محمدصادق کوشکی: مردمی کردن دفاع مقدس برخاسته از باور امام (ره) به اندیشه سیاسی شیعه بود

محمدصادق کوشکی، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره ریشه‌های اعتقاد امام (ره) به مسئله مردمی‌کردن مسئله دفاع مقدس گفت: امام (ره) براساس اندیشه سیاسی شیعه رفتار می‌کردند و این اندیشه سیاسی معتقد است سرنوشت هر قوم و ملتی به دست خود آنها تغییر می‌کند و براساس این نگرش نه تنها در مسئله دفاع مقدس، بلکه در همه عرصه‌ها، براساس تأکیدات قرآن و سیره پیامبر (ص) و ائمه (ع) اصرار داشتند که همه امور کشور باید با مشارکت آگاهانه و نیت خالصانه مردم پیش برود و این شامل برپایی نهضت، حفظ انقلاب اسلامی، تشکیل جمهوری اسلامی، حل مشکلات اقتصادی و از جمله پیشبرد دفاع مقدس می‌شد.

وی افزود: به عبارتی امام (ره) هیچ اقدامی را بدون حضور و مشارکت مردم مفید، مؤثر و دینی نمی‌دانستند. اگر سیره پیامبر (ص) و معصومین از جمله امام علی (ع) و امام حسن (ع) را که به حکومت رسیدند، بررسی کنیم متوجه می‌شویم که مشارکت آگاهانه، انتخاب‌گرانه و آزادانه مردم یک رکن اصلی در اندیشه سیاسی شیعه است.

کوشکی اظهار کرد: به همین خاطر طبیعی است که امام (ره) در مسئله جنگ هم اصل را بر مشارکت آگاهانه مردم بگذارند و مردم هم به این نگرش و رویکرد ایشان با جان و دل و با تقدیم جان خود و عزیزانشان عمل کردند و ثابت کردند اگر اندیشه سیاسی اسلام توسط یک رهبر صالح به صورت واقعی اجرایی شود جامعه هم از آن دیدگاه پیروی می‌کند و حتی حاضر است همه داشته‌های خود را در طبق اخلاص بگذارد.

قاعده ای که پس از دفاع مقدس کمرنگ شد کوشکی درباره دلایل همبستگی و انسجام میان مردم و مسئولان در دوران دفاع مقدس گفت: برمبنای اندیشه سیاسی شیعه، مردم باید در عرصه سیاسی مشارکت آگاهانه و انتخاب‌گرانه داشته باشند و از طرف دیگر به مسئولان تکلیف می‌کند برای لحظه‌ای هم نباید خودشان و سطح زندگی‌شان را از عامه مردم جدا کنند. به عبارتی آن لحظه‌ای که بین سطح زندگی مسئولان و خانواده آنها با توده‌های مردم فاصله بیفتد و دیواری بین مسئولان و مردم ایجاد شود، دیگر آن حکومت طبق اندیشه سیاسی شیعه حکومت دینی نیست.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران بیان کرد: سطح اقتصادی زندگی مسئولان و میزان برخورداری آنها از امکانات مختلف به تعبیر امام (ره) و مبتنی بر اندیشه سیاسی شیعه باید در سطح ضعیف‌ترین افراد جامعه باشد و این قاعده در اوایل پیروزی انقلاب و دوران دفاع مقدس وجود داشت و همین امر باعث اعتماد مردم به مسئولان و حضور گسترده آنها در جبهه‌ها می‌شد.

کوشکی تأکید کرد: هر چقدر این رویه حاکمان تغییر پیدا کند و مردم احساس فاصله بیشتری با مسئولان کنند به طور خود به خود اعتماد و مشارکت مردم در عرصه های مختلف کاهش پیدا می‌کند.

ساز وکار مناسبی را برای انتقال حقایق دفاع مقدس انتخاب نکردیم کوشکی درباره نحوه مقابله نیروهای داخلی انقلابی با تحریفات دفاع مقدس گفت: ما ساز و کار مناسبی را برای انتقال داده های دفاع مقدس انتخاب نکردیم. برای انتقال داده‌ها و حقایق دفاع مقدس باید از ابزارهایی مانند سینما، سریال‌های تلویزیونی، کتاب‌های درسی، داستان و رمان استفاده کرد و چون این اتفاق به خوبی نیفتاده، دشمنان به راحتی دست به تحریف این حقایق می‌زنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اظهار کرد: اگر واقعیت‌های دفاع مقدس، رشادت و ایثار رزمندگان و حمایت‌های دشمنان از صدام در قالب هنر منتشر شود هم می‌تواند جذابیت داشته باشد و هم از تحریف آن‌ها جلوگیری می‌شود و در آن وضعیت دیگر نگران این نیستیم که نسل جدید با این حقایق ناآشنا باشد و به نسخه‌های بدلی و دروغین اعتماد کند.

وی با بیان اینکه گرامیداشت‌ها و یادواره‌ها اقدام خاصی نیست و بیشتر جهت رفع تکلیف است، گفت: این نوع برنامه‌ها حتی در حد شعار هم عمل نمی‌کنند و تنها ممکن است در بهترین حالت یک فضای احساسی ایجاد کنند و لذا باید بیش از این استفاده از هنر را برای انعکاس حقایق دفاع مقدس جدی گرفت.