طنین موسیقی عاشیق‌ها در تبریز

میزبانی استان آذربایجان شرقی (منطقه 3) شامگاه جمعه 16 تیر 1402 با 6 اجرای صحنه‌ای در مجموعه فرهنگی‌هنری تربیت (تئاتر شهر) از رویداد هنری پایان یافت.

در ابتدای اجرا‌های شب گذشته محمدعلی مرآتی (دبیر جشنواره) در سخنانی اظهار کرد: مرحله منطقه‌ای شانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی در تیر ماه سال جاری و به میزبانی 5 منطقه برگزار می‌شود و مرحله ملی و بین‌المللی این جشنواره در مهر ماه و به میزبانی تهران برگزار خواهد شد.

وی همچنین با اشاره به برگزاری این دوره از جشنواره موسیقی نواحی با شعار «وحدت در کثرت موسیقایی اقوام» گفت: عنصر وحدت در کثرت به این معناست که ایران اقوام رنگارنگی دارد که همگی روی ایران وحدت دارند؛ در نوع موسیقی و در ساز‌های مختلف نیز اشتراکات وحدت آفرینی وجود دارد. برای مثال، ما سازی داریم که در موسیقی منطقه آذربایجان «بالابان»، در موسیقی کردی «نرمه نای (نی)» و در موسیقی ارمنی «دودوک» نام دارد. ساز‌ها عمومأ مترجمان فرهنگ هستند و ما با این نکته میتوانیم عناصر وحدت در کثرت را به عنوان یک ویژگی در اقوام ایرانی ببینیم.

نخستین گروهی که اجرای خود را روی صحنه برد گروه موسیقی عاشیق‌های تبریز از استان آذربایجان شرقی بود؛ این گروه به سرپرستی عاشیق حسن اسکندری (نوازنده قوپوز و خواننده) و با نوازندگی اسماعیل خدایی (نوازنده بالابان) و رضا قره‌داغی (نوازنده دایره) قطعات «پشرو»، «دیومه کرمی»، «وطن اوغلو»، «کور اوغلو هارایی»، «مخمس» و «ترک کور اوغلو» را روی صحنه اجرا کردند.

گروه «گیل‌دیلم» دومین گروهی بودند که در سومین و آخرین شب میزبانی تبریز از شانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران به اجرا پرداختند. این گروه که به نمایندگی از استان گیلان حاضر شده بودند، با سرپرستی اسد نوری (نوازنده سرنا و نی) و خوانندگی و نوازندگی دایره توسط نصرت خوش‌خان و خوانندگی و نوازندگی ناقارا توسط رضا عشقی با اجرای قطعه‌ای گیلانی به نام «راهی» وارد صحنه اجرا شدند و مورد تشویق افراد حاضر در سالن قرار گرفتند. «کله گندم»، ««سیما جانه» و قطعه‌ای قاسم آبادی قطعاتی بودند که این گروه پر نشاط روی صحنه اجرا کردند.

نماینده‌ای از استان اردبیل سومین اجرای صحنه‌ای شب گذشته را بر عهده داشتند. گروه موسیقی سنتی «آذر مغان» به سرپرست عاشیق علی محمدی (نوازنده قوپوز و خواننده) و هنرنمایی خان علی عباس‌زاده (نوازنده بالابان) و عزیز خوش‌دل‌فرد (نوازنده قاوال) قطعات «ششنگی»، «گوزل لمه» و «چین‌دیوامی گوزل لمه» را روی صحنه به اجرا درآوردند. خوانندگی و نوازندگی عاشیق علی محمدی در این اجرا‌ها توجه افراد حاضر در سالن را به خود جلب کرد.

عاشیق علی کریمی که سرپرستی گروه «سهند ائلی» را عهده دار است چهارمین اجرای شب گذشته را بر عهده داشت؛ رضا قره‌داغی (نوازنده دایره) و اسماعیل خدایی (نوازنده بالابان) در کنار عاشیق علی کریمی خواننده و نوازنده قوپوز قطعات «قبا تجنیسی»، «مُطَلِبی»، «خلخالی» و «آقا خان گرایلی سی» را در میان تشویق افراد حاضر در سالن مجموعه فرهنگی‌هنری تربیت (تئاتر شهر) تبریز اجرا کرد.

گروه «مکریان مهاباد» از استان آذربایجان غربی به سرپرستی شهباز شاهین‌پور دیگر گروهی بود که شب گذشته اجرای صحنه‌ای خود را انجام داد. علی رشید‌پور (نوازنده نرمه نی)، امید دباغی (نوازنده ضرب)، هاوره شاهین‌پور (نوازنده دایره) و رحمان اولام (خواننده) قطعاتی از جمله «به یادم کرد»، «گادَر»، «گول غنچه»، «خرینگه»، «بزمه»، «هرنار»، «درژی» و «ته‌دارک» را به اجرا درآوردند. تکنوازی نرمه نی توسط علی رشیدپور و بداهه‌خوانی رحمان اولام از بخش‌های جذاب این گروه کردی بود.

گروه موسیقی «سارتئل» دیگر نماینده استان آذربایجان غربی آخرین اجرای بخش اجرا‌های صحنه‌ای شانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی به میزبانی تبریز را روی صحنه برد. در این اجرا عاشیق قربان پورولی (نوازنده قوپوز و خواننده و سرپرست گروه) در کنار عاشیق شهباز سلیمانی (نوازنده قوپوز و خواننده)، محمد علیپور (نوازنده قوپوز)، سهند پورولی (نوازنده قوپوز)، امیر سربازی (نوازنده بالابان) و بهزاد جست (نوازنده ناقاره) با اجرای قطعات «کرم کوچدو»، «مصری»، «کرم گوزه‌للمه سی» و «قایتاغی» یکی از متفاوت‌ترین اجرا‌های موسیقی عاشیقی را روی صحنه بردند.

