زخم بی مهری بر تن بناهای تاریخی کردستان

از آنجایی که حفاظت از هویت و شناسنامه هر قوم و شهری یک وظیفه همگانی است و همه باید در حفظ این میراث تاریخی کوشا باشیم، اما متاسفانه سالیان سال است که این بناهای به‌جا مانده از تاریخ مورد بی‌مهری و بی‌توجهی انسان‌ها قرار گرفته و گویا بود و نبودشان دیگر برای آن‌ها فرقی ندارد.

این در حالیست که همین میراث تاریخی که بی‌تفاوت از کنار آن‌ها گذر می‌کنیم اگر به آن‌ها بها داده شود می‌تواند بهره بسیاری برای شهرها به ارمغان بیاورد و جایگزینی باشد برای درآمدهای نفتی در کشور و گردشگری آن منطقه را در سطح کشور ولو در سطح بین‌المللی را نیز رونق بخشد.

به گفته یک استاد حوزه گردشگری در کردستان، ایران به لحاظ میراث تاریخی جزو 10 کشور اول در جهان و همچنین جزو تاپ‌تن کشورهای تاریخی جهان به شمار می‌رود.

سوران احمدی‌زاد در گفت‌وگو با ایسنا، گردشگری فرهنگی را یکی از گونه‌های گردشگری برشمرد و اظهار کرد: گردشگری فرهنگی خود دارای چندین زیرمجموعه است که گردشگری میراث یا تاریخی یکی از زیرمجموعه‌های گردشگری تاریخی محسوب می‌شود و کشور ایران به لحاظ میراث تاریخی جزو 10 کشور اول جهان است.

وی عنوان کرد: کشورهایی با تمدن‌های قدیمی همچون یونان، روم، چین، هندوستان، ایران و منطقه خاورمیانه دارای شهرهای قدیمی بسیاری هستند، برای نمونه در سوریه شهرهای دمشق و حلب، در ایران شوش، شهر سوخته، شیراز، تکاب و تخت سلیمان وجود دارد و همچنین در هندوستان و چین نیز می‌توان آثار تمدن زیادی را یافت.

احمدی‌زاد افزود: کشورهای دارای تمدن کهن به نسبت دارای آثار باستانی و تاریخی مرتبط بسیاری با دوره شکوه خود هستند.

وی ادامه داد: مناطق غربی کشور ایران به دلیل مشاهده آثاری از دوران مادها، ماناها و به ویژه آثار دوران ساسانیان جزو تاریخی‌ترین مناطق ایران به شمار می‌رود.

سوران احمدی‌زاد با اشاره به حکومت 600 ساله اردلان‌ها در سنندج بیان کرد: در بحث گردشگری فرهنگی و زیرمجموعه میراث فرهنگی شهر سنندج، توجه به بناهای قدیمی بازمانده از حکومت اردلان‌ها بسیار حائز اهمیت است.

وی اضافه کرد: از جمله بناهای تاریخی شهر سنندج می‌توان به مسجد جامع، خانه آصف، موزه باستانی یا خانه حبیبی، عمارت خسروآباد، عمارت مشیر دیوان، عمارت وکیل، خانه آیت‌الله مردوخ، خانه سنجرخان و خانه مجتهدی‌ها و... اشاره کرد که ساخت این بناها به زمان حکومت اردلان‌ها در سنندج و دوران صفویان و قاجاریان برمیگردد و اکثر بناها از سبک معماری اصفهانی برخوردار هستند.

احمدی‌زاد یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی شهر سنندج که قابلیت برند سازی دارد اما مورد بی‌توجهی و بی‌مهری قرارگرفته‌است را عمارت خسروآباد دانست و گفت: این عمارت از چندین جهت حائز اهمیت است که یکی از آن‌ها تاریخچه عمارت و نحوه و زمان ساخت آن است که در اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجار ساخته شده و در گذر زمان دستخوش تحولات متعددی شده و بخش‌های مختلف عمارت در دوران‌های مختلف به بخش اصلی عمارت افزوده شده است.

وی یادآور شد: عمارت خسروآباد به لحاظ روایت‌های متعددی که درباره آن وجود دارد بسیار حائز اهمیت است؛ زمانیکه بحث از عمارت خسروآباد به میان می‌آید داستان‌های متعددی از زندگی امان‌الله خان، جریان پسرکشی امان‌الله خان در یکی از جنگ‌ها و داستان عاشقانه خسروخان ناکام با مستوره اردلان در ذهن مخاطب تداعی می‌شود.

