ضعف زیر ساخت حمل و نقل عامل گرانی ها در خراسان شمالی
بجنورد - ایرنا - ضعف زیرساخت حمل و نقل، نبود شرکت های بزرگ تولیدی، توزیعی و پخش کالا و خدمات باعث شد تا مردم استان خراسان شمالی مایحتاج عمومی مورد نیازشان را چهار درصد گرانتر از سایر استان های کشور خریداری کنند.
به گزارش خبرنگار ایرنا، براساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، خراسان شمالی در سال گذشته پس از استان کرمانشاه، دومین استان گران کشور بود به طوری که نرخ تورم در این خطه شمالشرق کشور حدود چهار درصد از میانگین کشوری نیز بالاتر بود. طبق گزارش مرکز آمار ایران میانگین متوسط تورم در کل کشور در سال گذشته حدود 36.4 درصد بود و این نرخ تورم در استان های کشور از 33.3 درصد تا 40.1 درصد در نوسان بود و این نرخ تورم در استان خراسان شمالی که پس از استان سیستان و بلوچستان رتبه دوم کم درآمد ترین استان کشور را داراست، حدود 40 درصد بود.
براساس این گزارش بیشترین نرخ تورم در استان خراسان شمالی در سال 99 مربوط به کالاهای غیر خوراکی شامل لباس، کیف و کفش و مشابه بود به طوری که میانگین نرخ تورم در کالاهای غیر خوراکی (کیف - کفش و سایر ملزومات) در این خطه شمالشرق کشور نسبت به میانگین کشوری 2 درصد بیشتر بود به طوری که این میانگین در کل کشور 36 و در این استان حدود 38 درصد بود به عبارتی خریداران ملزومات غیر خوارکی را در استان خراسان شمالی 2 درصد گرانتر از سایر نقاط کشور خریداری کردند.
تورم روستاهای خراسان شمالی بالاتر از شهرها رییس گروه حساب های منطقه ای و محاسبات قیمت سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شمالی گفت: براساس اعلام مرکز آمار ایران میانگین نرخ تورم سال گذشته در روستاهای کشور حدود 37.7 درصد بود که این تورم در سطح روستاهای خراسان شمالی به 41.3 درصد رسید. اسماعیل براتی افزود: همچنین در این مدت میانگین نرخ تورم در روستاهای این استان حدود 2 درصد از نرخ میانگین استانی که 40 درصد اعلام شد، بیشتر بود. وی بیشترین نرخ تورم درگروه کالاهای غیر خوراکی را شامل دخانیات و حمل و نقل به ترتیب با حدود 60 و 58.2 درصد اعلام کرد و اظهارداشت: این در حالیست که بیشترین نرخ تورم در گروه کالاهای خوراکی و آشامیدنی با 65.6 درصد مربوط به روغن و چربی و پس از آن نیز خوراکی و آشامیدنی با 41.5 درصد اختصاص یافت. رییس گروه حساب های منطقه ای و محاسبات قیمت سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شمالی نرخ تورم در گروه پوشاک و کفش را در سال گذشته در این استان 45.1 درصد اعلام کرد که از میانگین کشوری بالا تر بود. ضعف زیرساخت حمل و نقل متهم اول کارشناسان اقتصادی دلیل اصلی قرارگیری استان خراسان شمالی در زمره دومین استان گران کشور را ناشی از ضعف زیرساخت حمل و نقل، نبود واحدهای بزرگ تولید مواد خوراکی و غیر خوارکی و شرکت های تولیدی و توزیعی و حتی پخش اعلام کردند. براساس گفته کارشناسان اقتصادی استان خراسان شمالی از حدود یک دهه گذشته تاکنون به دلیل ضعف زیرساختی، پایین بودن زنجیره ارزش افزوده و تولید ناخالص ملی در بین استان های گران کشور قرار دارد و ضعف زیرساختی سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه های مختلف تولیدی و صنعتی استان را نیز تحت شعاع قرار داد به طوری که هم اکنون میانگین سرمایه گذاری در هر واحد تولیدی و صنعتی در سطح کشور حدود 110 میلیارد ریال و این حجم سرمایه گذاری در استان خراسان شمالی صرفا 11 میلیارد ریال است. کارشناسان اقتصادی می گویند: پایین بودن حجم سرمایه گذاری در استان خراسان شمالی موجب شده تا واحدهای کوچک و خرد در این خطه شمال کشور مجوز فعالیت بگیرند و واحدهای بزرگی که نیاز به سرمایه گذاری زیاد و اشتغال بالا داشته باشند در این استان حداقل از سوی بخش خصوصی تاکنون به نتیجه نرسیده است. مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان شمالی تولید محور نبودن، ضعف سیستم بنکداری (مستاجر بودن) و عملکرد ضعیف دفتر استانی انجمن شرکت های پخش را دلیل اصلی بالا بودن نرخ تورم استان خراسان شمالی نسبت به میانگین کشوری اعلان کرد.
