نرخ سود متناسب با تورم، ربا نیست
اقتصادنیوز:«نیم قرن با اقتصاد ایران» به سال چهارم رسید. ما در این بخش تلاش می‌کنیم روندهای اقتصاد ایران و جهان را به‌صورت گذرا و در میان اخبار و گزارش‌های منتشرشده در مطبوعات مرور کنیم.:
بررسی روندی موضوعات و اخبار اقتصادی کمک می‌کند تا درک درستی از وضع امروزمان در حوزه اقتصادی داشته باشیم. در این بررسی تاریخی برخی موضوعات، نهادها و اشخاص به صورت خاص مورد بررسی قرار می‌گیرد تا مخاطب با مطالعه آنها به شناخت نسبی از اوضاع اقتصادی ایران دست یابد.
در سال 1402، اقتصادنیوز در نیم‌قرن با اقتصاد ایران با استفاده از اخبار و گزارش‌های روزنامه‌های «اطلاعات» و «دنیای اقتصاد» هر روز روایتی اختصاصی از اقتصاد ایران و جهان در سال‌های 1353، 1363، 1373، 1383 و 1393 تقدیم مخاطبان می‌شود.
چهارم خرداد 1353
جاده تهران - چالوس به مناقصه می رود
وزارت راه ساخت اتوبان جدید تهران - گچسر - چالوس را به مناقصه بین المللی گذاشت. این جاده از بزرگراه دوگل - سلطنت آباد شروع می‌شود و بعد از گذشتن از گردنه قوچک، شمشک با تونلی به طول 9 کیلومتر از گچسر به سیاه‌بیشه و از آنجا به چالوس امتداد می‌یابد.
این جاده راه تهران - شمال را 80 کیلومتر نزدیک‌تر می‌سازد.
وزارت راه و ساختمان، جاده جدید تهران - شمشک - گچسر - چالوس (تهران - شمال) و راه‌های انشعابی و اتصالی آن را در چهارده قطعه به پیمانکاران داخلی و خارجی یا شرکت‌های مختلط ایران و خارجی واگذار کرد.
قیمت سیمان، کیسه‌ای 11 تومان اعلام شد
سیمان مصرفی بخش خصوصی هر کیسه 11 تومان پای کار تحویل می‌شود. برای هر مترمربع ساختمان 100 کیلو سیمان به متقاضیان داده می‌شود.
دولت برای جبران کمبود سیمان مصرفی تاکنون بیش از 2.5 میلیون تن سیمان از خارج خریداری کرده است.
فرخ نجم‌آبادی، وزیر صنایع و معادن نحوه توزیع سیمان را تشریح کرد و گفت: از هفته آینده در 100 عامل فروش سیمان در تهران، سیمان مصرفی بخش خصوصی توزیع می‌شود. صاحبان ساختمان‌هایی که هم‌اکنون پروانه ساختمانی برای هر مقدار زیربنا در دست دارد، ظرف هفته جاری پروانه ساختمانی دریافت می‌دارند، می‌توانند در طول این هفته به شرکت معاملات خارجی مراجعه کنند و تمام سیمان خود را از انبار این شرکت تحویل بگیرند.
لایحه اصلاحی برنامه پنجم تا نیمه سال به مجلس می‌رود
دولت ظرف چند ماه آینده لایحه‌ای تقدیم مجلسین می‌کند که این لایحه حاوی آخرین تغییرات اعتباری و هدف‌های برنامه پنجم عمرانی کشور خواهد بود.
برنامه پنج ساله پنجم عمرانی در آبان‌ماه سال 1351 در اجلاسیه‌ای که در پیشگاه شاهنشاه آریامهر در تخت جمشید شیراز ترتیب یافت، مورد بررسی نهایی قرار گرفت و دو ماه بعد طی لایحه‌ای با 1560 میلیارد ریال سرمایه‌گذاری دولت و پیش‌بینی 900 میلیارد ریال سرمایه‌گذاری از جانب بخش خصوصی در مجلس شورای ملی مطرح شد.
این لایحه حدود سه ماه در مجلسین شورای ملی و سنا از حیث اعتبار مالی و هدف‌ها مورد رسیدگی قرار گرفت و سرانجام در اسفند همان سال به دولت ابلاغ شد.
