غوغای «غریب» در روز نهم جشنواره فیلم فجر؛ موانع و مشکلات معرفی قهرمان در سینمای ایران کجاست؟ + فیلم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نهمین روز جشنواره فیلم فجر با فیلم «در آغوش درخت» بابک خواجه پاشا آغاز شد. فیلمی که مخاطب را با خودش به فضای دل‌انگیز ارومیه می‌برد و یک روایتی دراماتیک از یک خانواده در حال فروپاشی را به تصویر می‌کشد. روح‌الله زمانی و جواد قامتی از بازیگران این فیلم‌اند.

جواد قامتی به این نکته اشاره کرد: «در آغوش درخت» فیلم شریفی در «ستایش خانواده» است. اینکه چطور به فرزندمان احترام بگذاریم. حواس‌مان باشد جدایی در همین نزدیکی‌هاست مثل همین زلزله؛ روح‌الله زمانی بازیگر نقش دیگر این فیلم تأکید کرد: ما بیشتر تلاش‌مان این است که مردم این اتفاقات را ببینند. همین که این کار حتی باعث این بشود دو نفر از هم طلاق نگیرند برای ما بزرگترین اتفاق در زندگی‌مان است.

بابک خواجه پاشا کارگردان فیلم «در آغوش درخت» در واکنش به این سؤال که برخی می‌گویند این فیلم مخاطب را به سینمای سیدرضا میرکریمی می‌برد، افزود: به نظرمن که نمی‌برد! شاید یکی از کارهایِ او را بگویم که در این قالب دیدم؛ میرکریمی بیشتر در آثارش نقدهای اجتماعی دارد و روند و فرم متفاوتی را دنبال می‌کند. اما در این میان، من شاگردِ او بودم و یکی از راه‌های موفقیت، مرشد داشتن است. من کارهای ایشان و آقای مجیدی را واقعاً دوست دارم. کارهایشان را یاد گرفتم و سال‌ها دستیارشان بودم. اگر کار من با این عزیزان، شباهتی داشته باشد خیلی طبیعی است.

«غریب» دومین فیلمی بود که به نمایش درآمد؛ فیلمی که همه منتظر بودند کار محمدحسین لطیفی و حامد عنقا را ببینند که قرار است چه تصویری از شهید بروجردی به نمایش درآید؛ میهمان ویژه اکران این فیلم دختر شهید بروجردی بود که وقتی وارد نشست خبری این فیلم شد اهالی رسانه او را تشویق کردند؛ بابک حمیدیان، نوید پورفرج، مهران احمدی و پردیس پورعابدینی از بازیگران این فیلم‌اند.

محمدحسین لطیفی کارگردان فیلم «غریب» در جلوی دوربین تسنیم حاضر شد و به این نکته اشاره کرد: قهرمان را باید پایِ قهرمان را روی زمین روایت کنیم نه در آسمان! اینکه بخواهیم شهید با این روایت، زشت و اشتباه است و... یک مقداری برای شهید، نقطه ضعف بگذاریم. واقعیت‌ها را پیدا کنیم؛ این شکلی نیست. یعنی وقتی شهید بروجردی همه تلاش خودش را می‌کند با این‌ها درگیر می‌شود از اتاق که بیرون‌شان می‌کند تازه می‌نشیند و خودش گریه می‌کند. تنها می‌شود گریه می‌کند؛ یعنی نشان می‌دهد این فرد گریه می‌کند.

محمد بروجردی نوه شهید محمد بروجردی به یک سکانسِ تأثیرگذار تأکید کرد و گفت: از اولین جایی که ما دیدار همسر شهید بروجردی را دیدیم که شهید بروجردی به همسرش می‌گوید می‌آیم و اگر نیامدم سرتان را بالا بگیرید. این واقعاً اولین تلنگری بود که فیلم به من زد. وقتی فیلم را می‌دیدیم برگشتم و دیدم، مادربزرگم هم یک بغضی در گلویش بود. یعنی یک فرد چقدر می‌تواند احساساتی باشد.

یکی از بحث‌هایی که پیرامون ساخت فیلمی درباره زندگی قهرمانان ملی مطرح می‌شود موضوع موانع و مشکلاتی است که بر سر راه فیلمسازان قرار می‌گیرد محمدحسین لطیفی کارگردان فیلم غریب امروز درباره این موضوع با ما صحبت کرد و دختر شهید بروجردی پرده از یک واقعیت برداشت که چرا 30 سال طول کشید فیلمی درباره شهید بروجردی ساخته شود؟

محمدحسین لطیفی کارگردان درباره موانع این‌طور می گوید: مگر موانع را می‌توان دید؟ موانع را شما نمی توانید ببینید. شما جلو می‌روید و می‌بینید که نشد. چرا نشد؟ بعد از جایی می‌بینید که قرار بود یک کاری بشود که شما آن را انجام ندهید و تمام تلاش برای این پروژه هم انجام شد که نشود. این یک مقدار سماجت عنقا و لطیفی که بالاخره به ثمر نشست.

سمیه بروجردی دختر شهید بروجردی هم درباره مسئله موانع و مشکلات ساخت کارهایی همچون «غریب» به خبرنگار تسنیم گفت: موانع زیاد بوده است؛ یا یک موقع نویسنده‌ها و کتاب‌ها متفاوت، در واقع یک موقع بحث بر سر اینکه سریال باشد یا فیلم، از اینها باید عبور کرد اما آن چیزی که اهمیت دارد این است که شهید فقط به خانواده متعلق ندارد بلکه شهید مخصوص ملت است. باید در واقع نظام تلاش کند شهدا و وجهه شهدا را به نسل جوان معرفی کند. نسل هشتادی و نودی ما این آشنایی را با شهدا ندارند. این وقایع تاریخی را قبل از اینکه خدایی ناکرده پیش بیاید خودمان ببینیم، این‌ها را در تاریخ به ما نشان بدهند به نوجوانان و جوانان ما نشان بدهند و ان‌شاءالله بتوانند این الگوهای زیبا را برای جامعه نگه دارند.

