زیر و بم آمار تولید در سینمای ایران و پیش بینی ها برای "قهرمان" فرهادی و...

محمد اطبایی کارشناس بین المللی سینمای ایران در مطلبی که اختصاصا در اختیار ایسنا گذاشته، درباره فیلم های بلند ایرانی تولیدی سال 98 و 99، آورده است: "با انتشار فراخوان سی و نهمین جشنواره فیلم فجر و نشست رسانه ای دبیر جشنواره، مشخص شد که این رویداد به احتمال بسیار برگزار خواهد شد، هر چند در شیوه برگزاری آن همچنان تردیدهایی وجود دارد. نظرات مختلفی از طرف مسئولان و دست اندرکاران سینما نیز در چند روز گذشته مطرح شده که البته به دنبال آن، تردیدهایی در خصوص امکان برپایی یک رویداد حضوری در میانه مشکلات و محدودیت های ناشی از همه گیری بیماری کرونا و نیز نگرانی هایی بابت کمیت و کیفیت تولیدات سینمایی کشور در محافل مختلف هنری و سینمایی به میان آمده است.

با نگاهی به وضعیت تولید فیلم های بلند داستانی و انیمیشن در دو سال 1398 و 1399، دیدگاه واقعی تری نسبت به شرایط سینمای ایران در سال جاری و به ویژه جشنواره فیلم فجر پیش رو خواهیم داشت.

این دادهها حاصل پیگیری، رصد و ثبت اطلاعات تولید فیلمها در مراجع ذی صلاح، اطلاعات مندرج در رسانههای کشور و یا ارجاع شماری فیلمها به نگارنده و نیز نمایشهای در خارج از کشور فیلمها بوده و طبیعی است که تولیداتی همچنان در سکوت خبری در مراحل مختلف ساخت بوده که در این نوشتار ذکری از آن فیلم ها نباشد.

نکته دیگر اینکه هر فیلم و پروژهای که فیلمبرداری آن آغاز شده باشد، در این آمار بوده و فیلمهای در مرحله پیش تولید مورد ملاحظه قرار نگرفتهاند و البته داستان همیشگی پروانه ساخت سینمایی و ویدئویی که برای بسیاری از مراکز دولتی و از جمله جشنواره فیلم فجر عاملی تعیین کننده در انتخاب فیلمها بوده و در اینجا، این مرزبندی وجود ندارد و یک فیلم بلند داستانی، یک فیلم بلند داستانی است، فارغ از آنکه پروانه آن سینمایی باشد یا ویدئویی و یا حتا دارای پروانه ای باشد یا خیر!

طبق مستندات موجود، تعداد 272 فیلم بلند از سال 1398 تا دوشنبه 17 آذر، در مراحل مختلف تولید و نمایش قرار گرفته اند که از آن میان تعداد 31 فیلم در جشنواره فیلم فجر سال گذشته به نمایش در آمده اند. از این تعداد 9 فیلم به نمایش عمومی درآمده اند و 10 فیلم بلند نیز در جشنواره ها و رویدادها در خارج از کشور حضور داشته اند.

تعداد 18 فیلم بلند جدید (که شامل تولیدات سال های قبل تر نمیشود) از ابتدای سال تاکنون به نمایش عمومی (اعم از نمایش در سینماها و یا آن لاین) درآمده که 9 فیلم از تولیدات حاضر در فجر 98 بودهاند. در این فاصله، تعداد 20 فیلم بلند نیز در جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان به نمایش در آمدند که طبق مقررات واجد ارائه به جشنواره فیلم فجر خواهند بود.

در حوزه بین الملل نیر تعداد 35 عنوان فیلم بلند داستانی محصول 1398 و 1399 تاکنون در جشنواره ها و رویدادهای جهانی به نمایش درآمده اند که 10 فیلم از میان فیلم های حاضر در جشنواره فجر 98 بوده و 25 عنوان نیز نمایش اول جهانی خود را در خارج از کشور داشته اند.

