی شعر انقلاب و شاعر حمید سبزواری را حذف کنیم به صراحت می توان گرفت که حرفی در مورد شعر انقلاب نداریم چرا که تمام شاعران شعر انقلاب را با حمید سبزواری می شناسند و ایشان به پدر شعر انقلاب شهرت دارند و حرف های زیادی برای گفتن دارند.

اولین شعرهای این شاعر انقلابی به 15 سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی یعنی سال 1342 بر می گردد، اولین کتاب سرود انقلاب که چاپ شد رهبر معظم انقلاب که در آن زمان رئیس جمهور بودند مقدمه ای بر آن کتاب نوشتند و همیشه در جلسات شعر انقلاب حضوری فعال داشته اند و به نظر من نام حمید سبزواری در کارنامه ی شعر انقلاب حذف ناشدنی است چرا که اکثر شعرهایشان از جمله " خمینی ای امام " و " جاودان باد ای ایران " به سرودی ماندگار و اثرگذار تبدیل شده اند.

8. هنر رژیم پهلوی قتل و زندانی کردن شعرای تراز اول کشور بود، شاعرانی، چون میرزاده، عشقی، فرخی یزدی، ملک الشعراء بهار قربانیان فرهنگ پهلوی بودند، اما انقلاب اسلامی درهای بسته را به روی شعر و ادبیات آیینی و اقوام گشوده است، نظر شما در این باره چیست؟

رژیم پهلوی مخالف هر چیزی بودند که موجبات بیداری انسانها و روشن شدن افکار و اندیشه هایشان است لذا شعر هم از این قاعده مستثنی نبود و شعرایی هم که اشعار حماسی و انتقادی را داشتند و در مورد ظلم های رژیم پهلوی اشعار می سرودند و ظلم ستیزی و صداقت را برای مردم بیان می کردند رژیم از آنها می ترسید.

شعر از بقیه ی هنرهای هفت گانه یک برتری دارد چرا که زبانی که در شعر است و تاثیری که یک شعر به اندیشه ها و افکار دیگران می دهد بیشتر از ساعتها سخنرانی تاثیرگذارتر است.

شعر خوب از احساسات، انفعالات و عواطف و فکر پرهیجان حکایت می کند و رژیم های فاسد نمی توانند این موضوعات را پذیرش کنند چرا که شعر، روان انسانها را آرام می کند و در مواقعی هم باعث قیام و انقلاب می شود و افکار انسانها را روشن می سازد.

شعر با گره خوردگی عاطفه و تخیل می تواند یکی از منابع اصلی کتب مهارت های زندگی باشد لذا این ها باعث می شود که رژیم های فاسد به خاطر آگاهی نسل ها و بی سوادی مردم اجازه ندهند این چنین شعرهایی قرائت شود اما با پیروزی انقلاب اسلامی درهای بسته به روی شعر و ادبیات آیینی گشوده شد و شاهد هستیم که بعد از انقلاب شاعران مشهور اشعار ماندگاری را سرودند که باعث شد این اندیشه ها شکوفا شود و آزادانه اشعار خود را در محافل، انجمن ها و رسانه ها به سمع و نظر دیگران برسانند.

9. سخن آخر شما...؟

امام خمینی اشعار بسیاری سروده است به طوری که می توان ایشان را به عنوان شاعری که در قالب شعر کلاسیک اشعاری زیبا سروده است در میان شعرای نامدار معاصر شناخت، مخاطب امروز تشنه و پذیرای این ارزشهاست. هر فطرت سالم و وجدان آگاهی بر نگاه خیرخواهانه انقلاب و حضرت امام خمینی و بر ضرورت بروز آن در اشعار صحه خواهد گذاشت و من هم چون بعد از اینکه متوجه شدم حضرت امام مجموعه ی دیوانشان را در اختیار مردم قرار گرفت، بیشتر در اشعارم از مضامین شعرهای امام آشنا شدم و زودتر با شعرهای امام ارتباط گرفتم و در ادامه ی کارهایم از آنها تأسی گرفتم.

انتهای پیام /