سفر پزشکیان به پاکستان؛ تعمیق شراکت راهبردی تهران - اسلام آباد

سفر رئیس جمهور به پاکستان ار منظر اقتصادی، سیاسی حائز اهمیت بسیاری است و ایران و پاکستان به‌عنوان دو ملت مسلمان پرافتخار، بر اصول اسلامی چون عدالت، شفقت و همبستگی استوارند.

خبرگزاری مهر - گروه سیاست: در سال‌های اخیر، دشمنان ملت ایران، با بهره‌گیری از گروه‌های نیابتی، ابزارهای اطلاعاتی، شبکه‌های رسانه‌ای و فشارهای اقتصادی، به‌دنبال ایجاد حلقه‌ای از محاصره و ناامنی در پیرامون ایران بوده‌اند. مرز شرقی کشور و مناسبات با پاکستان، یکی از حساس‌ترین نقاط این نبرد پنهان است. سفر رسمی مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور کشورمان به جمهوری اسلامی پاکستان در روزهای 11 و 12 مرداد، نقطه‌ای کلیدی در دیپلماسی همسایگی و تحکیم امنیت منطقه‌ای ایران به شمار می‌رود. این سفر، فراتر از دیدارهای تشریفاتی و گفتگوهای سیاسی مرسوم، در واقع بخشی از پازل راهبردی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با نفوذ رژیم صهیونیستی و بازیگران مداخله‌گر در منطقه شرق کشور است.

رژیم صهیونیستی و برخی سرویس‌های اطلاعاتی غربی، سال‌هاست که از ناامنی در مرزهای جنوب شرق ایران سود می‌برند. ایجاد پایگاه‌های اطلاعاتی مخفی در منطقه، تحریک گروهک‌های تروریستی، و بهره‌برداری از خلاءهای امنیتی، بخشی از سناریوی آنان برای ضربه به امنیت ملی ایران است. در چنین شرایطی، گفتگوهای مستقیم با مقامات ارشد سیاسی و نظامی پاکستان، از جمله نخست‌وزیر، رئیس‌جمهور و فرمانده ارتش این کشور، به‌منظور ایجاد سازوکارهای عملیاتی برای کنترل مرز، تبادل اطلاعات امنیتی و جلوگیری از تکرار ماجراجویی‌های گذشته، اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.

سیاست و دیپلماسی؛ اتحاد اسلامی در برابر عادی‌سازی

در شرایطی که رژیم صهیونیستی از طریق کشورهای عربی و حتی برخی نهادهای سیاسی در پاکستان، به‌دنبال نفوذ نرم و تحمیل پروژه عادی‌سازی روابط است، سفر رئیس‌جمهور ایران به اسلام‌آباد، پاسخی روشن به این جریان منحرف است. این سفر می‌تواند نشان‌دهنده جایگاه جمهوری اسلامی ایران در هدایت دیپلماسی وحدت‌گرای جهان اسلام باشد؛ دیپلماسی‌ای که بر پایه حمایت از آرمان فلسطین و مقابله با عادی‌سازی شکل گرفته است. سفر رئیس‌جمهور محترم به پاکستان، نقطه عطفی در مسیر دیپلماسی مقاومت، امنیت هوشمند و اقتصاد همسایگی است. این سفر، به شرط پیگیری فعالانه و رسانه‌ای‌سازی مؤثر، می‌تواند: امنیت مرزهای شرقی را تقویت کند، حلقه نفوذ رژیم صهیونیستی در منطقه را تضعیف کند و ایران را به نقطه‌ای کلیدی در هندسه جدید قدرت در جنوب آسیا تبدیل کند؛ این سفر را باید نه یک سفر خارجی، بلکه بخشی از دفاع ملی هوشمندانه جمهوری اسلامی ایران در برابر دشمنی‌های آشکار و پنهان صهیونیسم بین‌الملل دانست. با همین نگاه پزشکیان پیش از عزیمت به پاکستان خاطرنشان کرد: بیشتر تلاش دشمن این بوده که بین کشورهای اسلامی اختلاف درست کند و بعد گروه‌های مختلفی را در کشورهای مسلمان علیه همدیگر بسیج کند، اما ما تلاش خواهیم کرد این روند را اصلاح و وحدت و انسجام را بین کشور خودمان و برادران عزیزمان در پاکستان تقویت کنیم.

