ماجرای پرتاب میمونی به‌نام "آفتاب" به فضا و روشن‌تر شدن موتور "زیست فضایی" ایران + فیلم و تصاویر

به گزارش خبرنگار فضا و نجوم خبرگزاری تسنیم، "زیست فضا" عنوان موضوعی است که امکان قدم گذاشتن انسان بر جای دیگری از کره زمین را بررسی می‌کند و این موضوع از سال‌ها پیش ذهن دانشمندان حوزه فضا را به خود مشغول کرده است.

پژوهشگران و دانشمندان فضایی در کشورهای مختلف از سال‌ها پیش برای دستیابی به امکان زیست فضا، تحقیقات و مراحل عملی کار خود را از طریق فرستادن موجود زنده و بعدها پرتاب انسان به فضا آغاز کرده‌اند و زیست فضا در جهان سابقه‌ای حدود 80 ساله دارد.

البته علیرغم پیشینه زیست فضا، تنها 7 کشور ایران، آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، ژاپن و آرژانتین موفق به ارسال موجود زنده به فضا و 3 کشور روسیه، آمریکا و چین نیز موفق به فرستادن انسان به فضا شده‌اند.

سابقه زیست فضا در کشور ما 14 سال دارد و نخستین محموله زنده ایران شامل موش، لاکپشت، کرم و سلول‌های انسانی در سال 1388 توسط کاوشگر 3 به فضا پرتاب شد.

این حرکت، شروع فعالیت کشورمان در بخش زیست فضا بود و پایه‌گذار موفقیت‌های بعدی در این زمینه شد.

تجربه این پرتاب باعث شد تا 3 سال بعد، جمهوری اسلامی ایران در 9 بهمن ماه 1391 گام بزرگی در زمینه پرتاب کپسول‌های زیستی برداشت و سازمان فضایی ایران "کاوشگر پیشگام" را به همراه یک میمون رزوس به نام "آفتاب" با موفقیت به مدت 20 دقیقه به ارتفاع 120 کیلومتری زمین پرتاب کرده و آن را بازگرداند.

این کاوشگر پس از اوج‌گیری تا ارتفاع 120 کیلومتری در بازگشت به زمین بازیابی و میمون رزوس "آفتاب" در شرایط مناسب و در صحت و سلامت کامل از کپسول خارج و عملیات ریکاوری بر روی آن انجام شد!

.

فیلم کامل از لحظه پرتاب و بازیابی "آفتاب"

به طور کلی هدف از پرتاب کاوشگر پیشگام، انجام موفق مأموریت و بررسی و مطالعه شرایط پرواز و اثر آن بر روی تمام مجموعه‌های فنی محموله و همچنین انجام آزمایش‌های زیست فضایی بود. در تمامی مراحل پرتاب این کاوشگر، تصاویر موجود زنده داخل کپسول زیستی، علائم حیاتی موجود زنده شامل ضربان قلب و دیگر داده‌های حیاتی و محیطی از کاوشگر مخابره و در جعبه سیاه ثبت شد.

مأموریت اصلی این محموله در زمان پرتاب، اثبات و توسعه فناوری شامل سنجش اثر پرواز بر فیزیولوژی موجود زنده، سنجش گرمایش آیرودینامیکی، سنجش اثربخشی عایق‌ها و سپرهای حرارتی بر محموله و شناخت آیرودینامیک و دینامیک بازگشت به جو و از جنبه های برنامه ای شامل تحقق برنامه ارسال حیات به فضا، حرکت به سمت محموله ای هوشمند با قابلیت خود نظارتی و مدیریت انجام عملیات میدانی وسیع و فراهم‌کردن تجهیزات لجستیکی مورد نیاز عنوان شده بود.

این نخستین بار بود که ایران توانست یک گونه از "نخستی‌سانان" را به فضا پرتاب و بازیابی کند. «آفتاب» نخستین میمون فضانورد ایرانی بود که به همراه کاوشگر «پیشگام» با تلاش محققان پژوهشکده سامانه‌های فضانوردی سازمان فضایی ایران با موفقیت به فضا پرتاب و بازیابی شد و پس از بازیابی حتی موفق شد بچه‌دار شود!

پرتاب نخستین میمون فضانورد ایرانی به فضای زیرمداری، سرآغاز گشایش دروازه‌های فضا به روی دانشمندان کشورمان محسوب می‌شد که گام مهمی در راستای هدف ارسال انسان به فضای ماورا جو بود.

پس از این موفقیت چشمگیر و پرتاب موفق دیگر در سال 1392، درست زمانی که تصور می‌شد ایران فاصله چندانی با فرستادن انسان با فضا نداشته باشد، موضوع پرتاب موجود زنده و کپسول‌های زیستی همزمان با رکود صنعت فضایی کشور در دو دولت حسن روحانی به مدت 8 سال متوقف شد.

با وجود این توقف 8 ساله اما حالا با تغییر ریل صورت گرفته در حوزه فضایی در دولت ابراهیم رئیسی و اعلام‌هایی که از سوی رئیس سازمان فضایی ایران شده، این نوید را می‌دهد که بار دیگر اقدامات جدی در حوزه کپسول‌های زیستی شروع شده و طراحی و با پرتاب کپسول زیستی در سال جاری، کشور عزیزمان ایران بار دیگر در مسیر اعزام انسان به فضا قرار خواهد گرفت.

در گزارش بعدی به پرتاب موفق کشورمان در حوزه زیست فضا و ارسال "فرگام" به فضا در سال 92 خواهیم پرداخت.