صدا و سیما بیشتر مخاطب مییابد یا منتقد؟
تهران - ایرنا - نحوه عملکرد صدا و سیما سبب طرح انتقادهایی گسترده شدهاست؛ از رئیسجمهوری که وضعیت انعکاس خدمات دولت در این رسانه فراگیر را غیرقابلقبول میداند تا بسیاری از سیاسیون و مردم عادی که از سلب اعتمادشان از صدا و سیما سخن میگویند.
بسیاری از مردم و سیاسیون از جمله شخص رئیسجمهوری میگویند که صدا و سیما در تشریح و انعکاس واقعی عملکرد دولت، سوگیریهای خاص خود را دنبال میکند.
به باور منتقدان، صدا و سیما که باید به عنوان یک رسانه ملی، بهگونهای فراجناحی و بیطرفانه اخبار مربوط به همه جناحهای سیاسی را بازتاب دهد، در انعکاس فعالیتهای دولت روندی غیرمتعادل را پیشگرفته و از هر فرصتی برای زیرسوال بردن دولت بهره میبرد. دکتر «حسن روحانی» بارها بر این نکته تاکید کرده که دولت از دستگاه تبلیغاتی مناسبی بهرهمند نیست و نمیتواند در این زمینه روی کمک صدا و سیما حسابی باز کند.
روحانی به طور خاص بارها از رویکرد این رسانه فراگیر در انعکاس فعالیتهای اقتصادی دولت انتقاد کرده است. البته در دورههای اجرایی گوناگون، رویکرد صدا و سیما در قبال دولتها با شدت و ضعف مختلف مورد نقد قرار گرفته و به باور بسیاری بر شکافها دامن زده است و انسجام ملی را نادیده گرفتهاست.
رئیسجمهوری در تازهترین واکنش به رویکردهای صدا و سیما، بیست و پنجم دیماه در جلسه هیات دولت «عبدالعلی علیعسگری» رئیس این سازمان را مخاطب چند تذکر قرار داد. این را «محمود واعظی» رئیس دفتر روحانی، در پاسخ به سؤال یکی از رسانههای داخلی مبنی بر اینکه «آیا دولت در مقابل عملکرد صدا و سیما بنای اعتراض ندارد؟» گفته است.
روحانی در صف اول منتقدان صدا و سیما
رئیسجمهوری بارها از رویه صدا و سیما در نحوه بازتاب فعالیتهای دولت و تبیین مقدورات و محذورات پیش روی دستگاه اجرایی برای مردم، انتقاد کرده است.
وی ابتدای خردادماه امسال در سفری که به استان آذربایجان غربی برای افتتاح طرحهای توسعه منابع آب و خاک نواحی مرزی این استان داشت، با ارائه آمارهایی از اقدامات و طرحهای دولت، از جمله این که هر هفته 30 روستا بهرهمند از آب آشامیدنی، هشت روستا دارای برق و هر روز 10 روستا دارای گاز میشوند، از عملکرد صدا و سیما در پوشش این اقدامات انتقاد کرد و گفت: بعضیها احساسشان این است که اگر این آمار و ارقام را بگویند، دولت تقویت میشود. عدهای برایشان سختاست این آمار را بگویند زیرا اگر این کار را بکنند آنوقت چطوری میخواهند بگویند این دولت کار نمیکند و چطور میتوانند علیه این دولت تبلیغ کنند.
روحانی میانه آبان ماه پارسال نیز در دیدار معاونان و مدیران وزارت امور اقتصاد و دارایی، با اشاره به اطلاعرسانی ناقص موفقیتهای دولت از سوی صدا و سیما، بر لزوم اطلاعرسانی دقیق و درست این موفقیتها به عنوان موفقیت یک ملت تاکید کرد.
رئیسجمهوری در این سخنان، با اشاره به پیروزیهای سیاسی ایران مقابل آمریکا در دعاوی حقوقی دادگاه لاهه و مجمع عمومی سازمان ملل و اعلام محکومیت تحریمهای غلط و خلاف قوانین بینالمللی افزود: این پیروزیها را چه کسی میداند و چگونه پوشش داده شده است؟... کوچکترین مشکل یا کمبودی که ممکن است یک روز یا یک هفته باشد از سوی برنامهها و شبکههای مختلف صداوسیما به عنوان اولین خبر پوشش داده میشود. در مقابل، تلویزیون موفقیتها و پیروزیها را در یک گوشهای بیان میکند که ایران هم موفق شد و گوینده یواش هم میگوید.
