سه‌شنبه 6 آذر 1403

زیان بنگاه‌های اقتصادی پویا نتیجه بنگاه‌داری بانک‌ها

خبرگزاری اکو نیوز مشاهده در مرجع

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، مهدی طغیانی با اشاره به زیان‌های بنگاه‌داری بانک‌ها برای اقتصاد کشور، اظهار داشت‌: بانک‌ها در شرایط تورمی که ارزش پول کاهش پیدا می‌کند، به سمت بنگاه‌داری می‌روند و تلاش می‌کنند کارهایی انجام دهند و دارایی‌هایی تهیه کنند که بازدهی آن از تورم جلوتر باشد، یعنی بازدهی دارایی از نرخ تورم بیشتر باشد.

* بانک‌ها چطور با بنگاه‌داری تورم‌زایی می‌کنند

وی تأکید کرد: بانک باید کار بانکداری انجام دهد و ارائه خدمات بانکی کند، اما وقتی منابع خود را به سمت بنگاه‌داری می‌برد، دارایی‌های بانک در یک جا منجمد و بلوکه می‌شود و بانک‌ها با کمبود منابع برای ارائه تسهیلات مواجه می‌شوند، در نتیجه مجبور می‌شوند یا خلق پول کنند و یا اینکه از منابع بانک مرکزی بیشتر استفاده کنند که این امر تورم‌زا است.

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار داشت: وقتی یک بنگاه در اختیار بانک قرار می‌گیرد، حتی اگر آن بنگاه‌ها کارآمدی پایینی داشته باشد، بانک مجبور است بخشی از منابع خود را به بنگاه تزریق کند و بنگاه به صورت دوپینگی اداره می‌شود، این بنگاهِ در اختیار بانک نسبت به سایر بنگاه‌ها منابع بیشتری می‌گیرد و گران‌تر اداره می‌شود؛ سایر بنگاه‌هایی که نیاز به سرمایه در گردش دارند، وقتی به بانک مراجعه می‌کنند با کمبود منابع مواجه می‌شوند و از هر طرف نگاه کنیم، بنگاه‌داری بانک‌ها هم به ضرر اقتصاد و هم به ضرر بانک است که باید متوقف شود.

* نظارت بانک مرکزی در موضوع نرخ کفایت سرمایه بانک‌ها باشد

طغیانی افزود: در قانون بانک مرکزی موارد اصلاحی را آوردیم که بانک مرکزی باید نظارت مستمر بر بانک‌ها و مسئله بنگاه‌داری آنها داشته باشد که این قانون هم اکنون در مرحله بررسی شورای نگهبان است که امیدواریم این بخش به تصویب برسد و بانک‌ها به‌جای بنگاه‌داری به‌کار تخصصی بانکداری روی بیاورند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار داشت: نظارت بانک مرکزی باید به سمت مواردی مانند نرخ کفایت سرمایه بانک‌ها حرکت کند و بنگاه‌داری بانک‌ها در ادبیات بانکی دنیا تعریف نشده و در جایی نیست که بانک‌های بزرگ به سمت بنگاه‌داری بروند، اما در کشور ما به خاطر شرایط تورمی بانک‌ها به سمت بنگاه‌داری و حفظ ارزش دارایی خود پیشرفت رفته‌اند.

وی افزود: البته گاهی مشتریان بانک، تسهیلاتی که دریافت کرده‌اند را نمی‌پردازند و بعد از این که پرونده آنها در جریان قضایی گرفت، بنگاهی که به عنوان وثیقه در نظر گرفته شده بود با حکم دادگاه به بانک ملحق می‌شود که این یک نوع بنگاه‌داری قهری است که در آن موارد هم باید بانک سریعا بنگاه تملک‌شده به صورت قهری را واگذار کند، چون بنگاه‌داری بانک‌ها همراه با حیف و میل منابع و ریخت و پاش است.