این استاد حوزه گردشگری با اشاره به اینکه عمارت خسروآباد بزرگترین عمارت غرب ایران است، اضافه کرد: عمارت به لحاظ ظاهری و معماری آن بسیار حائز اهمیت بوده و هر بخش دارای سبک و بخش‌های منحصر به فردی است و جالب است بدانید که این عمارت در ابتدا ییلاقی بوده و از دوران انقلاب سفید به بعد که شاه اراضی خوانین را بین رعایا تقسیم کرده است، زمین‌های اطراف عمارت را که به برخی از خوانین تعلق داشته بین رعایا تقسیم و اینگونه بود که ساختمان‌های مسکونی در اطراف عمارت ساخته شد.

به گفته وی، عمارت خسرو آباد به سبب اینکه بزرگترین عمارت غرب کشور است می‌تواند در بحث گردشگری برندسازی شده و روایت‌گری‌های جالبی در خصوص آن انجام داد.

سوران احمدی‌زاد در ادامه عمارت وکیل را جزو بناهای تاریخی مهم در استان کردستان دانست و اظهار کرد: وکیل‌ها به سبب اختلافات شدید سیاسی با اردلان‌ها خود را به عنوان وکیل حکومت مرکزی شناسایی کردند و روایت‌های جالبی در پس نامگذاری این خاندان به وکیل‌ها وجود دارد؛ همچنین عمارت به دلیل قرارگیری در مرکز شهر و مجاورت با پارک سپیدار در بحث گردشگری از جذابیت خاصی برخوردار است.

وی ادامه داد: خانه کرد یا عمارت آصف که متعلق به آصف دیوان وزیری بوده، بزرگترین موزه مردم شناسی ایران و روایت‌گر قوم کرد است، همچنین می‌توان گفت که عمارت آصف قدیمی‌ترین عمارت موجود در کردستان است که از قدمت بالایی به نسبت سایر بناها برخوردار است؛ بخش اصلی عمارت در دوران صفوی و مابقی بخش‌ها در دوران قاجار و پهلوی به بخش اصلی افزوده شده است.

احمدی‌زاد عنوان کرد: عمارت آصف به جهت آنکه یک موزه مردم‌شناسی و دارای ساختمان‌های متعدد با کاربری متفاوت بوده و همچنین به سبب نزدیکی آن به مرکز شهر و بازار سنندج بسیار حائز اهمیت است.

وی افزود: بازار سنندج خود یکی از قدیمی‌ترین و ماندگارترین بازارهای ایران است که در ابتدا یک بخش بوده و در دوران پهلوی اول به دو قسمت بازار آصف و بازار سنندج تقسیم شده که در نزد مسافران و گردشگران از اهمیت فوق‌العاده خاصی برخوردار است.

احمدی‌زاد دیگر بناهای تاریخی حائز اهمیت در سنندج را اینگونه برشمرد و گفت: یکی دیگر از بناهای حائز اهمیت واقع در شهر سنندج مسجد جامع است که یکی از مسجدهای جامع ماندگار غرب کشور به شمار می‌رود؛ همچنین تکیه معروف به فرخ‌لقا یا خورشید خانم که تنها ساختمانی است که سقف آن کاملا چوبی بوده و همچنین بنای تاریخی عمارت مشیردیوان که جزو عمارت‌هایی است که دارای چندین حیاط بوده و همچنین می‌توان به موزه باستان‌شناسی یا خانه حبیبی اشاره کرد که دارای بخش‌های مختلف با کاربری‌های متفاوت است که در دوران ناصرالدین شاه ساخته و بعدها به موزه باستان‌شناسی سنندج تبدیل شده است؛ جالب است بدانید که خانه حبیبی بعد از کاخ گلستان دومین ارسی بزرگ ایران را به خود اختصاص داده است.

