مانور اتحاد پلتفرمهای نمایش خانگی همزمان با موقعیت متزلزل ناظر / آیا وزیر و رئیس جدید هم متحد خواهند شد؟
سینماگران در جلسه هماندیشی VODها، صدا و سیما و نظارت و مسئولیت این روزهایش در شبکه نمایشخانگی را با صحبتهای قابل تأملی نه تنها زیر سؤال بردند که در برخی اوقات به سخره گرفتند.
به گزارش تسنیم، صحبتهای سینماگران در اولین نشست هماندیشی انجمن صنفی شرکتهای نمایش ویدئویی آنلاین آنقدر قابل تأمل است که به نظر میرسد با تغییر و تحولاتی که در وزارت ارشاد و رسانه ملی اتفاق افتاده، اختلاف سینماگران با ساترای صداوسیما روی دیگری پیدا کرده است. در این جلسه محمدمهدی عسگرپور به عنوان دبیر انجمن، مثل جلسهاش با رسانهها نظارت را مترادف با سانسور میداند. کسی که علاوه بر مدیرعاملی خانه سینما همواره با تلویزیون کارهای متعددی کرده و این روزها هم قرار است سریال "اجل" را برای تلویزیون بسازد.
سیدضیاء هاشمی به سبکی دیگر جایگاه تلویزیون را زیر سؤال میبرد و میگوید که شورایی در پشت صحنه کارها را انجام میدهد. همایون اسعدیان هم که معمولا با تلویزیون همکاری داشته و "گرگ و میش" آخرین کار او برای شبکه سه سیما بوده، با نداشتن تعریف و تفسیر درستی نسبت به ممیزی، به تلویزیون حمله میکند. او میگوید که نگاه صداوسیما به شبکه نمایشخانگی نگاه یک رقیب است. در صورتی که همین صدا و سیما به سریال ضعیف "قبله عالم"، "دراکولا" و "مردم معمولی" مجوز ساخت داده که به تعبیر بسیاری از کارشناسان متخصص سینما، ارزش نمایش نداشتند.
وقتی اسعدیان در این جلسه اشاره میکند که سریال "زخم کاری" خیلی سانسور شد؛ لازم به یادآوری است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اتفاقا با طرح شکایتی میخواست که پخش این سریال متوقف شود. در حالی که دستاندرکاران وزارتخانه و سازمان سینمایی، پروانه ساخت این سریال نمایشخانگی را صادر کرده بودند. اما شاید قابل تأملترین بخش این جلسه، صحبتهای ابوالحسن داودی باشد که "هزارپا" ساخته و بسیاری از هنرمندان پیشکسوت و کاربلد سینما به ساخت چنین کارهای مبتذلی واکنش نشان دادند. حالا او حرف از سانسور و ممیزی میزند!
ابوالحسن داوودی کارگردان سینما بیش از دیگران نظارت و جایگاه نظارت را زیر سؤال برد؛ وقتی که به این نکته اشاره کرد: میدانم که آدم عاقل احتیاج به نظارت ندارد. وقتی مسئولیتها تعریف میشود واقعا دیگر احتیاجی به نظارت وجود ندارد. این کارگردان در بخشی دیگر از صحبتهایش میگوید: الان از ما انتظار دارند که فیلم انقلابی بسازیم! یعنی چه؟ ما بعد از 40 سال دوباره حرفهایی که زدهایم را باید تکرار کنیم؟ این درخواستها نشان از تفاوت نگاههاست و تا وقتی این هستها و نیستها وجود دارد و دوستان درک درستی از واقعیت ندارند نمیشود کاری کرد.
جالبترین قسمت این جلسه، حضور محسن امیریوسفی کارگردانی است که در این سالها کارهای بحثبرانگیزی روی پرده نقرهای آورده است. او که فیلم "آشغالهای دوست داشتنی" را ساخته، در این جلسه گفت: در دهه 1360، کارگردانها و تهیهکنندگان در برابر سانسورها و نظارتها میایستادند اما الان به خاطر عدم اتحاد ما هنرمندها، با مشکلاتی که میبینم روبروییم. در آن زمان تلاش میکردند سینما را نگه دارند اما الان اینگونه نیست. اجاره نشینها را ببیند. هم سازنده و هم مسئولان کاری کردند که فیلم دیده شود. براحتی میتوانست فیلم دیده نشود مثل همان بلایی که سر سنتوری آمد. خود ما سینمایی داریم که به اندازه کافی خودسانسوری دارد و اصلا احتیاجی به نظارت ندارد.