مجید درخشانی، ضعف در ایجاد صنایع فرآوری و واحدهای تبدیلی و تکمیلی، نبود زنجیره ارزش افزوده را از دیگر دلایل برای گرانی کالا و مایحتاج عمومی در این استان اعلام کرد و اظهارداشت: در شرایط فعلی بیشتر کالاهای تولیدی در این استان به خصوص در حوزه کشاورزی به صورت خام فروشی عرضه می شود و در استان های دیگر با تبدیل به ارزش افزوده با قیمت گرانتری به استان برگشت داده می شود و این در حالیست با توسعه زیرساخت های حمل و نقل به خصوص در حوزه ریلی می توان با استقرار صنایع تبدیلی ضمن ایجاد ارزش افزوده با اشتغال سطح درآمد مردم استان را افزایش داد. وی نبود آمار و اطلاعات در زمینه تولید کالاها و خدمات دوره های مصرف، سرانه جمعیتی پایین واحدهای صنفی، نبود انبار و تاسیسات ذخیره سازی خصوصی و نبود شبکه توزیع و پشتیبانی و سیطره دلالی و واسطه گری از دیگر علت های گرانی است. درخشانی گفت: در سال های 91 تا 98 خراسان شمالی دارای شاخص بهای کالاها و خدمات بیشتری نسبت به میانگین کشوری بوده است، به عبارت دیگر خانواده های این استان سبدهای همسان کالا و خدمات را با قیمت بالاتری خریداری کرده اند. دبیر کارگروه درآمد استان خراسان شمالی یکی از راهکارها برای رونق اقتصادی و رونق اشتغال در استان را پس از توسعه زیرساخت های حمل و نقل توانمندسازی واحدهای اقتصادی فعال و نیمه فعال اعلام کرد و اظهارداشت: دستگاه های متولی، واحدهای فعال و نیمه فعال اقتصادی را شناسایی کنند و بر حسب شاخص هایی از قبل نوع فعالیت، میزان بدهی بانکی، سرمایه در گردش مورد نیاز، ارزش افزوده سالانه اشتغال و صادارت و مزیت های نسبی دسته بندی کنند تا بتوان برای فعال سازی آنان برنامه ریزی شود. مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان شمالی بستر سازی برای ورود واحدهای اقتصادی فعال دارای برند و سهامدار شدن در پروژه های نیمه فعال، مشارکت مردم در پروژه های اقتصادی را راهکار فائق آمدن بر این مشکلات بیان کرد. سابقه خراسان شمالی در گرانی عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد می گوید: بحث گرانی کالا و مایحتاج عمومی مردم در استان خراسان شمالی مربوط به سال های اخیر نبوده و بررسی آماری نشان می دهد که بیش از یک دهه گذشته تاکنون این خطه شمالشرق کشور در رده بالای استان های گران کشور قرار داشت. دکتر هادی قوامی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا ضعف زیرساختی و نبود شبکه ریلی به عنوان ارزانترین حمل و نقل کالا و مسافر اعلام کرد و اظهارداشت: علاوه بر این که این استان در زمره استان های گران کشور قرار دارد؛ نرخ بیکاری و مشارکت اقتصادی آن نیز نسبت به میانگین کشوری بالاست و این روند نشان می دهد که سرمایه گذاری بزرگ در استان انجام نمی شود و تمام این مشکل نیز به ضعف زیرساخت حمل و نقل و راهها بر می گردد. نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی استان خراسان شمالی پایین ترین سرانه درآمدی استان های کشور را داراست و نرخ اشتغال ناقص در این استان بالاست که نتیجه آن نیز کاهش تولید ناخالص ملی است به طوری که از سال 90 تاکنون این استان رتبه سی ام کشور را در تولید ناخالص ملی به خود اختصاص داد. وی علاوه بر ضعف زیرساختی نداشتن صنایع فرآوری و واحدهای تبدیلی و تکمیلی را دلیل دیگری برای قرارگیری در پله های اول گرانی کشور بیان کرد و اظهارداشت: وجود این که ظرفیت ها و پتانسیل های فراوان برای تولید در روستاهای استان وجود دارد، اما نبود این صنایع سبب شده تا تولید بخش کشاورزی خام فروشی شود و ارزش افزوده نصیب تولیدکنندگان نشود.