رئیس جمهور همچنین بیان کرد: ارتباطات خیلی خوب، صمیمی و عمیقی بین ما و پاکستان از آغاز پاگیری این کشور عزیز جریان داشته که نه تنها در حوزه‌های اقتصادی، علمی، فرهنگی، صنعتی و مرزی جریان داشته، بلکه یک پیوند عمیق اعتقادی بین ما و برادران و خواهرانمان در پاکستان برقرار است. در روند ناملایماتی که در منطقه داشتیم و در جریان تجاوز ناجوانمردانه و خلاف تمام قوانین بین‌المللی که رژیم صهیونیستی و آمریکا به خاک عزیزمان داشتند، پاکستان جزو کشورهایی بود که به شدت این تجاوز را محکوم کرد. مجلس پاکستان نیز این تجاوز را محکوم و اعلام کردند هرگونه همکاری و پشتیبانی لازم باشد از تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران و دولت و ملت ایران انجام خواهند داد.

رئیس جمهور در بدو سفر خود به پاکستان در لاهور با حضور در مقبره محمد اقبال، به مقام این شاعر برجسته پارسی‌گوی ادای احترام کرد و در ادامه سفر دو روزه خود با رئیس حزب مسلم لیگ، نخست‌وزیر، رئیس جمهور، رؤسای مجالس سنا و ملی پاکستان دیدار و گفتگو کرد همچنین در نشست‌هایی مجزا با تجار ایران و پاکستان، هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و پاکستان و جمعی از علمای اهل تشیع و تسنن پاکستان شرکت کرد و امضای 12 توافقنامه مشترک با پاکستان یکی از بخش‌های مهم این سفر بود.

پاکستان و ایران علاوه بر 900 کیلومتر مرز مشترک روابط عمیق و دیرینه‌ای دارند؛ از منظر سیاسی باید گفت پاکستان و ایران همواره در جایگاه خاصی برای یکدیگر قرار داشتند به نحوی که ایران اولین کشوری بود که کشور پاکستان را در سال 1947 به رسمیت شناخت و البته پاکستان هم اولین کشوری بود که در 22 بهمن 1357 جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت. ماشاالله شاکری سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در پاکستان معتقد است: پاکستان در محافل بین‌المللی در مجامعی که ما مشترک داریم، تقریباً مواضعی بسیار نزدیک، هم‌راستا، هم در سطح سازمان همکاری‌های اسلامی، در سطح سازمان همکاری‌های شانگهای، در اکو با ما داشته؛ خارج از محور مقاومت، پاکستان برجسته‌ترین و ارزشمندترین حمایت‌ها را از جمهوری اسلامی چه در سطح مردم، نخبگان، علما و سیاسیون. پاکستان، چین و روسیه جز کشورهایی بودند که قطعنامه سازمان ملل را پیشنهاد دادند و این قطعنامه تصویب شد.

وی در رابطه با مسائل امنیتی در پاکستان نیز گفت: مسأله ناامنی و تروریسم، مسأله‌ای نیست که زاییده خود منطقه باشد، گرچه فقر و جهالت کمک می‌کند به موضوع تروریسم، اما متأسفانه این پدیده هدیه شوم بیگانگان در منطقه است. متأسفانه سیاست‌های نادرست هم بیگانگان، هم دولت‌های گذشته در پاکستان باعث به وجود آمدن گروه‌های تندرو در پاکستان شده که الان سرکوب آنها واقعاً غیرممکن است. جمهوری اسلامی ایران و جمهوری پاکستان و افغانستان باید نسبت به مهار تروریسم یک برنامه شبکه‌ای، جامع و مشترک بین خود اجرا کنند که هر سه کشور بتوانند مصونیت ایجاد کنند.