* سهام مدیریتی بانک‌ها در بنگاه‌ها باید واگذار شود‌

طغیانی با بیان اینکه شرکت‌های بیمه هم به بنگاه‌داری و سرمایه‌گذاری روی می‌آورند، گفت: در مورد شرکت‌های بیمه چون منابعی که در اختیار آنهاست باید معمولاً صرف سرمایه‌گذاری شود و منابعی برای آنها فراهم کند که ریسک‌هایی که قبول کرده‌اند را بتوانند پوشش دهند، موضوع متفاوت است، بنابراین در دوره‌ای که منابع در اختیار دارند سرمایه‌گذاری می‌کنند اما اسم این کار برای شرکت‌ها بیمه، بنگاه‌داری نیست.

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار داشت: بنگاه‌داری در شرایطی است که بیش از 50 درصد سهام یک بنگاه و صندلی‌های هیات مدیره در اختیار بانک باشد، در بانک‌ها باید این سهام و یا سهمیه‌های هیات مدیره و یا کل بنگاه به بخش خصوصی واگذار شود، چون اداره بنگاه‌ها توسط یک نهاد مالی تبعاتی دارد که معمولاً گران اداره می‌شوند و منابع در آنها منجمد می‌شود.

وی تأکید کرد: بانک‌ها باید بنگاه‌های زیر مجموعه خود را واگذار کنند. برخی از این بنگاه‌ها قابلیت تبدیل شدن به سهامی عام دارند که از طریق بازار سرمایه می‌توانند واگذار کنند و یا بانک‌ها در برخی از بنگاه‌ها سهام مدیریتی دارند که باید واگذار شود.

* مجتمع‌های تفریحی - گردشگری بانک‌ها هم به ضرر اقتصاد کشور است

طغیانی با بیان اینکه اکثر بانک‌ها مجتمع‌های تفریحی - گردشگری دارند، گفت: هیچ توجیهی برای داشتن مجتمع تفریحی نیست، بانک می‌تواند این مجتمع‌ها را به مردم واگذار کند و برای کارکنان خود از طریق خرید خدمات، اقدام کند که ارزان‌تر تمام می‌شود.

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: یک مسئله مهم است که بسیاری از مجتمع‌های تفریحی بانک‌ها در ظاهر برای خدمات به کارکنان است، اما در واقعیت برای حفظ ارزش دارایی و رشد قیمت آن در شرایط تورمی است؛ یعنی به نام کارکنان بانک و به کام منفعت سهامداران و به زیان اقتصاد کشور است.

* یکی از زوایای کنترل تروم انضباط مالی بانک‌ها و خروج از بنگاه‌داری است

این نماینده مجلس شورای اسلامی در مورد اینکه از یک طرف گفته می‌شود دولت باید مهار تورم کند و از یک طرف بانک‌ها با بنگاه‌داری به تورم دامن می‌زنند، اظهار داشت: مهار تورم مربوط به کنترل خلق پول توسط دولت است که ناشی از کسری بودجه است و باید هزینه‌های دولت صرفه‌جویی شود. از طرفی عدم بدهی دولت به بانک‌ها و عدم استفاده از منابع بانک مرکزی موجب مهار تورم می‌شود. بخشی از مهار تورم هم مربوط به انضباط مالی بانک‌ها در خلق اعتبار است که یکی از نمودهای آن بنگاه‌داری بانک، کاهش منابع در اختیار بانک و توسل به خلق پول است.

طغیانی افزود: هدف نهایی کنترل تورم اتفاق نمی‌افتد مگر اینکه انضباط مالی بانک‌ها، خلق اعتبار و استفاده از ذخایر بانک مرکزی و بدهکاری به بانک مرکزی کنترل شود.

وی اظهار داشت: بنگاه‌داری بانک‌ها یک معامله دو سر باخت است، از یک طرف به خلق اعتبار توسط بانک منجر می‌شود و از سوی دیگر این بنگاه‌ها با منابع بانک‌ها به صورت گران و دوپینگی اداره می‌شوند.

به گزارش فارس شهریور سال97 بود که رهبر معظم انقلاب در دیدار با اعضای هیات دولت به موضوع بنگاه‌داری بانک‌ها اشاره کردند و در همان زمان به تیم اقتصادی دولت وقت تصریح کردند که جلوی بنگاهداری بخش بانکی را بگیرید؛ اما با گذشت حدود پنج سال از این موضوع، نه‌تنها بنگاهداری بانک‌ها کاهش نیافته، بلکه اموال مازادی که قرار بود واگذار شود نیز همچنان در اختیار این بخش است.