ضرورت تدوین نظام جامع تقسیم کار اجتماعی در اخلاق فرهنگی

حجت‌الاسلام والمسلمین واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در همایش اخلاق امدادگری طی سخنانی با اشاره به رویدادهای اخیر در فلسطین اشغالی و ماجرای طوفان الاقصی، افتخار و سربلندی مردم فلسطین در مقاومت و ایثارگری را تبریک گفت و آرزوی نصرت عاجل برای مردم مسلمان فلسطین و مسلمانان جهان کرد.

واعظی در خصوص اخلاق امدادگری اظهار داشت: دادگری خدمتی اجتماعی است و اقدامی است که کاهش آلام دیگران و رفع گرفتاری دیگران، در کنار خدمت به خلق خدا و نفع رساندن در حادترین شرایط صورت می‌گیرد.

او ادامه داد: پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در حدیثی می‌فرمایند: محبوب‌ترین انسان‌ها نزد خداوند کسی است که بیشترین نفع را برای بندگان خدا دارد. چنانکه در دعای اباحمزه می‌خوانیم همه مردم عیال خداوند هستند و مددکاری و کمک به مردم از مصادیق محبوب بودن نزد خدای متعال است.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی تصریح کرد: طبق حدیث نبوی، کار خیر و نفع رساندن به مردم زمانی اثربخش خواهد بود که فعالیت او محبوب خود فرد باشد. به معنای دیگر انسان از درون خود علاقه مند به کار خیر باشد.

واعظی با تاکید بر اینکه ملاحظات فرهنگی در عملیات امداد و نجات تنها به کارهای فیزیکی محدود نشود، خاطرنشان کرد: ایمنی فرهنگی و اجتماعی جوانان امدادگر و داوطلب بسیار مهم است، یعنی فرد امدادگر ممکن است در معرض آسیب‌های فرهنگی اجتماعی قرار گیرد که باید به او خدمت‌رسانی شود.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی در ادامه سخنان خود پیشنهاد داد: امداد فرهنگی محور همایش‌ها قرار گیرد، به این مفهوم که در بلایا و آسیب‌های طبیعی و اجتماعی با مقوله‌ای به نام آسیب فرهنگی مواجه می‌شویم.

او تصریح کرد: گاهی اعتقادات فرد آسیب‌دیده دچار تزلزل می‌شود، چنانکه اتفاقات طبیعی مثل سیل و زلزله برای برخی باعث فشارهای روانی شده و گاهی ایمان و اعتقاد افراد را متزلزل می‌کند.

واعظی ادامه داد: گاهی هم نظام اخلاقی دچار اشکال می‌شود چنانکه بر اثر حادثه و مسائل و آلام فرد دچار تزلزل اخلاقی می‌شود. این نکته در آسیب‌های اجتماعی بسیار بیشتر است.

استاد حوزه علمیه گفت: مواردی مثل اعتیاد، طلاق، کودکان کار، حاشیه نشینی، دختران فراری یا روسپی‌گری از مصادیق آسیب‌های اجتماعی است که همه آنها پیامد منفی فرهنگی دارد.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی امداد فرهنگی را به معنای صیانت فرهنگی، بازسازی فرهنگی و بازسازی شبکه اعتقادات فرد تعبیر کرد و گفت: صیانت پیشگیری و مراقبت از نظام اصول اخلاقی فرد از دیگر مفاهیم است تا مددکار فرهنگی شخصیت آسیب دیده را بازسازی کند.

واعظی با اشاره به اینکه در مسئله امداد فرهنگی از سه ناحیه ضعف داریم، اظهار داشت: یکی از موارد کمبود امدادگری فرهنگی است. خلاء دوم نیز محتوایی و نمایشی است چنانکه ذائقه‌های فرهنگی با گذشت زمان تغییر می‌کند. یکی از مسائل جدی آن است که برای اقشار آسیب دیده فرهنگی چه محتوایی عرضه کنیم و آن را با چه روشی عنوان کنیم.

او در پایان اظهار داشت: ضعف سوم آن است که علیرغم ظرفیت‌های پراکنده در کشور فاقد نظام جامع تقسیم کار اجتماعی در اخلاق فرهنگی هستیم.