«معجزه آبخیزداری»| آبیاری تمام فضای سبز تهران و جلوگیری از سیلاب شهری با یک تکنیک ساده

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، یکی از ظرفیت‌هایی که در مدیریت شهری مغفول مانده، استفاده از ظرفیت آبخیزداری برای تأمین آب مصرفی شهرها به‌خصوص آبیاری فضای سبز کلان‌شهرها و شهرهاست. در دنیا از فناوری‌های سطوح آبگیر باران برای استحصال آب و استفاده از آنها برای مصارفی مثل آبیاری فضای سبز، به‌عنوان یکی از تکنیک‌ها و فنون آبخیزداری استفاده می‌شود.

استفاده از فنون آبخیزداری شهری به‌خصوص فناوری سطوح آبگیر باران از آنجا اهمیت دارد که بنابر مطالعات، بارش سالانه کلان‌شهر تهران، نزدیک به 250 میلیون متر مکعب است که از این میزان بارش، حدود 150 میلیون متر مکعب رواناب در سطح کلانشهر تهران تولید و به مناطق پایین‌دست منتقل می‌شود که به‌خاطر عدم برنامه‌ریزی مناسب، هدر می‌رود.

تولید این میزان رواناب حاصل از بارش نزولات آسمانی، علاوه بر اینکه مشکلات فراوانی مثل سیلاب، آب گرفتگی معابر، ترافیک شدید و غیره به دنبال دارد، تهدید جدی برای سلامت شهروندان محسوب می‌شود؛ زیرا که رواناب حاصل از بارندگی مقادیر زیادی از آلاینده‌های شهری را به پایین دست منتقل کرده و موجبات آلودگی زیست محیطی پایین دست تهران را فراهم می‌نماید و نیز منابع آب و خاک را از حیز انتفاع خارج می‌سازد.

به گفته کارشناسان و متخصصان مدیریت شهری، در حوزه‌های شهری بخش عمده‌ای از بارش به رواناب تبدیل شده و در معماری سنتی شهری به عنوان یک مزاحم بایستی از محیط دفع شود. جمع شدن رواناب در نگرش سنتی مدیریت شهری به‌عنوان یک زائده با اثرات مخرب و منفی نگریسته می‌شود؛ این در حالی است که رواناب شهری با نگاه سیستمی به منابع آب در مقیاس حوزه شهری، یک ظرفیت آبی قابل برنامه‌ریزی بوده و لذا این ظرفیت در حوزه‌های شهری در مدیریت کمی و کیفی منابع آب از اهمیت خاصی برخوردار بوده و بایستی مورد توجه قرار گیرند.

به عقیده این افراد به دلیل اینکه ظرفیت آبی پس از ورود به سامانه‌های زهکشی، تحت تأثیر آلاینده‌های مختلف تخریب می‌شود، بایستی در بدو ورود ذخیره شده و از ورود آن به سامانه‌های زهکشی جلوگیری شود. بنابراین سامانه‌های سطوح آبگیر باران در بدو ورود می‌تواند این منابع را به یک منبع آب قابل استحصال تمیز تبدیل نماید. مهمترین راهکار جلوگیری از این آلاینده‌ها، جلوگیری از ورود این آلاینده‌ها به منابع آب و رواناب سطحی کنترل رواناب از منشأ، و قبل از آلوده شدن، با استفاده از فناوریهای سطوح آبگیر باران است. این فناوری علاوه بر اینکه می‌تواند از آلودگی رواناب شهری جلوگیری کند، می‌تواند سهم عمده‌ای از آب مصرفی لازم برای فضای سبز کلان‌شهر تهران نیز تأمین نماید.

اهمیت استفاده از رواناب برای مصارفی مثل آبیاری فضای سبز از آنجا بیشتر حائز اهمیت است که با توجه به آمار شرکت آب منطقه‌ای تهران حجم کل آب تخصیصی برای مصرف فضای سبز این شهر حدود 190 میلیون مترمکعب می‌باشد که حدود 135 میلیون متر مکعب آن از چاه‌های زیرزمینی تأمین می‌شود.

لذا پیشنهاد می‌شود به‌جای بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی حریم شهر تهران و سایر منابع تصفیه شده برای فضای سبز، با استفاده از تکنیک‌های آبخیزداری مانند فناوری‌های سطوح آبگیر باران، رواناب‌های موجود از منشأ مهار و آب مصرفی فضای سبز شهری را تأمین نماید. با این اقدام نه تنها صرفه‌جویی در بهره‌برداری از آب زیرزمینی را در پی دارد بلکه فرصت مناسبی را برای تعادل بخشی آبخوان‌های پایین دست فراهم می‌آورد و از نشست زمین نیز جلوگیری خواهد کرد.

انتهای پیام /