«سیری در سیره نبوی» کندوکاوی در سیره پیامبر اکرم (ص)

شهید مرتضی مطهری روحانی شیعه ایرانی، استاد فلسفه و کلام اسلامی و مفسر قرآن بود. او تالیفاتی پرشمار در علوم مختلف اسلامی داشته و نظرات و آثارش از لحاظ محتوا و شکل ارائه، جنبه‌های نوتری نسبت به دیدگاه‌ها و روش‌های سنتی حوزوی دارد؛ می‌توان از او به عنوان یکی از تاثیرگذارترین روحانیان معاصر در اندیشه و اثر نام برد. مطهری از مبارزین ضد حکومت پهلوی بود و پس از انقلاب اسلامی به عضویت شورای انقلاب درآمد.

استاد مرتضی مطهری در کتاب «سیری در سیره نبوی»، کندوکاوی در سیره پیغمبر اکرم انجام می‌دهد. این کندوکاو مانند دریایی است که هرچه بیشتر به آن می‌پردازیم، دریا عمیق‌تر شده و بحث بسیار گسترده‌تر می‌شود. کتاب سیری در سیره نبوی مجموعه مقالات چند تن از نویسندگان اسلامی است که در سال 1346 هجری شمسی برابر با 1387 هجری قمری به مناسبت آغاز پانزدهمین قرن بعثت از سوی مؤسسه حسینیه ارشاد منتشر شد.

سیری در سیره نبوی دارای سه بخش است. بخش اول که «دیباچه» نام گرفته شامل دو مقاله تحت عنوان‌های «دعوت‌های سه بعدی» و «موج اسلامی» به قلم متفکر شهید استاد مرتضی مطهری است. این دو مقاله در اصل مقدمه‌های جلدهای اول و دوم کتاب محمد خاتم پیامبران است.

بخش دوم که قسمت اصلی کتاب سیری در سیره نبوی است مشتمل بر هشت سخنرانی استاد شهید تحت عنوان «سیره نبوی» است که در ایام فاطمیه سال 1396 هجری قمری مطابق با فروردین 1354 هجری شمسی در مسجد جامع بازار تهران ایراد شده است. عنوان اولیه این بحث «منابع شناخت از نظر اسلام» بوده است که استاد پس از برشمردن چند منبع، سیره اولیاء دین را نیز به عنوان یکی از منابع شناخت از نظر اسلام معرفی نموده و از آنجا وارد بحث «سیره نبوی» می‌شوند. قبل از ورود به این بحث، استاد شهید بحث کوتاهی پیرامون این فکر انحرافی که «ما قادر به پیروی از اولیاء دین نیستیم» می‌نمایند؛ این بحث را مقدمه آن هشت جلسه سخنرانی قرار دادیم. همان‌طور که استاد خود متذکر شده‌اند، درباره «سیره نبوی» یادداشت‌های زیادی از ایشان موجود است. این یادداشت‌ها در جلد نهم یادداشت‌های استاد مطهری منتشر شده است.

بخش سوم کتاب سیری در سیره نبوی که «ضمیمه» نام گرفته است متشکل از یک سخنرانی و ترجمه صد سخن از سخنان کوتاه پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله است. سخنرانی مذکور، تاریخچه‌ای است از زندگی رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و نیز تحلیل سخنانی چند از آن بزرگوار که در هفدهم ربیع‌الاول سال 1348 هجری شمسی مصادف با زادروز پیامبر (ص) و امام صادق (ع) در حسینیه ارشاد ایراد شده است، و آن «صد سخن» توضیحی دارد که در همین کتاب ذکر شده است.

فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:

مقدمه چاپ بیست و هفتم الف. دعوت‌های سه‌بعدی ب. موج اسلامی مقدمه سیره نبوی

معنی سیره و انواع آن منطق عملی ثابت سیره و نسبیت اخلاق کیفیت استخدام وسیله پاسخ به دو پرسش ارزش مسئله تبلیغ و شرایط مبلغ روش تبلیغ سیره نبوی و گسترش سریع‌اسلام بخش ضمیمه تاریخچه زندگانی پیامبر (ص) و تحلیل سخنانی از آن حضرت از کلمات کوتاه حضرت رسول (ص) فهرست‌ها فهرست آیات قرآن کریم فهرست احادیث فهرست اشعار عربی فهرست اشعار فارسی فهرست اسامی اشخاص فهرست اسامی کتب و مقالات