دوشنبه 5 آذر 1403

سهم ناچیز ایران ازتولید ناخالص داخلی ازطریق دریا

خبرگزاری اکو نیوز مشاهده در مرجع

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، دکتر یداللهی مدیر کل امور اقتصادی و مناطق سازمان بنادر و دریا نوردی در گفتگو با برنامه روزی نو شبکه رادیویی اقتصادبه مزیت های اقتصاد دریا و اقتصاد دریا محور پرداخت.

متن این گفتگو به شرح ذیل است:  متراژساحلی در ایران با عدد 4900 کیلومتر در استان‌های جنوبی و باعدد 890 کیلومتر در استان‌های شمالی است که عدد خیلی بزرگی است یعنی اگر ما بخواهیم نگاه کنیم به اقتصاد دریا و اقتصاد دریا محور در ایران باید بگوییم که یک نگاه واقع بینانه‌ای به اقتصاد مقاومتی داریم اقتصاد مقاومتی به دنبال پیدا کردن مزیت‌های نسبی و یا حتی مزیت‌های مطلقی باشد که می‌تواند برای کشور منحصر به فرد باشد، سوال من از شما اینست چرا ما به این جا نرسیدیم؟

بله به درستی اشاره کردید ما از یک محبت الهی بزرگی بهره می‌بریم به عنوان سواحل و دسترسی دریایی و طولی که هم اشاره کردید حدود 5800 کیلومتر دسترسی داریم و باز هم به درستی اشاره شد که سهم ما از تولید ناخالص داخلی از طریق دریا سهم ناچیزیست در حالی که کشور‌های پیش رو در این زمینه بالغ بر 50 درصد تولید ناخالص شان را از طریق دریا کسب می‌کنند متاسفانه ما طی سال‌های مختلف بین 3 الی 7 درصد تولید ناخالص را از سمت دریا داشتیم این موضوع هم صرفا بر نمی‌گردد به موضوع حمل ونقل دریایی، چون در این راستا دریا موهبت‌های مختلفی دارد بحث شیلات، گردشگری، وهمین طور صنایع نوپایی که در این زمینه ثابت شده و ما به این قضیه توجه نداشتیم و من با توجه به این که در زمینه حمل و نقل دریایی و بحث بندری کار می‌کنم می‌خواهم در این فرصت به این سمت بیشتر توجه کنم سازمان بنادر هم الان به عنوان سازمان راهبردی در زمینه حمل و نقل دریایی هست خدارو شاکر هستیم امروز از این جهت که همواره سازمان بنادر به عنوان بخش بندری قضیه توانسته کالا‌های داخلی را با بهترین شرایط و با حمل دموراژ که در سال‌های دور عملا نگران این قضیه و بالا رفتن قیمت تمام شده بودیم از پس این قضیه بر بیاید، ولی نقطه‌ای که ما به عنوان نقطه نه چندان مطلوب می‌توانیم بهش اشاره کنیم این هست که ما در یک نقطه جغرافیایی قرار گرفتیم که عملا جایگاه کلیدی را دارد چه در منطقه چه در سطح جهانی، ولی چه قدر توانستیم ازش بهره ببریم ما از این فضا می‌توانستیم در زمینه بحث ترانزیت بهره ببریم.

ارجاع بدهم صحبت هایم را به مرکز پژوهش‌هایی مجلس آنجا عدد بسیار تاسف بار است در سال 1400 می‌گوید اگر همه آنچه که ما در محدوده شهری، روستایی و تاسیاست بندری ونظامی که صورت گرفته در ایران در نظر بگیریم کلا 5 درصد از ظرفیت اقتصاد محور که حالا بخش مهم وکلیدیش در حوزه شما و بنادر هست ما استفاده کردیم 95 درصد ما بلااستفاده است؟

نکته‌ای که وجود دارد عرض کردم ما برای بحث پاسخ گویی به نیاز‌های داخلی برای واردات و صادرات کالا و همین طور بحث ترانزیت در سازمان بنادر و دریا نوردی که طبیعتا از ابزار سرمایه هم از اعتبارات دولتی و هم بخش خصوصی بهره برده غریب به 280 میلیون تن ظرفیت ایجاد شده عملکردی که برای پوشش نیاز‌های داخلی و سازمان صادرات و واردات بوده برای بحث تجارت مربوطه که غریب به 190 میلیون بوده این حاکی از اینست که اگر صرفا به عنوان یک حلقه به بنادر نگاه کنیم ظرفیت لازمش شکل گرفته برای پاسخ دادن به تخلیه و بارگیری کالاها، ولی شما به بحث ترانزیت به هیچ عنوان یک حلقه نباید نگاه کنید باید به این موضوع به عنوان یک زنجیره نگاه کنید ما طبیعتا برای اینکه بتوانیم ترانزیت کالا را از طریق کشور عزیزمان داشته باشیم طبیعتا بحث ریلی که باید پوشش دهنده تردد کالا باشد بحث جاده‌ای مان باید به عنوان فضای پوشش دهنده انتقال کالا باشد همه این‌ها آیا متوازن جلو رفته یا نه، به نظر من ما توسعه بحث ترانزیت و بهره گیری از این موهبت را نداشتیم.

خوب اگر من بخواهم ساختاری نگاه بکنم جایگاهی مثل امور اقتصادی و مناطق سازمان بنادر و دریا نوردی و بقیه ارکان سازمانی در این حوزه‌ها و خوب مدیران پیش از شما در این سلسله واقعا مسئولیتشان چی بوده همین توصیف باید و نباید‌ها و بعد رفتن و غصه خوردن یا این که واقعا کاری کردیم کند انجام شده حالا دلایل این پیش نرفتن را هم می‌دانید؟

سازمان بنادر عملا به عنوان متولی بخش بندری و دریایی قضیه زیرساخت‌های لازم را عرض کردم با ظرفیت 280 میلیون در این زمینه ایجاد کرده این هم ما نیامدیم منتظر اعتبارات دولتی بشویم وسیاست‌های جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های مختلف نزدیک به 30 سال هست ما از سرمایه‌های بخش خصوصی استفاده کردیم بالغ بر 300 شرکت سرمایه گذاری در بنادرمان فعال است که این‌ها این فضا را دارند ایجاد می‌کنند می‌خواهم این نوید را خدمت شما عرض کنم که این فضایی که اشاره کردید این فضای نه تنها مطلوبی هست خوشبختانه اتفاقات خوبی بعد از همدلی که بین مجلس و دولت وجود دارد در جریان این سیاست گذاری اتفاقات خوبی در برنامه هفتم دارند رقم می‌زنند طبق فرمایشاتی که حضرت آقا داشتند در زمینه اقتصاد دریا محور و به ظرفیت‌های حوزه دریایی این تمرکز و وحدت رویه‌ای که بتواند فضای یک پارچه‌ای را برای فضای توسعه و همین طور پوشش دادن بهینه نیاز‌های داخلی چه از منظر صادرات و چه از منظر واردات و به امید خدا در برنامه هفتم دارد پیش بینی می‌شود این نقصان ها، ولی از منظر بنادر عرض کردم خدمت شما همواره سازمان بنادر تلاش کرده چه از محل اعتبارات داخلی چه از محل پتانسیل‌های عملیاتی بخش خصوصی پاسخ گوی نیاز‌های کشور باشد و عرض کردم ما خوشبختانه ظرفیت‌های مورد استفاده مان غریب به 90 میلیون تن است که می‌توانیم برای توسعه ترانزیتی کشورکمک بگیریم .