سدسازی‌های افغانستان سیلاب را هم به روی هامون بست / اسارت آب و پرواز خاک؛ سهم سیستان از حق آبه

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصرهامون؛ سال هاست مردم سیستان چوب بدعهدی افغانستان و دیپلماسی ضعیف دولت های گذشته کشورمان را می خورند، چراکه به واسطه آن آب به روی هامون بسته شده و رهاورد آن برای مردم سال ها خشکسالی و جولان ریزگردهاست.

در حالی شاهد این ماجرا هستیم که در سال 1351، درست زمان حکومت پهلوی دوم، قراردادی با عنوان حق آبه هیرمند میان ایران و افغانستان به امضا رسید و به واسطه آن مقرر شد بیش از 80 درصد آب این رودخانه به طرف افغانستانی واگذار و سالانه تنها حدود 800 میلیون متر مکعب آب از آن کشور وارد منطقه سیستان شود. قراردادی مهم که از اوایل دهه 70 به فراموشی سپرده شد و هامون خشک را به ارمغان گذاشت، خشکسالی که خود مشکلات بزرگتری از جمله بیکاری و مهاجرت را رقم زد و اما طی این سال ها با وجود این که بارها صدای مردم منطقه درآمد، اما گویا گوشی برای شنیدن دردهای ناشی از بی آبی و عزمی برای درمان آن وجود نداشت. وعده های بی سرانجام دولت روحانی  مسئولان مربوطه در دولت روحانی نیز بارها و بارها قول پیگیری آن را دادند و از جلساتی سخن گفتند که نتیجه ای برای مردم به همراه نداشت، چراکه اگر این گونه بود شرایط مردم وخیم تر نمی شد و اکنون نفس های شان به دلیل جولان ریزگردهای ناشی از خشکسالی به شماره نمی افتاد. دیپلماسی ضعیفی که نه تنها نتوانست حق آبه را احیا کند، بلکه به دلیل این انفعال، افغانستان تعداد زیادی نهر و رودخانه غیرمجاز از هیرمند منشعب و نسبت به احداث سد و بند اقدام کرد، اتفاق هایی که میزان سیلاب ورودی ناشی از بارش های سالیانه به سمت ایران را در گذر زمان به شدت کاهش داد و با افتتاح و آبگیری سد کمال خان آن را به طور کامل به روی هامون نشینان بست. "کمال خان" بعد از "کجکی" بزرگ ترین سد بر روی هیرمند است که سال 1996 افغانستان به صورت رسمی اعلام کرد که دوباره شروع به ساخت آن می کند، سدی که فاز دوم آن در سال 2015 تکمیل شد و این کشور از سال 2017 اقدام به تکمیل فاز سه آن کرد و اواخر سال گذشته افتتاح و آبگیری اش آغاز شد، هدف اصلی این سد، کنترل سیل بود، اتفاقی که عواقب جبران ناپذیری را برای مردم مظلوم سیستان به همراه داشت. هر سال از ابتدای فروردین ماه با گرمای هوا و آب شدن برف های ارتفاعات، مقداری سیلاب به سمت کشورمان روانه می شد و تحمل دردهای ناشی از خشکسالی را برای مردم سهل تر می کرد و حداقل دغدغه ای برای تامین آب شرب آن ها وجود نداشت، اما با شرایط جدید مشخص نیست وضعیت چگونه پیش برود. تنش آبی یک میلیون ایرانی و چشم امید آن ها به دولت جدید البته به گفته مسئولان امر تامین آب یک میلیون ایرانی که در 951 شهر و روستای منطقه ساکن هستند به آب چاه نیمه ها که خود وابسته به هیرمند است، تامین می شود، با این شرایط، رقم خوردن شرایط بحرانی در سیستان و زاهدان که آب شرب مورد نیاز مردم از این طریق تامین می شود، دور از انتظار نیست، مگر این که دولت جدید در این راستا اقدامی عاجل صورت دهد و مرهمی بر زخم های کهنه مردمان این منطقه شود که چشم امیدشان به عزم و اراده آن هاست. اما این روزها برخی رسانه ها در فضای مجازی از جاری شدن آب در رودخانه هلمند خبر می دهند، طبق گفته آن ها این آب با حجم مناسب جاری شده و به سمت سیستان در حرکت است، با توجه به این مهم با مدیرعامل آب منطقه ای سیستان و بلوچستان گفت و گویی انجام شد. حجم خالی چاه نیمه ها و دغدغه تامین آب شرب محمد دلمرادی، مدیرعامل آب منطقه ای سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ما در این باره گفت: با توجه به حجم خالی چاه نیمه ها هر میزان آب وارد شود باید به چاه نیمه ها هدایت کنیم. چراکه آب شرب مردم برای ما خیلی مهم و حیاتی است، هرچند آبی نیست و برآوردها هم نشان می دهد نخواهد آمد. وی ادامه داد: در فضای مجازی مباحثی مطرح و کلیپ هایی در حال انتشار است که اگر آبی وارد شود به طور قطع قابل توجه نخواهد بود، البته مسیر باز است و به همکاران سیستان نیز اعلام شده است که هر میزان آب وارد شد به چاه نیمه ها هدایت کنند. این مقام مسئول با بیان این که مشکلی برای هدایت آب از نظر لایروبی نداریم، اظهار کرد: لایروبی هایی که صورت می گیرد برای کنترل سیلاب و هدایت آب است و مشکلی از این بابت در منطقه وجود ندارد. وی اذعان کرد: هر چند با توجه به احداث بند کمال خان دیگر سیلابی نخواهیم داشت، اما با این وجود نگران لایروبی نیز نیستیم، هر جایی که لازم بوده اقدام های مورد نیازرانجام شده و مشکلی وجود ندارد. دلمرادی گفت: تمام هم و غم ما این است که آب شرب مردم را بتوانیم ذخیره داشته باشیم، بنابراین اگر آبی وارد شود باید به چاه نیمه ها هدایت و آب شرب مردم تامین کنیم. انتهای پیام /