با احتساب فیلم های به نمایش آمده در فجر گذشته (31 عنوان)، فیلم های اکران عمومی شده (9 عنوان)، فیلم های به نمایش درآمده در جشنواره کودک اصفهان (20 عنوان) و فیلم های حضور یافته در جشنواره های بین المللی (25 عنوان)، در مجموع 85 فیلم بلند از مجموع 272 فیلم، مهر تولید سال 2020 خورده و البته امکان افزایش این آمار تا پایان سال میلادی هم هست. پس با احتساب امکان ارائه فیلم های جشنواره اصفهان، تعداد 207 عنوان فیلم بلند را هم اکنون در مراحل آماده نمایش، پس از تولید و در حال فیلمبرداری داریم. بی تردید شماری از این فیلم ها در سال گذشته نیز به جشنواره فیلم فجر ارائه شده که بنا بر مقررات جشنواره فجر، واجد شرایط لازم برای ارائه به جشنواره فجر امسال نخواهند بود.

از 35 فیلم بلند داستانی به نمایش درآمده در جشنواره های بین المللی، تعداد قابل توجهی فیلم ها در جشنواره های با کیفیت خارجی به نمایش در آمده که عدم حضور این فیلم ها در جشنواره فجر، فرصتی را از دوستداران سینمای ایران خواهد گرفت. شیطان وجود ندارد (محمد رسول اف، محصول ایران و آلمان و جمهوری چک) و نامو (نادر ساعی ور) در برلین، من اینجا هستم (عباس امینی)، نجیبه (مصطفی گندم کار) و گورکن (کاظم ملایی) در شانگهای، جنایت بی دقت (شهرام مکری) و دشت خاموش (احمد بهرامی) در ونیز، بندر بند (منیژه حکمت، محصول ایران و آلمان) و خط فرضی (فرنوش صمدی) در تورنتو، گربه سیاه (کریم امینی) در ورشو، کلاغ ها (نقی نعمتی، محصول ایران و کانادا)، بی سر (کاوه سجادی حسینی)، انیما (رضا گلچین) و مهاجر کوچولو (بتین قبادی، محصول ایران و ترکیه) در سائوپولو، مجبوریم (رضا درمیشیان) و تی تی (آیدا پناهنده) در توکیو و بوتاکس (کاوه مظاهری، محصول ایران و کانادا) در تورین از فیلم های ایرانی بوده که در سال جاری میلادی در جشنواره های معتبر به نمایش در آمده و شاید با تمهیدی مانند ایجاد بخشی جدیدی در جشنواره فجر (که پیش از این نیز با عنوان جشنواره جشنواره ها وجود داشت) امکان نمایش این آثار برای تماشاگران ایرانی هم فراهم شود، هر چند همین فیلم ها هم شایستگی بررسی برای حضور در بخش مسابقه فجر را هم دارند.

از 187 فیلم بلند داستانی به نمایش درنیامده (که فیلم های حاضر در جشنواره اصفهان شامل نشده اند)، تعداد 123 فیلم آماده نمایش بوده، 49 فیلم در مرحله پس از تولید و 15 فیلم در مرحله فیلمبرداری قرار دارند.