در حالی محسن امیریوسفی از اتحاد و متحدشدن سینماگرها میگوید که شاهد ضعف ساترا، مواضع جدید وزارت ارشاد و بلاتکلیفی نظارت نمایشخانگی به دلیل تغییرات و تحولات در صداوسیما هستیم. چرا که چندی پیش بود که وزیر ارشاد در اولین موضعگیریاش اعلام کرد که «در سالهای اخیر اختلافاتی در این باره بهوجود آمده و ما دنبال حل کردن این اختلافاتیم. به همین دلیل انشاءالله بزودی در سازمان صدا و سیما و ارگانهای دیگر جلساتی داریم برای اینکه این مسئله را تعیین تکلیف کنیم و از این موضع اختلافی خارجش کنیم.»
البته وزیر ارشاد در بخش دیگری صحبت قابل تأملی داشت و در واکنش به این نکته که هنوز سازمانی که میخواهد مجوز VODها را اعطا کند مشخص نیست، تأکید کرد: «چرا مشخص است و الان سازمان سینمایی این مسئولیت را به عهده دارد و برخی دیگر از دوستان برخی از این مجوزها را در دست دارند که باید از این حال دربیاید. بحثها روشن است و تقریبا نهادهایی که این موضوع را در اختیار دارند بررسی کردند و گزارشهای کاملا کارشناسی ارائه دادند و کار کاملا آماده است و در اختیار شورای عالی فضای مجازی قرار گرفته است و بزودی و ظرف مدت کوتاهی تعیین تکلیف خواهد شد.»
به تعبیر برخی از کارشناسان به نظر میرسد با این مواضع و تشکیل انجمن صنفی VODها و گردهمآیی متحدانه اهالی سینما، حواشی روی دیگری پیدا کرده که باید هرچه زودتر تکلیف روشن شود که ساترا، ارشاد و یا سامانه الماس بر نمایشخانگی نظارت خواهند داشت؟ باید دید آیا پیمان جبلی به عنوان رئیس جدید رسانه ملی با ساترا ادامه میدهد و یا کار را به زیرمجموعهاش یعنی الماس میسپارد و یا دوباره مجوز سریالهای خانگی هم به ارشاد برمیگردد یا خیر.
همانطور که چندی پیش محمد صوفی دبیر شورای نظارت بر صدا و سیما در گفتوگویی با تسنیم اعلام کرد که هر دو طرف اساس را باید بر دو چیز بگذارند؛ اول قانون؛ باید ببینیم قانون و مقررات موجود در کشور درباره نقشآفرینی این دو نهاد در حوزه تولید و نظارت بر نمایشخانگی چه میگوید. دوم تفاهم؛ یک جاهایی امکان دارد با توجه به اینکه کار جدید و نویی است، یک ابهاماتی وجود داشته باشد؛ اینها را میتوان با تعامل برطرف و از قانونگذار سؤال کرد. آنقدر این موضوع روشن است که میتوان براحتی با یک جلسه دور هم بنشینند و حل کنند تا محصولاتی بهتر از اینها را شاهد باشیم.
صحبتهای اهالی سینما از نظارت و صداوسیما در جلسه اخیر نشان میدهد کماکان "اره بده، تیشه بگیر" برقرار است و دردی از مردم دوا نمیشود. مردم دنبال این نیستند که صدور مجوز و نظارت بر عهده کدام ارگان و سازمان است، بیشتر علاقهمندند اثری که در VODها تماشا میکنند اثری در خور باشد؛ ما هم از این سو، باید تلاش کنیم این آثار در طراز فرهنگی کشورمان باشند. در میان این اختلافات بر سر مسئولیت نظارت بر نمایشخانگی، آن بخشی که متضرر میشود محتوا و مردم محتواپسند است.