ماجرای عجیب و جنجالی سکه‌های 25 تومانی که جادویی شدند! + عکس و فیلم

وب‌گاه عرشه آنلاین 1402/02/06 - 17:46 مشاهده در مرجع

در روزهای اخیر، خرید و فروش سکه‌های 25 تومانی با قیمت‌های عجیبی مثل 5 میلیون تومان بسیار خبرساز شده است.

یکی از سکه‌هایی که نزدیک به یک دهه و اندی پیش ضرب شد و در دهه 70، خیلی‌ها از این سکه‌ها استفاده می‌کردند و سکه رایج مملکت بود، سکه 25 تومانی دورنگ یا دوتکه است که حدود 10.6 گرم وزن دارد. جنس داخلی این سکه نیکل و بیرونی برنز است.

طرح روی این سکه 250 ریال و طرح پشت آن، برگ زیتون و گل لاله است.

سکه 25 تومانی از سال 1372 الی سال 1382 یعنی نزدیک به 11 سال ضرب شد و مورد استفاده قرار گرفت.

یکی از گران‌ترین و کمیاب‌ترین سال‌های این سکه، سال 1380 است که در قیمت امروز اگر در کیفیت معمولی این سکه باشد، حدود 40 تا 50 هزار تومان و اگر در کیفیت بانکی تا سوپر بانکی داشته باشد، حدود 800 هزار تومان تا 5 میلیون تومان ارزش دارد.

روزنامه خراسان در گزارشی در بررسی این موضوع نوشته است:

با جستجوی عبارت «سکه 25 تومانی» در پلتفرم های خرید و فروش آنلاین متوجه می‌شوید سکه‌هایی که در گوشه و کنار خانه‌ها و قلک‌های قدیمی بچه‌ها افتاده بود و کسی تحویل‌شان نمی‌گرفت، حالا تا 5 میلیون تومان می‌ارزند. باورش سخت است، اما فعلاً عده‌ای مشغول این کار هستند. با توجه به خبرهایی که درباره قیمت میلیاردی چرخ خیاطی های قدیمی شنیدیم و معلوم شد درست نبوده و نمونه‌های مشابه دیگری که کم نبودند، طبیعی است با این ماجرا هم با شک و تردید برخورد کنیم.

از زمانی که مشغول خرید خانه بودم، معتاد جست‌وجو در پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین شدم. سرگرمی خوبی است؛ دیگر آن‌قدر به قیمت‌های عجیب عادت کرده‌ام که چیزی توجهم را جلب نمی‌کند؛ به‌طور مثال یک نفر پرایدی را 15 سال قبل حدود 7 میلیون خریده و حالا می‌خواهد حدود 150 میلیون تومان بفروشد. در ظاهر عجیب است اما کنجکاوی برانگیز نیست ولی وسط آن قیمت‌های بالا، شوک اصلی از راه می‌رسد؛ سکه 25 تومانی ضرب شده در سال 80 با قیمت باورنکردنی 5 میلیون تومان به فروش می‌رسد. فکر کردم اشتباه دیده‌ام. از فروشنده پرسیدم چندتا؟ گفت یکی! پرسیدم مگر ویژگی خاصی دارد؟

گفت توی گوگل نگاه کن. جست و جویی در گوگل کردم، سری به آگهی‌های مشابه در همان پلتفرم زدم و دیدم بله، تب فروش این سکه‌ها بالا گرفته. چند دقیقه بعد دوباره به فروشنده پیام دادم و گفتم از این سکه‌ها دارم، حاضری فقط 100 هزار تومان بخری؟ گفت نه! تعجب کردم. چطور یک‌نفر، چیزی را که به‌نظرش واقعاً 5 میلیون تومان می‌ارزد، حاضر نیست 100 هزار تومان بخرد؟

5 میلیون می‌فروشم، 100 تومان نمی‌خرم

بیشتر که جست‌وجو می‌کنم با آگهی‌های قدیمی‌تر مواجه می‌شوم که سکه‌ها را تا 50 هزار تومان هم می‌فروشند. از قرار معلوم تب ماجرابه این شکل به تازگی بالا گرفته و قبلاً که سکه‌ها کاربردی جز کلکسیون یا جدا کردن آلیاژ برای انگشترسازی و... نداشتند قیمت‌شان این‌قدر عجیب نبود.

با کمی جست‌وجو جنبه‌های دیگر ماجرا مشخص می‌شود. به دلایل نامعلومی جو بیشتری روی خرید سکه‌های سال 80 وجود دارد. جنس داخلی این سکه‌ها که اولین سکه‌های دو رنگ بودند، نیکل بود. نیکل ارزان نیست اما نجومی هم نیست. جنس بیرونی اش هم برنز است. هرسکه اگر 10 گرم باشد بازهم این قیمت‌ها عجیب به‌نظر می‌رسد، اما آگهی‌های نجومی زیادی وجود دارد.