سوران احمدی‌زاد تصریح کرد: متاسفانه بناهای تاریخی نامبرده شده در شهر سنندج مورد بی‌مهری بسیاری قرار گرفته شده است و این بناهای تاریخی می‌توانست همچون شهرهای یزد و اصفهان توسط بخش خصوصی با حفظ کیفیت و کاربری آن به هتل یا رستوران و موزه تبدیل شود و در کنار این‌ها حتی عمارت آصف و خانه حبیبی که امروزه به عنوان موزه مردم‌شناسی و باستان‌شناسی از آن یاد می‌کنند در وضعیت چندان جالبی قرار ندارند.

وی گردشگری فرهنگی را شامل چند بخش برشمرد و عنوان کرد: گردشگری فیلم یکی از بخش‌های گردشگری فرهنگی است، به این معنی که می‌توان از طریق ساخت فیلم و سریال‌هایی بناهای تاریخی و گردشگری کشور را به نمایش گذاشت همانگونه که ساخت فیلم ارباب حلقه‌ها در نیوزیلند سبب جذب گردشگران زیادی به آن کشور شد.

احمدی‌زاد سومین گونه گردشگری فرهنگی را گردشگری غذا عنوان کرد و افزود: معرفی غذاهای محلی و نوشیدنی‌های خاص هر منطقه می‌تواند در جذب گردشگران بسیار موثر باشند همانگونه که شهر رشت به سبب غذاهایش در بین ایرانیان بسیار مشهور است.

وی اضافه کرد: گردشگری خلاق نیز از دیگر زیرمجموعه‌های گردشگری فرهنگی است و در گردشگری خلاق می‌توان بخشی از فرهنگ و هویت شهر را در ایده‌ای خلاقانه به گردشگران ارائه کرد.

به گفته این استاد حوزه گردشگری در صورت بالفعل‌کردن امکانات بالقوه کشور در بحث گردشگری می‌توان توریسم یا گردشگری را جایگزینی برای درآمد نفتی کشور قرار داد.

وی ادامه داد: هرچند که کشور ایران به لحاظ تاریخی جزو تاپ‌تن‌های کشورهای تاریخی است اما متاسفانه در ایران هنوز این امر به صورت بالفعل در نیامده است.

سوران احمدی‌زاد لازمه تحقق این امر را برنامه‌ریزی‌های گردشگری و منطقه‌ای و ملی دانست و گفت: بعد از پایان کرونا می‌توان استان کردستان را به عنوان یک استان گردشگری در سطح کشور معرفی کرد و اولین و اولویت‌دارترین گونه گردشگری برای جذب گردشگر گردشگری فرهنگی است.

وی در خصوص این مسئله که جایگزینی توریسم به جای درآمد نفتی کار آسانی نیست اظهار داشت: با داشتن نگاهی مبتنی بر توسعه پایدار و داشتن برنامه‌ریزی‌هایی در سطح کلان و با بازاریابی صحیح در سطح جهان ایران می‌تواند آرام آرام به سمت تحقق این اهداف گام بردارد.

سوران احمدی‌زاد جذب سرمایه‌گذار به حوزه گردشگری کشور را لازمه جاذبه به ویژه جاذبه مالی دانست و عنوان کرد: نباید تنها به بخش خصوصی داخل کشور متکی بود و باید در صدد جذب سرمایه‌گذاران خارجی بود هرچند که متاسفانه کشور تا به امروز حتی در جذب سرمایه‌گذاران داخلی نیز ناتوان بوده است.

به گفته این استاد حوزه گردشگری، اگر کشور به سمت کشور گردشگرپذیر سوق داده شود خودبه‌خود بخش خصوصی در این بحث ورود خواهد کرد لذا اینکه دولت باید با برون سپاری بخشی از وظایف را به بخش خصوصی واگذار کند.

وی یکی از اصلی‌ترین مشکلات بر سر راه گردشگری بین‌الملل را روابط مناسب بین‌المللی دانست و خاطرنشان کرد: روابط بین‌المللی مناسب سبب بازاریابی وسیعی در سطح جهان خواهد شد و همین رابطه مناسب با سایر کشورها سبب انگاره مقصد مناسب و مثبت درباره ایران خواهد شد.

احمدی‌زاد در پایان یادآور شد: مسائل نامبرده شده خود به تدریج سبب تدوین برنامه‌ریزی‌هایی در سطح کلان شده و می توان برای به اجرا درآوردن آن از سایر کشورهایی که شرایط یکسانی با ایران دارند الگوبرداری کرد و در این زمینه موفق شد.

انتهای پیام