حضور در جشنواره نواحی فرصت برای معاشرت بیشتر هنرمندان است

عاشیق علی کریمی سرپرست گروه «سهند ائلی» در گفتگو با ستاد خبری شانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران با اشاره به حضور چند ساله خود در این جشنواره گفت: من هر زمان که برای حضور در جشنواره دعوت می‌شوم، حتماً استقبال می‌کنم؛ چراکه معتقدم حضور در جشنواره نواحی فرصت برای معاشرت بیشتر هنرمندان و فراگیری بیشتر آن‌ها از یکدیگر است. به همین دلیل نیز به همه هنرمندان توصیه می‌کنم از حضور در جشنواره‌های مختلف حتماً استقبال کنند.

جشنواره موسیقی نواحی انگیزه‌ای برای جوانان است

عاشیق قربان پور، ولی (سرپرست گروه موسیقی سارتئل) نیز به خبرنگار ستاد خبری شانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران گفت که برگزاری منظم این جشنواره به آشنایی بیشتر هنرمندان موسیقی نواحی با آثار یکدیگر کمک بسیاری می‌کند.

او تاکید کرد: در ایامی که به علت شیوع بیماری جشنواره برگزار نشد، گروه‌های موسیقی نواحی دچار نوعی رخوت و تنبلی شده بودند، اما مجدداً با از سرگیری برگزاری این جشنواره طی سال‌های گذشته انگیزه‌ای برای جوانان ایجاد شده است؛ چراکه آن‌ها با برگزاری این گونه جشنواره‌ها نسبت به زنده نگه داشته هنر اصیل موسیقی نواحی تشویق می‌شوند.

وقتی که در جشنواره شرکت می‌کنم احساس می‌کنم که دوباره متولد شده‌ام

همچنین عاشیق حسن اسکندری، سرپرست گروه موسیقی عاشیق‌های تبریز از استان آذربایجان شرقی در گفتگو با ستاد خبری جشنواره موسیقی نواحی با بیان اینکه «هر سال وقتی که در جشنواره شرکت می‌کنم احساس می‌کنم که دوباره متولد شده‌ام»، اظهار کرد: در ایام برگزاری جشنواره موسیقی نواحی فرصت معاشرت و گپ و گفت بیشتری میان هنرمندان این عرصه فراهم می‌شود که اتفاق خوبی است.

او گفت: با توجه به اینکه موسیقی اصیل نواحی از سلیقه مردم حذف شده است حضور نسل‌های جوان در میان گروه‌های موسیقی نواحی اتفاقی امیدوارکننده است.

جشنواره موسیقی نواحی؛ باعث رشد فرهنگی

عاشیق علی محمدی (سرپرست گروه موسیقی سنتی آذر مغان) نیز به خبرنگار ستاد خبری شانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی درباره اهمیت برگزاری این جشنواره گفت: برگزاری جشنواره‌هایی از این دست برای رشد فرهنگی و مقابله با تهاجم فرهنگی اهمیت بسیاری دارد.

او همچنین درباره تأثیر برگزاری جشنواره موسیقی نواحی بر حمایت از نسل جوان جهت زنده نگه داشتن موسیقی نواحی تاکید کرد: با برگزاری هرچه منظم و بیشتر این جشنواره‌ها انگیزه‌ای برای جوانان ایجاد می‌شود تا خود را نشان دهند.

جشنواره موسیقی نواحی مایه دلگرمی هنرمندان است

خبرنگار ستاد خبری شانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران در ادامه به سراغ شهباز شاهین‌پور (گروه مکریان مهاباد) رفت تا نظر او را درباره برگزاری جشنواره موسیقی نواحی جویا شود؛ شاهین پور در این باره گفت: مطمئناً برگزاری چنین جشنواره‌هایی در یافتن اشتراکات میان فرهنگ‌ها و ارتباط بین هنرمندان و تبادل دیدگاه‌ها و نظرات آن‌ها بسیار مهم است. در نشست‌های پژوهشی و همچنین اجرا‌های صحنه‌ای جشنواره موسیقی نواحی هنرمندان ریشه‌های مشترک میان موسیقی نواحی و اقوام مختلف را پیدا می‌کنند.

او تاکید کرد: برگزاری جشنواره‌هایی از این جنس مایه دلگرمی هنرمندان و قوت قلبی برای آن‌ها است.

حضور در جشنواره به نفع همه است

اسد نوری (سرپرست گروه گیل‌دیلم) نیز به خبرنگار ستاد خبری شانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران با خوب ارزیابی کردن برگزاری این جشنواره گفت: از همه هنرمندان حوزه موسیقی نواحی می‌خواهم هر وقت که به جشنواره‌هایی از جنس موسیقی نواحی دعوت شدند حتماً دعوت را بپذیرند؛ چراکه حضور در این جشنواره‌ها به نفع همه است.

بخش منطقه‌ای شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، در دو بخش «نشست‌های پژوهشی» و «اجرا‌های صحنه‌ای» به دبیری محمدعلی مرآتی و در یک گستره ملی به همت دفترموسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران و با همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد استان‌های سراسر کشور به‌صورت غیررقابتی، طی روز‌های ششم الی بیست و سوم تیر ماه به میزبانی 5 استان گلستان (6 الی 8 تیر)، چهارمحال و بختیاری (10 تا 12 تیر)، آذربایجان شرقی (14 تا 16 تیر)، کرمانشاه (17 تا 19 تیر) و کرمان (21 تا 23 تیر) در حال برگزاری است.