طحان‌نظیف: قانون عفاف و حجاب، شش بار بین مجلس و شورا رفت‌وآمد کرد

هادی طحان‌نظیف، سخنگوی شورای نگهبان، در جمع شرکت‌کنندگان در دوره پیشگامان رهایی بسیج دانشجویی در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، بیان کرد: در ابتدا هفته بسیج را گرامی داشته و به روان پاک همه شهدای انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و به‌ویژه شهدای اخیر جنگ 12 روزه درود می فرستیم. اقتدار و انسجام ملت ایران و تبدیل تهدید به فرصت در این جنگ به برکت خون شهدا بود. وجدان‌ها بیدار شدند و همگان دریافتند که دشمن، درنده و خبیث است و از هیچ اقدامی فروگذار نمی‌کند. ما با دشمن درنده خویی مواجه بودیم و هستیم. اگر در فضای امن و آرام صحبت و بحث می‌کنیم، حتما به برکت خون شهداست.

در جنگ 12 روزه 25 نفر از ناظران شورای نگهبان به شهادت رسیدند

وی در ادامه با اشاره به شبکه مردمی 200 تا 300 هزار نفری ناظران شورای نگهبان که متشکل از اقشار مختلف معلم، استاد دانشگاه و کارمند هستند، اظهار کرد: این افراد در استخدام شورا نبوده و نظارت بر انتخابات را به‌صورت کاملاً مردمی عهده‌دار هستند. در جنگ 12 روزه اخیر، 25 نفر از اعضای این شبکه به شهادت رسیدند. بنده این توفیق را دارم که به نمایندگی از اعضای شورا، به این خانواده‌ها سر می‌زنیم و با موضوعات مختلفی مواجه می‌شوم که هم افتخارم بیشتر می‌شود که با چنین شبکه مردمی کار می‌کنیم و هم بار سنگین‌تری را بر دوشم احساس می‌کنم.

وظیفه ما بسیار سنگین تر شده است

سخنگوی شورای نگهبان با ذکر مصادیقی از شهدای ناظر جوان که دارای فرزندان خردسال و حتی متولدشده پس از شهادت بودند، تصریح کرد: وظیفه ما بعد از این ها بسیار سنگین‌تر می‌شود و انگیزه‌ها و تلاش‌هایمان باید چند برابر شود. همه احساس می‌کنند بیشتر باید جای اینها را پر کنند. پیگیری حقوقی این موضوعات که مورد تأکید مقام معظم رهبری نیز بوده، وظیفه این جمع تخصصی دانشجویی است که مستلزم تولید ادبیات، کمک فکری و کارشناسی است.

دشمن از دین و دانش ما می‌ترسد

طحان نظیف برای جریان دانشجویی و تشکل‌های دانشجویی دو وظیفه بسیار مهم قائل شد و خاطرنشان کرد: این دو وظیفه عبارت اند از کادرسازی (نیروسازی) و مطالبه‌گری. آینده کشور متعلق به دانشجویان است و این آینده اصلاً هم دور نیست. آمادگی کامل برای پذیرش مسئولیت در آینده ضروری است. باید خودتان را برای آینده آماده بکنید. البته لزوماً منظورم مسئولیت نیست. گاهی اوقات یک کارشناس، مؤثرتر از یک مسئول است. یا اینکه گاهی یک تصمیم‌ساز، مؤثرتر از یک تصمیم‌گیر است. جنگ اخیر نشان داد که دشمن، به تعبیر مقام معظم رهبری، از دین ما و دانش ما می‌ترسد. با ریختن خون یک نفر، انگیزه‌ها، اراده‌ها و همت‌ها خیلی بیشتر می‌شود. دانشمند ما را می‌زنند، ولی جلوی دانش و اندیشه را که نمی‌توانند بگیرند. از دانشجویان می خواهم خود را برای آینده آماده کنند تا اگر در آینده در جایگاهی قرار گرفتند، حرفی برای گفتن داشته باشند و بتوانند مسائل کشور را حل کنند.

مطالبه گری نباید بر اساس دلخواه اشخاص سیاسی باشد

سخنگوی شورای نگهبان وظیفه دوم جریان‌های دانشجویی را مطالبه‌گری دانست و بیان کرد: این مطالبه‌گری باید مبنایی محکم داشته باشد. شما هستید که گفتمان می‌سازید و شما هستید که تعیین اولویت می‌کنید. مطالبه‌گری نباید بر اساس دلخواه اشخاص سیاسی باشد، قانون اساسی مهم‌ترین سند مطالبه‌گری است. یک سند مورد اتفاق، یک سند مادر، یک سند مبنا، یک سند قانونی، یک سند بالادستی که دیگر دلبخواه من و شما یا اشخاص سیاسی نیست؛ قانون اساسی کشور است.

هر شهروند امکان شکایت از مصوبات مختلف را دارد

این عضو حقوقدان شورای نگهبان از دانشجویان حقوقی حاضر در جلسه، خواست که به متن قانون اساسی رجوع کنند و ضمن ابراز تأسف از میزان پایین مطالعه این سند مادر، گفت: اگر مباحثه کنید و مشروح مذاکراتش را بخوانید، خواهید دید که بسیاری از موضوعاتی که الان مطرح می‌شود، در آنجا پاسخ داده شده است. یکی از افتخارات نظام جمهوری اسلامی امکان شکایت هر شهروند از مصوبات مختلف (مانند مصوبه هیئت وزیران یا شورای شهر) است.

