سهم صفر درصدی ایران از گردش اقتصادی صنایع دستی در دنیا

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، ستار کیان‌پور؛ بنیان‌گذار خانه خلاق و نوآوری "آفتاب" در جریان بازدید و تور رسانه‌ای معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری که برای خبرنگاران برگزار شد، اظهار کرد: شاید یکی از فلسفه‌های تشکیل خانه‌های خلاق و نوآور ایجاد کارآفرینی است. در حوزه کارآفرینی اجتماعی در سالیان گذشته دستگاه‌های مختلفی تلاش کردند تولید کار کنند؛ ازجمله بهزیستی، کمیته امداد، بنیاد حضرت امام، وزارت ورزش و جوانان و خود معاونت علمی و فناوری و همه دستگاه‌ها درگیر کار شدند اما متأسفانه خروجی لازم را نداشت و رویه‌ای که در پیش گرفته بودند در قالب تسهیلات اعطا می‌شد و نمی توانستند کار را جلو ببرند.

وی ادامه داد: خروجی این طرح‌ها این شد که یک بیکار بدهکار ایجاد کردیم! بزرگترین چالش این زنجیره نداشتن یک مغزافزار بود، یک مجموعه که جزیره های جدا از هم را به هم وصل کند و دانش و تجربه رابه هم ممذوج کرده و یک زنجیره ذی‌نفعان شکل بدهد. فلسفه تشکیل خانه‌های خلاق در ابتدا این بود که در حوزه توسعه کارآفرینی اجتماعی به عنوان یک مغزافزار ورود کند و زنجیره ذی‌نفعان که حلقه اصلی گمشده پلن‌های کارآفرینی قبلی بود را انجام دهد.

بنیان‌گذار خانه خلاق و نوآوری "آفتاب" تصریح کرد: با این نگاه، خانه‌های خلاق شکل گرفتند. در ابتدا قرار بود خانه‌های خلاق همه خدمات پارک‌ها را بدهند و بزرگترین چالش پارک‌ها در حال حاضر حوزه فروش است خانه‌های خلاق نیز که بیشتر جنبه خصوصی دارند در حوزه فروش و مارکتینگ کار کنند چراکه در پارک‌ها وقتی فرآیند جذب شکل می‌گیرد و مجموعه دانش‌بنیان کارش را راه می‌اندازد از جایی به بعد کاری با آن ندارد و اکثر بچه‌هایی که در حوزه دانش بنیان کار می کنند افراد فنی و خوبی هستند اما ادبیات بازار را نمی‌دانند و جامع آنها در حوزه مارکت دچار مشکل شده‌اند.

وی ادامه داد: یکی از رسالت‌های که برای خانه‌های خلاق تعریف شد حوزه فروش بود. دستش هم باز گذاشتند تا از لحاظ اقتصادی بتواند با تیم‌ها و مجموعه‌های مختلف مالی شراکت کند و زنجیره فروش را شکل دهد. ما هم ناگزیر از این پروتکل‌ها مجموعه‌مان را راه‌اندازی کردیم.

کیان‌پور گفت: این مجموعه در سال 1399 به عنوان نخستین مجموعه شروع به کار کرد و سه فاز را برای مجموعه آفتاب در نظر گرفتیم. فرایند مرمت اینجا مستمر بود و همچنان ادامه پیدا می‌کند، یک توافق‌نامه بین ما به عنوان بخش خصوصی، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و معاونت علمی فناوری بسته شد و هر کدام از دستگاه‌ها قرار شد یکسری تعهداتی بدهند و براساس آن کار شروع شود. ما تمام تعهدات خود را صفر تاصد انجام دادیم اما دو دستگاه دیگر (هم میراث و هم معاونت علمی فناوری) ضمن تشکر و قدردانی از آنها، بخشی از تعهداتشان را انجام ندادند!

وی گفت: قرار شد میراث ساختمان را بدهد، معاونت علمی و فناوری یک سرمایه اولیه‌ای بیاورد و ما هم به عنوان بخش خصوصی هم دانش و هم سرمایه اولیه بیاوریم؛ ما به عنوان بخش خصوصی دو میلیاردی که برای ما در نظر گرفته شد، آوردیم، میراث یک سوم ساختمان را در اختیار ما گذاشت اما متأسفانه معاونت علمی و فناوری تعهداتش را انجام نداد!

بنیان‌گذار خانه خلاق و نوآوری "آفتاب" تصریح کرد: زمانی که یک مجموعه در حال تأسیس بوده و برای آینده برنامه ریزی می‌کند، یکی از مهمترین مسائل آن برنامه ریزی منابع است. ما در ادامه با تغییردولت‌ها مواجه شدیم و این مسئله باعث شد که در لوپ‌های اشتباه قرار بگیریم و نتوانستیم کار را جلو ببریم.

کیان‌پور خاطرنشان کرد: نخستین فاز در حوزه کارآفرینی اجتماعی را صنایع دستی انتخاب کردیم به این دلیل که بالغ بر 75 درصد اشتغال خانگی در حوزه صنایع دستی است و از نظر درآمدی زودبازده ترین هنر در کسب و کارهاست. درصنعت برای ایجاد هر شغل نزدیک یه یک میلیارد تومان نیاز است اما در صنایع دستی با 30 تا 50 میلیون تومان می‌توان شغلی ایجاد کرد.

وی بیان کرد: در حوزه صنایع دستی کارمان را آغاز کردیم. در دنیا 625 نوع صنایع دستی داریم که ایران با 295 نوع تقریباً نصف صنایع دستی دنیا نزد ایرانیان است، همان جمله مشهور که هنر نزد ایرانیان است. اتفاق بسیار بدی که درحوزه صنایع دستی وجود دارد سال گذشته گردش اقتصادی صنایع دستی در دنیا بالغ بر 722 میلیارد دلار بوده و ما با داشتن نزدیک به 295 نوع صنایع دستی سهم‌مان 300 میلیون دلار بود تقریباً هیچ.

بنیان‌گذار خانه خلاق و نوآوری "آفتاب" تصریح کرد: ما در این حوزه مطالعات میدانی خوبی انجام دادیم و دو تیم به ایتالیا و چین فرستادیم. مصاحبه‌های متعددی با افراد علمی و بازرگان کردیم، بنده در اتاق بازرگانی مشغول به کار هستم. طرحی به نام پلتفرم فیروزه را آماده کردیم، یک برنامه 1835 روزه ای را برای صنایع دستی تعریف کرده که اگر این برنامه رو انجام بدهیم می‌توانیم به سمت یک سوم و یک دوم سهم‌مان از بازار برسیم.

وی افزود: برنامه آماده شد و به شور افراد حرفه ای و متخصص گذاشته شد، اشکالات و ایراداتش برطرف شد و به سمع و نظر وزارت میراث رسید و وزارت میراث نیز این طرح را تایید کرد و این طرح در معاونت علمی وقت و وزارت میراث اجرا شد.

کیان‌پور تصریح کرد: با همکاری دستگاه‌های دولتی تیرماه سال 1400 جایزه بین‌المللی دست خلاق را برای نخستین بار در کشور طراحی کردیم که به اسکار صنایع دستی جهان معروف شد. برای اولین بار در حوزه‌هایی که مزیت داشتیم که حدود 20 رشته بود مسابقه‌ای در کلاس جهانی برگزار کردیم که در بدترین شرایط کرونا و تغییر دولت‌ها بود. خوشبختانه بالغ بر 6250 اثر به این جشنواره داده شد که آنجا فهمیدیم چه ظرفیت بزرگی داریم که مغفول مانده است.