لبنان 2019؛ رویدادهای مهم داخلی و خارجی

لبنان ابتدای سال 2019 را با حادثه آغاز کرد. در ژانویه این سال (27 دی 1397 خورشیدی) واحد اطلاعات ارتش لبنان اعلام کرد که 'کولن ایمری' یک شهروند آمریکایی را که مخفیانه از فلسطین اشغالی وارد خاک لبنان شد، دستگیر کرد.

ایمری که در یکی از مناطق شهر صور در جنوب لبنان مخفی شده بود، پس از بازداشت، بازجویی از او انجام شد اما معلوم نشد آیا او به اشتباه وارد خاک لبنان شد یا قصد انجام کار یا عملیات جاسوسی داشت. در لبنان اغلب پرونده های بازداشتی ها، شکایت ها و محاکمه ها به سرانجام نمی رسد و در اتاق بایگانی، انبار می شود.

یک ماه پس از این حادثه و در 21 بهمن 1397 «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران به بیروت آمد و با مقام های لبنان و دبیران کل احزاب این کشور و گروههای فلسطینی، دیدار و گفت وگو کرد.

هدف از سفر ظریف اعلام همبستگی با لبنان پس از تشکیل دولت جدید این کشور به ریاست «سعد حریری» و اعلام آمادگی ایران برای توسعه روابط در همه زمینه ها عنوان شد. او دیدارهای جداگانه ای را با نمایندگانی از احزاب لبنان و گروه های مقاومت فلسطین داشت و بر ادامه حمایت های ایران از استقلال و حاکمیت ملی لبنان و مقاومت مردم فلسطین تاکید کرد.

در یک رویداد نادر، «حیدر علوی» جوان ایرانی مقیم لبنان در 17 فروردین 1398، نفر اول مسابقات بین المللی دو ماراتن بندر صیدا در رده سنی جوانان شد. این مسابقات با حضور ورزشکارانی از انگلیس، ایتالیا، عراق، الجزایر و لبنان و برخی ارتش های کشورهای جهان برگزار شد.

حیدر علوی پرچم ایران را در لبنان بالا برد.

«جمیل جبق» وزیر بهداشت لبنان 10 مرداد 1398 به ایران سفر کرد و پس از بازگشت گفت که به سطح فناوری بالای پزشکی در ایران آگاه شده و گروهی از لبنانی ها از مراکز و صنایع پزشکی و دارویی ایران بازدید و گزارشی از صنعت داروی کشورمان در لبنان ارایه کرده اند.

در شهریور ماه گذشته 2 رویداد شگفت انگیز در لبنان، خبر ساز شد. نخست این که در پنجم این ماه حزب الله لبنان اعلام کرد که 2 پرنده هدایت پذیر از راه دور (پهپاد) متعلق به رژیم صهیونیستی حریم هوایی این کشور را نقض اما بر فراز بیروت سقوط کردند.

هدف این پهپاد ها که حامل بمب بودند عملیات انفجاری بود.

دوم این که «عامر الیاس الفاخوری» فرمانده نظامی زندان مخوف و مشهور «الخیام» در زمان اشغالگری رژیم صهیونیستی در جنوب لبنان، 22 شهریور، از طریق فرودگاه رفیق حریری، به این کشور بازگشت.

پلیس فرودگاه بیروت در بدو ورود الفاخوری با گذرنامه آمریکایی، متوجه می شود وی تحت تعقیب است اما پس از بررسی مشخص می شود، دستور بازداشت او لغو شده و علاوه بر آن احکام توقیف غیر قضایی صادره از سوی ارتش نیز پس گرفته شده است.

حکم الفاخوری 15 سال زندان با اعمال شاقه بود.

وی که به دلیل شکنجه کردن زندانیان این بازداشتگاه به «قصاب الخیام» معروف است از آمریکا به لبنان بازگشت و بازداشت شد و در بازجویی به همکاری با رژیم صهیونیستی اعتراف کرد.

عامر الفاخوری در سال 2000 میلادی با سفر به فلسطین اشغالی، گذرنامه اسراییلی دریافت کرد و از آنجا راهی آمریکا شد و تابعیت این کشور را گرفت.