نخستین سال آغاز دوره اجرای برنامه پنجم عرمانی کشور سال گذشته یعنی سال 1352 بود که با افزایش قیمت نفت و ترقی قیمت برخی مواد اولیه در بازارهای جهانی همزمان گردید.
در سال مورد بحث قیمت هر شبکه نفت ایران به اندکی بیش از 7 دلار افزوده شد و درآمد دولت را نیز یکباره ده‌ها میلیارد ریال افزایش داد.
براساس بررسی‌ها و مطلاعاتی که تاکنون توسط کارشناسان انجام شده است، رقم اعتبارات کشاورزی که در قانون برنامه پنجم 280 میلیارد ریال برآورد شده به دو برابر سرمایه‌گذاری در صنایع نیز از 330 میلیارد ریال به یک هزار میلیارد ریال، اعتبارات انرژی برق از 130 میلیارد ریال به بیش از 500 میلیارد ریال افزایش داده می‌شود.
تغییر نرخ روغن نباتی مورد بررسی قرار گرفت
بررسی نرخ روغن نباتی در دستورکار مرکز بررسی قیمت‌ها قرار داده شد. این مرکز درخواست تولیدکنندگان را مورد مطالعه قرار داده است.
تولیدکنندگان روغن نباتی با ارائه اسناد و مدارک لازم اعلام کرده‌اند که با اطلاع دولت روغن را در شرایط حاضر با مواد اولیه گران قیمت ولی به نرخ سابق می‌فروشند.
تولیدکنندگان در 6 ماه پیش که قیمت‌های جهانی بالا رفته با اطلاع دولت اقدام به خرید مواد اولیه کرده‌اند و حالا که درخواست نرخ نموده‌اند با کاهش و نوسان قیمت مواد اولیه در جهان روبرو شده است.
ساخت دومین کوره بلند ذوب آهن شروع شد
موافقتنامه توسعه کارخانه ذوب آهن ایران از 600 هزار تن به 1.9 میلیون تن در مسکو بین سفیر ایران و مقامات دولت شوروی مبادله شد.
این موافقتنامه چندی قبل در تهران امضا شده بود و براساس آن عملیات ساخت احداث کوره بلند دوم و تاسیسات «کک‌سازی» و «آلگومراسیون» آغاز شده است.
یک مقام شرکت ملی ذوب آهن ایران اعلام کرد که عملیات توسعه به سرعت ادامه دارد و امید می رود تا پایان سال 1355 از ظرفیت اضافی ذوب‌آهن، استفاده شود.
چهارم خرداد 1373
دولت باید به عنوان یک کنترل کننده قوی قیمت‌ها را مهار کند
حجت‌الاسلام والمسلمین ناطق نوری، رئیس مجلس شورای اسلامی در آستانه هفتم خرداد، سالروز تشکیل مجلس در گفت و گو با خبرنگاران در مورد نقش مجلس در کنترل قیمت‌ها گفت: برخی از دستگاه ها برخلاف قانون و بدون اجازه دولت، تخلف‌هایی می کنند و نرخ اجناس خود را افزایش می‌دهند. در آن صورت وظیفه مجلس و نمایندگان است که برای حمایت از قشر آسیب‌پذیر و مصرف‌کننده اقدام کنند.
وی در مورد دیدگاههای اقتصادی جناح اکثریت مجلس و سیاست خصوصی‌سازی گفت: اکثریت نمایندگان مجلس، سیاست خصوصی‌سازی را بازگشت محض به اقتصاد بازار آزادها و اینکه هر کس در هر کاری که بخواهد انجام دهد، آزاد است، نمی‌دانند.
وی گفت: ما معتقدیم که در کنار خصوصی‌سازی، دولت باید به عنوان یک کنترل‌کننده و ناظر قوی حضور داشته باشد و قیمت ها را نیز مهار کند.
چهارم خرداد 1383
بودجه واردات بنزین تا اواخر شهریور پایان می‌یابد
بودجه یک میلیارد و 340 میلیون دلاری واردات بنزین کشور با توجه به افزایش قیمت بین‌المللی بنزین تا اواخر شهریورماه امسال به پایان خواهد رسید.
حسین کاشفی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی افزود: به دلیل رشد تقاضا در بازار به‌ویژه در چین، آمریکا و کویت مساله کمبود بنزین در بازار بین المللی نیز به وجود آمده و خرید بنزین به راحتی ممکن نیست.