سیدمحمدعلی حسینی سفیر پیشین ایران در پاکستان در همین رابطه گفت: گروه‌های تروریستی مختلف تجزیه‌طلب و جدایی‌طلب در مرز مشترک بین دو کشور همیشه فعالند. هم آسیب به سربازان، نظامیان و نیروهای امنیتی ما زدند و هم آسیب به نیروهای مشابه در خاک پاکستان زدند. لذا یکی از مهمترین چالش‌های ماست و نسبت به گذشته روند همکاری‌های ما افزایش داشته. به خاطر همین هم روند فعالیت‌های تروریستی کاهش پیدا کرده است. حضور رژیم صهیونیستی و حمایت آن از گروه‌های تروریستی جدایی‌طلب و تجزیه‌طلب است که هم به جمهوری اسلامی ایران و هم جمهوری اسلامی پاکستان آسیب می‌زنند. یعنی تهدید مشترک ما در مرزها؛ همین گروه‌ها هستند که از طرف رژیم صهیونیستی مورد حمایت قرار می‌گیرند. در همین جنگ 12 روزه شاهد بودید بعضی شواهد، قرائن و اسناد نشان می‌داد اینها زمینه‌سازی کرده بودند برای اینکه از این فرصت استفاده کنند و هجومی را به داخل کشور شکل دهند. لذا می‌طلبد مخصوصاً بعد از این دوره 12 روزه که همکاری‌های امنیتی بین ما افزایش پیدا کند، رفت و آمدها افزایش پیدا کند و به‌کارگیری نیروهایی که می‌توانند آنجا ثبات و آرامش را برقرار کنند بعد از تأمین ثبات و آرامش، قدم‌هایی هم برای توسعه‌یافتگی آن مناطق برداشته شود.

اقتصاد و انرژی نقطه تعامل جدی ایران و پاکستان

خط لوله گاز ایران - پاکستان (IP pipeline)، یکی از پروژه‌های راهبردی منطقه‌ای است که در سال‌های گذشته تحت فشار آمریکا و لابی صهیونیستی معلق مانده است. راه‌اندازی این خط لوله نه تنها ایران را به بازار مصرف بزرگ پاکستان متصل می‌کند، بلکه استقلال اقتصادی پاکستان را از کشورهای غربی تقویت می‌کند. امروز، در شرایط تحریم، فعال‌سازی این پروژه با استفاده از مدل‌های تهاتری یا استفاده از پول‌های ملی، یک اقدام هوشمندانه برای شکستن حلقه فشار دشمنان است.

شاکری در رابطه با ضرورت تعامل ایران و پاکستان در حوزه انرژی عنوان کرد: پاکستان به شدت نیازمند منابع انرژی است. یعنی حامل‌های انرژی به هر شکلی که باشد پاکستان نیازمند است و الان اقتصاد پاکستان متضرر از کمبود انرژی است، هم در زمینه برق هم در زمینه گاز، هم در زمینه نفت خام و فرآورده و چیزهایی از این قبیل و کشور ما ظرفیت‌هایی در سمت پاکستان می‌بیند که این‌ها ناشناخته است.

حسینی نیز راجع به فرصت‌های همکاری ایران و پاکستان اظهار کرد: فرصت و ظرفیت را نباید از دست داد، با جمعیتی بیش از 240 میلیون نفر مواجه هستیم و یک مرز مشترک بیش از 900 کیلومتر و وسایل حمل و نقل و انتقال در حوزه‌های مختلف که از آن برخوردار هستیم و علاقمندی بسیار زیاد تجار پاکستانی به ویژه در مناطق نزدیک به مرز برای اینکه روابط خودشان را با جمهوری اسلامی ارتقا دهند. در آینده نزدیک بیست و دومین کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور قرار است برگزار شود. در حقیقت می‌شود این مطلب را مطرح کرد که ما به لحاظ زمینه‌های مناسب، بسترهای مناسب برای افزایش و ارتقا همکاری‌های اقتصادی هیچ مشکل خاصی نداریم.

