زنگ خطر بحران سوخت / 3 راهکار غیر قیمتی مدیریت مصرف بنزین
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، ندا زارعی: ورود بی‌سابقه مسافران تابستانی به شهرهای شمالی کشور در تعطیلات شهریور ماه، در نهایت منجر به توزیع میانگین روزانه 134 میلیون لیتر بنزین شد. سوخت‌رسانی در ایام تعطیلات تابستان با هر دشواری که داشت، پشت سر گذاشته شد اما این اتفاق یک بار دیگر باعث شد که موضوع کمبود بنزین در سطح کشور مطرح شود. موضوعی مهم که در کنار ناترازی انرژی‌های دیگر یکی از معضلات...
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، ندا زارعی: ورود بی‌سابقه مسافران تابستانی به شهرهای شمالی کشور در تعطیلات شهریور ماه، در نهایت منجر به توزیع میانگین روزانه 134 میلیون لیتر بنزین شد.
سوخت‌رسانی در ایام تعطیلات تابستان با هر دشواری که داشت، پشت سر گذاشته شد اما این اتفاق یک بار دیگر باعث شد که موضوع کمبود بنزین در سطح کشور مطرح شود. موضوعی مهم که در کنار ناترازی انرژی‌های دیگر یکی از معضلات وزارت نفت محسوب می‌شود. کارشناسان بسیاری در رابطه با کمبود بنزین اظهار نظر کرده و راهکارهای مختلفی ارائه داده‌اند. افزایش قیمت این حامل انرژی برای پرمصرف‌ها، بهبود زیرساخت‌های کشور و افزایش تولید، سهمیه‌بندی بنزین، اسقاط خودروهای فرسوده و پرمصرف و استفاده از خودروهایی با مصرف کمتر و... از جمله راهکارهایی است که توسط کارشناسان این حوزه با مواضع مختلف، مطرح شده است.
با توجه به فضای کشور و آماده نبودن اذهان عمومی برای به کار بردن سیاست‌های قیمتی و افزایش قیمت این حامل انرژی، در حال حاضر بهتر است که اجرا شدن راهکارهای غیرقیمتی در اولویت قرار بگیرد؛ راهکارهایی از جمله اسقاط خودروهای فرسوده، اصلاح خودروهایی که تولید می‌شوند، افزایش تعداد جایگاه سی‌ان‌جی در کشور و استفاده از آن و جلوگیری از قاچاق بنزین.
طبق آمار ستاد نوسازی سازمان حمل‌ونقل، تعداد خودروهایی که در کشور در حال تردد هستند، بیش از 35 میلیون است. 13 میلیون، معادل 37 درصد از آن خودروها فرسوده و قدیمی شده‌اند. یعنی در حال حاضر بیش از یک سوم خودروهایی که در سطح کشور تردد می‌کنند، باید جمع‌آوری و اسقاط شوند. همچنین بر اساس اعلام شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، استاندارد مصرف خودروهای سواری برای پیمودن هر 100 کیلومتر، برابر با 5 لیتر است. این عدد برای یک تاکسی استاندارد با در نظر گرفتن مصرف 8 لیتر عنوان شده که نشان از فاصله زیاد ما با استانداردها است.
علاوه بر اسقاط خودروهای فرسوده و قدیمی، صنعت خودرو در حال حاضر باید به این سمت برود که تولیدات خود را با استاندارهای بین‌المللی تطبیق دهد. یعنی اینکه صرفا جمع‌آوری و اسقاط خودروهای فرسوده کافی نیست. به دلیل اینکه خودروهای تولیدی ما با توجه به صرف بالای خود، عملا تاثیر این کار را کاهش می‌دهد. در نتیجه باید همزمان با کاهش تعداد خودروهای فرسوده، استانداردسازی ناوگان عمومی و جاده‌ای را نیز آغاز کنیم. در همین رابطه جلیل سالاری، مدیر سابق شرکت ملی پالایش و پخش در یکی از اظهاراتش گفته بود:«مصرف بنزین در کشور به صورت میانگین برابر با 116 میلیون لیتر در روز است که اگر خودروها با استاندارد بین‌المللی در کشور تولید می‌شد، مصرف بنزین در کشور 60 میلیون لیتر در روز بود و می‌توانستیم 50 میلیون لیتر در روز صادرات داشته باشیم.»
سبد سوخت خودروهای کشور از سه گزینه بنزین، سی‌ان‌جی و ال‌پی‌جی تشکیل شده که بنزین بخش عمده آن را به خود اختصاص داده است. افزایش تعداد جایگاه‌های سی‌ان‌جی در کشور و استفاده بیشتر از آن، یکی دیگر از راه‌هایی است که میزان مصرف بنزین را کاهش می‌دهد. دوگانه‌سوز کردن خودروهایی که مصرف بسیار بالایی دارند، میزان استفاده از بنزین را کاهش داده و علاوه بر جلوگیری از بیشتر شدن ناترازی، به مرور زمان در کاهش یافتن آن نیز موثر خواهد بود.
چالش ناترازی بنزین موضوع مهم و پیچیده‌ای است و در حال حاضر به یک معضل تبدیل شده است. در نتیجه صرفا به کارگیری یک راهکار برای حل شدن آن کافی نیست و باید مجموعه‌ای از راه‌حل‌ها درنظر گرفته شود تا در بلندمدت بتوانند این مشکل را ریشه کن کنند.
حالا باید دید رویکرد دولت چهاردهم برای مقابله با چالش ناترازی بنزین که با ادامه‌دار بودن این روند به زودی به یک بحران تبدیل خواهد شد، چیست؟