آغاز جنبش اصلاحی مردم لبنان

25 مهر ماه هزاران کارگر، کارمند، جوانان حزبی و فعالان مدنی، دانشجویان و معلمان دانشگاه ها و مدارس خصوصی و دولتی با تظاهرات و تجمع و تحصن در شهرهای مختلف لبنان خواستار اصلاح ساختار سیاسی، پایان دادن به سوء مدیریت و فساد مقام ها، رفع بیکاری، گرانی و تورم، جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی (لیره) و افزایش حقوق و مزایا، شدند.

فردای آغاز این جنبش «یوسف الحسن» نخستین جوان لبنانی بود که در جریان ناآرامی‌ها و اعتراضاتی که همچنان ادامه دارد، کشته شد. وی در تظاهراتی که در شهر طرابلس در شمال این کشور برگزار شد، بر اثر اصابت گلوله زخمی شد و به علت شدت جراحت، درگذشت.

پس از او چهار نفر دیگر کشته و صدها تن از جمله 300 نیروی نظامی و پلیس زخمی شدند.

«سعد حریری» نخست وزیر لبنان و پس از رد شدن برنامه ی اصلاح اقتصادی دولتش از طرف جوانان معترض، در هفتم آبان 98 استعفای کتبی خود را به "میشل عون" رییس جمهوری این کشور تحویل داد.

وی دو بار دعوت شخصیت ها و مقام ها برای تشکیل دوباره ی کابینه را نپذیرفت و از نامزدی پست نخست وزیری انصراف داد. پس از حریری 2 شخصیت دیگر اهل سنت یعنی محمد الصفدی و سمیر الخطیب نامزدی نخست وزیری لبنان را رد کردند.

در پی احضار "فواد سنیوره" نخست وزیر پیشین لبنان (2005-2009) در رابطه با پرونده فساد مالی 11 میلیارد دلاری، 16 آبان 1398 تعدادی از تظاهرکنندگان در برابر منزل او تجمع کرده و با سر دادن شعارهایی ضمن محکوم کردن سیاست های او، خواستار برخورد با عوامل فساد شدند.

«ندا بستانی» وزیر نیروی لبنان آذر ماه اعلام کرد که مجوز آغاز عملیات اکتشاف نفت و گاز در بلوک شماره 4 منابع نفت و گاز این کشور در دریای مدیترانه را به شرکت فرانسوی «توتال» اعطا کرده است.

یک هفته پیش از او «میشل عون» رییس جمهوری لبنان گفته بود که عملیات جست وجوی نفت و گاز در پنج نقطه دریای مدیترانه در ژانویه 2020 میلادی (دی ماه 1398 خورشیدی) آغاز می شود.

افراد ناشناس 24 آذر 1398 به دفاتر حزب مسیحی «جریان آزاد ملی» به رهبری «جبران باسیل» وزیر امور خارجه ی لبنان، نیز حزب مسلمان «المستقبل» به رهبری سعد حریری در منطقه ی عکار در شمال این کشور حمله کردند و آن ها را آتش زدند.

هم چنین دهها تن از جوانان معترض و تحصن کننده لبنانی 25 آذر 1398 در میدان های اصلی و خیابان های بیروت و نیز طرابلس در شمال این کشور به طرف نیروهای ضد شورش و امنیتی سنگ پرتاب کردند و با آنان درگیر شدند که به زخمی شدن 66 تن از دو طرف منجر شد.

پس از این درگیری ها، که جنبش را به سمت خشونت پیش می برد رهبران مذهبی و مقام های سیاسی سیاست تسریع در تشکیل دولت جدید را در پیش گرفتند و 28 آذر ماه گذشته «حسان دیاب» از شخصیت های اهل سنت، استاد دانشگاه آمریکایی بیروت و وزیر پیشین آموزش عالی لبنان با کسب 69 رای، بیشترین آرای نمایندگان مجلس ملی این کشور را به دست آورد و به عنوان «نامزد پست نخست وزیری» معرفی شد.

قرار است حسان دیاب ظرف روزهای آینده و آغاز سال 2020 دولت کوچک مرکب از 18 وزیر، مستقل، فن سالار و پاکدست را تشکیل دهد و برای گرفتن رای اعتماد به مجلس لبنان معرفی کند.

• محمدجواد ظریف
• بیروت
• تشکیل دولت
• مطالبات مردمی

• اعتراض‌های مردمی در لبنان