از میان فیلم های آماده نمایش می توان به لامینور (داریوش مهرجویی)، غایب (علی مصفا، ایران و جمهوری چک)، راند 4 (علیرضا امینی)، سگ ها دیشب نخوابیدند (رامین رسولی، ایران و افغانستان)، خورشید همچنان می درخشد / طلا خون (ابراهیم شیبانی)، شیرجه بزرگ (کریم لک زاده)، فیگور (پویا پارسا مقام)، تارا (محمد علی طالبی)، آنجا همان ساعت (سیروس الوند)، شهربانو (مریم بحر العلومی)، مرد نقره ای (محمد حسین لطیفی)، بی تار (جمیل رستمی)، بازیچه (محمد علی سجادی)، آینده (امیر پورکیان)، دست انداز (کمال تبریزی)، مقیمان ناکجا (شهاب حسینی)، شنگول و منگول (فرزاد دالوند - انیمیشن)، خوره (حسین قاسمی جامی)، درخت بنفش (امین اصلانی)، قاتل و وحشی (حمید نعمت الله)، مزرعه آبی (محمد دهفولی)، خط استوا (اصغر نعیمی)، جا مانده (افشین عامریان)، گواهی امضا (شهرام اسدزاده)، عروسی مردم (مجید توکلی)، سرزمین آبی (علی فخر موسوی)، دو سگ (امیر عزیزی)، شاه ماهی (نادر مقدس)، سگ بند (مهران احمدی)، مورچه خوار (شاهد احمدلو)، ستاره بازی (هاتف علیمردانی)، روی خط صفر (مهرداد غفارزاده و یوشیمایا جیمبو، ایران و ژاپن)، زنبور کارگر (افشین صادقی)، میجر (احسان عبدی پور)، زنی با ارابه چوبی (خداداد جلالی)، هستی و زمان (مانی باغبانی)، بی سرزمین (تورج اصلانی، ایران / عراق / سوریه)، احمد بای (جمال شورجه، ایران و الجزایر)، رمانتیسم عباد و توبا (کاوه صباغ زاده)، موافقت اصولی (امیر پورکیان) و صحنه زنی (علیرضا صمدی) اشاره داشت.

از فیلم های در مرحله پس از تولید نیز فیلم های استخر (عبد آبست)، مست عشق (حسن فتحی)، اورکا (سحر مصیبی)، روشن (روح الله حجازی)، چپ راست (حامد محمدی)، جوجه تیغی (مستانه مهاجر)، ابلق (نرگس آبیار)، گشت ارشاد 3 (سعید سهیلی)، یدو (مهدی جعفری)، هلذون (مزدک میرعابدینی)، برای مرجان (حمید زرگرنژاد)، آفرود (پناه پناهی)، بی همه چیز (محسن قرایی)، شیشلیک (محمد حسین مهدویان)، آهو (هوشنگ گلمکانی) و روزی روزگاری آبادان (حمید رضا آذرنگ)، قابل ذکرند.

در میان فیلم های در حال تولید نیز قهرمان (اصغر فرهادی) و شب داخلی دیوار (وحید جلیلوند) شاخص ترین بوده که فیلم های این مرحله بسیار بعید است که برای جشنواره فیلم فجر آماده شوند.

از میان فیلم های ایرانی که در سال آینده می توان انتظار درخشش در جشنواره ها و رویدادهای بین المللی را داشت، قهرمان (اصغر فرهادی)، شب داخلی دیوار (وحید جلیلوند)، ابلق (نرگش آبیار) و بی همه چیز (محسن قرایی) از بخت بیش تری برای موفقیت برخوردار بوده هر چند تردیدی نیست که در میان فیلم های دیده نشده و کارگردان های تازه کار و نیز تولیداتی که از ماه های آینده جلوی دوربین خواهند رفت، انتظار افزوده تر شدن فیلم های این فهرست نیز وجود خواهد داشت.

طبق اخبار و شنیدهها فیلمسازانی مانند مانی حقیقی، رضا میرکریمی، مسعود کیمیایی، سعید روستایی، نیما جاویدی، پوران درخشنده،... فیلم های جدید خود را در زمستان امسال و بهار سال آینده آغاز خواهند کرد. البته به این فهرست باید انتظار اضافه شدن فیلم های زیرزمینی و فیلم های ساخته شده توسط سینماگران ایرانی در خارج از کشور را هم باید داشت که این دسته از فیلم ها ظرفیت های بیش تری از جشنواره های بین المللی را به خود اختصاص می دهند.

انتهای پیام