شوک به واردکنندگان موبایل / بانک مرکزی سکوت کرد

دبیر کنگره موبایل ایران اعلام کرد که امکان ثبت ارز حاصل از صادرات غیر در سامانه جامع تجارت وجود دارد و فایل مربوطه در سامانه فعال است. با این حال، بانک مرکزی به گفته دبیر کنگره، ارز را به بازرگانان تخصیص نمی‌دهد.

پیش‌تر، شهریور 1402 بود که  وزارت صمت به واردکنندگان گوشی تلفن همراه بالای 600 دلار اجازه داد از ارز حاصل از صادرات دیگران هم برای واردات موبایل استفاده کنند. تا پیش از این واردکنندگان تلفن همراه فقط باید از ارز حاصل از صادرات خود استفاده می‌کردند.

رضا عالیان، دبیر کنگره موبایل درباره چالش‌های تخصیص ارز گفت: ارز حاصل از صادرات خود در حوزه بازرگانی آفت است زیرا این نوع ارز، فرصت‌های برابر را از شرکت‌ها می‌گیرد و آسیب‌های تجاری به مصرف‌کننده و واردکننده می‌زند. اگر سامانه جامعه تجارت و بانک مرکزی هردو باهم فعال بودند مشکلاتی که در واردات موبایل ریپک و دست دوم داشتیم قابل حل بود.

عالیان ادامه داد: به نظر می‌رسد بعضی از افراد از ارز حاصل از خود سود می‌برند به همین دلیل هنوز این مصوبه عملی نشده است. پس باید ریشه این چالش را در بانک مرکزی و عدم تامین و تخصیص ارز حاصل از صادرات غیر پیدا کرد.

به‌نظر می‌رسد بانک مرکزی وعده انجام‌نشدنی می‌دهد، زیرا به گفته عالیان هرچیزی که در زمان مشخص انجام نشود دیگر نظم مشخصی برای اعمال ندارد و دائما به تعویق می‌افتد.

گوشی‌های بالای 600 دلار از ارز حاصل خود استفاده می‌کنند

رضا دیهیمی، مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت پارس نوین مدیا درباره مصوبه ارز حاصل از صادرات غیر گفت: چند هفته پیش مصوبه‌ای ارسال شد که قرار بود شرکت‌های واردکننده بتوانند گوشی‌های بالای 600 دلار را با ارز حاصل از صادرات غیر وارد کنند اما هنوز این ارز در سامانه ثبت نشده است و الان شرکت‌ها بلاتکلیف هستند.

دیهیمی درباره وضعیت گوشی‌های بالای 600 دلار توضیح داد: الان فقط صادرکننده‌ها می‌توانند گوشی‌های بالای 600 دلار وارد کنند. مثلا کسی که صادرکننده خرما است در زمینه موبایل اطلاعاتی ندارد که بتواند واردات موبایل انجام دهد. این معضل به ضرر مصرف‌کننده نهایی تمام می شود، زیرا شرکت‌های واردکننده موبایل که کالاهای دیگر صادر می‌کنند به ویژگی‌های موبایل آگاهی ندارند درعین حال با ارز صادرات کالاهای دیگر، موبایل وارد می‌کنند.

در همین خصوص، حسین روزبه، عضو هیئت‌مدیره انجمن واردکنندگان موبایل اضافه کرد: حدود یک ماه است که واردکنندگان دنبال واردات با ارز حاصل از صادرات غیر هستند اما نتوانسته‌اند از این ارز برای وادرات استفاده کنند. مشکل از سمت بانک مرکزی است زیرا در سامانه جامع تجارت درخواست بازرگان ثبت می شود.

نامه مربوط به تغییر محل تامین ارز گوشی تلفن همراه بالای 600 دلار صرفاً به «ارز صادراتی غیر» در سامانه جامع تجارت

پیش‌تر، نرگس باقری زمردی، مدیر کل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت، در نامه‌ای به دفتر فناوری داده و اطلاعات و امنیت فضای مجازی، تغییر محل تامین ارز گوشی تلفن همراه بالای 600 دلار صرفاً به «ارز صادراتی غیر» در سامانه جامع تجارت را ابلاغ کرد.

این قانون ابتدا با هدف افزایش صادرات وضع شد اما آنچه در عمل به وقوع پیوست استفاده واردکنندگان از هویت و کارت بازرگانی صادرکنندگان برای تامین کالا بود که در این مسیر علاوه بر هزینه‌های رایج مانند تامین ارز پس از چند مرحله انتقال، هزینه دیگری به نام سود صادرکننده نیز به قیمت پرداختی از سوی مصرف‌کنندگان افزوده شد.

بانک مرکزی هیچ پاسخی در خصوص اینکه چرا هنوز وارد کنندگان موبایل امکان استفاده از «ارز صادراتی غیر» ندارند، نداده‌است.

مشکلات این طرح محدود به افزایش هزینه نبود و به دلیل جریان نقدینگی بالا در حوزه تلفن‌های همراه بالای 600 دلار و تقاضای داخلی، برخی از صادرکنندگان حوزه‌های دیگر به واردات موبایل روی آوردند که این امر علاوه بر بروز چالش‌هایی در زمینه تامین خدمات، باعث ایجاد مشکلات متعدد در زمینه واردات کالاهای دست‌دوم خصوصاً آیفون با عنوان نو شد. این کالاها که از آنها با نام ریفرش، ریپک، استوک و دست‌دوم یاد می‌شود گاهی در بازارهای داخلی تحت عنوان نو با قیمت کالای دست اول به فروش می‌رسیدند.