ماجرای ویروسی که در تأسیسات هسته‌ای نطنز کار گذاشته شد / جاسوس کدام کشور خرابکاری کرد

؛ روزنامه هلندی فولکس‌کِرانت روز دوشنبه 18 دی در گزارشی خبر داد که ویروس رایانه‌ای استاکس‌نت که در سال 2010 به فعالیت تأسیسات هسته‌ای نطنز در ایران ضربه زد، توسط یک مهندس هلندی در آن محل کار گذاشته شده بود.

فولکس‌کرانت می‌نویسد که بنا به تحقیقات این روزنامه، مهندسی به نام «اِریک فان سابِن» که برای سازمان اطلاعات هلند کار می‌کرد، در سال 2007 با نفوذ به مجتمع هسته‌ای زیرزمینی نطنز، تجهیزات آلوده به این بدافزار بسیار پیچیده را در آن محل نصب کرد.

به نوشته فولکس‌کرانت، گزارش‌ها حاکی است در این عملیات که «به رهبری آمریکا و اسرائیل» انجام شد، بیش از یک میلیارد دلار برای توسعه این بدافزار هزینه شده بود و به احتمال زیاد «اریک فان سابن» آن را در یک پمپ آب در نظنز نصب کرده بود.

گزارش این روزنامه بر اساس دو سال تحقیق و گفت‌وگو با ده‌ها نفر از افراد دخیل در این موضوع، از جمله 19 کارمند سازمان اطلاعات هلند و سازمان اطلاعات نظامی هلند ترتیب داده شده است.

به نوشته این گزارش، دولت وقت هلند و همچنین هیچ‌یک از احزاب این کشور «به هیچ وجه» از این اقدام باخبر نبودند و سازمان‌های اطلاعاتی هلند تنها سازمان‌هایی بودند که می‌دانستند در خرابکاری برنامه هسته‌ای ایران مشارکت دارند.

اما به نوشته فولکس‌کرانت، سازمان‌های اطلاعاتی هلند نیز نمی‌دانستند که در حال نصب یک ویروس رایانه‌ای جدید به نام استاکس‌نت در تأسیسات ایران هستند و یک منبع اطلاعاتی به فولکس‌کرانت گفت که «آمریکایی‌ها کاملاً از ما استفاده کرده‌اند.»

رخنه کردن ویروس «استاکس‌نت» در تاسیسات هسته‌ای نطنز در سال 2010 سانتریفوژهای زیادی را تخریب کرد و پیشبرد برنامه اتمی ایران را چند سال به تأخیر انداخت.

اسرائیل، آمریکا، هلند و شرکت آلمانی زیمنس هیچگاه ارتباط خود را با «عملیات بازی‌های المپیک» که اسم رمز رخنه دادن ویروس استاکس‌نت به تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در نطنز بود، تأیید نکردند.

رسانه‌های هلندی گوشزد می‌کنند که قدرت تخریبی این برنامه رایانه‌ای به دنیای خارج نیز رسید و کامپیوترهای سراسر جهان را آلوده کرد و به عنوان مثال، در آن زمان در مورد آسیب احتمالی به کارخانه غنی‌سازی اورانیوم در آلمِلو هلند نیز نگرانی‌های جدی به‌وجود آورد.

روزنامه‌نگاران فولکس‌کرانت نیز می‌نویسند که «با وجود همه این عواقب و خطرات، هیچ‌کس در لاهه از قبل در مورد این عملیات مطلع نشده بود.»

یک منبع سیاسی به این روزنامه گفت که «سرویس‌های اطلاعاتی ما فکر می‌کنند در حال انجام وظایف الهی هستند» و این گزارش می‌نویسد که تعدادی از نمایندگان پارلمان هلند خواستار بررسی کامل این رویداد شده‌اند.

سازمان‌های اطلاعاتی هلند به روزنامه فولکس‌کرانت گفته‌اند که «نمی‌توانند در مورد این مطلب اظهار نظر اساسی کنند.»

اریک فان سابن

بنابر این گزارش، اریک فان سابن در ژانویه 2009 در یک تصادف با موتورسیکلت در نزدیکی خانه‌اش در دبی جان باخت.

فولکس‌کرانت پس از گفت‌وگو با افرادی که در صحنه تصادف بودند، نتیجه‌گیری می‌کند که شواهدی برای عمدی بودن این تصادف یافت نشده، اما یک افسر سازمان اطلاعات نظامی هلند که نخواسته نامش فاش شود، با اشاره به عملیات استاکس‌نت گفته است که فان سابن «با جان خود بها را پرداخت کرد.»

به نوشته این گزارش، اریک فان سابن که به هنگام انجام عملیات مخفی در نطنز 36 سال داشت، در سال 2005 به استخدام سازمان اطلاعات هلند درآمده بود.

او با توجه به سابقه فنی خود، تماس‌های فراوانی در منطقه و ایران داشت و با ایران تجارت می‌کرد و همسر او نیز ایرانی بود و خویشاوندانی نیز در ایران داشت.

این شهروند هلندی سال‌ها در خاورمیانه زندگی می‌کرد و برای فعالیت شغلی سفرهای زیادی به سودان، یمن، ایران و شرق آفریقا انجام می‌داد.

به نوشته فولکس‌کرانت، همکارانش از او به عنوان «کسی که از ریسک کردن نمی‌ترسید» یاد می‌کنند و روزنامه «نشنال» امارات متحده عربی نیز پس از مرگ فان سابن نوشت که «او علاقه زیادی به آفرود (بیراهه‌نوردی)، کمپینگ و موتورسواری داشت.»

این روزنامه اماراتی همچنین از او به عنوان مهندسی که «سهم مهمی» در توسعه سریع کشورهای عرب خلیج فارس داشته است، تجلیل کرده است.

• فال قهوه روزانه امروز سه شنبه 19 دی 1402 | فال قهوه صدرصدی

• یارانه دی ماه 1402 کی و چقدر واریز می شود؟

• قیمت جدید گوشی‌های سامسونگ، شیائومی و آیفون / قیمت ارزان‌ترین و گران‌ترین گوشی‌های محبوب بازار

• ریزش مرگبار ساختمان در شهرک ولیعصر تهران / تعداد مصدومان و کشته شدگان اعلام شد + فیلم

• قاتل آوا کوچولو به صحنه جنایت بازگشت | تشریح شکنجه‌های مرگبار کودک 4 ساله توسط نامادری + عکس

• داستان ترسناک شب‌های تهران از زبان مامان زری و5 زن آواره در پاتوق‌ها

• خبر خوب برای طرفداران سریال پوست شیر; فصل دوم سریال «پوست شیر» در راه

• عملیات فریب علی‌اف و اردوغان با کریدور زنگزور / زنگ خطر برای تهران

بیشتر بخوانید

• رویترز: ایران غنی‌سازی در فردو را آغاز کرده است
• دوران «بزن در رو» در پرونده هسته‌ای تمام شد!
• آژانس اتمی خبر داد / نصب سه آبشار نسل ششم سانتریفیوژها در نطنز
• ادعای آژانس درباره افزایش غنی‌سازی در فردو