شاید پای اروپا به تهران باز شد
دنیای‌اقتصاد: تصویر بزرگ‌تری که اتحادیه اروپا برای طراحی استراتژی موثر و جامع در قبال ایران باید در نظر بگیرد، تصویری از کشوری است که با بحران اساسی سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی و جمعیتی مواجه است. به گزارش اکوایران، ماه ژوئیه (تیر) «گرم ترین ماه زمین» نام گرفت و شهرهایی مانند فونیکس در آریزونا و پکن که تقریبا در دو طرف مخالف کره زمین قرار دارند، از یک روند گرما رنج بردند. به...
یک مکان خاص
اما یک مکان به طور خاصی برجسته است: ایران. این کشور نه تنها از گرمایش جهانی ضربه شدیدی خورده است، بلکه با چالش هایی در سطح منطقه ای و جهانی روبه‌روست. بنابراین، نحوه مواجهه غرب با ایران تعیین کننده خواهد بود. با این حال، از آنجا که بحث های دو قطبی و سمی در ایالات متحده اجازه بحث های ظریف تر را نمی دهد، اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن نیاز به چنین نوآوری های سیاستی دارند. با توجه به اینکه اتحادیه اروپا طی سال گذشته موضع خود را در قبال تهران در مورد تعدادی از مسائل سخت تر کرده، پیدا کردن راهکار آسان نخواهد بود. با این حال، کشورهای عضو اتحادیه اروپا منافعی در منطقه دارند که نیازمند یک بده - بستان حداقلی است. صرف دوری از دولت ایران، آن طور که برخی خواستار آن هستند، نه بر مسائل حقوق بشری تاثیر می گذارد و نه می‌تواند مسائل هسته ای یا دیگر چالش ها را حل کند.
چالش آبی
این جاست که آب و هوا وارد داستان می‌شود: در حالی که جنوب اروپا در تابستان امسال با موج گرمای شدید دست و پنجه نرم می کند، ایران از رکوردشکنی دماها رنج برده است. افزایش تبخیر به دلیل افزایش دما و کاهش سطح آب های زیرزمینی، در کنار مدیریت ضعیف آب و افزایش مصرف آب برای مصارف کشاورزی، انرژی و صنعت، منجر به کمبودهای گسترده شده است.
در اوایل اوت، دولت ایران در واکنش به گرمای شدید، تعطیلی سراسری اعمال کرد - در حالی که ایتالیا برای کسانی که در فضای باز کار می کنند مرخصی در نظر گرفته است. اعتراضات خشونت آمیز تاکنون نادر بوده، اما در ایران اتفاق افتاده - برای مثال در خوزستان و اصفهان - و در اروپا (به ندرت، اما در اوایل امسال در فرانسه) رخ داد. تصادفی نیست که استان سیستان و بلوچستان در شرق ایران که هم مرز با پاکستان است، پس از ناآرامی‌های سپتامبر گذشته شاهد اعتراضات مداومی بوده است و به گفته نمایندگان مجلس، آب این منطقه تا اواسط سپتامبر به پایان خواهد رسید. به نظر می‌رسد که کمبود آب موضوعی است که بسیاری از مسائل سیاسی دیگر را که به ویژه ایران را درگیر کرده، به هم مرتبط می کند. رانت عامل کاهش رشد اقتصادی در جامعه ای است که با کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش مهاجرت، به دلیل بیکاری بالا و نارضایتی سیاسی، جمعیت جوان آن پیرتر می‌شود. همچنین چنین تلاش های گروه های جامعه - روستایی و شهری، کشاورزان و مصرف‌کنندگان - را در مقابل یکدیگر قرار می دهد، آن هم در شرایطی که هم تنش های قومی و هم شکاف های پیرامونی، بی ثباتی ایجاد می کنند. علاوه بر این، سیاست های مشتری گرایانه آب به نفع نزدیکان، به تقابل بیشتر مردم با دولت کمک کرده است.
مواجهه با غرب
و همه این ها قبل از نگاه کردن به تصویر منطقه ای است، جایی که درگیری ها با افغانستان، اختلافات با عراق و ترکیه بر سر جریان های آب فرامرزی، و تهدید درگیری با اسرائیل بر سر برنامه هسته ای این کشور، وزن بسیار بیشتری از نزدیکی اخیر تهران با عربستان سعودی دارد، که هنوز به آزمون گذاشته نشده است. در سطح جهانی، تهران برای مقابله بهتر با غرب، روابط خود را به روسیه و چین گره زده است، اگرچه وابستگی های اقتصادی و سیاسی ناشی از آن کمک چندانی به کاهش مشکلات عمیق زیست محیطی این کشور نمی کند. بنابراین، تصویر بزرگ‌تری که باید در نظر گرفت، تصویری از کشوری است که با مسائل اساسی سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی و جمعیتی مواجه است.
آب شاید دلیلی برای ساختن پل باشد
اعتراف به چالش ها در برخورد با اثرات تغییرات آب و هوایی، مانند کمبود آب، تا حد زیادی به اقدام در جهت نیازهای فوری زیست محیطی کمک می کند. گفت وگوی باز در مورد فرایندهای احیاکننده منابع آبی که به طور محسوسی برای جامعه و اقتصاد ایران مفید خواهد بود، می‌تواند به ایجاد مبنایی برای اعتمادی که اکنون وجود ندارد، کمک کند. چنین گفت وگویی هم چنین امکان تعامل با بازیگران داخلی، اعم از ملی و محلی، و هم چنین سازمان‌های بین‌المللی را در کشور فراهم می کند و در عین حال جامعه مدنی و آکادمیک را با خود همراه می کند.
این تلاش ها به اتحادیه اروپا کمک می کند تا دیپلماسی آب نوپای خود را به یک رویکرد عملیاتی تبدیل کند که می‌تواند در سایر مناطق جهان اعمال شود.
همچنین می‌تواند به عنوان الگویی برای برخورد با دیگر دولت های مورد اختلاف با اروپا، با شناسایی حوزه های سیاستی برای همکاری غیرایدئولوژیک و مبتنی بر نیازهای انسانی، عمل کند. با توجه به اینکه وضعیت پیرامونی ایران نشان از چالش های ژئوپلیتیک آینده دارد، پایان دادن به بن بست فعلی و مشارکت در همکاری معنادار، به اتحادیه اروپا در تلاش برای تبدیل شدن به یک بازیگر مفید در سطح جهانی کمک خواهد کرد.
--> اخبار مرتبط