انتقاد روحانی از عملکرد صدا و سیما به دلیل عملکرد این سازمان خبری بارها تکرار شده است. رئیسجمهوری مرداد ماه 93، در نشستی در جریان سفر به استان اردبیل، ضمن یادآوری وظیفه صدا و سیما مبنی بر تبیین خدمات دولت برای ملت، اظهار داشت: کارهای بسیار بزرگی به رغم تحریمها در کشور انجام شده است.... رسانه ملی حاضر نیست خدمات دولت را برای مردم تبیین کند و دولت از لحاظ تبلیغاتی دست تنها است.
طیف گسترده منتقدان صدا و سیما
رویکرد جناحی صدا و سیما بارها در سایر رسانهها مورد نقد و بررسی قرار گرفتهاست. از دید بسیاری از ناظران، تحلیلگران و اهالی رسانه، صدا و سیما در سانسور گفتههای رئیسجمهوری و در برخی موارد عدم پوشش اخبار مربوط به دولتید طولایی دارد. همین آبان ماه امسال بود که جمعی از رسانهها به انعکاس ناقص سخنان مهم روحانی در خصوص اقتصاد، سیاست خارجی، برجام، لوایح دولت و مبارزه با فساد، در جلسه هیات دولت در رسانه ملی انتقاد کردند.
در گزارشی از روزنامه «اعتماد» که چند ماه پیش با عنوان «رسانه ملی و حراج اعتبار و اعتماد ملی» انتشار یافت، آمده است: از زمان روی کار آمدن دولت روحانی در سال 1392، صدا و سیما به ابزاری جناحی تنزل یافته و از هر فرصتی برای کوبیدن دولت برآمده از رأی مردم بهره میگیرد. میتوان ادعا کرد که رسانه ملی به جای حرکت در راستای خواست اکثریت مردم، به ابزاری در دست ناکامان انتخابات در آمده است.
روزنامه «ایران» نیز چندی پیش در گزارشی با عنوان «تخریبهای سازمان یافته» با اشاره به ساخت یک برنامه تلویزیونی با عنوان «بدون توقف» که بیش از یک سال است از شبکه سوم سیما پخش میشود، نوشت این برنامه، به گونهای چینش و مدیریت میشود که در نهایت تیغ نقدی غیرمنصفانه یا تخریب و تحریفی آشکار را روانه دولت کند.
بسیاری میگویند، صدا و سیما که سالها داعیهدار جایگاه رسانه ملی است، باید عملکردهایش بهگونهای باشد که خصلت ملی و فراجناحی را به نمایش بگذارد. این در حالی است که بسیاری آن را یک رسانه جناحی میدانند که با صرفنظر از منافع ملی، تنها منافع یک گروه سیاسی خاص را نمایندگی میکند.
در همین ارتباط و طی روزهای اخیر بارها نحوه خبررسانی صدا و سیما با انتقاداتی جدی مواجه شده است. این رسانه هر چند در قضایایی چون شایعه شیرهای آلوده، ذرت آلوده و... رسالت خود را اطلاعرسانی و جلوگیری از به خطر افتادن سلامت مردم عنوان کرده، اما از دید برخی صاحبنظران و نیز مسوولان به دلیل دوری جستن از نظرات کارشناسانه و واقعیات مربوط به قضایای یادشده، بیشتر بر اعتماد عمومی ضربه زده و ضمن بروز التهاب و نگرانی در جامعه، تولید داخلی را با چالشهایی انکارناپذیر مواجه کرده است.
وجود چنین دیدگاهی در خصوص صدا و سیما سبب شده طی روزهای اخیر برخی فعالان سیاسی ضربات مهلک بر پیکر صنایعی چون لبنیات و دامپروری را از نتایج عملکرد صدا و سیما و در راستای تلاش برای دیده شدن و جذب مخاطب قلمداد کنند؛ وضعیتی که ابعاد مختلف بیاعتمادی به این رسانه را از مسئولان ارشد اجرایی گرفته تا سیاسیون و قشرهای مختلف مردم نشان میدهد.
*س_برچسبها_س*