رئیس جمهور کشورمان پس از امضای 12 توافقنامه با پاکستان در نشست خبری مشترک با نخست وزیر این کشور گفت: با تقویت انسجام و همکاری میان کشورهای اسلامی می‌توان از بروز تجاوزات جدید رژیم صهیونیستی جلوگیری کرد و با گسترش مناسبات همه‌جانبه میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اسلامی پاکستان، الگویی موفق برای همکاری‌های منطقه‌ای و وحدت امت اسلامی ارائه داد. باور عمیق من این است که به‌راحتی و در زمان کوتاه می‌توانیم حجم روابط تجاری میان ایران و پاکستان را از 3 میلیارد دلار کنونی به سطح 10 میلیارد دلار پیش‌بینی‌شده افزایش دهیم.

رئیس جمهور با اشاره به ضرورت تقویت امنیت در مناطق مرزی میان دو کشور خاطرنشان کرد: با توجه به تهدیدات گروه‌های تروریستی در نقاط مرزی، افزایش همکاری‌های ایران و پاکستان برای تأمین امنیت مرزها و فراهم‌سازی آرامش و آسایش شهروندان در شهرهای مرزی، مورد تأکید و توافق قرار گرفته است. خوشبختانه در ارتباط با تحولات منطقه‌ای و جهانی اشتراک نظر بسیاری میان دو کشور وجود دارد. باور مشترک ما این است که کشورها در محیط منطقه‌ای به‌شدت به یکدیگر وابسته‌اند و تنها در سایه صلح، ثبات و آرامش است که توسعه روابط اقتصادی و تجاری محقق خواهد شد.

پزشکیان در ادامه تصریح کرد: هر دو طرف بر این باورند که باید با مشارکت کشورهای منطقه، به‌ویژه کشورهای مسلمان، همکاری‌های فعال، مؤثر و عملگرایانه‌تری برای مقابله با تجاوزات رژیم توسعه‌طلب صهیونیستی شکل بگیرد و در همین راستا ابتکار عمل‌هایی به‌منظور تقویت همکاری برای ایجاد ثبات و امنیت در منطقه مورد گفتگو قرار گرفت.

شهباز شریف نخست وزیر پاکستان در مراسم امضای تفاهم‌نامه همکاری میان ایران و پاکستان اظهار کرد: پاکستان این امر را قبول می‌کند که کشور ایران برای مقاصد صلح با برنامه‌های امن حق دارد که برنامه هسته‌ای داشته باشد. شریف افزود: ایران و پاکستان در مورد تروریسم یک هدف مشترک دارند، هیچ نوع تروریسم که در ایران به وقوع بپیوندد را قبول نمی‌کنیم. اگر در ایران کسی هدف ترور قرار گیرد این است که کسی در پاکستان هدف ترور قرار گیرد. به این دلیل باید از مرز چند هزار کیلومتری مشترکمان دفاع کنیم و جلوی هر نوع تروریسم را بگیریم.

سفر مسعود پزشکیان به پاکستان، سفری نمادین نیست؛ این مانور نرم‌افزاری قدرت ایران در جنوب آسیاست. مانوری علیه موساد، علیه پروژه‌های انرژی‌ستیزی، و علیه تلاش برای نفوذ نرم اسرائیل به قلب دنیای اسلام. این سفر، چنانچه با روایت صحیح و اقدامات پسینی همراه باشد، می‌تواند یکی از نقاط عطف در دکترین بازدارندگی غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران علیه رژیم صهیونیستی در دهه پیش‌رو باشد.

همکاری ایران و پاکستان صرفاً واکنشی به بحران‌ها نیست، بلکه بیانگر همگرایی راهبردی گسترده‌تری نیز هست. ایران و پاکستان هر دو بر اصول حاکمیت ملی، عدم مداخله در امور داخلی دیگران و حل‌وفصل مسالمت‌آمیز منازعات تأکید دارند. هر دو متعهد به نظمی منطقه‌ای هستند که در آن کشورهای مسلمان سرنوشت خود را به دست گیرند و با همکاری، آینده‌ای مشترک را رقم بزنند. در واقع سفر این سفر در ادامه‌ی تاریخچه‌ای از تعاملات سطح بالا، از جمله سفر تاریخی رئیس‌جمهور فقید، سید ابراهیم رئیسی، به اسلام‌آباد و سفر متقابل نخست‌وزیر شهباز شریف به تهران انجام شد.