معنای همکاری اروپا با اعراب برای ایران

ماه گذشته، اتحادیه اروپا سند جدیدی را برای تقویت همکاری با کشورهای خلیج فارس در زمینه های انرژی، تحول سبز، تجارت، تنوع اقتصادی، ثبات منطقه ای و امنیت جهانی و چالش‌های بشردوستانه و توسعه معرفی کرد. در همین خصوص جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه و کمیسیون اروپا در 18 مه اسنادی را منتشر کرد که یک نقشه راه عملیاتی برای مشارکت راهبردی با شورای همکاری خلیج فارس در طیف گسترده ای از زمینه های سیاست کلیدی ارائه می‌کرد.

وبگاه شبکه «العربیه» در این‌باره نوشت: «سند موسوم به «مشارکت رفاه» امروز توسط نماینده عالی اتحادیه اروپا و کمیسیون اروپا به تصویب رسید و مورد تایید وزرای خارجه اتحادیه نیز قرار گرفت. این سند مربوط به مشارکت راهبردی با کشورهای حوزه خلیج فارس است و هدف آن گسترش و تعمیق همکاری های مشترک است.» در این سند با اشاره به توافقنامه تجارت آزاد با کشورهای حاشیه خلیج فارس که مذاکرات آن در سال 2008 به حالت تعلیق درآمد، نوشته شده است: «چارچوب اتحادیه اروپا برای موافقتنامه های تجارت آزاد توسعه یافته است و در حال حاضر شامل مفاد بلندپروازانه ای در مورد توسعه پایدار، لغو تدریجی عوارض صادرات و... است.» با نظر به «شتاب فزاینده وقایع» طی سال‌های اخیر، شورای اروپایی بر نیاز به استحکام و تقویت هرچه بیشتر گفت‌وگوهای سیاسی و همکاری اصولی میان اتحادیه اروپا و شورای همکاری تاکید کرد. در نتیجه گیری این سند راهبردی آمده است که اتحادیه اروپا از تمام ابزارهای خود از جمله پیمان سبز، استراتژی تعامل انرژی خارجی و دروازه جهانی به منظور تضمین اجرای کارآمد، موثر و سریع این سند مشارکت راهبردی جدید با شورای همکاری خلیج فارس بهره خواهد گرفت.

بر این اساس، مشارکت بین اتحادیه اروپا و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس 20‌درصد از اقتصاد جهانی، 5/ 17درصد از تجارت جهانی و بیش از نیمی از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جهانی را پوشش می‌دهد.

مواجهه با چالش ایران

در بخشی از این بیانیه اتهاماتی علیه نقش منطقه‌ای ایران مطرح شده است. به نوشته رسانه های اروپایی، در این بیانیه ادعا شده است: «ایران به صورت مستقیم یا از طریق نیروهای نیابتی خود، ثبات منطقه را تهدید می‌کند.» این بیانیه که در آن رنگ و بوی ادعاهای ضد ایرانی برخی کشورهای عربی منطقه غرب آسیا دیده می‌شود، مدعی است: «ارائه موشک توسط ایران به گروه های مسلح، نگران کننده است.» پیش از این نیز منابع عبری زبان خبر داده بودند که تماس های بسیاری برای ایجاد یک مجمع رسمی امنیتی بین رژیم موقت صهیونیستی، عربستان سعودی و برخی از کشورهای عربی علیه ایران صورت گرفته است. به گزارش شبکه صهیونیستی کان، هدف این مرکز، بررسی مساله «دفاع منطقه ای مشترک» در قبال آنچه آن را مقابله با تهدید ایران می نامند، است.

اوکراین و چین

از سوی دیگر، دو متغیر بحران انرژی پس از جنگ اوکراین که منجر به قطع و کاهش صدور گاز روسیه شده و نگرانی‌های بسیاری را برای کشورهای اتحادیه اروپا به وجود آورده است و همچنین حضور چین در خلیج فارس و تصویب سندهای مشارکت جامع راهبردی با ایران، عربستان و امارات، نقش مهمی در تصویب این سند پس از سال‌ها وقفه ایفا کرده است.