وی افزود: یک شهروند می‌تواند به دیوان عدالت اداری بگوید که این مصوبه خلاف شرع است. دیوان آن را برای فقهای شورای نگهبان ارسال می‌کند. شش فقیه در تراز فقهای شورا، ادعای این شهروند را ساعت‌ها بررسی می‌کنند و گاهی می‌بینند ادعای آن شخص درست است و اعلام می‌کنند که این مصوبه خلاف شرع است و ابطال می‌شود. قانون اساسی در پس خود تاریخ و سوابق نهفته‌ای دارد و مطالعه آن صرفا یک متن حقوقی نیست، بلکه فهم چرایی حساسیت‌ها نسبت به قراردادهای خارجی یا استخدام نیروی خارجی و سایر موضوعات مهم را میسر می‌سازد.

وظیفه شورای نگهبان تنها نظارت بر انتخابات نیست

سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: شورای نگهبان باید به‌صورت کامل و جامع با همه وظایفش شناخته شود و نباید عموما به نظارت بر انتخابات‌های ملی (ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و همه‌پرسی) محدود شود. مهمترین فعالیت شورای نگهبان که به‌صورت جاری انجام می‌شود، بررسی مصوبات مجلس از حیث خلاف شرع نبودن و خلاف قانون اساسی نبودن است. معرفی شورای نگهبان به انتخابات، مانند معرفی یک وزارتخانه به یک اداره کلش است. وی در ادامه با اشاره به اینکه شورای نگهبان فقط نباید به مسئولیت نظارت بر انتخابات شناخته شود، افزود: ما وظیفه‌ای داریم که به‌صورت جاری در حال انجامش هستیم؛ روزانه پا به پای مجلس در حال بررسی مصوبات هستیم. شورای نگهبان پاسدار حقوق مردم بوده و مصداق آن نیز دفاع از حقوق مردم در بررسی مصوبات تشدید مجازات اسیدپاشی و درآمد پایدار شهرداری‌ها و دهیاری‌ها است. سخنگوی شورای نگهبان در بخش پایانی این نشست به سوالات دانشجویان پاسخ داد. طحان نظیف در پاسخ به سؤالی در مورد پیچیدگی‌های روند نظارت بر انتخابات و تعدد مراجع بررسی صلاحیت‌ها، گفت: سازوکار چند مرحله‌ای با هدف جلوگیری از ضایع شدن حق نامزدها طراحی شده است. شورای نگهبان، هیئت مرکزی نظارت را انتخاب می‌کند و این هیئت مرکزی، در 31 استان هیئت‌های نظارت استانی را برمی‌گزیند. در این فرایند، اگر کسی نسبت به نظر هیئت‌های اجرایی شکایتی داشته باشد، به هیئت‌های نظارت مراجعه می‌کند و در نهایت، شکایت از هیئت‌های نظارت در خود شورای نگهبان مورد بررسی قرار می‌گیرد.

قانون عفاف و حجاب شش بار بین مجلس و شورای نگهبان رفت و آمد داشت

این عضو حقوقدان شورای نگهبان در پاسخ به پرسشی در خصوص قانون عفاف و حجاب بیان کرد: این مصوبه بین مجلس و شورای نگهبان به‌دلیل وجود ایرادات شرعی و قانونی، شش بار رفت و آمد کرد تا تأیید نهایی شد. بحث ابلاغ یا عدم ابلاغ یک مصوبه ارتباطی به شورای نگهبان ندارد. ما مصوبه‌ای را که دریافت می‌کنیم، در حیطه وظایف خودمان یعنی بررسی شرعی و قانون اساسی دنبال می‌کنیم. شورا وظیفه‌ای برای ورود به کیفیت قوانین ندارد و این امر وظیفه مجلس است؛ بلکه صرفاً باید مغایرت‌های شرعی و قانونی اساسی را لحاظ کند. برای مشاهده سوابق این بررسی‌ها، دانشجویان به «سامانه جامع نظرات شورای نگهبان» مراجعه کنند.

هنوز لایحه تجارت به شورای نگهبان نیامده است

طحان نظیف در پاسخ به پرسشی در خصوص لایحه تجارت، بیان کرد: لایحه تجارت بسیار مفصل با 1343 ماده و دارای سابقه کاری از سال 1380 است. از نظر برخی این لایحه هم عملاً «به‌روز» نیست و نظرات بسیار متفاوت در مورد آن وجود دارد. برخی معتقدند که قانون تجارت فعلی (که قریب به صد سال قدمت دارد) نیاز به اصلاحات کلی و به‌روزرسانی دارد، چرا که مسائل تجاری روز به روز در حال نوین شدن است. عده‌ای دیگر بر این باورند که نیازی به اصلاح کلی قوانین شکلی نیست، بلکه باید صرفاً موادی که نیاز دارند، به‌روزرسانی شوند؛ مانند قانون مدنی که با قدمت زیاد هنوز مستحکم است.

طحان نظیف ضمن اشاره به اینکه نظرات دولت، قوه قضائیه، مجلس و بخش خصوصی در مورد این لایحه مختلف و بعضا متضاد است، افزود: ما هنوز این متن را رسمی دریافت نکرده‌ایم، زیرا اگر رسمی دریافت کنیم، 10 روز فرصت اظهارنظر داریم. اما به‌شکل غیررسمی جلسات متعددی داشته و نظرات خود را مکتوب ولی غیررسمی به مجلس اعلام کرده‌ایم.

سخنگوی شورای نگهبان در پایان از دانشجویان دعوت کرد تا در موضوعات عمومی یا در موضوعات خاص منطقه‌ای که نسبت به آن اشراف دارند در حیطه وظایف و اختیارات شورای نگهبان، مشورت‌های خود را ارائه دهند.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.