در سانس سوم، فیلم «وابل» به نمایش درآمد. از روزهای گذشته زمزمه‌هایی به گوش می‌رسید که این فیلم به جشنواره نرسد اما اکران آن به موقع انجام شد. در نشست خبری این فیلم، تورج اصلانی کارگردان آن حضور نداشت. تهیه‌کننده فیلم توضیح داد که تورج اصلانی به دلیل مشکلی که برای فیلم بخش بین‌المللی او پیش آمد نتوانست خودش را به جشنواره برساند.

سپهر سیفی تهیه‌کننده فیلم این‌طور درباره غیبت تورج اصلانی کارگردان در نشست خبری «وابل» صحبت کرد: این‌طور نبوده است؛ تلاش کردند و فیلم را به جشنواره رساندند. آقای اصلانی قطعاً به دلیل مشکلات فیلمش در بخش بین‌المللی نتوانست اینجا در نشست خبری کنار ما باشد. نه تنها در بخش بین‌المللی جشنواره هم فیلم داشته بلکه ورک‌شاپ هم در جشنواره برگزار کرد.

آزاده زارعی بازیگر فیلم «وابل» به تجربه مادری در این فیلم اشاره دارد و آن را یک اتفاق لذت‌بخش می‌داند و می‌گوید: دختر نسرین کاراکتری که من بازی‌اش می‌کردم به من زنگ می‌زند، وقتی گوشی را برمی‌دارم و می گوید مامان نسرین! یا یک موقعی‌ها مرا مامان آزاده صدا می‌کند. واقعاً احساس می‌کنم فرزندم است. این همان حسی است که بازیگری در درون آدمی ایجاد می‌کند. با خودم می‌گویم این سینما و بازیگری است می‌تواند این احساس جذاب را به ارمغان آورد. من در حقیقت مادر شدن را تجربه نکردم اما در عین حال اتفاقی در درام افتاد که مرا به این سمت برد.

یکی از موضوعاتی که بارها کارشناسان درباره‌اش صحبت کردند بحث اقتباس از آثار ادبی و کتاب‌های پرفروش بوده که بعضاً مورد غفلت قرار گرفته است. واقعاً چقدر سینمای ایران به سمت اقتباس رفته و وزارت ارشاد در این مسیر چه گام‌هایی برداشته است.

یاسر احمدوند معاون فرهنگی وزارت ارشاد در این خصوص به خبرنگار تسنیم گفت: خیلی در سینما موفق نبودیم. شاید به این دلیل بوده که شناخت خیلی خوبی از آثار خوب برای تولید آثار نمایشی وجود نداشته است. تلاشی در حال انجام است که با کمک بخش‌های مختلف سینمایی، ما آثار خوب را از ناشران، دریافت و معرفی کنیم. آثار خوبی که می‌توانند به فیلمنامه خوب آثار نمایشی تبدیل شوند. قراری را گذاشتیم که گروهی از دوستان مشغول تدوین فهرست آثار خوبی در حوزه ادبیات هستند که قابلیت تبدیل به آثار نمایشی را دارند.

«گل‌های باوارده» مهرداد خوشبخت قرار بود در هفتمین روز از جشنواره فیلم فجر به نمایش درآید اما نهمین روز به پردیس ملت آمد. فیلمی که مخاطبینش را سال 1359 و فضای مهندسین پالایشگاه نفت آبادان می‌برد. بانیپال شومون، امیررضا دلاوری و نادر سلیمانی از بازیگران این فیلم‌اند.

«گل‌های باوارده» مهرداد خوشبخت بالأخره به جشنواره فیلم فجر رسید. اما خیلی دیروقت این اتفاق افتاد و اهالی رسانه را یک مقدار ناراحت کرد. اما ناراحت‌کننده‌تر از آن، عدم حضور سعید سعدی تهیه‌کننده فیلم است که شاید خبرنگارها سؤالات بیشتری از او داشتند چون مهرداد خوشبخت کارگردان فیلم هم حاضر نبود در گفت‌وگوهای اختصاصی با خبرنگاران حاضر شود.

اگر بخواهیم «خانواده» را پرتکرارترین مفهوم در میان فیلم‌های چهل و یکم جشنواره فیلم فجر بدانیم اشتباه نکرده‌ایم. خانواده به معنای خاص آن و خانواده به معنای بزرگی ایران. جشنواره در روز نهم خودش، فیلم‌هایی را از هر دو معنای خانواده به نمایش درآورد. در فیلم «غریب» شهید بروجردی برای حفظ خانه و خانواده ایران تلاش کرد و در فیلم «در آغوش درخت» دو برادر دوست‌داشتنی ارومیه‌ای تلاش کردند تا از جدایی خودشان، پدر و مادرشان و متلاشی شدن خانواده‌شان جلوگیری کنند.

سیمرغ‌های این جشنواره به هرکسی برسد فقط یک پیام دارد کانون خانواده سینما برخلافِ خواست بدخواهانش، گرم است و فرزندان عاقلش نمی‌گذارند از گرما بیفتد.