ارزش سکه 25 تومانی بخاطر چیست؟

روی کره زمین ده‌ها فلز مختلف وجود دارد که هرکدام از آن‌ها دارای خواص و ویژگی‌های خاص خودشان هستند. این خواص و ویژگی‌ها موجب شده تا از هرکدام از این فلزات در بخش‌های مختلفی از صنعت و برای مقاصد گوناگونی استفاده کنند. یکی از فلزات بسیار پرکاربرد در صنایع گوناگون، فلز نیکل است. این فلز سخت محبوبیت بسیار زیادی در بین صنعتگران دارد و از آن به‌صورت عمده در صنایع گوناگونی استفاده می‌شود.

نیکل فلزی به رنگ سفید مایل به نقره‌ای بوده که به‌صورت طبیعی در پوسته زمین یافت خواهد شد. این فلز به‌عنوان بیست و چهارمین عنصر فراوان و یک فلز واسطه شناخته می‌شود. به این معنی که در اواسط جدول تناوبی قرار گرفته است. این امر نشان‌دهنده این نکته است که فلز نیکل دارای خواص شیمیایی بود که آن را قادر می‌سازد تا چندین ترکیب شیمیایی را تشکیل دهد که برخی از آن‌ها نیز سمی خواهند بود. نیکل خالص سفت‌وسخت بوده ولی درعین‌حال انعطاف‌پذیر است. به همین دلیل از آن به‌عنوان یک جز تقویت‌کننده در آلیاژهای فلزی استفاده می‌کنند.

از دیگر خواص و ویژگی‌های این فلز همچنین می‌توان به رسانی عالی گرما و الکتریسیته آن اشاره کرد. فلز نیکل جلاپذیری بسیار مناسبی داشته و در گروه آهن قرار می‌گیرد. نیکل در ترکیبات خود با اینکه توانایی پذیرفتن ظرفیت‌های مختلف را دارد، اما به‌عنوان فلزی دو ظرفیتی شناخته می‌شود. همچنین می‌تواند تعدادی ترکیب بسیار پیچیده را به‌عنوان نیکل آبی یا سبز تشکیل دهد. این فلز به‌آرامی در اسیدهای رقیق قابلیت حل شدن را دارد. اما به‌مانند آهن که با اسید نیتریک قابلیت درمان دارد، غیرفعال خواهد شد. نیکل ریز شده می‌تواند هیدروژن موجود در محیط را جذب کرده و با آن واکنش دهد.

از جمله فلزاتی که در گروه آهن آلات قرار دارد و به رنگ سفید نقره‌ای است، نیکل نام داشته و از ویژگی‌ها ظاهری آن می‌توان به صیقلی و براق بودن اشاره کرد. همچنین ساختار این فلز، بلورین و به شکل مکعب است. از برتری‌های این فلز نسبت به دیگر فلزات موجود در کره‌ی زمین می‌توان به مقاومت و دوام بسیار عالی آن در آب اشاره کرد چرا که به هیچ عنوان اکسید نمی‌شود. گفتنی است که از کشورهایی که در رده‌ی بهترین تولید کنندگان ورق نیکل قرار دارند روسیه، کانادا و استرالیا هستند. هم چنین ساچمه نیکل یکی از محصولات پرکاربرد است.

برنز یکی دیگر از محتویات این سکه‌های 5 میلیون تومانی است، برنز یکی از آلیاژهای مس است که از ترکیبات مختلف در ساختار آن استفاده می شود. معمولاً در صورت نیاز به فلزی با مقاومت بیشتر از مس، مقاوم در برابر خوردگی و برای ساخت اشیاء تزئینی، برنز یکی از گزینه هایی است که در نظر گرفته می شود. تفاوت ترکیبات مورد استفاده در برنز سبب تاثیر زیاد بر خواص هوازدگی آن دارد.

برنز خام تقریباً صورتی رنگ و یا به رنگ ماهی سالمون است؛ با این حال، به ندرت این فلز را در حالت خالص خواهید دید. در اغلب موارد، خوردگی و پتینه شدن برنز باعث می شود رنگ این فلز از سبز لیمویی تا قهوه ای تیره متفاوت باشد.

قیمت جهانی نیکل چند است؟

در مرحله اول، به سراغ قیمت جهانی فلز نیکل می‌رویم که حجم بیشتری از سکه 25 هزار تومانی را شامل شده است. قیمت جهانی هر تن نیکل، 24 هزار و 144 دلار است. به عبارت دیگر هر کیلو نیکل با قیمت دلار 50 هزار تومانی می‌شود یک میلیون و 250 هزار تومان و گرمی 1250 تومان می‌ارزد. بنابراین اگر هر 10 گرم سکه 25 تومانی نیکل باشد، ارزش آن به 15 هزار تومان هم نخواهد رسید.

