سایه دلار بر بازار مسکن / خانه شب عید گران می شود؟
تاثیر نوسانات قیمت دلار پس از گذشت چند ماه بر بازار مسکن چیست؟ این بازار به خودکفایی نسبی اش آیا منشأ اثرپذیری از نوسانات دلار است؟
یکی از مهم‌ترین عواملی که ممکن است تأثیر گذار باشد و تمام بخش‌های بازار مسکن ایران را تحت تأثیر قرار دهد، قیمت دلار است.
نوسانات قیمت دلار و فتح قله‌های قیمتی متعدد از دهه 90 به این سو، باعث شده است متوسط قیمت مسکن رکوردهایی را در بهای هر متر از ارزش ملک، زمین و آپارتمان تجربه کند و به همان نسبت خریداران و مصرف‌کنندگان واقعی و نیازمند با چالش سرپناه مواجه شوند. اما حالا که قیمت دلار در هفته‌های گذشته پس از چند ماه سرکوب قیمتی بار دیگر نوساناتی را پشت سر گذاشته بازار مسکن چه مسیری را طی کرده است؟
سیاست‌های دولت نمی‌تواند تاثیرات قیمت دلار را کنترل کند
منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن در این مورد گفت: «روند بازار مسکن در 10 روز اخیر نشان می‌دهد حرکت نوسانی قیمت، میل به رونق دوباره، تثبیت قیمت و مواردی از این قبیل در آن، بستگی به قیمت ارز دارد. این موضوع همچنین نشان می‌دهد که سیاست‌های دولت در حوزه قانون‌گذاری در اقتصاد مسکن تاثیر مثبتی نداشته است و این برنامه‌ها آنقدر قدرت ندارند تا بتوانند تکانه‌ها ناشی از قیمت دلار را کنترل کنند.»
وی افزود: «این در حالی است که برای ساخت آپارتمان‌های موجود، در تمام مراحل از محصولات و خدمات داخلی استفاده شده است و ایران برای هیچ خدمات، ابزار و مصالح تولیدی در این زمینه متوسل به خارج از کشور نیست. انحصاری نیز در این مورد وجود ندارد.»
ریشه تاثیرات قیمت دلار بر بازار مسکن
غیبی همچنین در خصوص منشا تاثیرگذاری نرخ دلار بر وضعیت بازار مسکن توضیح داد: «مواردی که گفته شد حاکی از آن است که تغییرات قیمت ارز در ابعاد مختلف، به طور واقعی تاثیری بر بازار مسکن ندارد و نوسانات سال‌های اخیر در این بازار، متاثر از انتظارات تورمی جامعه است که حد بالایی دارد و وابسته به ارز و دلار است.»
او افزود: «بسیاری از مردم از این ارتباطات اطلاع ندارند و همیشه این سوال برای آنها وجود دارد که با چه عاملی قیمت دلار روی ساخت و ساز آنها تاثیر می‌گذارد یا در زمان خرید و فروش، نوسانات دلار چه اثری می‌تواند روی معامله آنها داشته باشد.»
غیبی ادامه داد: «این اتفاقات تحت تاثیر انتظارات تورمی است که راه‌حلی تا کنون برای آن پیدا نشده است. مردم اکنون شاخص‌هایی را برای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی خود برگزیده‌اند که نوسانات و التهابات ارزی در راس آن قرار دارد و بر اساس این عامل، برای ورود به بازار یا خروج از آن اقدام می‌کنند.»
این کارشناس بازار مسکن همچنین عنوان کرد: «کوچک‌ترین تکانه در زمینه قیمت دلار باعث می‌شود اقتصاد مسکن نیز دچار نوساناتی شود. این موضوع بدترین اتفاقی است که می‌تواند برای اقتصادی به بزرگی بخش مسکن که بیش از 11 درصد اقتصاد کشور را به خود اختصاص داده، رخ دهد.»
او گفت: «اگر راه‌حل و درمانی برای این موضوع و گشایش‌هایی در زمینه بین‌المللی انجام نگیرد تا این فرآیند کنترل و تکلیف اقتصاد مسکن از عواملی مانند قیمت دلار جدا شود، مصرف‌کننده واقعی با التهابات فعلی به مشکل برخورد می‌کند و از مسیر بهره‌مندی مناسب برای خرید ملک یا آپارتمان دور شود.»
به نظر می‌رسد در شرایط کنونی هر چند طرح‌ریزی و اجرای سیاست‌های کارشناسی و حساب‌شده از سوی دولت در عرصه مسکن الزامی است اما تازمانی که مشکلات اقتصادی و تحریم‌های بین‌المللی ادامه داشته باشد، با توجه به وابستگی ابعاد مختلف اقتصاد به قیمت دلار، بازار مسکن نیز کمابیش با مشکلات مختلفی دست و پنجه نرم می‌کند.
تاثیر افزایش نرخ دلار بر قیمت مسکن
افزایش نرخ دلار ممکن است تأثیرات متعددی بر قیمت مسکن داشته باشد. در ادامه، چند تأثیر احتمالی را بررسی می‌کنم:
افزایش هزینه ساخت: اگر نرخ دلار افزایش یابد، قیمت مواد اولیه و تجهیزات ساختمانی که از خارج وارد می‌شوند، نیز افزایش می‌یابد. این ممکن است منجر به افزایش هزینه‌های ساخت و ساز شود، که در نهایت باعث افزایش قیمت مسکن می‌شود.
کاهش تقاضا: افزایش نرخ دلار می‌تواند منجر به کاهش تقاضا در بازار مسکن شود. زیرا افزایش قیمت مواد اولیه و هزینه‌های ساخت، می‌تواند خریداران را از خرید مسکن منزجر کند و بازار را تحت تأثیر قرار دهد. در نتیجه، کاهش تقاضا می‌تواند به کاهش قیمت مسکن منجر شود.
تأثیر بر قرض‌های مسکن: افزایش نرخ دلار ممکن است باعث افزایش نرخ بهره قرض‌های مسکن شود. اگر نرخ بهره برای وام‌های مسکن افزایش یابد، هزینه اقتصادی برای خریداران مسکن افزایش می‌یابد و ممکن است تمایل آنها به خرید مسکن کاهش یابد. این نیز می‌تواند به کاهش قیمت مسکن منجر شود.
لیکن باید توجه داشت که بازار مسکن تحت تأثیر عوامل بسیاری قرار می‌گیرد و تنها افزایش نرخ دلار نمی‌تواند تمام تأثیرگذاری‌ها را در نسبت قیمت مسکن توجیه کند. عوامل داخلی مانند سیاست‌های دولت، عرضه و تقاضا، شرایط اقتصادی عمومی و عوامل دیگر نیز در قیمت‌گذاری مسکن تأثیرگذار هستند.