وی یادآور شد: با اتمام بودجه فعلی واردات بنزین دولت و مجلس باید بودجه جدیدی را برای تامین بنزین اختصاص دهند، اما فارغ از این موضوع در حال حاضر تامین بنزین از خارج کشور نیز مشکل‌تر شده و همچنین ظرفیت مبادی ورودی کشور برای بنزین نیز اعم از اسکله، خط لوله و تانکرهای جاده‌پیما با محدودیت مواجه است.
چهارم خرداد 1393
متولی تنظیم بازار روغن تغییر کرد
با تصمیم جدید دولت، تنظیم بازار روغن نباتی بار دیگر به انجمن صنفی روغن نباتی سپرده شد تا علاوه‌بر تنظیم بازار، طرح پایش و نظارت بر واردات نیز از سوی این انجمن مکلف شد از کلیه متقاضیان واردات روغن خام، تعهد محضری تحویل کالا بگیرد.
هرچند که این برای اولین بار نیست که انجمن روغن نباتی مسوولیت نظارت بر ثبت سفارش، تمدید و اصلاح ثبت سفارش واردات روغن خام و رعایت زمان‌بندی واردات و ترکیب روغن را برعهده گرفته اما کارشناسان معتقدند بازار واردات این کالا نیاز به پایش جدی دارد تا جذابیت اختلاف دلار با نرخ مرکز مبادله و آزاد موجب ایجاد فساد در واردات آن نشود. این در حالی است که پیش از این 80 درصد واردات روغن خام ازسوی دولت با محوریت شرکت بازرگانی دولتی انجام می‌شد.
مه‌آفرید خسروی، مجرم فساد 3 هزار میلیاردی اعلام شد
روز گذشته خبرگزاری‌ها به نقل از دادستانی تهران، از اعدام «مه‌آفرید امیرخسروی» متهم ردیف اول تخلف مالی موسوم به سه هزار میلیارد تومانی خبر دادند تا به این ترتیب با گذشت 32 ماه از افشای این پرونده در رسانه‌ها، بخش اصلی آن با اعدام یکی از متهمان اصلی پایان پذیرد.
از این پرونده در سه سال پیش، به عنوان «بزرگ‌ترین تخلف مالی تاریخ» یاد می شد؛ اما دادستان کل کشور هفته گذشته در گزارش خود به نمایندگان مجلس، حجم پرونده بابک زنجانی در دستگاه قضایی را «سه برابر این پرونده» عنوان کرده بود.
براساس گزارشی که دیروز ازسوی ایرنا و ایسنا منتشر شد؛ مه آفرید امیرخسروی، فرزند منصور به اتهام «فساد فی‌الارض» از طریق شرکت در اختلال در نظام اقتصادی کشور با تبانی و فساد در شبکه بانکی و توسل به روش‌های متقلبانه و مجرمانه و دریافت میلیاردها تومان وجوه غیرقانونی و شرکت در پولشویی و پرداخت رشوه به اعدام محکوم شده است.
تقریبا دو سال پیش، مه آفرید خسروی در جلسه دوازدهم دادگاه رسیدگی به اتهامات تخلف 3 هزار میلیاردی، برخی از مسوولان را متهم کرد که «در جریان کارهای وی بوده‌اند و حتی برخی از آنها معرفی‌نامه برای او صادر کرده‌اند.»
نرخ سود متناسب با تورم، ربا نیست
آیت الله موسوی بجنوردی، عضو شورای فقهی بانک مرکزی بر «ضرورت تطبیق نرخ های بانکی با تورم برای جبران قدرت خرید از‌دست‌رفته پول» تاکید کرد.
وی با بیان اینکه ارزش اسمی پول به دلیل ماهیت اعتباری آن اهمیتی ندارد، تاکید کرد: برای اینکه فرض معادل با وجه اولیه باشد، لازم است کاهش قدرت خرید به دلیل تورم در آن محاسبه شود و مبلغ بازپرداختی، قدرت خرید معادل با مبلغ اولیه را داشته باشد.»
موسوی بجنوردی با بیان این مطلب، نرخ‌های کنونی بانک‌ها را به دلیل اینکه «کمتر از تورم است» به هیچ عنوان ربوی ندانست بلکه تاکید کرد که «در این معاملات قرض‌گیرنده مبلغ قرض را به دلیل پایین‌تر از تورم» به قرض‌دهنده بازنمی‌گرداند و به او ظلم می‌کند.
همچنین بخوانید