با یک فروشنده فلز برنز تماس می‌گیرم و به او می‌گویم که یک کیلو برنز دارم. او می‌گوید: «هر کیلو برنز الان بین 230 تا 250 هزار تومن قیمتشه، البته باید بیاری تا ما بررسی کنیم اما من کیلویی 220 هزار تومن ازت می‌خرم.»

با مدیر بازرگانی یک سایت که فلز نیکل خالص را به ابعاد مورد نیاز مشتری برش می دهد و به فروش می‌رساند، تماس می‌گیرم. به او می‌گویم که من مقداری نیکل لازم دارم که می‌خواهم بخرم، می‌گوید: «خرید و فروش این فلز به صورت کیلویی است، چقدر می‌خواهید؟» به او می‌گویم: تقریبا 5 کیلو، می‌گوید: «5 کیلویی که ندارد. شمش‌های نیکل 20 در 60 با قطر یک سانتی‌متر است که تقریبا 4 کیلو می‌شود. شمش 10 در 10 سانتی متر هم داریم که تقریبا 3 یا 4 کیلو می‌شود. قیمت هر کیلو هم 2 میلیون و 500 هزار تومان است.» از او می پرسم که آیا چیزی درباره این‌که سکه‌های 25 تومانی نیکل دارد، شنیده یا نه؟ که می‌گوید: «اگر هم داشته باشد، آن‌قدر کم است که هیچ ارزشی ندارد. من نه 25 تومانی دارم و نه می‌خرم و فقط نیکل خالص دارم».

با صاحب یک مغازه که بورس فلزات دارد، برای فروش مقداری نیکل تماس می‌گیرم. او می‌گوید: «چند لحظه صبر کنید تا قیمت بگیرم... امروز در نهایت کیلویی یک میلیون و 200 هزار تومان از شما می‌خرم». او هم وجود نیکل در 25 تومانی را چیزی شبیه شوخی می‌داند و می‌گوید که وقت خودش را برای صحبت درباره چنین چیزی تلف نمی‌کند!

مشخصات سکه 25 تومانی

در سایت بانک مرکزی خبری از مشخصات سکه‌های 25 تومانی دو رنگ نیست. در بخش «مسکوک» این سایت هم تنها مشخصات و شناسنامه 7 نوع سکه که از سال 83 به چرخه پولی کشور اضافه شده‌اند، به چشم می‌خورد. به همین دلیل مجبور شدیم برای یافتن اطلاعات و ترکیبات سکه‌های 25 تومانی به منابعی جز بانک مرکزی مراجعه کنیم. در بیشتر این سایت‌ها ویژگی‌های یکسانی برای سکه‌های 25 تومانی 2 رنگ ذکر شده‌است. سکه 25تومانی دوتکه‌ای و دورنگ متولد سال 72 است و تولید آن تا سال 82 ادامه داشت‌. جنس هسته آن از نیکل که بیست‌وهشتمین عنصر جدول تناوبی است و جنس دور آن از برنز است که با قطر 28.25 میلی‌متری 10.7 گرم وزن دارد. نوار برنزی دور سکه در پشت با برگ‌های زیتون و هسته آن با گل انار تزیین شده‌است.

برنز خام تقریبا صورتی‌رنگ است و خوردگی و پتینه‌شدن باعث می‌شود رنگ این فلز از سبز لیمویی تا قهوه‌ای تیره متفاوت باشد. سکه 25 تومانی یکپارچه و یک‌رنگ نقره‌ای و طلایی همزاد سکه‌های دوتکه است، با این تفاوت که سکه‌های نقره‌ای را تنها با استفاده از فلز نیکل و به صورت یک‌رنگ ساخته‌اند و وزن‌شان حدود 5.5گرم است.

این سکه‌ها بعد از سکه‌های دوتکه یعنی در سال 83 وارد بازار شدند ولی عمر کوتاهی داشتند و در سال 85 تولیدشان متوقف‌شد. البته سرنوشت سکه‌های طلایی که با استفاده از فلز برنز ساخته شد، عجیب‌تر بود. این سکه‌ها با همان تزیینات سکه‌های دوتکه منتها با وزن 5گرمی تنها در سال 83 تولیدشدند و بعد از آن دیگر به چرخه پولی برنگشتند. سکه‌های 25 تومانی برنزی که پشت آن تصویر مدرسه فیضیه قم ضرب شده‌بود هم از سال 87 تولیدشدند و در سال 90 بعد از توقف تولید این نوع سکه‌ها، پرونده سکه های 25 تومانی برای همیشه در ضرابخانه بانک مرکزی بسته‌شد.

هم اکنون دیگران می خوانند