این کارشناس اقتصادی کاهش نقدینگی و منابع بانکی و پایین بودن حجم سرمایه گذاری خصوصی را مشکلات دیگری دانست و اظهارداشت: استان خراسان شمالی برای خارج شدن از بن بست قرارگیری در بین استان های گران کشور باید بستر را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی فراهم کند تا با اشتغال و تولید درآمد مردم افزایش یابد. قوامی افزود: افزایش منابع بانکی یکی از زیرساخت ها وبستر برای جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی است که باید منابع بانکی استان نیز با بهره گیری از منابع ملی تقویت شود و منابع حدود 200 هزار میلیارد ریالی فعلی بانک های استان خراسان شمالی منابع زیادی برای سرمایه گذاری نیست و نیاز به تقویت دارد.
معاون وزیر اقتصاد تصریح کرد: منابع بانک های استان برای حمایت مالی از سرمایه گذار بسیار پایین است، منابع بانک های دولتی استان 120 هزار میلیاد ریال و منابع بانک های خصوصی هم 50 هزار میلیارد ریال است که رقم بسیار پایین است. نبود شرکت های پخش را عامل استاندار خراسان شمالی ضعف زیرساخت حمل و نقل و نبود شرکت های بزرگ توزیع و پخش را دلیل اصلی گرانی مواد غذایی در این استان اعلام کرد. محمدعلی شجاعی اظهار داشت: در برخی از اقلام مواد غذایی و کالاهای عمومی در این استان حتی ازاز تهران به عنوان پایتخت کشور نیز است و مردم این کالاها را گرانتر می خرند. وی افزود: نبود شرکت های بزرگ توزیع و پخش کالا و مواد غذایی درخراسان شمالی موجب شده تا مردم این کالاها را گرانتر از سایر نقاط ایران از جمله پایتخت خریداری کنند و اقتصاد و دارایی موظف است تا با بررسی میدانی دلیل این گرانی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و برای رفع مشکل نیز چاره اندیشی کند.
نماینده عالی دولت در استان خراسان شمالی بعد مسافتی و تحمیل هزینه های حمل و نقل را ا دلیل دیگری بر گرانی کالا و مایحتاج عمومی در این خطه شمال شرق کشور بیان کرد و اظهار داشت: رفع بالا بودن نرخ تورم کالا و مایحتاج عمومی در استان خراسان شمالی نیز به برنامه بلند مدت برای ایجاد زیرساخت قرار دارد و برای رسیدن به تعادل زیرساختی حداقل یک دهه زمان نیاز است. شجاعی دلیل بالا بودن نرخ تورم در این استان را پایین بودن میزان سرانه تولید ناخالص ملی اعلام کرد و اضافه کرد: میزان درآمد خانوار روستایی و شهری در این استان ها نیز به مراتب کمتر از میانگین کشوری است.
رییس شورای برنامه ریزی استان خراسان شمالی کم تعداد بودن واحدهای تولیدی وصنعتی به خصوص تولید کنندگان مایحتاج عمومی را یکی از دلایل اصلی در پایین بودن درآمد مردم این خطه شمالشرق کشور اعلام کرد و بیشتر کالاهایی که در سبد خانوار شهروندان این استان قرار دارد از سایر استان ها تامین می شود که این خود باعث بالا رفتن نرخ تورم خواهد شد. شجاعی اظهار داشت: اقتصاد دارایی استان مامور شد تا که کالاهایی که بیشتر در سبد مصرفی خانوارهای این استان قرار دارند اما از سایر استان ها تامین می شوند را شناسایی کنند تا بسترهای لازم برای ایجاد آن کالاها در داخل این خطه فراهم شود.
استان خراسان شمالی 863 هزار نفر جمعیت دارد که 44 درصد از این جمعیت در روستاها و مابقی در شهرها سکونت دارند و از لحاظ سهم اشتغال نیز حدود 40 درصد از اشتغال استان در حوزه کشاورزی و مابقی در حوزه صنعت و خدمات است.
*س_برچسب‌ها_س*
